بیوگرافی امامعلی حبیبی اسطوره کشتی آزاد و همسرش + فرزندان و علت فوت

امامعلی حبیبی، مشهور به «ببر مازندران»، یکی از برجسته‌ترین ورزشکاران تاریخ ایران و نخستین مدال‌ آور طلای المپیک کشور در کشتی آزاد است. زندگی او تلفیقی از تلاش، پشتکار و نوآوری در ورزش، سیاست و سینما بود. حبیبی از دوران کودکی با سختی و مسئولیت مواجه شد و با استفاده از مهارت‌ها و استعدادهای خود، توانست در عرصه‌های مختلف، از کشتی لوچو تا المپیک و از سیاست تا سینما، موفقیت‌های چشمگیری کسب کند. در این مقاله از سلام دنیا به بیوگرافی امامعلی حبیبی اسطوره کشتی آزاد، همسرش، فرزندان و علت فوت وی پرداخته‌ایم.

زندگینامه امامعلی حبیبی ببر مازندران و اولین مدار آور المپیک ایران

• نام: امامعلی
• نام خانوادگی: حبیبی
• نام کامل: امامعلی حبیبی گودرزی
• تاریخ تولد: 5 خرداد 1310
• تاریخ فوت: یکشنبه 2 شهریور 1404 (به دلیل بیماری قلبی و ریوی)
• محل تولد: روستای درزیکلای آخوندی، بابل
• زمینه فعالیت: ورزشکار (کشتی‌گیر آزادکار)، بازیگر، سیاستمدار (نماینده دوره 21 مجلس شورای ملی)، کارهای عمرانی و اجتماعی
• سال‌های فعالیت: از 1331 (شروع کشتی در پادگان گرگان)
• ملقب به: ببر مازندران
• قد: حدود 172 سانتی‌متر
• وزن مسابقه‌ای: 67 کیلوگرم (وزن میان‌ وزن کشتی آزاد)
• رشته ورزشی: کشتی آزاد
• افتخارات مهم: مدال طلای المپیک 1956 ملبورن - سه طلای قهرمانی جهان (1959، 1961، 1962) - طلای بازی‌های آسیایی 1958 توکیو
• لقب ورزشی: نخستین المپین طلایی ایران و «ببر مازندران»
• والدین : برارجان حبیبی
  
• همسر : ایران (همسر دوم)

بیوگرافی امامعلی حبیبی و زندگی شخصی

امامعلی حبیبی، مشهور به «ببر مازندران»، یکی از برجسته‌ترین ورزشکاران تاریخ ایران و نخستین مدال‌آور طلای المپیک کشورمان در کشتی آزاد است. وی در 5 خرداد 1310 در روستای درزیکلای آخوندی از توابع شهرستان بابل در استان مازندران به دنیا آمد. خانواده او ریشه‌های مازندرانی داشتند و اصالتاً به آب اسک آمل بازمی‌گشتند. حبیبی چهارمین و آخرین فرزند خانواده‌ای کشاورز بود و دوران کودکی‌اش در محیطی روستایی و پرکار سپری شد که کشتی سنتی مازندرانی (لوچو) بخشی از فرهنگ محلی آن بود.

در شش سالگی به مکتب‌خانه رفت و زیر نظر معلمی به نام ننه بیگم ملاباجی (یا ننه بیلوم) سواد اولیه و فنون ابتدایی کشتی لوچو را آموخت. این معلم اولین مربی حبیبی محسوب می‌شد و تأثیر عمیقی بر علاقه او به کشتی داشت. زندگی او با سختی‌های اقتصادی همراه بود و در 12 سالگی پدرش را از دست داد. به همین دلیل به همراه مادر و برادرانش به شهر قائمشهر (شاهی سابق) مهاجرت کردند و در خانه خواهر بزرگ‌ترشان ساکن شدند. در آن دوران، حبیبی ابتدا در مغازه آهنگری و بعد در کارخانه نساجی قائمشهر مشغول به کار شد که همه این تجربیات زندگی، او را فردی مقاوم و پرتلاش ساخت.

حتما بخوانید: بیوگرافی مهرداد فلاحتگر بازیگر یوسف پیامبر 

ورود جدی حبیبی به دنیای کشتی مدرن از باشگاه کارخانه نساجی قائمشهر و زیر نظر مربی اسکندر متولی آغاز شد. دوران سربازی او در تیپ مستقل گرگان گذشت و در مهر 1331 فرمانده گردان از او خواست در مسابقات کشتی لوچو در ساری شرکت کند. برای جبران کمبود وزن خود، جیب‌هایش را با سنگ پر کرد و موفق شد در وزن پنجم قهرمان استان شود. حضور حبیب‌الله بلور، مربی برجسته کشتی، در قائمشهر به او فرصت آموختن فنون مدرن را داد و همچنین موجب شد با استخدام به‌عنوان آتش‌نشان شهرداری قائمشهر، زندگی حرفه‌ای پایدارتری پیدا کند.

حبیبی در سال 1332 در مسابقات قهرمانی کشور به میزبانی اصفهان شرکت کرد و با ضربه فنی کردن عبدالله مجتبوی، به تیم ملی راه یافت. این آغاز دوران درخشان او بود. وی سبک خود را با ترکیب فنون ایرانی و ابتکارات شخصی توسعه داد و رفته‌رفته به عنوان سریع‌ترین کشتی‌گیر جهان شناخته شد.

در سال 1956، در بازی‌های المپیک ملبورن، امامعلی حبیبی با وجود بیماری و تب شدید، توانست مدال طلای وزن 67 کیلوگرم را کسب کند و نخستین مدال طلای المپیک ایران را به ارمغان بیاورد. او در مسابقات جهانی تهران در سال 1959 توانست حریفان بزرگ خود، از جمله واختانگ بالاوادزه از شوروی و اسماعیل اوغان از ترکیه، را در کمتر از سه دقیقه ضربه فنی کند. علاوه بر این، وی در مسابقات جهانی یوکوهاما 1961 و تولیدو 1962 نیز به مدال طلای جهان دست یافت و در بازی‌های آسیایی 1958 توکیو نیز موفق به کسب مدال طلا شد.

در طول دوران حرفه‌ای خود، حبیبی با کشتی‌ گیرانی نظیر غلامرضا تختی، محمدعلی صنعتکاران، محمد ابراهیم سیف‌پور، منصور مهدی‌زاده، حمید توکل، رضا قلیچ‌ خانی و برادران ملاقاسمی هم‌دوره بود. او به سبک خاص خود معروف بود و فنون «یک دست و یک پا»، «سر و ته یکی» و ابتکاراتی چون «cradle» و «habibi move» را ابداع کرد. شهرت او به حدی بود که در مسابقات جهانی، رقبا غالباً در زمان کوتاهی با ضربه فنی از مسابقه حذف می‌شدند.

پس از پایان دوران قهرمانی، حبیبی مدتی به مربیگری پرداخت اما از عدم دعوت فدراسیون کشتی گلایه‌مند بود و پیشنهادهای خارجی را رد کرد. او همچنین وارد دنیای سیاست شد و در سال 1342 به عنوان نماینده مردم بابل در دوره بیست و یکم مجلس شورای ملی انتخاب شد و تا سال 1346 خدمت کرد. اقدامات عمرانی او شامل انتقال مرکز مخابرات استان به بابل، آسفالت خیابان‌ها، لوله‌کشی آب شرب و ساخت پل و جاده در مناطق مختلف بود.

حبیبی همچنین در عرصه سینما فعالیت داشت و در پنج فیلم، از جمله «ببر مازندران» به کارگردانی ساموئل خاچیکیان، نقش یک کشتی‌گیر را ایفا کرد. این فعالیت‌ها نه تنها به پرداخت بدهی‌های او کمک می‌کرد، بلکه باعث شد تصویر او به عنوان اولین المپین سیاستمدار و بازیگر ایران تثبیت شود. زندگی شخصی حبیبی نیز با عشق به خانواده و علاقه به باغبانی همراه بود. وی دو بار ازدواج کرد و از ازدواج‌هایش پنج فرزند داشت که عمدتاً در آمریکا زندگی می‌کنند. همسر دومش نقش حمایتی مهمی در زندگی او داشت و در سال 1392 درگذشت.

امامعلی حبیبی در سال 2007 به عضویت تالار مشاهیر فدراسیون جهانی کشتی (FILA، اکنون UWW) درآمد و میراثی ماندگار از خود برجای گذاشت. او نه تنها نماد وطن‌پرستی، سخت‌کوشی و نوآوری بود، بلکه نسل‌های بعدی کشتی‌گیران ایرانی را الهام بخشید. امامعلی حبیبی در نهایت در 2 شهریور 1404 در سن 94 سالگی در بابل درگذشت. فدراسیون کشتی ایران کتاب زندگی‌نامه او با عنوان «سایه درختان گردو» را منتشر کرد تا یاد و نام این قهرمان بزرگ همیشه زنده بماند.

همسر امامعلی حبیبی

امامعلی حبیبی دو بار ازدواج کرد. ازدواج نخست او به دلیل شرایط ویژه حرفه‌ای و کاری‌ اش که مستلزم سفرهای مکرر برای مسابقات داخلی و بین‌المللی بود، دوام نیاورد. همسر نخست او نتوانست با این سبک زندگی کنار بیاید و از حبیبی خواست بین خانواده و کشتی یکی را انتخاب کند. این فشار و تضاد میان زندگی خانوادگی و حرفه ورزشی موجب شد که حبیبی، با وجود داشتن یک فرزند به نام علیرضا، خانه را ترک کند و ازدواج نخست به جدایی ختم شد.

پس از جدایی، حبیبی دوباره ازدواج کرد. همسر دوم او، ایران، نقشی بسیار حیاتی و تأثیرگذار در موفقیت‌های زندگی شخصی و حرفه‌ای حبیبی ایفا کرد. حبیبی همواره او را فردی کلیدی در زندگی خود می‌دانست، زیرا ایران نه تنها از فرزند به یادگار مانده از ازدواج نخست و مادرش به خوبی مراقبت می‌کرد، بلکه در غیاب حبیبی، نقش پدر و مادر را برای فرزندان او ایفا می‌کرد و خانه را با نظم و عشق مدیریت می‌کرد. این حمایت و همراهی بی‌دریغ باعث شد حبیبی بتواند به تمرکز بر کشتی و دیگر فعالیت‌های حرفه‌ای و اجتماعی خود ادامه دهد.

همسر دوم حبیبی، ایران، در سال 1392 درگذشت و با فوت او، این قهرمان نامدار، بخشی از پشتوانه و همراه همیشگی زندگی خود را از دست داد. با این حال، یاد و احترام حبیبی نسبت به نقش حمایتی و اثرگذار همسر دومش در موفقیت‌های زندگی شخصی و حرفه‌ای خود تا پایان عمرش پابرجا ماند.

حتما بخوانید: بیوگرافی بووایسار سایتیف اسطوره کشتی جهان

 فرزندان امامعلی حبیبی 

امامعلی حبیبی پس از ازدواج دوم، صاحب سه پسر و دو دختر شد و همه فرزندان او در خارج از ایران زندگی می‌کنند.

شروع فعالیت ورزشی امامعلی حبیبی

امامعلی حبیبی فعالیت ورزشی خود را از کشتی محلی مازندرانی، معروف به لوچو آغاز کرد. او در کودکی در روستای درزی‌کلا بابل با این ورزش آشنا شد و فنون پایه‌ ای مانند کمر و سر زیر بغل را در مکتب‌ خانه نزد معلمش ننه بیگم ملاباجی فرا گرفت. ورود جدی او به کشتی مدرن از سال 1331 در پادگان گرگان بود، جایی که زیر نظر مربی اسکندر متولی تمرینات حرفه‌ای خود را شروع کرد. در شهر قائم‌شهر نیز با حمایت مربی برجسته حبیب‌الله بلور، مهارت‌های خود را تکمیل کرد و ریزه‌کاری‌ های کشتی مدرن را آموخت. در مهر همان سال، حبیبی در مسابقات کشتی لوچو ساری شرکت کرد و برای جبران کمبود وزن، جیب‌های لباس خود را با سنگ پر کرد. با وجود این محدودیت، توانست پشت همه رقبای خود را به خاک بزند و مدال افتخار را از استاندار مازندران دریافت کند. این موفقیت، شروع دوران درخشان او در کشتی ملی و بین‌المللی بود.

فن مخصوص امامعلی حبیبی 

امامعلی حبیبی به دلیل سرعت، دقت و نوآوری در اجرای فنون کشتی مشهور بود و برخی از فنون ویژه او به عنوان امضای شخصی‌اش شناخته می‌شدند. او در طول دوران رقابت‌های خود فنونی را ابداع کرد که در همان زمان و حتی بعد از دهه‌ها، رقیبان را شگفت‌زده می‌کردند. از مهم‌ترین فنون مخصوص حبیبی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• یک دست و یک پا: فن کلاسیک که حبیبی با تسلط و سرعت بسیار بالا اجرا می‌کرد و رقیب را بدون فرصت عکس‌العمل به زمین می‌زد.
• سر و ته یکی: فن نوآورانه‌ای که او در مسابقات جهانی و المپیک به کار می‌برد و ترکیبی از مهارت بدنی و تعادل دقیق بود.
• سگک (Cradle / Habibi Move): حرکتی منحصر به فرد که ترکیبی از چرخش و قفل کردن حریف بود و تنها توسط خود او در مسابقات به موفقیت می‌رسید.
• Fireman’s carry: اجرای این فن با سرعت فوق‌العاده و دقت مثال‌زدنی، حبیبی را به سریع‌ترین کشتی‌گیر جهان معروف کرد.

وی در مسابقات جهانی تهران و یوکوهاما با همین فنون توانست رقبای سرشناس مانند واختانگ بالاوادزه از شوروی و اسماعیل اوغان از ترکیه را در کمتر از چند دقیقه ضربه فنی کند. سبک خاص حبیبی در استفاده از فنون ایرانی و نوآوری شخصی، از او یک اسطوره جهانی کشتی ساخت.

سن امامعلی حبیبی 

امامعلی حبیبی در 5 خرداد 1310 متولد شد و در 2 شهریور 1404 درگذشت. بنابراین سن او در هنگام فوت 94 سال بود.

قد امامعلی حبیبی 

قد امامعلی حبیبی 172 سانتیمتر بود.

امامعلی حبیبی و حسن یزدانی

حسن یزدانی، کاپیتان تیم ملی کشتی آزاد ایران، پس از درگذشت امامعلی حبیبی، نخستین قهرمان المپیک تاریخ ورزش ایران، واکنش احساسی و احترام‌آمیزی  نشان داد. او امامعلی حبیبی را تنها یک قهرمان نمی‌دانست، بلکه بخشی از تاریخ کشتی ایران می‌دانست و در پیام خود نوشت: «روحش آرام بگیرد در آرامش. همیشه در قلب ما زنده‌ای قهرمان.»

این واکنش نشان‌دهنده ارادت و احترام عمیق یزدانی به پیشکسوتان و اسطوره‌های کشتی ایران است. امامعلی حبیبی با کسب مدال طلای المپیک 1956 ملبورن، سه مدال طلای قهرمانی جهان و مدال طلای بازی‌های آسیایی 1958 توکیو، جایگاه ویژه‌ای در تاریخ ورزش ایران دارد و حسن یزدانی نیز با افتخاراتی چون قهرمانی در المپیک‌های 2016 و 2020 و چندین مدال جهانی، ادامه‌دهنده راه این پیشکسوت بزرگ است.

حتما بخوانید: بیوگرافی امیر غفرانی (عفراتی) پیشکسوت کشتی همدان

یزدانی با انتشار استوری در صفحه اینستاگرام خود نیز به درگذشت امامعلی حبیبی واکنش نشان داد و نوشت: «روحش شاد و یادش گرامی»، که بار دیگر ارادت و احترام او به این پیشکسوت بزرگ کشتی را نشان می‌دهد. این واکنش‌ها بیانگر پیوند عمیق نسل‌های مختلف کشتی ایران و ارادت آن‌ها به یکدیگر است. امامعلی حبیبی با لقب «ببر مازندران» نماد شجاعت، مهارت و نوآوری در کشتی ایران بود و حسن یزدانی با ادامه مسیر او، میراث او را زنده نگه داشته و به الگویی برای نسل جدید کشتی‌گیران تبدیل شده است.

امامعلی حبیبی و شاه

امامعلی حبیبی پس از پایان دوران درخشان کشتی خود، به‌عنوان قهرمانی ملی و شناخته‌ شده در سطح جهانی، از سوی دربار ایران دعوت شد تا با حضور در محضر محمدرضا شاه پهلوی، درباره ادامه فعالیت‌های ورزشی‌ اش گفت‌وگو کند. شاه پهلوی از حبیبی خواست تا دوباره کشتی بگیرد و مدال‌ های بیشتری کسب کند، اما حبیبی با احترام درخواست او را رد کرد و بیان داشت که پس از دستیابی به پنج مدال طلای جهانی و اولین طلای المپیک برای ایران، دیگر توان ادامه مسیر حرفه‌ای را ندارد و می‌خواهد انرژی و تجربه خود را در زمینه‌ های دیگر به کشور خدمت کند. این تصمیم نشان‌ دهنده پایبندی او به اصول شخصی و تعهدش به زندگی فراتر از ورزش بود. شاه پهلوی در نهایت به پاس افتخارات ملی حبیبی، نشان لیاقت را به او اهدا کرد و این ملاقات، نمادی از احترام متقابل بین ورزشکار و پادشاه به شمار می‌آید.

کشتی امامعلی حبیبی با تختی

امامعلی حبیبی و غلامرضا تختی، دو اسطوره کشتی ایران، در تاریخ ورزش کشور جایگاه ویژه‌ای دارند. حبیبی با کسب نخستین مدال طلای المپیک برای ایران در بازی‌ های 1956 ملبورن، در کنار تختی که در همان دوره به مدال نقره دست یافت، توانایی‌ های خود را در عرصه ملی و بین‌ المللی به نمایش گذاشت. این دو پهلوان در طول دوران فعالیت خود بارها با یکدیگر رقابت داشتند و یکی از مهم‌ترین مسابقات داخلی، رویارویی میان آن‌ها بود که در جریان یکی از این رقابت‌ها، امامعلی حبیبی توانست تختی را ضربه فنی کند.

حتما بخوانید: بیوگرافی کبری امین سعیدی معروف به شهرزاد

با وجود رقابت‌های ورزشی، احترام و دوستی میان این دو قهرمان همیشه پابرجا بود. حبیبی درباره این رقابت‌ها بیان کرده است که تختی مردی بزرگ و اخلاق‌مدار بود و رفتار ناپسندی از او ندیده است. حتی در یکی از مسابقات جهانی که تختی شکست خورد، حبیبی او را در آغوش گرفت و اشکش را پاک کرد؛ حرکتی که نشان‌دهنده محبت و احترام عمیق میان این دو پهلوان بود.

در یکی از تصاویر تاریخی نیز، تختی پس از شکست در مسابقات جهانی، بر گونه حبیبی بوسه زد؛ نمادی از دوستی و روحیه پهلوانی در دنیای ورزش ایران. رقابت‌های میان امامعلی حبیبی و غلامرضا تختی نه تنها مهارت‌های فنی و توانمندی‌های ورزشی آن‌ها را به نمایش گذاشت، بلکه نشان‌دهنده روحیه پهلوانی و احترام متقابل در میان ورزشکاران بزرگ ایران بود.

علت مرگ و درگذشت امامعلی حبیبی

دلیل درگذشت امامعلی حبیبی بیماری قلبی و مشکلات ریوی بود.

ناگفته های زندگی امامعلی حبیبی 

1. سرعت و فنون خاص در کشتی

امامعلی حبیبی به عنوان یکی از سریع‌ترین و فنی‌ترین کشتی‌گیران دوران خود شناخته می‌شد. مهارت‌های او در اجرای فنون مختلف کشتی، از جمله «یک دست و یک پا» و «سر و ته یکی»، منحصر به فرد بود و توانایی ایجاد ضربه فنی در زمان کوتاه را داشت. سبک تهاجمی و شجاعانه او باعث شد که بسیاری از رقبا در همان دقایق ابتدایی مسابقات زمین‌گیر شوند و حبیبی به عنوان یک کشتی‌گیر بی‌نظیر در جهان معرفی شود.

2. شروع فعالیت ورزشی و کشتی لوچو

ورود حبیبی به دنیای کشتی از ورزش محلی مازندران، یعنی کشتی لوچو، آغاز شد. او در کودکی و در شهر قائمشهر، زیر نظر مربی اسکندر متولی، فنون کشتی مدرن را فرا گرفت. حتی در دوران نوجوانی، حبیبی در مسابقات محلی شرکت می‌کرد و برای اینکه با وزن سایر رقبا مطابقت داشته باشد، جیب‌های خود را با سنگ پر می‌کرد. این سخت‌کوشی و اراده او باعث شد در همان اولین مسابقه‌ها قهرمان استان شود و مدال افتخار استاندار مازندران را دریافت کند.

3. آموزش مدرن و استخدام شهرداری

حبیب‌الله بلور، مربی برجسته‌ای که حضورش در قائمشهر فرصتی طلایی برای حبیبی بود، به او کمک کرد تا ریزه‌کاری‌های کشتی مدرن را بیاموزد. در یک مسابقه دوستانه مقابل تیم منتخب تهران، حبیبی تنها کشتی‌گیری بود که پیروز شد و همین پیروزی موجب شد به عنوان آتش‌نشان شهرداری قائمشهر با حقوق ماهیانه هزار ریال استخدام شود. این دوران، مرحله‌ای کلیدی در شکل‌گیری مهارت‌ها و سبک منحصر به فرد او بود.

حتما بخوانید: بیوگرافی استاد محمود فرشچیان

4. ورود به تیم ملی و درخشش جهانی

مهارت‌های حبیبی توجه مربیان و هیئت کشتی استان را جلب کرد. سرمربی تیم ملی، حبیب‌الله بلور، او را برای مسابقه با عبدالله مجتبوی، یکی از قهرمانان جهان، انتخاب کرد. در این رقابت، حبیبی موفق شد با ضربه فنی مجتبوی را شکست دهد و نشان دهد که نه تنها از نظر تکنیک، بلکه از نظر سرعت و دقت در اجرای فنون نیز در سطح جهانی است. این پیروزی نقطه آغاز دوران درخشان حبیبی در عرصه کشتی ملی و بین‌المللی بود.

5. فعالیت‌های سیاسی

حبیبی در سال 1342 با اصرار نمایندگان انجمن شهر بابل در انتخابات مجلس شورای ملی شرکت کرد و با کسب 35 هزار رأی به عنوان نماینده شهر بابل انتخاب شد. اقدامات او شامل انتقال مرکزیت مخابرات استان به بابل، آسفالت خیابان‌های شهر، لوله‌کشی آب شرب، ساخت پل حبیبی و جاده بابل به درزی‌کلا بود. این مسئولیت‌ها باعث شد او محبوبیت اجتماعی و سیاسی پیدا کند و نشان دهد که توانایی خدمت به جامعه را فراتر از ورزش دارد.

6. حضور در سینما

برای پرداخت بدهی‌های ناشی از فعالیت‌های عمرانی و سیاسی، حبیبی به سینما روی آورد و در پنج فیلم سینمایی نقش‌ آفرینی کرد:

• ببر مازندران (ساموئل خاچیکیان)
• جهنم سفید
• آدم و حوا
• رام کردن مرد وحشی
• مرد جنگل

او اغلب نقش یک قهرمان کشتی‌گیر را بازی می‌کرد و به این ترتیب اولین ورزشکاری بود که همزمان در عرصه سیاست و سینما حضور داشت.

عکس های امامعلی حبیبی 

//////////////////////////////////////////////////////////

//////////////////////////////////////////////////////////

//////////////////////////////////////////////////////////

//////////////////////////////////////////////////////////

سخن آخر

امامعلی حبیبی با کسب نخستین مدال طلای المپیک برای ایران و درخشش در رقابت‌های جهانی، نماد تلاش، پشتکار و نوآوری در ورزش کشور شد. او نه تنها یک قهرمان ورزشی بود، بلکه در عرصه سیاست و سینما نیز نقش‌آفرینی کرد و الهام‌بخش نسل‌های بعدی شد. زندگی و میراث او یادآور اهمیت تعهد، اخلاق حرفه‌ای و عشق به وطن است و نامش همیشه در تاریخ ورزش ایران ماندگار خواهد ماند.

مطالب مرتبط:

بیوگرافی ایمان دادخواه گزارشگر

بیوگرافی مریم حسینیان نویسنده ایرانی

بیوگرافی دوایت محمد قوی قهرمان بوکس جهان

علت فوت و درگذشت داریوش مصطفوی