ریزش مو هم مانند جوش زدن صورت دلایل مختلفی دارد. تغییرات هورمونی، کافی نبودن مواد مغذی ضروری برای بدن، مثل کمبود آهن و ... از علت های شایع ریزش مو در زنان و مردان است. این موارد از دلایل ریزش مو در کودکان هم محسوب می شود. همچنین ریزش مو موقتی نیز وجود دارند که بعد از مدت مشخصی؛ ریزش مو متوقف می شود و مو ها دوباره رشد خواهند کرد. بیشتر علت های ریزش مو در زنان، مردان و کودکان یکسان است و فقط بعضی از موارد مختص گروه خاصی است. در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا مهم ترین علت های ریزش مو را با هم بررسی کنیم.
ریزش مو به دلیل کمبود مواد مغذی
1 . مصرف بیش از حد ویتامین A
طبق تحقیقات آکادمی پوست و مو آمریکا مصرف بیش از حد ویتامین A از طریق مواد غذایی یا مکمل های دارویی، می تواند باعث تحریک ریزش مو شود.
چاره چیست؟
در این مورد ریزش مو بعد از دفع کامل ویتامین A اضافی از بدن قطع می شود و موها دوباره رشد می نمایند و به حالت طبیعی باز می گردند.
2 . کمبود ویتامین B
کمبود ویتامین B از دیگر دلایل ریزش مو است. این مورد بسیار کم دیده می شود ولی به هر حال کم بود آن باعث ریزش مو می شود.
راه حل چیست؟
رعایت رژیم غذایی سالم غنی از میوه ها و سبزیجات به برطرف شده کمبود ویتامین B کمک فراوانی خواهد کرد. گوشت، ماهی، پروتئین های بدون چربی، دانه های مغذی و چربی های سالم مانند آووکادو منابع طبیعی تامین ویتامین B هستند.
3 . کمبود پروتئین علت ریزش مو
اگر در رژیم غذایی خود به اندازه کافی از مواد غذایی پروتئینی استفاده نکنید ممکن است به تدریج به ریزش مو مبتلا شوید. همان طور که می دانیم جنس مو از پروتئین است. وقتی پروتئین به اندازه کافی به بدن نرسد، بدن پروتئین ها موجود را صرف اعمال حیاتی بدن می نماید و رشد مو ها را متوقف می کند. اگر روند کم بود پروتئین ادامه پیدا کند، مشکلات متعددی برای بدن پیش خواهد آمد. در بیشتر موارد 2 تا 3 هفته بعد از کمبود پروتئین در بدن ریزش مو شروع می شود.
راه حل چیست؟
معمولا با مصرف مواد غذایی غنی از پروتئین این مشکل رفع خواهد شد. مواد غذایی مثل انواع گوشت، تخم مرغ و ماهی منابع اصلی تامین پروتئین بدن محسوب می شود. شما می توانید برای تامین پروتئین بدن از حبوبات نیز بهره ببرید.
4 . کمبود آهن
از هر 10 زن ( 10 تا 20 ساله) 1 نفر مبتلا به کم خونی ناشی از کمبود آهن است. کم خونی به هر دلیلی، یکی از علت های مهم ریزش مو در افراد است. برای اینکه تشخیص داده شود شما دچار کم خونی هستید یا نه، باید آزمایش خون برای شما انجام شود.
راه حل چیست؟
یک مکمل آهن ساده را از داروخانه تهیه نمایید و طبق دستور دکتر داروخانه آن را مصرف نمایید. اگر مشکل حل نشد به پزشک مراجعه کنید. به غیر از ریزش مو؛ خستگی، سرگیجه، سردرد، رنگ پریدگی و سردی دست ها و پاها، از علایم کم خونی است.
علت ریزش مو به دلیل تنش های جسمی
5 . وارد شدن فشار جسمی و فیزیکی به بدن
هر گونه مشکلی که به نوعی بدن را ضعیف و یا در معرض خطر قرار داده باشد، ممکن است باعث ریزش موی موقتی شود. ضربات فیزیکی مانند عمل های جراحی، بیماری های شدید، تصادف ماشین و حتی بیماری آنفولانزا ممکن است شما را دچار ریزش مو نماید. این عوامل روی چرخه رشد مو اثر می گذارند و باعث ایجاد نوعی از ریزش مو به نام «ریزش مو جریان تلوژن» می شوند. این نوع از ریزش مو معمولا بین 3 تا 6 ماه پس از وارد شدن ضربه فیزیکی اتفاق می افتد.
چاره چیست؟
جای هیچ گونه نگرانی نیست! در بیشتر موارد بعد از ترمیم بدن، موها دوباره شروع به رشد می کنند.
6 . کاهش وزن شدید
کاهش وزن در مدت زمان کوتاه مثل یک شوک برای بدن شما محسوب می شود و بدن با آن مانند فشار جسمی برخورد خواهد کرد. طی کاهش وزن ممکن است بدن با کمبود مواد مغذی همراه شود و یا به دلیل فشار زیادی که به بدن وارد می شود بدن دچار آسیب شود. همه ی این موارد از علت های ریزش مو محسوب می شوند.
راه حل چیست؟
با استفاده از روش های درست و اصولی، وزن خود را کاهش دهید تا بدنتان دچار شوک و آسیب نشود. به هر حال اگر به یکباره لاغر شوید ممکن است تا 6 ماه ریزش مو داشته باشید. بعد از این مدت ریزش مو قطع خواهد شد.
7 . تاثیر بارداری در ریزش مو
در دوره بارداری و بعد از زایمان به دلیل تغییرات هورمونی و فشار های جسمی ممکن است فرد دچار ریزش مو شود. ریزش مو در زنان باردار بیشتر بعد از زایمان اتفاق می افتد.
چه باید کرد؟
اگر شاهد ریزش مو هستید نگران نباشید. بعد از چند ماه، مو ها دوباره رشد خواهند کرد.
علت ریزش مو به دلیل مشکلات ژنتیکی
8 . الگوی ریزش مو «طاسی مردانه» یک عامل ژنتیکی در مردان
از هر 3 مرد 2 تا از آن ها تا سن 60 سالگی ریزش مو را تجربه خواهند کرد. این ریزش مو معمولا به دلیل هورمون های مردانه و عوامل ژنتیکی است. در بدن انسان ژن هایی وجود دارند که تعیین می کنند فرد در چه سنی موهای خود را از دست بدهد. این ژن که به نوعی نقص ژنتیکی محسوب می شود بیشتر در آقایان دیده می شود. مردان و زنانی که این نوع از ژن ها را دارند بعد از بلوغ و در سن خاصی موهایشان با یک الگوی مشخص شروع به ریختن می کند. شکل این الگو ها در زنان و مردان متفاوت است. در این نوع از ریزش مو در مردان، مو ها از ریشه از بین می روند و رشد مجدد غیر ممکن می شود. این نوع از ریزش به شکل M روی سر مشاهده می شود.
چاره چیست؟
دارو ها و کرم هایی هستند که می توانند این عوامل را کنترل کنند و ریزش مو ها را کاهش دهند. مصرف «مینوکسیدیل» و داروی خوراکی «فیناستراید» از درمان های متداول، جلوگیری از ریزش موی ارثی هستند. به دلیل آنکه این نوع از ریزش مو ژنتیکی است، درمان قطعی برای آن تا به حال یافت نشده است. عمل کاشت مو یک گزینه خوب برای مقابله با این نوع از ریزش مو است.
9 . الگوی ریزش مو «آندروژنیک آلوپسیا» عامل ژنتیکی در زنان
این ریزش مو ارثی است و نسخه زنانه ی، کچلی ارثی در مردان است. اگر در خانواده ی شما فردی بوده که این نوع از ریزش مو در سن خاصی برای او اتفاق افتاده است. شما نیز ممکن است به این نوع از ریزش مو دچار شوید. الگوی ریزش مو «آندروژنیک آلوپسیا» در زنان به صورت ریختن مو ها از فرق به شکل موازی اتفاق می افتد. یعنی وقتی موها از فرق باز می شود، فاصله زیادی بین فرق مشاهده می شود. همچنین موها نازک و ضعیف خواهند شد.
چه باید کرد؟
زنان هم مانند مردان می توانند از دارو های «مینوکسیدیل» و «فیناستراید» جهت کمک به رشد و تقویت موهای خود استفاده نمایند.
علت ریزش مو به دلیل تغییرات هورمونی
10 . تغییرات هورمون های زنانه؛ علت ریزش مو
همان طور که تغییرات هورمون ها در زمان بارداری ممکن است باعث ریزش مو شود. استفاده از قرص های ضد بارداری نیز در ریزش مو موثر هستند. ( قرص های ضد بارداری نوعی هورمون هستند). بعضی از خانم ها بعد از تغییر قرص های ضد بارداری یا کنار گذاشتن آن ها دچار ریزش مو می شوند. ریزش مو در یائسگی نیز به هورمون های زنانه مرتبط است. در دوران یائسگی، طی فرآیند متعادل کردن هورمون ها در بدن ممکن است ریزش موی موقتی مشاهده شود.
راه حل چیست؟
اگر قرص ضدبارداری که مصرف می کنید باعث ریزش موی شما شده است. با دکتر خود درباره تعویض قرص ها مشورت نمایید. اگر به دلیل قطع قرص های ضدبارداری دچار ریزش مو شده اید. این ریزش مو موقتی است.
11 . سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
هورمون های جنسی در هر دو جنس مذکر و مونث وجود دارند و تفاوت در میزان آن هاست. مثلا هورمون تِستوستِرون هم در زنان وجود دارد و هم در مردان ولی میزان تولید آن در مردان 20 برابر بیشتر از زنان است به همین دلیل به این هورمون «هورمون جنسی مردانه» می گویند.
در بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) تعادل بین این هورمون ها در بدن زن بر هم می خورد و میزان هورمون های مردانه در زن افزایش می یابد. افزایش هورمون های آندروژن (نام دسته کلی هورمون های مردانه) در زنان باعث افزایش وزن، کیست تخمدان، تغییرات در دوره ی قاعدگی، ناباروری، خطر ابتلا به دیابت، کم پشتی و ریزش مو در آن ها می شود. همچنین ممکن است موهای تیره و زخیم در صورت و بدن رشد کنند.
راه حل چیست؟
به متخصصان زنان مراجعه کنید تا با تجویز دارو هورمون های بدن شما را به تعادل برسانند. ورزش، رژیم غذایی مناسب و قرص های ضد بارداری از درمان های متداول برای رفع این مشکل هستند. درمان های خاص دیگری نیز در این رابطه وجود دارند.
12 . استروئیدهای آنابولیک
استروئیدهای آنابولیک نوعی هورمون هستند که ورزشکاران برای ساخت عضله در ماهیچه از آن استفاده می کنند. استفاده از این هورمون ها احتمال ریزش مو را افزایش می دهند
راه حل چیست؟
مصرف این دارو ها را متوقف کنید تا ریزش مو ها به حداقل برسد.
13 . ریزش مو به دلیل کم کاری تیروئید
تیروئید یک غده ی کوچک در گردن است. این غده با ترشح هورمون هایی رشد و نمو و سوخت و ساز بدن را تنظیم می کند. کاهش ترشح این هورمون یکی دیگر از دلایل ریزش مو است. کم کاری تیروئید از طریق انجام آزمایش خون مشخص می شود.
راه حل چیست؟
اگر تیروئید شما کم کار باشد، پزشک برای شما قرص های تجویز می کند که حاوی هورمون های مصنوعی تیروئید هستند. با مصرف این قرص ها به تدریج ریزش مو متوقف می شود.
14 . فشار های احساسی
فشار های احساسی به اندازه فشار های جسمی باعث ریزش مو نمی شوند. این فشار های احساسی و عصبی مشکلاتی را که وجود دارند را تشدید خواهند کرد. بنابراین اگر ریزش مو دارید؛ فشار های احساسی ممکن است شدت ریزش مو را چندین برابر کند. فشار هایی که فرد در هنگام از دست دادن عزیزان، طلاق و یا حتی نگهداری از والدین مسن و بیمار (نگرانی و غصه خوردن برای آن ها) متحمل می شوند، جزء فشار های احساسی محسوب می شود.
راه حل چیست؟
درست است که آرامش و حال خوب، برای سلامتی جسم ما تاثیر های شگفت انگیزی دارد اما تاثیر کاهش فشار های احساسی در کم شدن ریزش مو نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
سایر عوامل دخیل در ریزش مو
15 . بیماری خودایمنی در ریزش مو (ریزش موی سکه ای)
در بیماری خودایمنی «آلوپسی آره-آتا» سیستم ایمنی بدن دچار اختلال می شود و سلول های تولید کننده مو را هدف قرار داده و آن ها را از بین می برد. این ریزش مو در نواحی مختلف سر دیده می شود و به صورت دسته ای می ریزند و کچلی موضعی را به وجود می آورند. این مدل از ریزش مو به ریزش موی سکه ای شهرت دارد. زیرا سطح پوست سر به شکل دایره هایی از مو خالی می شوند.
راه حل چیست؟
در یک سوم موارد این مشکل خود به خود خوب می شود. ولی در موارد شدید تر از داروهای کورتون (موضعی یا تزریق داخل جلدی)، ماینوکسیدیل، پووا تراپی و... استفاده می شود.
16 . شیمی درمانی
بیشتر دارو های شیمی درمانی باعث ریزش مو می شوند. مکانیسم اثر این دارو ها عوارضی را در پی دارد که یکی از آن ها ریزش مو است. وقتی این دارو ها وارد بدن شدند؛ به هر سلولی که با سرعت زیاد رشد می کند، حمله می کنند و آن ها را از بین می برند. چون سلول های مو سرعت رشد بالایی دارند مورد حمله قرار می گیرند.
تعریف ساده سرطان:
وقتی سلول های بدن با سرعت زیاد رشد یابند و تکثیر شوند. بدن دچار اختلالات شدیدی می شود. به این اتفاق در بدن سرطان می گویند.
راه حل چیست؟
زمانی که شیمی درمانی متوقف شود، ریزش موها نیز قطع می شود. بعد از اتمام این دوره موها دوباره رشد خواهند کرد ولی ممکن است رنگ و بافت آن تغییر پیدا کند. مثلا موهای صاف تبدیل به موهای مجعد (فر) شوند.
17 . مصرف برخی دارو ها
مصرف این دارو ها ممکن است باعث ریزش مو شوند:
- دارو های رقیق کننده خون
- دارو های کاهش دهنده فشار خون (معروف به بتا بلاکر ها)
- متوترکسات (برای درمان بیماری های روماتیسمی و برخی بیماری های پوستی)
- لیتیوم (برای اختلال دوقطبی)
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی «NSAID ها» (شامل ایبوبروفن و احتمالا ضد افسردگی ها)
18 . بیش از حد فرم و مدل دادن موها
وقتی به طور مداوم مو های خود را آرایش می کنید و فرم می دهید و یا از مواد مضر استفاده می کنید ریشه های موی شما آسیب می بیند و می ریزد. مو هم مانند ناخن یک بافت مرده است ولی همین بافت را یک بافت زنده می سازد. وقتی ساقه موی شما آسیب ببیند بعد از مدتی موی جدید رشد می کند و شما ساقه را با قیچی حذف می کنید. اما زمانی که دارید با هر وسیله یا موادی روی مو های خود کار می کنید نباید به هیچ وجه به ریشه مو آسیب برسد. از جمله کار های آسیب رسان به مو می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بافت های محکم مو
- ویو یا بابلیس کردن
- مواد شیمیایی (مانند رنگ کردن)
- صاف و لخت کردن مو
- درمان با روغن گرم یا هر گونه مواد شیمیایی خشن با گرمای بالا
چون این اعمال بر ریشه مو اثر می گذارند ممکن است علاوه بر ریزش مو، موجب توقف رشد آن ها نیز بشوند.
راه حل چیست؟
تا جای ممکن از موارد ذکر شده کم تر استفاده کنید. پس از هر بار شستشو از نرم کننده های مناسب استفاده شود. بگذارید موهایتان در هوای طبیعی خشک شود. از بابلیس (اتو مو) هفته ای یکبار بیشتر استفاده نشود.
19 . اختلال «تریکوتیلومانیا» و ریزش مو
این یک اختلال از دسته «اختلال کنترل تکانه ای» است که در آن فرد به طور دایم با مو های خود بازی می کند و آن ها را می کشد. این کار باعث می شود تا ریشه های مو در اثر کشیده شدن ضعیف شوند و به مرور زمان ریزش یابند. این رفتار بیشتر در زنان مشاهده می شود. این اختلال معمولا از سن 17 سالگی شروع می شود.
چه راه درمانی دارد؟
برای درمان بهتر است از درمان های اصلاح رفتار استفاده شود ولی در بعضی موارد دارو هم تجویز می شود.
20 . افزایش سن
ریزش مو به دلیل کهولت سن در زنان متداول تر است. در سنین 50 یا 60 سالگی موهای خانم ها معمولا بسیار کم پشت می شوند. دلیل این اتفاق هنوز معلوم نیست.
راه حل چیست؟
معمولا متخصصان درمانی را برای این مشکل توصیه نمی کنند. پوشیدن روسری، استفاده از کلاه گیس یا روش هایی از این قبیل برای مقابله با این مشکل توصیه می شود.