شما میدانید که گوش های شما، بینی شما و کوسه ها به طور کامل از غضروف ساخته شدهاند، اما چیزهای زیادی در مورد غضروف وجود دارد که بیشتر مردم نمیدانند. این بافتِ ارتباطی انعطاف پذیر و با این حال سفت و سخت را میتوان در سراسر بدن یافت. و اگرچه این درست است که زمانی که آسیب دیده است، ترمیم آن کند است. این بافتِ پیوندی انعطاف پذیر و در عین حال سخت، در کل بدن یافت می شود و اگرچه درست است که اگر یک بار آسیب دیده باشد می تواند خود را ترمیم کند. اما علم بیش از هر زمان دیگری می داند که چگونه می تواند به بهترین شکل غضروف سالم را تقویت کند. با سلام دنیا همراه باشید تا با 6 نکته مهم که درباره غضروف نمیدانید، ولی باید بدانید آشنا شوید. در اینجا بهترین چیزهایی که شما هرگز در مورد این بافت نمی دانید وجود دارد که به شما امکان می دهد تمام کارهایی که دوست دارید را انجام دهید.
6 نکته مهمی که باید درباره غضروف بدانید
1. سه نوع غضروف وجود دارد
تمام غضروف ها یکسان نیستند و در بدن نیز به همان هدف عمل نمی کنند.
- غضروف شیشه ای (Hyaline cartilage)، غضروف موجود در حفره بینی و گوش شماست و به شکلی است که اغلب در بدن انسان یافت می شود. همچنین دارای غلظت بالایی از کلاژن است. این امر به آن اجازه می دهد تا به قسمتهای بدن ساختار بخشیده و خاصیت ارتجاعی مورد نیاز آنها را فراهم کند. غضروف صاف و لغزنده ای است و به استخوانهای موجود در مفاصل بدن اجازه میدهد تا در طول حرکت سر بخورند. این نوع غضروف همچنین در انتهای هر یک از دنده ها، سطوح مختلف استخوانی در مفاصل، و در نای و حنجره مشاهده می شود. این غضروف به عنوان یک کمک فنر شناخته می شود و تسهیل حرکت مفاصل را فراهم می کند.
- غضروف الاستیک (غضروف کشسان (Elastic cartilage)). همانطور که احتمالاً حدس زده اید، غضروف الاستیک انعطاف پذیرترین نوع، در بین سه نوع غضروف است. الیاف الاستین، به این نوع غضروف این توانایی را میدهد که که بعد از کشیده شدن، دوباره به جای خود باز گردند و آن را برای نقاط دقیقی که در بدن یافت می شود، ایده آل می سازد: گوش بیرونی (در مورد راه های زیادی که گوش شما می تواند خم و تا شود، و سپس به شکل طبیعی خود بازگردد فکر کنید)؛ و اپیگلوت (epiglottis) (اپیگلوت، زبانهای است که بالای حنجره قرار دارد و مانع ورود غذا به نای میشود. این غضروف الاستیک در اینجا به ما این امکان را می دهد که خوراکی را بدون میل غذایی قورت دهیم و تنفس را ممکن کنیم).
- غضروف رشته ای (Fibrous cartilage)، نوعی غضروف سخت و محکم است که در منیسک مفصل زانو، و همچنین بین مهره ها و در مفصل فک پایین وجود دارد؛ جایی که فک شما به جمجمه متصل می شود. غضروف رشتهای در بافت نرم به اتصالات استخوانی و همچنین مفصل التصاق شرمگاهی (سیمفیزیس پوبیس) یافت می شود، که به اتصال مفصل ران شما کمک می کند. الیاف (رشته ها) در این شکل غضروف، بسیار متراکم هستند و طبیعتا این شکل نیز سفت ترین نوع غضروف است.
2. غضروف می تواند قد آینده شما را در دوران کودکی مشخص کند
آیا تا بحال به این فکر کردهاید که یک پزشک متخصص چگونه میتواند قد یک کودک را با چنین اعتمادی پیشبینی کند؟ معلوم است که غضروف جواب را می دهد. آلن کنراد، کارشناس، دکترای علوم و متخصص می گوید: "سرعت رشد بین غضروف و استخوانهای شما می تواند تعیین کند که قد شما چقدر خواهد بود. وقتی غضروف سریعتر از استخوان در نزدیکی صفحاتِ رشد، رشد می کند، فرد پس از رشد کامل، بسیار بلند قد خواهد شد. اما اگر رشد استخوان در دوران بلوغ سریعتر از رشد غضروف باشد، فرد کوتاه تر خواهد بود. زمانی که بزرگسال هستید، رشد غضروف بسیار ناچیز است."
3. غضروف خونرسانی مستقیم ندارد
بخش اعظم بدن انسان به استثنای غضروف، به دسترسی به منابع خون کافی متکی است. دکتر کنراد می گوید: "هرچه سن ما افزایش می یابد، غضروف در بدن بسیار کندتر از سلولهای دیگر جایگزین می شود، زیرا غضروف فاقد عروق خونی است؛ به این معنی که خونرسانی مستقیم ندارد. به همین دلیل، صدمات غضروف در بالای 40 سالگی برای دوندگان بسیار مشکل می شود؛ که به دلیل روند التهابی و فرساینده آرتروز است. وقتی غضروف آسیب دید، غضروف قابل توجهی را جایگزین نمیکنید؛ زیرا الیاف انعطاف پذیر غضروف مانند سلول های پوستی بازسازی نمی شوند. به همین دلیل، برای افراد بالای 40 سال که دارای آسیب غضروف یا آرتروز زانو هستند، تمرینات با شدت بالا توصیه نمی شود."
4. غضروف اعصاب ندارد
اگر ناراحتی مفاصل دارید، به احتمال زیاد به دلیل عدم وجود غضروف در مفاصل است. غضروف همچنین فاقد عصب است؛ به این معنی که اعصاب ندارد که احساس کند. دکتر دانا پیازسکی، بنیانگذار موسسه ترمیم غضروف در مرکز جامع ارتوپدی می گوید: "اگر غضروف را با چاقو قطع کنید، کاملاً بی حس خواهد بود." وقتی بیماران غضروف را از دست می دهند، ناراحتی، ناشی از غضروف نیست؛ بلکه در عوض مربوط به استخوان زیر آن است که حفاظت غضروف را از دست داده است. در حقیقت، نقش غضروف در ارتقا راحتی، کاملا باور نکردنی است. دکتر پیازسکی می گوید: "غضروف، یکی از منحصر به فرد ترین و با اهمیت ترین بافت های بدن است. نوع خاصی از غضروف که مفاصل ما را می پوشاند، توانایی کاهش اصطکاک، 1000 برابر بیشتر از دو تکه یخ را دارد که به یکدیگر مالیده میشوند."
5. غضروف نمی تواند خودش را ترمیم کند
از آنجا که غضروف نمیتواند خودش را ترمیم کند و ما بعد از دوران کودکی بیشتر از این رشد نمیکنیم، ساییدگی غضروف که در دوران کودکی به آن دچار می شوید، تا بزرگسالی همراه شما خواهد بود. دکتر پیازسکی می گوید: "غضروف خونرسانی بسیار کمی دارد که 2 پیامد مهم برای آسیب مفصل دارد: ابتدا، از آنجا که روش بدن برای ترمیم بافت، با داشتن رگهای خونی برای دسترسی به یک ناحیه آسیب دیده شروع میشود، غضروف نمیتواند خود را ترمیم کند. سایش یا از بین رفتن غضروف به همان شکل در طول زندگی یک بیمار باقی خواهد ماند. پیامد دوم این است که سیستم ایمنی بدن، که از رگهای خونی برای رسیدن به جایی که نیاز به رفتن دارد استفاده میکند، به غضروف دسترسی ندارد. این کار به ما این امکان را میدهد که غضروف از دست رفته را با پیوند از اهدا کننده، بدون ترس از رد کردن یا نیاز به داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، احیا کنیم."
6. سلامت غضروف به مرور زمان کاهش می یابد
غضروف از 85 درصد آب برای اکثر بزرگسالان، اما 70 درصد برای افراد مسن تشکیل شده است. اما افول آن اجتناب ناپذیر نیست. در حالی که غضروف نمی تواند خود را جایگزین کند، از بین رفتن غضروف موضعی، گزینه های مختلف مدیریتی دارد. در حقیقت، بیشتر نقص های غضروف را می توان بدون جراحی درمان کرد. در حالی که غضروف نمیتواند خود را جایگزین کند، فقدان غضروف موضعی دارای چندین گزینه مراقبتی است. دکتر پیازسکی میگوید: "در حقیقت، از بیشتر نقایص غضروف میتوان بدون عمل جراحی مراقبت کرد." یکی از گزینه های غیرجراحی برای ارتقا راحتی مفصل و تقویت غضروف سالم، یک مکمل گلوکزامین و کندرویتین مانند COSAMIN است. از نظر بالینی ثابت شده است که به ارتقا راحتی و تحرک مفصل کمک می کند
منبع: Reader's Digest