همه علائم قدیمی (یا شایع) حاملگی را می شناسند: حساسیت سینه ها، قطع دوره های قاعدگی، حالت تهوع صبحگاهی، احساس خستگی و ... . اما برخی از زنان باردار علائم دیگری را نیز تجربه می کنند که بسیار شایع نیستند (و غیر منتظره هستند)، مانند تجمع بزاق در دهان. بزاق بیش از حد در دهان از علائم نادر در اوایل بارداری است و معمولا زنان بارداری آن را تجربه می کنند که حالت تهوع صبحگاهی دارند. تجمع بزاق در اوایل دوره بارداری از نظر پزشکی با نام «پتیالیسم گراویداروم» شناخته می شود.
آیا طبیعی است که در دوران بارداری بیش از حد بزاق در دهان خود داشته باشیم؟
بله، کاملا طبیعی است که میزان بزاق بیش تری در دوران بارداری داشته باشید. معمولا غده هایی که بزاق تولید می کنند، تمایل دارند تا روزانه تقریبا به میزان 600 میلی لیتر بزاق تولید کنند. می دانیم که این مقدار زیاد به نظر می رسد، اما از آن جایی که ما دائما آن را می بلعیم، متوجه مقدار آن نمی شویم. اما در دوران بارداری، اگر فرد بزاق بیش از حد در دهان خود داشته باشد، ممکن است به دلیل افزایش تولید بزاق یا کاهش تمایل به بلع آن یا ترکیبی از هر دو باشد. ممکن است تعداد کمی از زنان باردار در هنگام حالت تهوع بزاق بیش تری داشته باشند. بزاق در چنین شرایطی می تواند این احساس را به شخص دهد که بخواهد آن را به بیرون بریزد.
چه زمانی تولید بزاق بیش از حد در دوران بارداری شروع می شود؟
برخی از زنان بر این باورند که تولید بزاق بیش از حد ممکن است از علائم اولیه بارداری باشد. با این وجود، تولید زیاد بزاق از حدود هفته دوم یا سوم بارداری شروع می شود و حدودا پایان سه ماهه اول بارداری فروکش می کند. برای برخی از زنان، این اختلال ممکن است در طول بارداری و حتی در زمان زایمان نیز ادامه داشته باشد. کارشناسان معقتدند که تولید بزاق بیش از حد، روشی است که بدن برای محافظت دهان، گلو، و دندان ها از اسید معده استفاده می کند.
علل بزاق بیش از حد در دوران بارداری
برخی از دلایل احتمالی بزاق بیش از حد در دوران بارداری در ادامه ذکر شده است:
- متخصصان مطمئن نیستند که یکی از دلایل احتمالی برای افزایش بزاق در دوران بارداری، هورمون های بارداری باشد. تغییرات هورمونی در دوران بارداری می توانند منجر به افزایش تولید بزاق شوند. وجود حالت تهوع و حالت استفراغ در هنگام صبح ممکن است مانع از بلعیدن بزاق توسط این زنان شود، زیرا آن ها طعم آن را ناخوشایند می دانند و حتی می تواند باعث افزایش حالت تهوع شود. این کار موجب تجمع بزاق در دهان می شود.
- تولید بزاق در دوران بارداری می تواند در اثر سوزش معده باشد، که یک مشکل شایع در دوران بارداری است. از آن جا که رحم برای جا دادن کودک بزرگ تر می شود، می تواند باعث شود که معده به محتویات مری فشار وارد کند، که منجر به تحریک بد و حس سوزش می شود. به عنوان یک واکنش بدن، مری می تواند باعث شود که غده ها بزاق بیش تری تولید کنند که به منظور تسکین اسید معده و حس سوزش است.
- اگر زن باردار از هرگونه عفونت دهانی مانند پوسیدگی دندان، پوک شدن دندان، خرابی دندان یا ... رنج ببرد، احتمال زیاد شدن تولید بزاق در چنین شرایطی نیز وجود دارد.
- قرار گرفتن در معرض بیش از حد مواد شیمیایی سمی، باعث می شود تا بدن بزاق بیش تری نسبت به حالت عادی در واکنش به آن مواد ایجاد کند. به نظر می رسد داروهای خاص مانند ضد تشنج، لیتیوم، آرام بخش و غیره باعث ایجاد واکنش غده های تولید بزاق و تولید بیش از حد بزاق می شوند.
فواید افزایش بزاق در دوران بارداری
برخی از فواید تولید بزاق بیش از حد در ادامه شرح داده شده است:
- افزایش بزاق مستقیما باعث خنثی شدن اسیدهای معده که حس سوزش و تحریک ایجاد می کنند، می شود.
- افزایش بزاق در داخل دهان یک دفاع طبیعی در برابر باکتری هایی است که می توانند به دندان آسیب برسانند. مهم ترین عملکرد بزاق، این است که فرآیند هضم را در دهان به درستی انجام دهد، که به معده و روده کمک می کند تا غذاها را راحت تر تجزیه کند.
- با مصرف مکمل های ویتامین و مواردی از این قبیل، شخص ممکن است دچار خشکی دهان شود. بزاق به روغن کاری و مرطوب نگه داشتن بدن کمک می کند.
درمان بزاق بیش از حد در دوران بارداری
مساله وجود بزاق بیش از حد در دهان جدی نیست و در موارد مشابه نباید احساس نگرانی کنید. علاوه بر این، درمانی برای آن وجود ندارد. اما اقدامات خاصی وجود دارد که می توانید انجام دهید تا تولید بزاق در دهان خود را کمتر کنید.
- سعی کنید تا کمی تغییر در رژیم غذایی خود ایجاد کنید، مانند حذف مواد غنی از کربوهیدارات ها و نشاسته از رژیم غذایی تان.
- به دندان پزشک خود مراجعه کرده و وجود هر گونه عفونت در دهان را بررسی کنید. برخی از بیماری های مربوط به لثه می توانند منجر به تولید بزاق بیش از حد شوند.
- با خوردن وعده های غذایی کوچک تر به طور مکرر، زمان های برنامه غذای خود را مجددا برنامه ریزی کنید.
- اغلب دندان های خود را مسواک بزنید و از دهان شویه استفاده کنید. استفاده مرتب از دهان شویه در طول روز می تواند به حل مشکل بزاق کمک کند.
- برای مرطوب نگه داشتن بدن آب زیادی بنوشید. یک بطری آب در نزدیک خود نگه دارید و هر چند وقت یک بار چند جرعه از آن بنوشید. نه تنها بزاق دهان را کنترل می کند، بلکه بدن شما را پرآب نگه می دارد.
- آدامس های بدون شکر یا نعنایی بجوید تا به بلعیدن بزاق کمک کند.
- یک تکه یخ را در دهان گذاشته و مدتی آن را بمکید. دهان شما بی حس شده و برای مدتی میزان بزاق کمتری تولید می کند. سعی کنید جویدن لیمو یا زنجبیل را برای کاهش بزاق امتحان کنید. برای موارد مشابه با پزشک خود مشورت کنید.
- بسیاری از میوه ها و سبزیجات ترد و ریشه دار را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. اگر بلعیدن بزاق دهان باعث شروع حالت تهوع شما می شود، آن را بیرون بریزد. هنگام خوردن بیسکوبیت، به سراغ انواع خشک و ساده بروید که به خیس کردن با بزاق کمک می کند. اما اگر به سرعت باعث استفراغ شدید شد، سریعا به پزشک مراجعه کنید تا داروهایی را برای آن دریافت کنید.
آیا می توان از تولید بزاق بیش از حد در دوران بارداری جلوگیری کرد؟
هر چقدر هم که شخص علاقمند باشد تا مانع از تولید بزاق بیش از حد در دوران بارداری شود، متاسفانه هیچ گونه احتیاط، عادت، و تکنیک شناخته شده ای وجود ندارد که بتواند به کاهش تولید بزاق کمک کند. این فقط یک دوره است، مانند بارداری و تمام تغییراتی که بدن در این دوره متحمل می شود و با گذشت زمان برطرف می شوند. بیش از حد به آن فکر نکرده و خود را ناراحت نکنید، و از آن چه برای شما اتفاق می افتد، متنفر نشوید. این کاملا طبیعی است، یک واکنش بدنی است، پس نگران این مساله نباشید.
چه زمانی می توان انتظار متوقف شدن تولید بزاق در دوران بارداری را داشت؟
اگر دهانتان در دوران بارداری بزاق بیش از حد تولید می کند، بدیهی است که اذیت خواهید شد. اما نگران نباشید، این تنها علائمی از بارداری است و باید پس از سه ماه اول بارداری برطرف شود. با این وجود، ممکن است این مشکل برای برخی از زنان مدت بیش تری طول بکشد. اگر این علائم برای شما رخ داد، وحشت نکنید، زیرا این علائم بعد از تولد فرزندتان برطرف خواهد شد. اما اگر این موضوع باعث آزار شما می شود، می توانید از پزشک بخواهید که شما را معاینه کرده و بپرسید که چه کاری می توانید انجام دهید.
چه زمانی در رابطه با افزایش بزاق در دوان بارداری باید با پزشک مشورت کرد؟
بزاق بیش از حد ممکن است شدیدا در ابتدا عجیب به نظر برسد، اما مانند حالت تهوع صبح گاهی کاملا طبیعی است. مگر این که میزان بزاق بیش از حد شدید شود که در زندگی شما تداخل ایجاد کرده یا با دوره های مکرر استفراغ شما هم زمان شود، در غیر این صورت، هیچ دلیلی برای مراجعه به پزشک وجود ندارد. پزشکان ممکن است کمک کنند که از لحاظ پزشکی آرامش پیدا کنید، اما دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. بزاق بیش از حد می تواند کمی شرم آور به نظر برسد، اما دلیلی برای نگرانی وجود ندارد، این نشانه بارداری است. این یک واکنش طبیعی به تغییرات بدن و تولید بزاق یا بزاق بیش از حد دهان است که چیزی بیش تر از ناراحتی جزئی ایجاد نمی کند. آن را تحمل کنید و بر روی بخش های بهتر دوران بارداری خود تمرکز کنید.
منبع: firstcry