پلک زدن یک واکنش است، که به این معنی است که بدن شما به طور خودکار این کار را انجام می‌دهد. همچنین می‌توانید هر زمان که می‌خواهید، پلک بزنید. پلک زدن زیاد چشم به زمانی میگویند که شما بیشتر از چیزی که خودتان انتظار دارید پلک بزنید. برخی چیزها می‌توانند باعث پرش بیش از حد پلک چشم شوند. شایع‌ترین علت در بزرگسالان مشکلی در سطح چشم شما است. پلک زدن بیش از حد ممکن است آزاردهنده باشد، اما به ندرت توسط یک مشکل جدی ایجاد می‌شود. زمانی که این اتفاق می‌افتد، آن بخشی از یک سندرم عصبی است و معمولا علایم عصبی دیگری نیز وجود دارند.
پلک زدن با پخش کردن اشک بر سطح بیرونی چشم، آن را مرطوب و تمیز می کند. همچنین با بسته شدن آن، از چشمان شما از گرد و غبار، سایر مواد تحریک کننده، نور شدید و اشیاء خارجی محافظت کند. نوزادان و کودکان فقط در هر دقیقه در حدود دو بار پلک می‌زنند. با رسیدن به سن بلوغ، این میزان در هر دقیقه به 14 تا 17 بار افزایش می یابد. این عدد برای بقیه عمرتان باقی می‌ماند. وقتی در حال صحبت کردن هستید، عصبی هستید و یا درد دارید، بیشتر پلک می‌زنید. در هنگام خواندن و یا زمانی که احساس خطر احتمالی می‌کنید، کمتر پلک می‌زنید. تعریف دقیقی برای پلک زدن بیش از حد وجود ندارد. معمولاً زمانی که با زندگی، دید و یا فعالیت‌های شما تداخل پیدا کند، بیش از حد به نظر می‌رسد. با سلام دنیا همراه باشید تا از علت و درمان این مسئله مطلع شوید.
دلایل پریدن و نبض زدن غیر عادی پلک چشم (چشمک زدن بی ارادی) و راه های جلوگیری از آن
چه چیزی می‌تواند باعث پلک زدن بیش از حد چشم شود؟
پلک زدن بیش از حد زمانی اتفاق می‌افتد که پلک زدن غیر ارادی شما توسط چیزی, بیش از حد تحریک شده است. بسیاری از این عوامل می‌توانند بر بزرگسالان و کودکان تاثیر بگذارند.
تحریک چشم
اگر در سطح جلوی چشم خود تحریک دارید، ممکن است بیش از آنچه که دوست دارید چشمک بزنید، مانند:
- تحریک کننده های چشم مانند دود، گرده (واکنش آلرژیک)، آلودگی، بخار های شیمیایی، جسم خارجی یا گرد و غبار موجود در هوا
- چشمهای خشک
- خراش در قسمت بیرونی چشم شما (خراش قرنیه) یا سایر آسیب های چشم
- برخورد مژه ها با قرنیه (تریکیازیس)
- چشم صورتی (التهاب ملتحمه چشم)
- التهاب عنبیه شما (ایریت)
- التهاب پلک شما (بلفاریت)
خستگی چشم
خستگی چشم وقتی است که بعد از تمرکز طولانی مدت روی یک چیز، چشم های شما خسته و سنگین می شود. موارد بسیاری می توانند باعث ایجاد خستگی چشم شوند. شایع ترین دلایل عبارتند از:
- قرار گرفتن در نور شدید
- مطالعه طولانی مدت
- گذراندن مدت زمان طولانی در مقابل کامپیوتر
مشکلات بینایی
رایج ترین مشکلات بینایی با لنزهای اصلاحی به راحتی رفع می شود و شامل موارد زیر است:
- میوپی. نزدیک بینی، به خصوص بدون عینک اصلاحی مناسب.
- هایپروپیا. دوربینی، به ویژه بدون عینک اصلاحی مناسب.
- پیرچشمی. تغییرات چشم، وابسته به سن که بر بینایی نزدیک تأثیر می گذارد؛ مانند خواندن مواردی مانند منو ها، روزنامه و کتاب.
- انحراف چشم. وقتی چشمان شما به درستی در یک راستا قرار نگرفته باشند.
اختلال حرکتی (دیستونی چشم)
شایع ترین اختلالات حرکت چشم شامل موارد زیر است:
- بلفارواسپاسم خوش خیم اساسی. اسپاسم عضلات چشم شما باعث پلک زدن سریع غیر ارادی می شود.
- سندروم میژ. بلفارواسپاسم همراه با اسپاسم دهان و فک همراه است.
مسائل بهداشت روان و جسمی
وقتی استرس دارید، ممکن است نسبت به نور و خستگی چشم حساس تر شوید. شرایط بهداشت عمومی که ممکن است باعث افزایش پلک زدن شود، شامل موارد زیر است:
- نگران
- استرس
- خستگی
عادت داشتن
برخی از افراد به پلک زدن بیش از حد غیر ارادی عادت می کنند. ممکن است بعد از شروع از یکی از عللی که در بالا توضیح داده شد، به یک عادت تبدیل شود (به خصوص استرس)، اما بعضی اوقات علت قبلی وجود ندارد. برای برخی از افراد، پلک زدن به یک تیک عصبی تبدیل می شود.
علل پلک زدن زیاد چشم در کودکان
بیشتر عوامل پلک زدن بیش از حد غیر ارادی، در بزرگسالان و کودکان مشابه هستند، اما دو دلیل مشترک در کودکان وجود دارد که در بزرگسالان نادر است.
پلک زدن آگاهانه
در کودکان، پلک زدن بیش از حد ارادی شایع ترین علت است. پسرها بیشتر از دخترها تمایل به انجام این کار دارند. اغلب، برای توجه انجام می شود. پلک زدن آگاهانه در حدود 5 سالگی شایع است.
اختلالات تشنج
در موارد نادر، پلک زدن بیش از حد در کودکانی که دارای اختلال تشنج هستند، دیده می شود. برخی محققان حتی تصور می كنند كه پلک زدن بیش از حد می تواند به عنوان نوعی تشنج طبقه بندی شود.
بیماری های جدی که می‌تواند باعث پلک زدن بیش از حد چشم شود
برخی از بیماری های عصبی، اینطور شناخته شده اند که به پلک زدن بیش از حد منجر میشوند. با این حال، باید به یاد داشته باشید که شانس پلک زدن بیش از حد شما در اوضاع وخیم ، بسیار کم است.
- بیماری ویلسون. این بیماری با مس اضافی در بدن شما ایجاد می‌شود. آن در اندام های مختلف رسوب می کند و باعث بروز علائم مختلفی می‌شود. هنگامی که در مغز شما رسوب می کند، علاوه بر پلک زدن بیش از حد، می تواند علائم عصبی زیادی نیز ایجاد کند. این ممکن است شامل سفتی عضلات، حرکات صورت و لرزش باشد.
- بیماری ام اس. این وضعیت بر سیستم عصبی مرکزی شما تأثیر می گذارد. علائم دیگر علاوه بر پلک زدن بیش از حد شامل مشکلات بینایی، تعادل، هماهنگی و توانایی کنترل عضلات شما می باشد.
- سندروم توره. این بیماری موجب حرکات ناگهانی غیرارادی و طغیان صوتی می شود. هنگام تحرک ماهیچه دور چشم، می‌تواند باعث پلک زدن بیش از حد شود.
چگونه مشکلات پلک زدن زیاد چشم تشخیص داده میشوند؟
پزشک شما ممکن است فقط با دیدن چشم قادر به تشخیص بیماری هایی مانند انحراف چشم, التهاب ملتحمه, یا مژه رشد یافته باشد. برای بیماری های دیگر، ممکن است یک چشم پزشک (متخصص چشم یا بینایی سنج)، نیاز به استفاده از ابزار و تجهیزات در مطب خود داشته باشد.
راه های تشخیص مشکلات پلک زدن
پزشک شما می تواند آنچه که باعث ایجاد مشکلات پلک زدن چشم شما می شود را با موارد زیر تشخیص دهد:
- انجام معاینه کامل چشم, با نگاهی به حرکات چشم شما
- انجام آزمایش انکسار (Refraction Test) برای تعیین اینکه آیا به عینک احتیاج دارید یا خیر
- با استفاده از یک لامپ اسلیت که یک میکروسکوپ است که به پزشک شما اجازه می‌دهد تا یک نمای بزرگ از چشم شما را ببیند و به دنبال مشکلات بگردد.
گزینه‌های درمان و راه های کنترل پرش غیر عادی چشم چیست؟
بسته به علت، پلک زدن بیش از حد ممکن است به خودی خود از بین برود، یا ممکن است به درمان نیاز داشته باشد. هنگامی که پلک زدن بیش از حد تنها نشانه است و هیچ علتی پیدا نمی شود، معمولا پزشک فقط صبر می کند تا ببیند طی چند هفته یا ماه آینده چه اتفاقی می افتد. احتمال این وجود دارد که زمانی که با پزشک خود در حال پیگیری این مسئله هستید، به خودی خود برطرف شود. گاهی اوقات، پلک زدن بیش از حد به خودی خود بهبود نمی یابد. اما هنگامی که با پزشک خود در حال پیگیری هستید، ممکن است یک مشکل قابل درمان آشکارتر شود. درمان پلک زدن بیش از حد به علت اصلی بستگی دارد.
تحریک چشم
درمان تحریک چشم به ماده تحریک کننده بستگی دارد و شامل گزینه هایی مانند موارد زیر می‌شود:
- اجتناب از مواد تحریک کننده مانند دود یا آلودگی که چشم شما را اذیت می کند.
- استفاده از کمپرس گرم برای چشم های آلوده یا تحریک شده.
- مصرف قطره چشم بدون نسخه برای مرطوب کردن یا آلرژی ها.
- مصرف داروهای آلرژی مانند آنتی هیستامین ها.
- مصرف آنتی بیوتیک و قطره های استروئیدی تجویز شده.
- استفاده از یک چشم بند برای سایش قرنیه.
- بیرون کشیدن مژه های رشد یافته برای تسکین موقت، یا استفاده از الکترولیز، برای از بین بردن دائمی مژه های رشد یافته.
خستگی چشم
خستگی چشم با کاهش مواجهه شما با مواردی که باعث ایجاد آن می شوند، از جمله نور بسیار شدید و صرف کردن مدت زمان طولانی برای مطالعه یا جلوی رایانه خود، درمان می شود.
مشکلات بینایی
با تصحیح دید شما مشکلات بینایی درمان می شود. این می تواند شامل موارد زیر باشد:
- استفاده ازعینک تجویز شده یا لنزهای تماسی با میزان اصلاح مناسب
- بینایی درمانی
- جراحی عضلات چشم
اختلالات حرکتی
اختلالات حرکتی را می توان با سم بوتولینوم (بوتاکس) بهبود داد:
- فلج کردن یا تضعیف ماهیچه های چشم شما با بوتاکس می تواند علائم بلفارواسپاسم را تا سه ماه بهبود بخشد.
- تزریق بوتاکس با دارو یا بدون دارو درمانی، می تواند شدت سندرم میژ را کاهش دهد.
سلامت عمومی
سلامت جسمی و روانی می تواند توسط مواردی که به شما کمک می کنند تا آرام شوید و احساس آرامش کنید، بهبود یابد، مانند:
- مراقبه
- درمان
- ورزش
- یوگا
- هر شب خواب کافی داشتن
عادت داشتن
پلک زدن بیش از حد از معمول اغلب به خودی خود بهتر می شود. اگر اینگونه نباشد، کتابهای خودیاری یا دیدن یک درمانگر ممکن است کمک کند.
بیماری عصبی جدی
اگر شما یک بیماری عصبی جدی مانند مولتیپل اسکلروزیس یا سندرم توره دارید، پزشک وضعیت شما را ارزیابی کرده و با شما همکاری خواهد کرد تا یک برنامه درمانی برای نیازهای شما ایجاد کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
حتی وقتی پلک زدن بیش از حد به خودی خود متوقف می شود، علائمی وجود دارد که همیشه باید توسط پزشک ارزیابی و درمان شود. این علائم شامل موارد زیر است:
- آسیب دیدگی چشم
- سایش قرنیه
- التهاب ملتحمه (کنژنکتیویت)
- التهاب عنبیه
- التهاب پلک
- نزدیک بینی
- انحراف چشم
اگر پلک زدن بیش از حد به همراه سایر علائم عصبی، به خصوص اسپاسم یا لرزش در اطراف صورت و گردن وجود دارد، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. ممکن است نشانه این باشد که شما یک بیماری عصبی دارید.
آیا می‌توانید از پلک زدن بیش از حد و غیر قابل کنترل چشم جلوگیری کنید؟
بسیاری از اوقات، از پلک زدن بیش از حد می‌توان جلوگیری کرد؛ اگر بدانید چه چیزی باعث آن می‌شود. در اینجا راه هایی برای جلوگیری از پلک زدن بیش از حد وجود دارد:
- از بودن در اطراف چیزی که چشم های شما را تحریک می کند، مانند دود و آلرژی زاها اجتناب کنید.
- چشم های خود را با قطره های چشمی روان کننده مرطوب نگه‌دارید.
- هر وقت شک کردید که چشم شما ملتهب یا آلوده است، به دکتر مراجعه کنید.
- از گذراندن طولانی مدت در نور شدید, از جمله نور خورشید خودداری کنید.
- برای جلوگیری از خستگی چشم, استراحت های مکرر هنگام مطالعه یا کار با رایانه داشته باشید.
- معاینات چشمی منظم داشته باشید و مطمئن شوید که عینک تجویز شده از درجه مناسب برخوردار است.
- به فعالیت های آرامش بخش بپردازید که به شما در کاهش استرس، اضطراب و خستگی کمک می کند.
جمع بندی مقاله پرش و پلک زدن زیاد چشم
پلک زدن بیش از حد چشم ممکن است توسط تعدادی از چیزها ایجاد شود. به ندرت، پلک زدن بیش از حد نشانه یک سندرم جدی عصبی است. زمانی که این اتفاق می‌افتد، شما معمولا علائم عصبی دیگری نیز دارید. معمولا علت پلک زدن زیاد چشم جدی نیست. اغلب به خودی خود و بدون درمان از بین می رود، اما بعضی از موارد مانند ساییدگی قرنیه و عفونت های چشمی همیشه باید توسط پزشک ارزیابی و درمان شوند.
همچنین در سلام دنیا بخوانید:
علل و بیماری هایی که باعث پرش پلک و ابرو می شوند و درمان آن ها
پرش چشم یا تیک چشم چیست؛ دلایل بروز و روش های درمان پرش پلک
منبع: healthline