دلیل پرش ابرو یا تیک ابرو ممکن است چیزهای روزمره مثل مصرف کافئین و استرس و خستگی چشم باشد. همچنین ممکن است نشانه ای از یک اختلال اساسی مثل فلج بل، یا سندروم تورت باشد. پرش ابرو هنگامی رخ می دهد که پوست اطراف ابرو به شکل غیر ارادی حرکت کرده و یا دچار اسپاسم شود. پرش ابرو معمولا همراه با پرش چشم رخ می دهد؛ زیرا پرش پلک چشم می تواند باعث کشیدگی پوست اطراف ابرو شود.
علت پرش پلک و ابرو و درمان آن چیست؟
اسپاسم های ابرو معمولا بدون درد است، اما می تواند آزاردهنده و ناراحت کننده باشد. این پرش ها می توانند چند ثانیه طول بکشند یا این احتمال وجود دارد که برای چند ساعت ادامه داشته باشند و معمولا به طور خود به خودی برطرف می شوند. در این مقاله، ابتدا علل پرش ابرو را بررسی می کنیم، سپس به اختلال طولانی مدتی که می تواند باعث بروز این علائم شود، می پردازیم. ما همچنین به بررسی روش های جلوگیری از پرش ابرو و زمانی که نیاز است تا به پزشک مراجعه کنید، می پردازیم.
علل روزمره
بسیاری از افراد گاهی اوقات در زندگی خود به پرش ابرو دچار می شوند. در اینجا دلایل متداول و روزمره پرش ابرو ذکر شده است. این موارد به شرح زیر است:
مصرف زیاد کافئین
مصرف بیش از حد کافئین می تواند باعث پرش عضله ها از جمله در اطراف چشم ها شود. اگر فردی گمان کند که کافئین ممکن است علت اصلی پرش ابرو او باشد، در صورت کاهش مصرف، ممکن است این مساله برطرف شود.
کمبود منیزیم
یکی از علائم کمبود منیزیم اسپاسم عضلانی است. این امر به این دلیل است که منیزیم در عملکرد طبیعی عصب و ماهیچه ها نقش اساسی دارد. کمبود منیزیم که به آن هیپومنیزیمی نیز گفته می شود، می تواند علائم دیگری داشته باشد که عبارتند از:
- حالت تهوع
- خستگی
- ضعف
- لرزش
- بی اشتهایی
- تغییر شخصیتی
منابع خوب منیزیم که توسط انستیتوی ملی بهداشت توصیه شده است عبارتند از:
- بادام، بادام هندی، بادام زمینی
- لوبیا سیاه و لوبیا قرمز
- اسفناج
- شیر سویا
- آووکادو
مصرف داروهای خاص
افراد می توانند در نتیجه مصرف داروهای خاص دچار پرش ابرو شوند. محرک ها، مانند داروهای درمان "اختلال کم توجّهی-بیش فعالی" بزرگسالان و داروهای ضد روانگردان ممکن است باعث ایجاد تیک و لرزش شوند. داروهای ضد صرع نیز می توانند موجبات پرش ابرو را فراهم کنند، هرچند که تعداد دفعات رخداد آن مشخص نیست. دیورتیک ها یکی دیگر از داروهایی است که ممکن است منجر به پرش عضله شود، زیرا می تواند منجر به کمبود منیزیم شود. اگر فردی گمان می کند که داروی آنها باعث ایجاد اسپاسم می شود، باید با پزشک خود صحبت کند و دارو خود را تغییر داده یا دوز آن را کاهش دهد.
فشار به چشم
اگر کسی بیش از حد به چشم های خود فشار وارد کند، می تواند به کارکرد بیش از حد عضلات و خستگی چشم منجر شود. تماشای یک صفحه نمایش مانند مانیتور یا تلوزیون به مدت طولانی باعث ایجاد فشار بر روی چشم می شود و با اجتناب از این کار می توان از بروز پرش عضلات جلوگیری کرد. وقتی شخصی برای دیدن چیزی به چشم خود فشار می آورد، شاید نیاز به تعویض نمره عینک داشته باشد; چون اگر این کار را نکند به چشمانش فشار وارد میشود که ممکن است به پرش ابرو بینجامد.
آلرژی
وقتی شخصی آلرژی دارد، این آلرژی می تواند منجر به پرش اطراف ابرو شود. هنگامی که یک واکنش آلرژی زا رخ می دهد، هیستامین آزاد شده باعث خارش می شود. هنگامی که فرد چشمان تحریک شده خود را مالش می دهد، ممکن است باعث پرش ابروهای خود شود.
خستگی
وقتی فردی احساس خستگی می کند، چشمانش با احتمال زیاد دچار پرش می شود. خواب به میزان کافی، که معمولا بین 7 تا 9 ساعت در نظر گرفته می شود، ممکن است به کاهش موارد پرش چشم کمک کند. اگر فردی معتقد باشد که به اندازه کافی استراحت می کند، اما هنوز احساس خستگی می کند، می تواند با پزشک مشورت کند تا دریابد که آیا یک بیماری اساسی باعث ایجاد این علائم می شود یا نه.
استرس
استرس دلیل دیگری است که باعث پرش پلک چشم یا ابرو می شود. استرس از جهات مختلفی می تواند روی بدن تأثیر بگذارد، بنابراین توجه به سطح استرس و تلاش برای کاهش استرس می تواند فواید سلامتی زیادی به همراه داشته باشد. از تکنیک های آرامش و ورزش به منظور کاهش استرس استفاده کنید که می تواند به کاهش موارد پرش پلک یا ابرو کمک کند.
مواد مخدر، الکل و دخانیات
نوشیدن الکل، سیگار کشیدن و مصرف داروهای روانگردان، مسکن و افسردگی نیز ممکن است باعث شود چشمان فرد و ناحیه اطراف آن دچار پرش شود. کاهش میزان مصرف الکل، اجتناب از سیگار کشیدن و قطع مصرف داروهای روانگردان، مسکن و افسردگی می تواند به کاهش اسپاسم کمک کند.
اختلالاتی که باعث پرش ابرو می شود
به طور معمول، پرش ابرو می تواند یک دلیل اساسی و جدی تری داشته باشد. این دلایل به شرح زیر است:
اسپاسم نیمه صورت (اسپاسم یک طرفه صورت)
اسپاسم نیمه صورت (اسپاسم همیفسیال) با دیگر علل پرش ابرو و پلک متفاوت است و به دلیل اعصاب تحریک کننده صورت ایجاد می شوند. این اسپاسم ها در تمام طول زندگی یک شخص ادامه دارد و معمولاً در سمت چپ صورت، غالباً در اطراف چشم تأثیر می گذارد. اسپاسم همیفسیال نسبتا یک بیماری نادر است و بر اساس گفته های یک منبع قابل اعتماد، در حدود 11 نفر از هر 100000 نفر، به این اسپاسم مبتلا میشوند.
فلج بل
"فلج بل" اختلال موقتی است که باعث ایجاد ضعف در عضلات صورت یا فلجی محدود صورت می شود. اسپاسم های صورت ممکن است در نتیجه فشرده شدن یا متورم شدن عصب ها بروز کند. علت بیماری فلج بل مشخص نیست، اگرچه تصور می شود با اختلالاتی از قبیل دیابت، فشار خون بالا، و عفونت گوش مرتبط باشد. فلج بل در عین حال ممکن است بر اثر وجود یک ویروس مثل هرپس سیمپلکس رخ دهد. پرش عضلات صورت یک عارضه احتمالی فلج بل است که می تواند در طول یا بعد از بهبودی از این اختلال رخ دهد.
علائم دیگر فلج بل شامل موراد زیر است:
- فروافتادگی یک سمت صورت
- ناتوانی در باز و بست چشم ها
- نامفهوم حرف زدن
- دشواری در خندیدن یا کنترل حالات چهره
- دشواری در خوردن یا نوشیدن
در صورت بروز هر یک از علائم فوق، فرد باید با پزشک مشورت کند. فلج بل لزوماً نیازی به درمان ندارد، زیرا بسیاری از موارد به خودی خود بهتر می شوند. با این وجود با کمک داروها و قطره های چشم قابل درمان است.
بلفارواسپاسم (انقباض پلک ها)
"پلک زدن غیر ارادی یا بسته شدن غیر ارادی پلک ها" (BED)، اختلالی است که در آن پلک چشم با فشار بسته شده یا به شکل غیر ارادی دچار اسپاسم می شود. BED نوعی دیستونی (اسپاسم های عضـلانی غیر ارادی و مداوم) یا بیماری است که با حرکات یا شکل غیر معمول عضلات مشخص می شود. در بیش از نیمی از مبتلایان به BEB، اسپاسم عضلات در اطراف پلک ها، بیشتر از سایر عضلات صورت پخش می شود. این اختلال در خانم ها دو برابر بیشتر از مردان است.
علائم دیگر BEB شامل موارد زیر است:
- چشمک زدن مکرر چشم
- خشک شدن چشم ها
- سوزش چشم
- چپ چپ نگاه کردن ناخواسته یا غیر ارادی چشم
- علائم تاثیر گذار بر هر دو چشم
- آغاز اختلال در اواسط تا اواخر بلوغ
تزریق سم بوتولین (بوتاکس) می تواند به کاهش پرش ها که به دلیل BEB اتفاق می افتد کمک کند. با این حال، ممکن است یک فرد به درمان های دیگر احتیاج داشته باشد، زیرا تاثیرات بوتاکس دائمی نیست. مایکتومی نوعی عمل جراحی است که در آن پزشکان عضلات و عصب های پلک چشم را بر می دارند. مایکتومی گزینه درمانی برای موارد شدید BEB است.
دیستونی (اسپاسم های عضـلانی غیر ارادی و مداوم)
دیستونی هنگامی به وجود می آید که فرد دچار اسپاسم در عضله، و در نتیجه باعث حرکات پرشی، کند و تکراری می شود; طوریکه فرد کنترلی بر روی این حرکات ندارد. دیستونی می تواند نواحی مختلف بدن از جمله چشم و ابرو را تحت تأثیر قرار دهد. دیستونی ممکن است به خودی خود ایجاد شود که به آن دیستونی اولیه گفته می شود. دیستونی ثانویه ممکن است در اثر علل زیر باشد:
- بیماری های پارکینسون
- آنسفالیت یا التهاب مغز
- سکته مغزی
- آسیب مغزی
سندرم تورت
علت سندرم تورت ناشناخته است. وقتی شخصی مبتلا به سندرم تورت است، حرکات غیر ارادی، مانند پرش چشم، همراه با صداهای غیر عمدی ایجاد میشود. اینها به عنوان تیک شناخته می شوند. سندرم تورت لزوماً نیازی به درمان ندارد، اگرچه داروها و درمان نیز می تواند به کاهش علائم کمک کند.
ام اس (مالتیپل اسکلروزیس)
بیماری ام اس یا مالتیپل اسکلروزیس، بر مغز و نخاع تأثیر می گذارد. این باعث می شود که سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی مرکزی حمله کند و پرش عضلات می تواند ناشی از این امر باشد. علائم دیگر این بیماری عبارتند از:
- خستگی بیش از حد
- دشواری در راه رفتن
- اختلالات تکلم
- رعشه
- دشواری در تمرکز
- مشکلات حافظه
- درد
بیماری مالتیپل اسکلروزیس درمانی ندارد، اما اشخاص می توانند از داروها و درمان های مختلفی برای کاهش درد و ناراحتی ناشی از بیماری و کمک به کند کردن روند پیشرفت آن استفاده کنند.
درمان ها
استراحت زیاد ممکن است به کاهش اسپاسم عضلات کمک کند. اگرچه اکثر موارد پرش پلک و ابرو بی ضرر است، اما فرد باید با پزشک خود صحبت کند تا هرگونه علت اساسی بروز پرش پلک رد شود. معمولاً پرش پلک ها به دلیل استرس، خستگی و مصرف زیاد کافئین است. افراد می توانند موارد زیر را برای کاهش پرش پلک چشم امتحان کنند:
- کمتر کافئین بنوشند.
- بیشتر استراحت کنند.
- از قطره های چشم، که در اکثر دارو خانه ها موجود است استفاده کنند.
- از کمپرس گرم چشم ها استفاده کنند.
- اگر مشکوک به آلرژی هستید، داروهای آلرژی را مصرف کنید.
- مقدار کافی منیزیم در رژیم غذایی خود قرار دهید.
در صورت بروز هر یک از علائم زیر، افراد باید با پزشک خود مشورت کنند:
- پرش ها برای بیش از یک هفته ادامه داشته باشد.
- فرو افتادگی پلک چشم یا عضلات صورت بوجود بیاید.
- ورم، قرمزی، یا ترشح در اطراف چشم ایجاد شود.
- پرش در دیگر قسمت های صورت به وجود بیاید.
- اگر در هنگام ایجاد پرش، پلک چشم کامل بسته شود.
نتیجه گیری
پرش ابرو معمولاً به خودی خود برطرف می شود. در صورت ادامه دار بودن پرش ابرو، افراد می توانند برای حل این مشکل، سعی در ایجاد تغییر در سبک زندگی خود کنند. اگر پرش ها به تنهایی یا با داروهای خانگی برطرف نشد، فرد باید در مورد ملاقات با پزشک تصمیم بگیرد تا علل اصلی و جدی آن مشخص شود.
منبع: medicalnewstoday