چه داروهایی با گریپ فروت یا آب گریپ فروت تداخل دارویی ایجاد می کنند؟ در حالی که گریپ فروت یک میوه مغذی و خوشمزه است، بسیاری از بیماران درباره احتمال تداخلات دارویی با گریپ فروت یا آب گریپ فروت نگرانی دارند. شاید دارویی برایتان تجویز شده باشد که در برچسب هشدار نوشته شده است از مصرف همزمان با گریپ فروت یا آب گریپ فروت خودداری شود. گریپ فروت (grapefruit) میوه ای پر خاصیت از خانواده مرکبات است و مزه آن ترش و یا شیرین بوده و کمی به تلخی تمایل دارد. بیشتر اوقات از خواص و فواید این گیاه در درمان فشار خون بالا، اثر آن بر لاغری، کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت و یا خواص غذایی آن از جمله اینکه سرشاراز ویتامین C و املاح معدنی است، شنیده ایم. اما جالب است بدانید که این میوه پرخاصیت مانند شمشیری دولبه عمل می کند و در برخی مواقع تداخل دارویی با میوه گریپ فروت ایجاد می شود و برای بعضی افراد مبتلا به بیماری های خاص منع مصرف دارد. گریپ فروت از تجزیه بعضی از داروها در روده و کبد جلوگیری می کند و به همین دلیل می تواند موجب افزایش بیش از حد دارو در خون و مسمومیت دارویی و یا به اصطلاح اوردوز(Overdose) شود.
چه داروهایی با گریپ فروت یا آب گریپ فروت تداخل دارویی ایجاد می کنند؟
چرا این موضوع مهم است؟
آب گریپ فروت روی نحوه تغییر دارو در بدن تاثیر دارد و می تواند مقدار دارو در خون را دگرگون کند.
چطور آب گریپ فروت با دارو تداخل ایجاد می کند؟
داروها یا توکسین ها در بدن شکسته می شوند (متابولیزه شدن) برای اینکه بتوانند از بدن دفع بشوند. گریپ فروت یا آب گریپ فروت می تواند آنزیم ها را در بدن دگرگون کند و روی نحوه تغییر دارو قبل از خروج از بدن تاثیر بگذارد.
آب گریپ فروت فعالیت آنزیم های سیتوکروم (P450 3A4 (CYP3A4 را کاهش می دهد که این آنزیم ها مسئول تجزیه داروها و توکسین ها هستند. گریپ فروت شامل ترکیبات شناخته شده به عنوان فورانوکومارین است که آنزیم های CYP3A4 را مسدود می کند. زمانی که آب گریپ فروت مصرف شود، توانایی این آنزیم برای تجزیه دارو به منظور دفع آن کاهش می یابد. به این ترتیب سطح دارو در خون بالا می رود، در نتیجه احتمال بروز عوارض جانبی تازه یا شدید بوجود می آید. برای مثال داروهای متداول که با آب گریپ فروت تداخل دارویی ایجاد می کنند عبارتند از: فلودیپین (Plendil) و آتورواستاتینن (Lipitor). اگر آب گریپ فروت می نوشید، همیشه برچسب تداخلات دارویی با داروهای خود را بررسی کنید تا از بروز مشکل جلوگیری شود.
آیا مصرف دارو و آب گریپ فروت با فاصله زمانی از هم، مانع تداخل دارویی می شود؟
مصرف دارو با فاصله زمانی از نوشیدن آب گریپ فروت نیز از ایجاد تداخل دارویی ممانعت نمی کند. اثرات نوشیدن آب گریپ فروت روی داروهای خاص، می تواند بیش از 24 ساعت طول بکشید. بنابراین حتی اگر دارو را تنها یکبار در روز مصرف می کنید، باید از خوردن و نوشیدن گریپ فروت یا آب آن در طول درمان خودداری کنید. در برخی موارد ممکن است فرد بتواند مقدار کمتری از آب گریپ فروت را مصرف کند، بنابراین بیماران باید با دقت دستور العمل نحوه مصرف هر دارو را دنبال و اطلاعات مربوط به آن را از متخصص مربوطه سوال کنند.
چه نوع آب میوه هایی با دارو تداخل ایجاد می کند؟
علاوه بر آب گریپ فروت، انواع مختلفی از آب میوه ها به ندرت با داروها تداخل ایجاد می کنند. برای اکثر داروها، آب پرتقال، آب سیب یا آب انگور می تواند به جای آب گریپ فروت مصرف شود. برچسب تجویز دارو را چک کنید یا از متصدی داروخانه سوال کنید که آیا می توان با این دارو، آب میوه مصرف کرد.
تداخل گریپ فروت و قرص چربی (استاتین ها و گریپ فروت)
استاتین ها گروهی از داروهای کاهنده کلسترول هستند و تمامی استاتین ها با گریپ فروت تداخل دارویی دارند. گریپ فروت دارای ماده ای شیمیایی است که با آنزیم هایی که موجب تجزیه استاتین ها در دستگاه گوارش انسان می شوند تداخل ایجاد می کند. نتیجه این اتفاق قابل پیش بینی نیست و در نتیجه برای پیشگیری از وقوع حالات خطرناک باید مصرف گریپ فروت را قطع کرد یا باید تحت نظر پزشک و بر اساس مقدار مشخص شده اقدام به مصرف نمود.
تداخل با داروهای کاهنده فشار خون، (تداخل گریپ فروت با لوزارتان)
بر اساس اعلام سازمان غذا و داروی آمریکا، دارو های کاهنده فشار خون مانند پروکاردیا و لوزارتان نباید با آب گریپ فروت مصرف شوند چرا که آب این میوه باعث ورود داروی بیشتری به جریان خون شده و در نتیجه بدن با عوارض جانبی بیشتری رو به رو می شود.
تداخل با داروهای کاهش قند خون، (تداخل گریپ فروت با متفورمین)
آب گریپ فروت سرشار از نارینگین است. نارینگین ترکیبی آنتی اکسیدانی با خواص کاهش قند خون است. نوشیدن آب گریپ فروت در صورتی که متفورمین مصرف کنید، ممکن است تاثیرات جانبی داشته باشد. در نتیجه ممکن است سبب کاهش شدید قند خون شود. به همین دلیل بهترین راه اجتناب از مصرف گریپ فروت در صورت مصرف متفورمین است.
تداخل با داروهای ضد افسردگی و داروهای بیماری های قلبی
مصرف داروهای ضد افسردگی و اضطراب مانند بوسپیرون و داروهای بیماری های قلبی با گریپ فروت موجب افزایش مقدار آن ها در خون می شود و این افزایش در نهایت منجر به افزایش اثرات سمی دارو در خون می شود که در برخی موارد حتی می تواند کشنده نیز باشد. بنابراین مصرف همزمان آرام بخش هایی مانند بنزودیازپام و دیگر داروهای ضد افسردگی و داروهای بیماری های قلبی با گریپ فروت و یا آب گریپ فروت ممنوع است.
خطر افزایش ریسک ابتلا به سرطان سینه با مصرف گریپ فروت
تعداد زیادی از بانوان به جهت کاهش وزن و رسیدن به وزن مطلوب، متاسفانه مقادیر زیادی از گریپ فروت را به طور مستمر مصرف می کنند. دانشمندان انگلیسی در تحقیقات اخیر به این نتیجه رسیده اند که مصرف مداوم روزانه حتی یک چهارم گریپ فروت احتمال ابتلا به سرطان سینه را در خانم ها تا 30 درصد بیشتر می کند. بنابر گفته دانشمندان گریپ فروت موجب افزایش سطح هورمون استروژن در خون می شود و نوسان استروژن با سرطان سینه ارتباط نزدیکی دارد. به همین دلیل توصیه می شود تا خانم ها به طور مقطعی از این میوه استفاده کنند، نه به صورت مرتب و در مقدار زیاد.
رابطه بین گریپ فروت و ملانوما
ملانوما یا سرطان پوست نوعی تومور بدخیم و کشنده پوستی است. بر اساس نتایج منتشر شده حاصل از یک مطالعه جدید در ایالات متحده آمریکا که 25 سال به طول انجامید و طی آن 100 هزار فرد بالغ تحت مطالعه بوده اند، مشخص شده است که احتمال ابتلا به ملانوما در افرادی که به طور معمول و پیوسته آب گریپ فروت و پرتقال مصرف می کردند نسبت به افرادی که از این مواد استفاده نمی کردند بیشتر است. به دلیل ترکیبات خاصی که در مرکبات وجود دارد، مانند مواد شیمیایی فوتواکتیو خاص، در صورت مصرف بیش از حد، این مواد موجب حساس شدن پوست به نور خورشید می شود. حال اگر در این شرایط فرد در معرض نور شدید خورشید قرار گیرد، احتمال ابتلا به ملانوما افزایش پیدا می کند.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که این تداخلات دارویی همیشه اتفاق نمی افتد و شدت این تداخلات نیز به عوامل مختلفی از جمله بدن افراد، نوع دارو و مقدار گریپ فروت مصرف شده بستگی دارد. لازم به ذکر است که مرکباتی مانند لیمو ترش و نارنج نیز ممکن است اثرات مشابهی داشته باشند.
آیا آلگرا با آب گریپ فروت تداخل دارویی ایجاد می کند؟
فکسوفنادین (آلگرا)، یک داروی ضد حساسیت متداول است که بدون نسخه پزشک در دسترس بیماران قرار می گیرد و نه تنها با آب گریپ فروت، بلکه با آب سیب و پرتقال هم تداخل داروی ایجاد می کند. با این حال، در برخی موارد مصرف فکسوفنادین، سطح دارو در خون را کاهش می دهد و اثر بخشی آنتی هیستامین نیز ممکن است کاهش یابد. این تداخل دارویی با مکانیسمی متفاوت از CYP450 3A4 رخ می دهد، اما با این وجود، توصیه می شود که فکسوفنادین به جای آب میوه با آب مصرف شود.
با پزشک خود صحبت کنید
پزشک باید از داروهایی که بیمار مصرف می کند مطلع باشد، از جمله داروهایی که بدون تجویز پزشک مورد استفاده است و همچنین مکمل ها و ویتامین ها. هنگامی که داروهای جدید مورد مصرف قرار می گیرد، باید احتمال تداخلات دارویی مورد بررسی قرار بگیرد. برچسب های هشدار روی داروی تجویز شده دنبال شود. اگر متوجه بروز یک تداخل دارویی شده اید، ممکن است داروی جایگزین برایتان تجویز شود تا از آن تداخل جلوگیری گردد.
داروهایی که می توانند با گریپ فروت تداخل ایجاد کنند
مثال هایی از برخی تداخلات دارویی متداول گریپ فروت یا آب گریپ فروت عبارتند از:
- آلپرازولام (Alprazolam)
- آمیودارون (Amiodarone)
- آتورواستاتین (Atorvastatin)
- کارمازپین (Carbamazepine)
- سیلوستازول (Cilostazol)
- کلاریترومایسین (clarithromycin)
- کلشی سین (Colchicine)
- درون دارون (Dronedarone)
- اریترومایسین (Erythromycin)
- فلودیپین (Felodipine)
- فنتالین (fentanyl)
- سیستم ترنس درمال فنتالین (fentanyl transdermal system)
- فکسوفنادین (fexofenadine)
- ایندیناویر (indinavir)
- لوراتادین (Loratadine)
- لوزارتان (Losartan)
- لواستاتین (Losartan)
- نیلوتینیب (Nilotinib)
- پازوپانیب (Pazopanib)
- پیموزاید (Pimozide)
- رانولازین (Ranolazine)
- ساکویناویر (Saquinavir)
- سیلدنافیل (Sildenafil)
- سیمواستاتین (Simvastatin)
- تادالافیل (Tadalafil)
- وردنافیل (Vardenafil)
- وراپامیل (verapamil)
منبع: drugs