ترک های پوستی یا استرچ مارک ها زمانی به وجود می آیند که لایه رویی پوست سریع تر از لایه زیر آن منبسط و منقبض می شود. این تغییرات باعث می شود بافت های پیوندی مانند کلاژن و الاستین از هم پاره شوند و ترک به وجود بیاید. بیش تر ترک های پوستی دارای طرحی رگه ای یا شاخه ای هستند و مناطقی را که پوست نازک شده است و بافت های آسیب دیده اند را در معرض دید قرار می دهد. پوستی که روی سینه را پوشانده است از بسیاری قسمت های دیگر بدن نازک تر است و این موجب می شود در برابر کشیدگی ها آسیب پذیرتر باشد. از روش های خانگی با افزایش هیدراتاسیون پوست، کاهش التهاب و تامین عملکرد ضد اکسیدان و تحریک تولید سلول و کلاژن، می توان برای بهبود ترک خوردگی پوست کمک گرفت.
حقایقی درباره ترک های پوستی روی سینه
اگرچه وجود ترک های پوستی بی ضرر هستند، اما درمان موثر آن ها مشکل است. دیده شده است که لیزر درمانی، علائم ترک پوستی را بین 50 تا 75 درصد بهبود بخشیده است. هر چند، لیزر درمانی موثر برای ترک های پوستی گران است و نیاز به مراحل درمانی زیادی دارد. ترک پوستی روی سینه ها مسئله رایجی است و اغلب در دوران بلوغ یا بارداری اتفاق می افتد. ترک های پوستی در اولین مراحل تشکیل، به رنگ قرمز، صورتی یا بنفش هستند. هر چقدر این ترک های پوستی کهنه می شوند، باریک تر و کمرنگ تر می شود به این ترک ها استریا آلبا (striae alba) هم گفته می شود. ترک های پوستی مرتبط با بارداری نیز استریا گراویداروم (striae gravidarum) نامیده می شود.
دلایل به وجود آمدن ترک های پوستی روی سینه
تغییرات هورمونی به خصوص در بارداری و بلوغ، باعث می شود بافت سینه به سرعت گسترش پیدا کند. بسیاری از افراد به خاطر زیبایی یا گاهی برای درمان بیماری سرطان تحت عمل جراحی سینه قرار می گیرند. جراحی سینه اغلب باعث تغییر ناگهانی شکل سینه می شود، به این ترتیب پوست وادار به سازگاری سریع با وضعیت جدید می شود و این ترک های پوستی را ایجاد می کند.
روش های درمان ترک های روی پوست سینه
حتی بعد از سال ها درمان، ممکن است فقط مقداری از ترک های پوستی از بین بروند و این ترک ها به طور کامل از بین نخواهند رفت. توصیه می شود که در مراحل اولیه درمان از روش های خانگی برای درمان ترک های پوستی استفاده کنید، زیرا روش های درمان تهاجمی تر خطر باقی ماندن جای زخم را افزایش می دهد. داروهای خانگی متداول برای کاهش ظاهر ترک های پوستی روی سینه شامل موارد زیر است:
ماساژ
ماساژ یکی از روش های علمی اثبات شده و موثر برای کاهش ترک پوست روی سینه است. ماساژ به تقویت جریان و گردش خون در بافت های آسیب دیده سینه کمک می کند و باعث بهبود آن می شود. با استفاده از نوک انگشتان، فرد باید به آرامی فشار را به شکل حرکات تکراری و دایره وار روی ترک های سینه اعمال کند و در هر روز چند دقیقه آن را انجام بدهد. ماه ها یا حتی سال ها طول می کشد تا بهبود چشم گیری صورت گیرد.
آب رسانی
برای بهبود مناسب، بافت های بدن باید آب رسانی شوند. هنگامی که بافت ها و سلول ها دچار کمبود آب می شوند، چروک خورده و منقبض می شوند و این می تواند باعث افزایش میزان ترک های پوستی شود.
لایه برداری
استفاده از ترکیبات ساده لایه برداری در منزل مانند، روغن زیتون و شکر می تواند به از بین بردن آهسته لایه هایی از پوست که آسیب دیده اند کمک کند و آن ها را وادار به تولید مجدد بافت سالم کند. برخی از عصاره های گیاهی و روغن های ضروری در صورت استفاده روی پوست، باعث کاهش ترک های پوستی روی سینه می شوند. برخی از درمان های خانگی طبیعی شامل موارد زیر است:
- روغن بادام
- روغن کرچک
- ویتامین E
- روغن ویتامین C، عصاره ها و مواد غذایی
- روغن زیتون
- شی باتر، روغن نارگیل یا کاکائو
- عصاره سنتلا آسیاتیکا
- کلاژن مارین و الاستین
- روغن دانه انگور
- سفیده تخم مرغ
- آلوئه ورا
- روغن جوانه گندم
طیف گسترده ای از کرم های بدون نسخه برای ترک های پوستی وجود دارد. رایج ترین و آزمایش شده ترین کرم های ترک پوستی اغلب حاوی مخلوطی از مواد ذکر شده در لیست بالا هستند. طیف وسیعی از محصولات کاهش دهنده ترک سینه را می توان به صورت آنلاین پیدا کرد.
داروهای تجویزی برای درمان ترک های روی پوست سینه
کرم ها و ژل های تجویز شده معمولاً دومین درمان توصیه شده برای درمان ترک های پوستی هستند. ترتینوئین موضعی یا خوراکی که نوعی ویتامین A مصنوعی است، یکی از رایج ترین داروها برای ترک خوردگی های پوست است. مشخص شده است که کرم های ترتینوئین با غلظت های بالاتر از 0.05 درصد، علائم ترک های پوستی ناشی از بارداری را تا 47 درصد بهبود می بخشد. سایر پمادها و کرم ها عبارتند از:
- ژل های سیلیکون یا کلاژن
- کرم های حاوی اسید هیالورونیک
- کرم هایی با حداقل 20 درصد اسید گلیکولیک
- کرم هایی با حداقل 10 درصد اسید اسکوربیک
- کرم هایی با حداقل 0.05 درصد اسید رتینوئیک
محصولات موضعی با تحریک تولید کلاژن و رشد سلول و همچنین بهبود خاصیت ارتجاعی و هیدراتاسیون پوست عمل می کند. این محصولات بی خطر تلقی می شوند و تنها عوارض جانبی آن ها شامل تحریک جزئی پوست و افزایش حساسیت به نور است.
عمل جراحی برای از بین بردن ترک های پوست سینه
تکنیک های جراحی برای از بین بردن ترک خوردگی های پوستی روی سینه عبارتند از:
لیزر درمانی
لیزر درمانی تنها درمان تایید شده برای کاهش چشم گیر ترک های پوستی شناخته می شود. در لیزر درمانی از اشعه های نور برای تجزیه بافت های آسیب دیده استفاده می شود. مزایای لیزر درمانی شامل موارد زیر است:
- بهبود جریان گردش خون در ناحیه مورد نظر
- سلول های اطراف از جمله سلول های سازنده کلاژن را انرژی می بخشد
- سیستم ایمنی بدن را تحریک می کند
- تخلیه لنفاوی را بهبود می بخشد و باعث کاهش التهاب و درد می شود
بررسی انجام شده در سال 2016، به این نتایج دست یافته است که لیزر و اشعه درمانی در کاهش جای اولیه زخم ها و ایجاد کلاژن و الاستین در رخم های کهنه موثر است. در بسیاری از موارد، شرکت های بیمه این عمل های جراحی زیبایی را پوشش نمی دهد. هزینه لیزر درمانی بسته به تعداد جلسات درمان، تغییر می کند. به طور معمول 20 جلسه لیزر درمانی نیاز است که طی چندین هفته انجام می شود و می تواند بین 20 تا 60 درصد ظاهر ترک های پوستی را بهبود بخشد. سایر درمان ها برای کاهش ترک های پوستی روی سینه شامل موارد زیر است:
- تزریق کلاژن
- روش های رادیوفرکانس پیشرفته
- میکرودرمابراسیون
- لایه برداری با مواد شیمیایی
- جراحی زیبایی برای از بین بردن جای زخم ها یا جایگزینی آن با پوست جدید
عوامل مضر در ایجاد ترک های پوستی روی سینه
بارداری در سنین پایین تر، افزایش وزن قبل از زایمان و کم آبی بدن در طولانی مدت از عوامل خطر زا برای ایجاد ترک پوستی روی سینه است. بررسی ها تا سال 2017 نشان داده است که حدود 55 تا 95 درصد از زنان باردار، ترک های پوستی را تجربه کرده اند. عللی که موجب ترک خوردگی پوست می شود، شامل موارد زیر است:
- بارداری در سنین جوانی
- سینه هایی که در دوران بلوغ خیلی سریع رشد می کنند و بزرگ می شوند
- اختلالات غدد درون ریز که موجب اختلال در جریان منظم هورمون ها می شود
- سابقه خانوادگی وجود ترک های پوستی یا بیماری های که باعث ایجاد آن می شوند
- افزایش وزن قبل از زایمان
- افزایش وزن بعد از تولد کودک یا دوره حاملگی
- کم آبی طولانی مدت بدن
- افزایش یا کاهش سریع وزن
- هایی که باعث ضعف پوست یا سیستم ایمنی بدن می شود
- مصرف الکل
- مصرف سیگار
- سندروم کوشینگ
- استروئید مزمن
- پوست های روشن و زیتونی نیز مستعد ترک هستند
روش های پیش گیری از ترک های پوستی روی سینه
چندین روش و داروی خانگی وجود دارد که می تواند احتمال بروز ترک پوستی روی سینه ها را کاهش دهد. البته در حال حاضر هیچ یک از آن ها از نظر علمی اثبات نشده است. مطالعه انجام گرفته در سال 2013، نشان داده است که فرمولی حاوی هیدروکسی پرولیسیلان سی (hydroxyprolisilane C)، روغن گل سرخ، عصاره سنتلا آسیاتیکا و ویتامین E احتمال ظاهر شدن ترک های پوستی در دوران حاملگی را تا 30 درصد کاهش می دهد. زنان مورد مطالعه در این تحقیق با استعمال این ترکیبات، ترک خوردگی های کمتری روی پوست تجربه کردند. دیگر روش های پیش گیری عبارتند از:
- روغن زیتون
- روغن بادام تلخ
- ویتامین E
- روغن زیتون، کاکائو و شی باتر
همچنین بخوانید: درمان های خانگی، طبیعی، ساده و مؤثر برای رفع و کاهش ترک های پوستی
منبع: medicalnewstoday