درد شکم در دوران بارداری و روش های درمانی آن

درد شکم در دوران بارداری غیر معمول نیست، اما ممکن است ترسناک باشد. درد ممکن است حاد و ناگهانی، یا خفیف و دردناک باشد.

تشخیص اینکه آیا درد حاد است یا خفیف سخت است. باید بدانید چه زمان درد عادی است و یا آیا نیاز است با دکتر خود تماس بگیرید.

درد شکم در دوران بارداری: آیا این درد ناشی از گاز روده (نفخ) است یا دلیل دیگری دارد؟

دلایل درد شکم در بارداری 

گاز روده (نفخ) در بارداری

گاز باعث درد شکمی می شود. و ممکن است در شکم، پشت و سینه احساس درد داشته باشید.

بر اساس تحقیقات کلینیک مایو، گاز روده (نفخ) زنان در طول بارداری به دلیل افزایش پروژسترون است. پروژسترون عضلات روده را آرام کرده و زمان هضم غذا را از طریق روده افزایش می دهد. غذا مدت زمان بیشتری در کولون باقی مانده و باعث تولید گاز بیشتر می شود.

در ماه های آخر بارداری، رحم بزرگ تر شده و در نتیجه فشار بیشتری بر اندام ها وارد می کند، که هضم غذا را کند تر کرده و باعث تولید گاز می شود.

روش درمان

اگر درد شکمی به دلیل گاز روده (نفخ) باشد، با تغییر شیوه زندگی برطرف خواهد شد. سعی کنید در طول روز وعده های غذایی کوچک تر اما بیشتری داشته و مقدار زیادی آب بنوشید.

ورزش به هضم غذا کمک می کند. غذاهایی که باعث تولید گاز شده را شناسایی و از آنها اجتناب کنید. غذاهای سرخ شده و چرب، و همچنین لوبیا و کلم، از دلایل اصلی گاز روده (نفخ) هستند. از نوشیدنی های گازدار نیز اجتناب کنید.

بسیاری از زنان درد شکم در دوران بارداری را با گاز روده (نفخ) اشتباه می گیرند، اما دلایل بی خطر دیگری برای درد وجود دارد.

درد رباط دور رحم

دو رباط بزرگ دور رحم از رحم تا کشاله ران وجود دارد. رباط های دور رحم از رحم محافظت می کنند. با افزایش سن و بزرگتر شدن اندازه ی بدن، رباط های دور رحم نیز بزرگتر می شوند.

بزرگتر شدن رباط های دور رحم باعث درد شدید یا خفیف در شکم، باسن و یا کشاله ران می شود. جابجایی، عطسه و یا سرفه باعث افزایش درد رباط دور رحم می شود. این درد در نیمه آخر بارداری اتفاق می افتد.

درمان

برای کاهش و یا درمان درد رباط دور رحم، سعی کنید به آرامی از روی زمین بلند شوید. اگر احساس عطسه یا سرفه دارید، خم شده و کفل خود را خم کنید. با این کار فشار وارده بر رباط دور رحم کمتر می شود.

کشش روزانه یک روش موثر برای کاهش درد رباط دور رحم است.

یبوست در دوران بارداری

یبوست شایع ترین مشکل در زنان باردار است. تغییر هورمونها، رژیم غذایی با مایعات یا فیبر کمتر، ورزش نکردن، قرصهای آهن یا اضطراب می تواند منجر به یبوست شود. یبوست ممکن است موجب درد شدید شود.

روش درمان

سعی کنید میزان فیبر بیشتری در رژیم غذایی خود بگنجانید. همچنین سعی کنید مایعات بیشتری بنوشید. زنان باردار باید حداقل 8 تا 10 لیوان آب در روز بنوشند. قبل از مصرف داروی ملین با پزشک خود مشورت کنید. برخی از ملین ها در دوران بارداری توصیه نمی شود.

انقباض برکستون هیکس

این انقباض کاذب زمانی رخ می دهد که عضلات رحم تا دو دقیقه منقبض می شوند. انقباضات نامنظم و غیرقابل پیش بینی هستند. و ممکن است باعث درد و فشار بر بدن شده، اما در دوران بارداری عادی است.

انقباض برکستون هیکس اغلب در سه ماهه سوم بارداری رخ می دهد. بر خلاف انقباض ناشی از زایمان، درد این انقباضات و دفعات آنها در طول زمان بیشتر نمی شود.

سندرم هلپ عامل درد شکم در بارداری

سندرم هلپ مخفف سه قسمت اصلی آن است: همولیز، بالا بودن آنزیم های کبدی و پلاکت پایین. و برای بارداری خطرناک است.

مشخص نیست که چه عاملی باعث سندروم هلپ می شود، اما در بعضی از زنان پس از تشخیص پری اکلامپسیا مشاهده می شود. بر اساس مطالعات موسسه پری اکلامپسیا، از بین 5 تا 8 درصد از زنان در ایالات متحده که دچار عارضه ی پری اکلامپسیا هستند 15 درصد از آنها دچار سندروم هلپ خواهند شد.

حتی زنانی که دچار پری اکلامپسیا نیستند نیز ممکن است به سندرم هلپ مبتلا شوند. سندروم هلپ در اولین بارداری شایع تر است.

درد شکمی بالا سمت راست علامت سندروم هلپ است. سایر علائم عبارتند از:

• سردرد
• خستگی و کسالت
• تهوع و استفراغ
• تاری دید
• فشار خون بالا
• ورم
• خون ریزی

اگر درد شکمی همراه با هر یک از علائم سندروم هلپ داشته باشید، سریع به دکتر مراجعه کنید. اگر سندروم هلپ بلافاصله درمان نشود، عوارض خطرناکی داشته و یا حتی ممکن است منجر به مرگ شود.

دلایل دیگر درد شکم در دوران بارداری

درد شکمی در دوران بارداری نیز ممکن است نشانه ای از شرایط وخیم تر باشد که عبارتند از:

سقط جنین

بارداری خارج از رحم

دکولمان جفت

پری اکلامپسیا

این شرایط را باید هر چه سریع تر با پزشک در میان گذاشت.

شرایطی که ارتباطی به بارداری ندارد نیز ممکن است باعث درد شکمی شود که عبارتند از:

• سنگ کلیه
• عفونت دستگاه ادراری
• سنگ کیسه صفرا
• پانکراتیت
• آپاندیس
• انسداد روده
• آلرژی غذایی
• زخم معده
• ویروس معده

اگر درد شما با یکی از علایم زیر همراه باشد بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:

1. تب و یا لرز
2. خونریزی واژینال یا لکه بینی
3. ترشحات واژن
4. انقباض پی در پی
5. حالت تهوع یا استفراغ
6. گیجی
7. درد یا سوزش ادرار

با در نظر گرفتن اینکه آیا درد شکمی به دلیل گاز روده (نفخ) است یا خطرناک تر است، تمام این اطلاعات را در ذهن داشته باشید. درد ناشی از گاز روده (نفخ) در مدت کوتاهی بهتر می شود. و با آروغ زدن و یا دفع گاز درد بهتر خواهد شد.

درد ممکن است مرتبط با غذا یا استرس باشد. گاز روده (نفخ) با تب، استفراغ، خونریزی یا سایر علائم جدی همراه نیست. درد ناشی از گاز روده (نفخ) با گذشت زمان کمتر و بهتر می شود. و احتمالا باعث زایمان زود رس خواهد شد.

هر زمان که نگران شدید، با پزشک خود تماس بگیرید یا به زایشگاه مراجعه کنید. مراقب خود باشید.