شهادت امام رضا (ع) همواره یکی از غم‌انگیزترین و تأثیرگذارترین لحظات تاریخ اسلام و شیعه بوده است. اشعار و نوحه‌های مربوط به این مناسبت، سرشار از حزن، درد غربت و عشق بی‌کران به امام مهربان ما هستند. این نوحه‌ها، بازتابی از احساسات عمیق زائران و محبان آن امام بزرگوار است که در قالب کلمات و نغمه‌ها، به تصویر کشیده شده‌اند. حال و هوای اشعار، تلاطم دلی است که از فراق امام رضا (ع) پر است و از شفاعت و کرامت ایشان طلب کمک می‌کند. در این مقاله از سلام دنیا به نوحه‌ها و مداحی‌های ویژه شهادت امام رضا (ع) پرداخته‌ایم.
متن مداحی برای شهادت امام رضا
دل من از غربتت شکسته آقا
دلم پر از آه و غصه است آقا
زهر جفا بر گلویت نشسته
خانه غم در دلم نشسته
غریب‌الغربا، مسافر طوس
دلم شکسته کنار این ضریحت
چه غربتی داری در این دیار سرد
که در غم تو آسمان گریه کرده است
یا ضامن آهو، شفاعتم کن
که دل به عشق تو گرفتار و خسته است
/////////////////////////////////////////////////////////////
باز هوای طوس دلم را گرفته
بوی غریبی در دلم خانه کرده
کوچه‌های خراسان غم گرفته
غربتت آقا همه جا را پر کرده
یک طرف آه و اشک خادمانت
یک طرف ناله زائران خسته
جانم به فدایت ای پناه بی‌پناهان
تو که حتی آهوان را امان دادی
زهر جفا بر جانت آتش زد
و خون جگر، چشمانت را گرفت
/////////////////////////////////////////////////////////////
شب شهادت توست، شهر پر از بوی غم
ماه به خون نشسته، ستاره پر از ماتم
دست‌ها به سوی گنبد طلاست آقا
هر که آمده، با دل شکسته آمده
در دل همه زائران، یک دعا جاری است
که به حرمتت خدا نظر کند بر ما
زهر کین، قامتت خم کرده ای مولا
صدای گریه آسمان شنیده می‌شود
قسم به این غربت بی‌پایان، آقا
شفاعتم کن، که امید آخر منی
/////////////////////////////////////////////////////////////
ای مسافر خسته‌ی دیار خراسان
ای غریب‌الغربا، پناه هر درمانده
در این شب پرغصه، اشک‌ها جاری است
زائران آمدند با دل شکسته و بی‌قرار
زهر جفا چون خنجری بر جانت نشست
دست‌هایت لرزید، نگاهت غم گرفت
چه سخت است دوری از مدینه، آقا
که مادرت زهرا کنارت نیست در این غربت
به آهوان صحرا قسم، تنهای تنها شدی
/////////////////////////////////////////////////////////////
در کوچه‌های طوس نسیم غم می‌وزد
خادمان گنبدت بی‌صدا اشک می‌ریزند
صدای ناله از صحن و حرم به آسمان رفته
کاش آن لحظه که زهر، جانت را گرفت نبودم
شانه‌هایت خم شد، لب‌هایت بی‌رنگ شد
و صدای «یا محمد»ت دل عالم را لرزاند
به حرمت اشک یتیمان مدینه، آقا
در روز محشر مرا هم یاد کن
که به نامت قسم، بی‌پناه مانده‌ام
/////////////////////////////////////////////////////////////
ای که غریبانه در طوس جان دادی
و با لب عطشان به دیدار خدا رفتی
دلم نمی‌کشد ببینم گنبدت در غم
که رنگ غربت گرفته و آسمان تیره شده
آهوها هنوز چشم به راهت می‌گردند
و نسیم صحن تو بوی اشک می‌دهد
آقا جان، این زائر گنهکار را فراموش نکن
که امیدش به ضامن آهو بودن توست
در این شب روضه، دست مرا بگیر
/////////////////////////////////////////////////////////////
حتما بخوانید: متن تسلیت شهادت امام رضا
/////////////////////////////////////////////////////////////
متن مداحی امام رضا شور
ای مولا، علی‌بن‌موسی، سلطان‌آسمان
به غربتت، دل مجنونم هنوز چسبیده به جان
پژمرده‌ام از دوری گنبدت، جانم می‌رود از میان
اما تو دلجویی، یا رضا، ای ضامن آهوها
دل‌هامان شده پر از ناله، پر از آه و صد دعا
بیا و بگیر دست این عاشق تنها
که فقط برای نگاهت جانم فدا‌ست
تو شفیع بی‌کسام، سلام بر حجت‌الله بیا
/////////////////////////////////////////////////////////////
به کوچه‌های طوس صدای ناله می‌پیچد
زائر همچو شمعی می‌سوزد از اشک، از تب
ضریحت به رنگ آهوانه‌ها روشن شده
دستم را بگیر، ای ذو‌الجناح‌مِه، ای شفیع
به عشق تو سرم را به گنبدت می‌گذارم
که شرمنده‌ام اما نامت پناه دل است
یا رضا، به حرمت غریبی‌ات شفاعتم کن
که فقط تویی امید این دل سرگشته
/////////////////////////////////////////////////////////////
صدا زد "یا رضا"، طنین در دل‌ها پیچید
لحظه‌ای نماند بدون سوگ و آه و فغان
تو سلطان دردها، یا علی‌بن‌موسی الرضا
بر دلم زخم دوری از آن حرم خانه زد
اما هنوز در دل شعله‌ور، نوای توست
که هر زائری را با امید بسته به راهت
ای باب‌الجواد، بیا و شفاعتم کن
که عشق تو شده آخرین امید این دل تنها
/////////////////////////////////////////////////////////////
ضریحت مثل نور، از غبار غربت بتابان
که هر خط از آن، حرمتی است از اشک یتیمان
دلتنگم برای سینه‌زدن با نامت، یا رضا
غریبانه خواندم به جان، "یا رضای من بیا"
دلم ترک خورد از غم دوری تو، ای پناه بی‌پناهان
به گنبدت قسم، بیا و ضامن این دل شکسته باش
که فقط به نامت آرام می‌گیرم و زنده‌ام
تو شریکی در هر ناله و هر سوگم هستی
/////////////////////////////////////////////////////////////
/////////////////////////////////////////////////////////////
متن نوحه شهادت امام رضا سازگار
سلام آشـکـار شیعــه بــر غــم‌هـــای پنهــانت
الهـی گِـل شــود از اشــک من خـاک خراسانت
تـو بـــودی مثــل زهرا بضعـهء پــاک رسـول‌الله
که عمــری محنـت و انــدوه بــازی کـرد بـا جانت
به چشم خویش دیدی دم‌به‌دم جان دادن خود را
از آن روزی که مأمون در خــراسان کـرد مهمانت
چه شد که مرگ خود را از خدای خود طلب کردی
گمانـم "یــابن زهـرا" قصـر مــأمون بــود زندانت
دل نـورانیت شــد پـــاره‌پـــاره چــون تـن جـدت
ز بس پیـوسته مــأمون بـر جگــر زد زخـم پنهانت
چـه شـد معصومه تا گیرد سرت را بـر روی دامن
جـوادت کـو کـه بگــذارد سـر خــود را بـه دامانت
ز جـا بــرخیـز و مثـل جـد مظلومت بخـوان قرآن
چـرا خــاموش شــد آوای روح‌انگیـــز قــرآنـت
شنیـدم دل نهــادی روی سنگـی از شـرار زهـــر
ولــی دیـگــر نکـــردنـد اهـل کوفه سنگ بــارانت
الهــی بشکنــد دستــی کــه بــا انگـور زهرآگین
شــرار افــروخت ای جان جهـان بر قلب سوزانت
به تشییع تـو حتـی قــاتلت هـم گـریه کـرد آری
نخندیدند دیگـر دشمنـان بــر چشــم گـریانت
دلــت آتـش گـرفـت از شعلـهء زهـــر ستـم اما
نیـامد بـر دل ای محبــوب دل‌هــا زخـم پیکـانت...
بـه «میثم» نعمت حـق شد تمـام از مهرتان آری
چه نعمت خـوب‌تر از این کـه گشتـم مرثیه‌خوانت
/////////////////////////////////////////////////////////////
سزد جاری شود از دیده ام خون
که در خون غرق گردد قصر مأمون
چه رخ داده که مأمون ستمکار
شرار فتنه اش ریزد ز رخسار
در افکار پلیدش نقشه ای شوم
به دستش خوشة انگور مسموم
نشانده در محیط غم فضا را
کشیده نقشة قتل رضا را
رضا مانند شمع انجمن ها
سراپا سوخته تنهای تنها
نه یاران را ز حال او خبر بود
نه خواهر، نه برادر، نه پسر بود
تعارف کرد مأمون ستمگر
از آن انگور بر نجل پیمبر
امام هشتم آن مولای مظلوم
نگه بودش بر آن انگور مسموم
نفس ها آه می شد در نهادش
نه خواهر بود بر سر نه جوادش
سرشک غربتش زد حلقه در چشم
که مأمون گشت از سر تا به پا خشم
پی تهدید مولا آن ستمکار
به یک سو پرده زد با خشم بسیار
غلامان پشت پرده تیغ در دست
ستاده مست تر از زنگی مست
همه آمادة جنگ و ستیزند
که خون نجل زهرا را بریزند
عزیز فاطمه گردید ناچار
گرفت انگور را از آن ستمکار
ز دل می خواند حی داورش را
صدا زد جد و باب مادرش را
تناول کرد از آن خوشه سه دانه
که از جانش کشید آتش زبانه
ز جا برخاست با رنگ پریده
در آن حالت عبا بر سر کشیده
غریب و بی کس و تنها روانه
نهان از چشم مردم شد به خانه
چو شمع سوخته پیوسته می سوخت
کنار حجرة در بسته می سوخت
چراغ نور بخش انجمن ها
به خود چون شعله می پیچید تنها
نفس در سینه اش گشته شراره
جوادش را صدا می زد هماره
که ای فرزند دلبندم کجایی
فروغ دیده ام داد از جدایی
بیا تا توشه از رویت بگیرم
تو را گیرم در آغوش و بمیرم
دلم تنگ تو و معصومه باشد
به قلبم داغ آن مظلومه باشد
هنوزش بود مرغ جان به سینه
جوادش آمد از شهر مدینه
به لب لبیک و در دل بود آهش
به ماه عارض بابا نگاهش
پریده رنگ، خونین دل سیه پوش
چو جان بگرفت بابا را در آغوش
سرشکش ریخت بر سیمای بابا
دو لب بگذاشت بر لب های بابا
پدر یک لحظه چشم خویش بگشاد
جوادش را تماشا کرد و جان داد
/////////////////////////////////////////////////////////////
حتما بخوانید: متن نوحه برای شهادت امام جواد
/////////////////////////////////////////////////////////////
گلزار خراسان شده صحرای قیامت
یا کرده به دل قافلۀ داغ، اقامت
از خون جگر دیدۀ معصومه چو دریا
وز بالم فاطمه را خم شده قامت
از داغ جگر بر دل افلاک شراره
وز غصّه به پیشانی هستیست علامت
پیغام به معصومۀ مظلومه رسانید
کای شمسۀ دین، ای قمر برج کرامت
یا حضرت معصومه سرت باد سلامت
شد کشته رضا آن گل گلزار امامت
ریزد به سما خون دل از چشم ستاره
خیزد به فلک از جگر سنگ، شراره
گریم به جگر پارۀ پیغمبر اکرم
کز کینۀ مأمون، جگر او شده پاره
بر لعل لبش زمزمۀ، وا ولدا بود
در حجرۀ در بسته به او داشت نظاره
معصومه عزادار رضا گشت به جنّت
افسوس که شد داغ دلش تازه دوباره
یا حضرت معصومه سرت باد سلامت
شد کشته رضا آن گل گلزار امامت
افتاده جهان همچو خراسان به تلاطم
شد کشته غریب الغربا حجّت هشتم
زن های خراسان همه گویند به تلاطم
خوناب جگر ریخته از دیدۀ مردم
هستی همه از ناله شده شعلۀ فریاد
لب بسته کتاب الله ناطق زتکلّم
افسوس که کشتند رضا را به خراسان
وز گریۀ معصومه قیامت شده در قم
یا حضرت معصومه سرت باد سلامت
شد کشته رضا آن گل گلزار امامت
در طوس رسد نالۀ زهرای حزینه
مادر به سراغ پسر آمد به مدینه
بنشسته به رخسار تقی گرد یتیمی
دردا که رضا کشته شده از ره کینه
این داغ جگر را به جگر نیست نظیری
این محشر غم را به جهان نیست قرینه
یا فاطمه اخت رضا دختر موسی
برخیز و بزن دست الم بر سر و سینه
یا حضرت معصومه سرت باد سلامت
شد کشته رضا آن گل گلزار امامت
کشتند غریبانه غریب الغربا را
محبوب خدا بضعۀ پیغمبر ما را
بردند به خوناب جگر اهل خراسان
بر شانۀ خود چوبۀ تابوت رضا را
ای اهل ولا خون دل از دیده ببارید
کز زهر جفا کشت عدو شمس ولا را
با خواهر او حضرت معصومه بگوئید
از سوز درون تسلیت این روز عزا را
یا حضرت معصومه سرت باد سلامت
شد کشته رضا آن گل گلزار امامت
/////////////////////////////////////////////////////////////
حتما بخوانید: شهادت امام رضا 1404 چه روزی است
/////////////////////////////////////////////////////////////
مسافری که اجل گشته بود همسفرش
سفر رسید به پایان در آخر صفرش
چه خوب اجر رسالت به مصطفی دادند
که پارۀ جگرش، پاره پاره شد جگرش
کسی که بود سَرِ عالمی به دامن او
به وقت مرگ به دامان خاک بود سرش
همای گلشن فردوس آنچنان می سوخت
که تاب بال زدن هم نداشت بال و پرش
اگر چه کار گذشته، اجل شتاب مکن
جواد آمده از ره به دیدن پدرش
خدا کند که رضا باز، دیده باز کند
و گر نه می دهد اول جواد، جان به برش
دگر به دیدۀ او طاقت نگاه نبود
که بنگرد به رخ نور دیدگان ترش
زبوسه های جواد الائمه پیدا بود
که شسته دست، دگر از حیات محتضرش
پسر به صورت بابا نهاد صورت خویش
پدر گفت به زحمت سرشک از بصرش
خوشا کسی که چو (میثم) بود برای رضا
به دیده اشک و به لب ناله به دل شررش
/////////////////////////////////////////////////////////////
ای رضا را سجده بر خاک درت
بضعه ی احمد چو زهرا مادرت
زاده ی موسی که موسای کلیم
با عصا گردیده در طورت مقیم
آسمانِ خفته در دامان طوس
ماه بزم اختران شمس الشّموس
ما حقیر و تو عطوف اهل بیت
ما فقیر و تو رؤف اهل بیت
آفتاب حی سرمد کیست؟ تو
عالم آل محمّد کیست؟ تو
حکمرانی بر قضایت یا رضا
صبر، تسلیم رضایت یا رضا
آستان قدس تو دارالسّلام
مُحرم کویت بود بیت الحرام
ضامن آهوی صحرا از کرم
آهوی صحرات آهوی حرم
مهر تو در سینه های پاک تو
طور ایمن از قدومت خاک ما
آب سقّا خانه ی تو سلسبیل
سائل مهمان سرایت جبرئیل
آفتابت خوشتر از ظلِّ بهشت
بردن نام بهشت اینجاست زشت
دیدن روی تو دیدار خداست
زائرت در طوس زوّار خداست
چار صحنت چار رکن عالم است
هشت جنّت بهر زوّارت کم است
خادمت بر شهریاران شهریار
زائرت را بازدید آبی سه بار
خضر کوثر خورده از پیمانه ات
تشنه کام جام سقّا خانه ات
مهر تو ما را کمال بندگی است
خاک تو خوشتر زآب زندگی است
طوف قبرت کار روح انبیا
ای تولاّی تو نوح انبیا
رحمتت چون رحمت حقّ متّصل
در زیارتگاه تو دل روی دل
سایه ی گلدسته هایت بر سپهر
دورشان گردیده دائم ماه و مهر
این کبوترها که در کوی تواند
هو کشان گرم هیاهوی تواند
من ندانم کیستم یا چیستم
هر که هستم با ولایت زیستم
/////////////////////////////////////////////////////////////
کعبه ی اهل ولاست صحن و سرای رضا
شهر خراسان بُوَد کرب و بلای رضا
در صف محشر خدا مشتری اشک اوست
هر که در اینجا کند گریه برای رضا
کیست پناه همه جز پسر فاطمه؟
چیست رضای خدا غیر رضای رضا؟
بر سر دستش برند هدیه برای خدا
ریزد اگر دُرّ اشک، دیده به پای رضا
زهر جفا ریخت ریخت، شعله به کانون دل
خونِ جگر بود بود، قوت و غذای رضا
نغمه ی قدّوسیان بود به آمین بلند
حیف که خاموش شد صوت دعای رضا
یاد کند گر دَمی ز آن جگرِ چاک چاک
خون جگر جوشد از خشت طلای رضا
از در باب الجواد می شنوم دم به دم
یا ابتای پسر، وا ولدای رضا
بوسه به قبرش زدم، تازه ز طوس آمدم
باز دلم در وطن کرده هوای رضا
گر برود در جنان یا برود در جحیم
بر لبِ میثم بُوَد مدح و ثنای رضا
/////////////////////////////////////////////////////////////
حتما بخوانید: روش خواندن نماز زیارت امام رضا از راه دور
/////////////////////////////////////////////////////////////
خراسان می دهد بوی مدینه
خراسان کوه غم دارد به سینه
خراسان را سراسر غم گرفته
در و دیوار آن ماتم گرفته
خراسان! کو امام مهربانت؟
چه کردی با گرامی میهمانت؟
خراسان راز دل ها با رضا داشت
چه شب هایی که ذکر یا رضا داشت
خراسان کربلای دیگر ماست
مزار زاده ی پیغمبر ماست
خراسان! می دهد خاکت گواهی
ز مظلومی، شهیدی، بی گناهی
به دل داغ امامت را نهادند
امامت را به غربت زهر دادند
دریغا! میهمان در خانه کشتند
چه تنها و چه مظلومانه کشتند
امامِ اِنس و جان را زهر دادند
به تهدید و به ظلم و قهر دادند
ز نارِ زهرِ دشمن، نور می سوخت
سراپا همچو نخل طور می سوخت
ز جا برخاست با رنگ پریده
غریبانه، عبا بر سر کشیده
گهی بی تاب و گه در تاب می شد
همه چون شمع روشن آب می شد
میان حجره ی در بسته می سوخت
نمی زد دم ولی پیوسته می سوخت
ز هفده خواهر والا تبارش
دریغا کس نبودی در کنارش
به خود پیچید و تنها دست و پا زد
جوادش را، جوادش را صدا زد
دلش دریای خون، چشمش به در بود
امیدش دیدن روی پسر بود
پدر می گشت قلبش پاره پاره
پسر می کرد بر حالش نظاره
پدر چون شمع سوزان آب می شد
پسر هم مثل او بی تاب می شد
پدر آهسته چشم خویش می بست
پسر می دید و جان می داد از دست
پسر از پرده ی دل ناله سر داد
پدر هم جان در آغوش پسر داد
/////////////////////////////////////////////////////////////
/////////////////////////////////////////////////////////////
متن نوحه شهادت امام رضا میثم مطیعی
مریض آمده اما شفا نمی‌خواهد
قسم به جان شما جز شما نمی‌خواهد
برای پیش تو بودن بهانه‌ای کافی‌ست
بهشت لطف کریمان بها نمی‌خواهد
دلیل ناله‌ی من یک نگاه محبوب است
وگرنه درد غلامان دوا نمی‌خواهد
فقیر آمدم و دلشکسته پرسیدم:
مگر که شاه خراسان گدا نمی‌خواهد؟
دلم به عشق تو تا آسمان هشتم رفت
نماز در حَرَمت «اهدنا» نمی‌خواهد
همین قدر که غباری بر آستان باشد
رواست حاجت عاشق، دعا نمی‌خواهد
تو آشنای خدایی، کدام رهگذری
در این جهان غریب آشنا نمی‌خواهد؟
ببین به گوشه‌ی صحنت پناه آوردم
مگر کبوتر آواره جا نمی‌خواهد؟
به حکم آنکه «علیک الرفیق ثم طریق»
دلم بدون رضا (ع) کربلا نمی‌خواهد
خدا مرا به طواف تو مبتلا کرده‌ست
طواف کعبه بخواهم، خدا نمی‌خواهد
نگفته است، حیا کرده شاعرت آقا
نگفته است، نه اینکه عبا نمی‌خواهد
/////////////////////////////////////////////////////////////
دلم شده زائر،دوباره مثل کبوترم
نداره راهی جز به سوی مشهد،سوی حرم
آآآ .... حرم آرزوی ماست
حج فقراست عرش خداست
آهویی دلشو به تو داد،اومده سوی باب الجواد
خونه ی کریم داره نشون،همیشه با گدای زیاد
آقا .... وای ....
شعر امام رضاست ولی میگیم حسین
حسین وای ... حسین وای ...
پشت در خونت دوباره نشسته یک گدا
در میزنه سائل اَاَدخُلُ یا امام رضا
آآآ حرم،بوی عطر و عود
این اذن ورود لطف تو بود
تا حرم دلمو کشیده،کسی این جور آقا ندیده
در نبسته به من همیشه ،آقا آبرومو خریده
حسین وای ... حسین وای ...
حجره ی دربسته،به روی خاکا گذاشته سر
مسافری اومد،از مدینه با چشمای تر
آآآ سرش بر پای پسر
قلب شعله ور شد نوحه گر
نوحه گر شد امام غریب،با روضه ی ابن شبیب
خیمه گاه پر از آتش و قتلگاه پر از بوی سیب
حسین وای ... حسین وای ...
دوباره دلتنگی،دوباره حسرت دوباره آه
دوباره بی تابی دوباره فکر دوبارِگاه
آآآ حرم ای شاه کرم
روزیم کن دوباره برم
سینه زن فقط آرزوشه،تو حرم بشینه یه گوشه
از خداشه یه بار ببینه،که ضریح تو روبروشه
حسین وای ... حسین وای ...
/////////////////////////////////////////////////////////////
حتما بخوانید: متن کامل زیارتنامه امام رضا (ع) با ترجمه
/////////////////////////////////////////////////////////////
متن نوحه زنجیر زنی شهادت امام رضا
اَلسّلام ای خوبِ خوبان
یا رضا جان یا رضا جان
ای حُجّتِ حیّ مَنّان
یا رضا جان یا رضا جان
فخرم اینه گدات بشم،نوکرِ نوکرات بشم
دلم میخواد که توو حرم،خادم زائرات بشم
امام رضا فدات بشم...
دل بر لطف و جودَت بستم
خاک کویِ عشقَت هستم
بر سرِ راهَت بِنشَستم
خاک کویِ عشقَت هستم
ذکرِ من و دعای من،سعی من و مِنای من
حرم با صفای تو،کعبه و کربلای من
امام رضا فدات بشم...
از قدیما میگفتن که
امام رضا شفا میده
پنجره فولاد رضا
براتِ کربلا میده
رزق شمارو خوردم و،اَهل و خدایی نشدم
شرمنده ام از شهدا،که کربلایی نشدم
امام رضا فدات بشم...
/////////////////////////////////////////////////////////////
شده دل کبوتر به صحن و سرات/قلبوب همه عاشقان مبتلات
منم زائر مشهد باصفات/به قربان آن صحن و گلدسته هات
علی بن موسی رضا یا رضا...
ولی نعمت ما امام ِ غریب/گل باغ زهرا امام ِغریب
جگر گوشه ی خاتم الاوصیا/به قربان تو یا امام ِ غریب
علی بن موسی رضا یا رضا...
سیه رویم امام عتابم مکن/ز اهل شقاوت حسابم مکن
اگر چه بدم ای عزیز خدا/تو را جان زهرا جوابم مکن
علی بن موسی رضا یا رضا...
دل پر غمم شد گرفتار تو/منم سیدی ننگ دربار تو
گنهکارم اما بُود دیده ام/تراب قدم های زوّار ت
علی بن موسی رضا یا رضا...
به رنج و بلا مبتلا یا رضا/شده مشهدت کربلا یا رضا
ز زهر جفا پیش چشم جواد/به حجره زدی دست و پا یا رضا
/////////////////////////////////////////////////////////////
زمان رها گشتن از خود/زمان سفر تا خدا شد
دوباره دل عاشق من/هوایی صحن رضا شد
غریب غریبان رضا جان/شهید خراسان رضا جان
تو را خوانم از عمق جانم/به چشمان گریان رضا جان
دخیلک یا مولا/گل به باغ زهرا
علی بن موسی علی بن موسی
یا مولا یابن الزهرا...
خوشا بر کسی که اسیر ِ/تولای آل عبا شد
خوشا بر کسی که گدای ِ/سر کوی لطف رضا شد
رضا رأفت و لطف و غفران/رضا عادتش جود و احسان
خوشا بر کسی که بخواند/رضا را به چشمان گریان
نوای دل ما/مدد یابن الزهرا
علی بن موسی علی بن موسی
یا مولا یابن الزهرا...
غریبی او گشته معلوم/ز زهر جفا گشته مسموم
دل از شرح این ماجرا سوخت/که جان داده در حجره مظلوم
جواد از مدینه رسیده/به آن حجره و چشم او تر
سرش را به دامن گرفته/فلک غرق غم شد سراسر
ولی وا مصیبت/ازین داغ عظمی
ز قلب حسین و/تن ارباً ارباً
یا حسین یابن الزهرا...
متن نوحه سینه زنی واحد شهادت امام رضا
/////////////////////////////////////////////////////////////
/////////////////////////////////////////////////////////////
متن نوحه عربی امام رضا
يا ضامنَ الظباءِ، يا رحمةَ السماءِ والأرضِ
يا مَن كلُّ العاشقينَ يلجأونَ إلى بابِكَ في السُّرَّاءِ والبَأسِ
سمعنا قصةَ الظبيِّ الذي فرَّ من الصيادِ وألجأَ بابكَ
فتقبَّلتهُ برحمتكَ، وأطلقتهُ طليقاً بلا خوفٍ ولا كربِ
فكيفَ لا نلجأُ إليكَ يا إمامَنا ونحنُ ضعفاءُ في دروبِ الحياة؟
نحملُ هموماً وأحزاناً تُثقلُ القلبَ وتُثقِلُ الأرواحَ بالغمِّ والآهاتِ
أنتَ المَلكُ الرَّحيمُ، أنتَ شفيعُنا، يا مَن يُفتحُ لهُ كلُّ بابِ
فلا تتركنا في وحدتنا، يا سيدَنا، وارحمْنا برحمتكَ يا غفارَ الذنوبِ
يا من أنرتَ دروبَ المحبينَ بنورِ عينيكَ المُضيءِ كالنجومِ
يا مَن كان حُبُّكَ دليلاً لنا في ظلماتِ الحياةِ والهمومِ
نحنُ نُناجيكَ في ليالينا، نرفعُ أكفَّ الضراعةِ والدعاءِ
فاستجبْ لنا، يا مولانا، وأعطنا من كرمكَ وفضلِكَ الذي لا يُدانيهُ أحدٌ
/////////////////////////////////////////////////////////////
يا غريبَ طُوسَ، يا إمامَ الرحمةِ والنُّورِ
يا مَن أشرقتْ به الأرضُ، ونَبَتَتْ بذكراكَ الزهورُ
تركتَ المدينةَ بقلبٍ مثقلٍ بالحزنِ والأسى
وتوجَّهتَ إلى أرضِ الغربةِ بلا وداعٍ أو ظهورِ
في طوسَ، بينَ جدرانِ الحرمِ، دموعُنا تُساقُ نهراً
والقلبُ يئنُّ من وجعِ الفراقِ، من ألمِ الهجرانِ
يا ابنَ موسى، يا بابَ السماءَ المفتوحِ بالرحمةِ
نشكي لكَ غربتنا، نسألُكَ شفاعتَكَ في كلِّ زمانِ
كيفَ تحملتَ زهرَ السمِّ على شفاهِك يا قرةَ العين؟
وكيفَ صبرتَ على القهرِ، والعذابِ، والأنين؟
أنتَ المظلومُ، وأنتَ الحبيبُ، وأنتَ الضامنُ للضعفاء
نحنُ بنورِكَ نعيشُ، وعلى ضريحِكَ نرفُعُ الأكفَّ بالدعاءِ
فيا شفيعَنا في يومِ البلوى، ويا سندَنا في لحظاتِ الضيق
لا تتركنا في هذا العالمِ، وحدنا بلا رحمةٍ ولا عونٍ
نسألُكَ يا إمامَنا، أمددنا بقوتِك وأملِك
ولتكن ضريحكَ ملجأً لنا، ولقلوبنا دواءً وشفاءً
/////////////////////////////////////////////////////////////
متن نوحه امام رضا قربون کبوترات
امام رضا قربون کبوترات
یه نگاهی هم بکن به زیر پات
من اومدم پیش تو زانو زدم
خودمم خوب میدونم چقدر بدم
خبر دارم از همه دل می‌بری
دلای شکسته رو خوب می‌خری
قرارمی صاحب اختیارمی
واسه من همین بسه کنارمی
میخوام بگم که تویی پناه من
کرمت بیشتره از گناه من
بذار تا یک دل سیر نگات کنم
اومدم از ته دل صدات کنم
/////////////////////////////////////////////////////////////
حتما بخوانید: اعمال آخرین یکشنبه ماه صفر برای حاجت
/////////////////////////////////////////////////////////////
متن نوحه امام رضا نه ازت شفا میخوام
امشبو با دل شما بریم جلو
بگو که دلت میخواهد کجا بریم
نکنه تو هم دلت مثل منه
پس بیا پیش امام رضا بریم
بریم باب الجواد یا بریم سمت گوهرشاد
یا بریم وایسیم یه گوشه و یا بریم پنجره فولاد
امام رضا نه ازت شفا میخواهیم
نه مرهمی واسه این دردا میخواهیم
با این همه مشکل کنار میایم
امام رضا من یه کربلا میخواهم
امام رضا من یه کربلا میخواهم
بذار بازم با دل تو بریم جلو
من میدونم تو دلت چی میگذره
نکنه تو هم مثل منی
شب از فکر کربلا خوابت نمیبره
بریم باب القبله یا بریم حرم عباس
یا بریم پایین پا از الآن دل من اونجاست
امام حسین دل من تو حرمه
دوست دارم به خدا یه عالمه
امید من به بساط روضه ته
امام حسین عشق من محرمه
/////////////////////////////////////////////////////////////
متن روضه برای شهادت امام رضا
كی ام من بنده ی دربار سلطان ِ خراسانم
تعجب نیست در این بندگی خوانند سلطانم
نهادم از سعادت دست در دامن مولایی
كه تاج سلطنت در كوی او ریزد زدامانم
ندارم باك از محشر، ندارم باك از میزان
كه كامل با تولای رضا گردیده ایمانم
تمام عمر دور ِ قبر او گشتم به امیدی
كه وقت مرگ لبخندی زند بر چشم گریانم
شب آخریه بی بی می خواد سفره و جمع کنند، سفره ای که خودش دو ماه برا حسینش، براحسنش، برا باباش، برا امام رضا پهن کرده، شب آخر ماه صفر، با دستای خودش شال عزا از گردن مهدی در میاره، همه می گن ما مزد عزاداری از فاطمه می خواهیم، ما میگیم عذر عزاداری از فاطمه می خواهیم، بی بی جان عذر می خواهیم نتونستیم حق روضه هاتونو ادا کنیم، تا فاطمیه زنده باشم قول می دم جبران کنم، مادر مادر مادر
وقتی خواست از مدینه حرکت کنه، زن وبچه اهل و عیال، همه رو جمع کرد، فرمود: من دارم میرم، همتون پشت سر من گریه کنید، وقتی گفتند: آقا جان خوب نیست آدم پشت سر مسافر گریه کنه، آقا سر انداخت پایین، فرمود: آره، اما مسافری که امید برگشت داره، من که یقین دارم که دیگه از این سفر برنمی گردم، می خوام عرض کنم آقاجان، هرکی می خواد بره سفر، اگر امید برگشت نداشته باشه، اگر قرار بر اینه اهل و عیالو و خانواد ه اش و دعوت به گریه و ناله کنه، درستشم شاید همین باشه، یه سوال دارم از شما، می خوام بگم چرا کربلا جریان برعکس شد، حسین داشت می رفت میدان، دید زینب داره گریه می کنه، گفت: زینب جان گریه نکن، گریه ها رو نگه دار، چرا گریه نکنم، گریه ها رو نگه دار، برا وقتی که تو رو به اسارت می برند، می بینم دستای تو رو بستند، کوچه به کوچه، شهر به شهر، گذر به گذر، با دست بسته تو رو می برند، گریه ها رو نگه دار برا اون روز.
یا امام رضا این آرزوهایی که ما داریم، همه از خواسته های شما نشئت میگیره، آرزویه تک تک ماست، واسه ارباب بی کفنمون جون بدیم، شما هم همین کارو کردید، اون لحظات آخر، دیدند، فرشای حجره رو جمع کردید، فرمود می خوام رو خاک جون بدم مثل جد غریبم حسین، نمی دونم اون لحظات آخر لب تشنه بودید، یا نه، عرضم تمام همین یک جمله، اما خدار و صد هزار مرتبه شکر، وقتی می خواستی جون بدید، دیگه زن و بچه کنارت نبود، دخترت نبود، لحظه جون دادن تو رو ندید، اما بمیرم برای اون آقایی که، وقتی که می خواست جون بده، زینب آمد بالای تل زینبیه، از اون بالای بلندی نگاه کنه، ببینه دور حسین حلقه زدند، های اخرین ناله های محرم و صفره، ها، نیزه دار با نیزه می زنه، شمشیر دار با شمشیر می زنه ، حسین…. لذا وقتی برگشت مدینه، این روضه اگر متواتر نبود تو مقاتل، باورش برا، آدم سخت بود، مگه می شه، دو تا همسر، دو ماه همدیگر رو ندیدند، همدیگر رو نشناسند، عبدالله چشم تو چشم زینب، گفت: تو خانم منو ندیدی، گفت عبدالله حق داری منو نشناسی، خودم دیدم بین دو نهر آب…. حسین….
/////////////////////////////////////////////////////////////
خاک حجره مثل خاک کربلا سوزان نبود
لااقل تا لحظه ی آخر تنت عریان نبود
مانند مادرت شده ای، قد خمیده ای!
آقا چرا عبا به سرخود کشیده ای !؟
با درد کهنه ای به نظرراه می روی !؟
مانند مادرت چقدر راه می روی !
خون ِجگربه سینه به اجبار می دهی
راهی نرفته! تکیه به دیوار می دهی
اینجا مدینه نیست، چرا دلخوری شما !؟
درکوچه های طوس زمین می خوری چرا ؟
با «یاعلی» به زانوی خسته توان بده
خاک لباس های خودت را تکان بده
*نمی دونم با این بیت دل شما كجا میره، نمی دونم شما الان ذهنتون كجا میره، یكی مدینه میره، یكی گودال میره، یكی میره پهلو عمه جانش زینب، یكی میره مجلس ِ شام، نمی دونم حقش رو ادا می كنی یانه؟*
مقداری از عبای شما پاره شد، ولی...
نیزه نزد کسی به تو ازکینه علی
اینجا کسی به پیرهن تو نظر نداشت
فکر و خیال گندم ری را به سر نداشت
اینجا کسی به غارت انگشترت نرفت
چشمی به سمت مقنعه خواهرت نرفت
ای حسین....
*فردا مردم نیشابور خیلی با احترام آقا رو تشییع می كنند،آقا بمیرم برات امام رضا، آقا جان شما رو كفن كردن، رو تابوت شما گل ریختن، با احترام بردن، لایوم كیومك یا اباعبدالله، آقا نبودی جدت حسین رو غروب عاشورا، اسباشون رو نعل تازه زدن، بر بدن حسین تاختند، نبودی ببینی غروب عاشورا جلوی زن و بچه اش، لباساش رو كندن، آقا نبودی ببینی شمر نامرد نشسته بود رو سینه ی حسین، خانم زینب بالای گودال ایستاده، وَ الشِّمْرُ جالِسٌ عَلى صَدْرِکَ،حسین...*
ای تشنه لب حسین جان
ای بی كفن حسین جان
سخن آخر
نوحه‌ها و مداحی‌های شهادت امام رضا (ع) همچون پلی هستند که میان دلتنگی عاشقان و غربت آن امام همام، پیوندی عمیق می‌سازند. این اشعار، نمادی از ارادت بی‌پایان و عشق پاک به حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) است و یاد و نام ایشان را در دل‌ها زنده نگه می‌دارد. امید که این نوحه‌ها بتوانند باعث آرامش دل‌های مشتاق و مدد طلبان از آن امام مهربان باشند.
مطالب مرتبط:
خلاصه زندگینامه امام رضا (ع) از تولد تا شهادت
روش خواندن نماز امام رضا برای ازدواج، شفا مریض و حاجت گرفتن
دیدگاه ها