در این پست از وب سایت سلام دنیا به مناسبت فرارسیدن میلاد امام هشتم قصد داریم به بیان زندگینامه امام رضا به زبان ساده بپردازیم تا کمی بیشتر با زندگی ایشان، همسر، فرزندان و نحوه شهادت امام رضا (ع) آشنا شویم، با ما همراه باشیم.
زندگینامه امام رضا
حضرت رضا (ع) هشتمین امام شیعیان از خاندان حضرت محمد (ص) هستند. در کتب تاریخی آماده است، ایشان سال 148 هجری قمری در مدینه به دنیا آمدند. نام این حضرت علی، کنیه‌اش ابولحسن و رضا یکی از القاب این حضرت است. از دیگر لقب‌های این حضرت می‌توان صابر، صادق، فاضل و ... را نام برد.
امام رضا فرزند امام هفتم شیعیان یعنی امام موسی کاظم (ع) هستند، مادر آن حضرت از اهالی نوبه بوده است. برخی منابع نام او را حضرت نجمه و کنیه اش را ام‌البنین و برخی تکتم ذکر کرده اند. امام موسی کاظم در سال 183 ه.ق توسط هارون الرشید به شهادت رسیدند.
حتما بخوانید: متن تبریک میلاد امام رضا
امام رضا (ع) پس از شهادت پدر به امامت منصوب شدند و ادامه راه پدر بزرگوار خود را پیش گرفتند. دوره امامت ایشان نزدیک به بیست سال طول کشید که در این دوران علاوه بر رسیدگی بر امور امت، در راستای حرکت جد خود یعنی امام صادق (ع) به تدریس شاگردان و پیشبرد اهداف حوزه علمیه نیز مشغول بودند و قدمهای اساسی در این راه برداشتند.
هفده سال از این مدت در مدینه گذشت و پس از پیشنهاد مامون برای ولایت عهدی به امام، ایشان در سال 200 یا 201 ه.ق به مرو مهاجرت کردند. سه سال آخر عمر امام هشتم، یعنی تا قبل از شهادت در خراسان سپری شد.
تولد امام رضا
آنطور که در کتب تاریخی آمده است، امام رضا (ع) در یازده ذی القعده سال 148 ه.ق در شهر مدینه چشم به جهان گشودند. از مادر ایشان نقل شده است که در طول بارداری این حضرت هیچ سنگینی حس نمی‌کردند و در طول خواب نیز ذکر «لااله‌الاالله» را می‌شنیدند و چون بیدار می‌شدند دیگر صدای تسبیح گفتن به گوش نمی‌رسید.
همسر امام رضا (ازدواج)
درباره ازدواج امام رضا (ع) و تعداد همسران ایشان اختلاف نظرهایی بین مورخان وجود دارد. اغلب مورخان تعداد زوج‌ها را یک یا دو نفر آورده‌اند و در موارد کمی نیز سه همسر ذکر شده است.
نام سبیکه (س) به عنوان همسر ایشان و مادر امام جواد (ع) ثبت شده است که برخی او را ریحانه هم معرفی کرده‌اند. نسب این زن مومنه را به خاندان ماریه قبطیه همسر پیامبر (ص) نیز مرتبط می‌دانند. در بعضی از منابع تاریخی از جمله تاریخ طبری همسر دیگر ایشان را "ام حبیب" یا "ام حبیبه" نام برده شده است که طبق اخبار دختر مامون بوده است. مامون با نیت نزدیک شدن به امام رضا (ع) و آگاهی از برنامه‌های ایشان پیشنهاد این ازدواج را می‌دهند و امام نیز قبول می‌کنند.
فرزندان امام رضا
درباره تعداد فرزندان امام رضا نظرات یکسانی وجود ندارد. برخی تنها فرزند ایشان را امام محمد جواد (ع) می‌دانند. برخی نیز دو فرزند به نام‌های محمد و موسی را به آن حضرت نسبت داده‌اند. در برخی از رویات هم فرزندان ایشان را پنج پسر و یک دختر نوشته‌اند، به نام‌های قانع، حسن، جعفر، ابراهیم، حسین و عایشه.
حتما بخوانید: زندگینامه امام حسین (ع) از دوران کودکی، تا شهادت
شهادت امام رضا
درباره نحوه شهادت امام رضا (ع)، اغلب علمای شیعه و بسیاری از علمای اهل تسنن عقیده بر مسموم کردن و شهادت ایشان دارند. اما درباره عامل شهادت اختلاف نظرهایی وجود دارد، چیزی که بر آن اتفاق نظر وجود دارد این است که امام رضا (ع) در سن 55 سالگی به دست "مامون" خلیفه عباسی مسموم شده و به شهادت رسیده است.
عده‌ای از علمای اهل سنت معتقدند که عامل مسموم کردن امام رضا (ع) فردی به جز مامون بوده است. آنها در اینباره می‌گویند: زمانیکه عباسیان دیدند خلافت از دست آنها خارج شده و علویان زمامدار شده اند، امام رضا را مسموم کردند. البته این نقل قول چندان درست به نظر نمی‌رسد.
درباره نحوه به شهادت رساندن هم روایت وجود دارد. در روایتی شیخ مفید از عبدالله بن بشیر نقل کرده است: "مامون به من دستور داد ناخن‌های خود را بلند کرده و چیزی مسموم کننده به دو دست خود بمالم. سپس نزد امام رفت و دستور داد چند انار حاضر کنم و آن را با دست خود بفشارم. من انارها را فشردم و مامون آب آن را به حضرت خورانید و پس از دو روز از دنیا رفت".
روایت دیگر را شیخ مفید از محمد بن جهم ذکر کرده که می‌گوید: "امام رضا (ع) انگور دوست داشتند. پس به دستور مامون مقداری انگور تهیه و به زهر آلوده کرد که خوردن همان‌ها منجر به شهادت ایشان شد.
قاتل امام رضا
در بیشتر نقل‌های تاریخی و روایات از مامون به عنوان قاتل امام رضا (ع) یاد شده است. با این حال روایات و مطالبی نیز وجود دارد که از علاقه مامون نسبت به این حضرت و سوگواری چند روزه او بعد از شهادت ایشان گفته است و این موجب شک در این مورد شده است. اما در نهایت سابقه خانوادگی مامون و میل به قدرت که در دشمنی هارون الرشید با اهل بیت دیده می‌شد، می‌تواند تاییدی بر شهادت این امام بزرگوار به دست او باشد.
سخن آخر
امام رضا (ع) فرزند امام هفتم شیعیان یعنی امام موسی کاظم (ع) هستند، مادر آن حضرت از اهالی نوبه بوده است. شرح مختصری از زندگینامه و داستان زندگی امام رضا به زبان ساده را در این پست سلام دنیا، برای شما نوشتیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد. می توانید این پست را از طریق شبکه های اجتماعی با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
مقالات مرتبط:
زندگی نامه حضرت محمد از تولد تا رحلت به زبان ساده و روان
زندگی نامه امام علی (ع) از تولد، ازدواج تا شهادت با شرح کامل