وقتی صحبت از گفت و گو و فن بیان به میان می آید، منظور دیگر حرف زدن های معمولی و مکالمات روزمره در حد احوالپرسی نیست، بلکه گفت و گو و مهارت های ارتباطی مقوله ای وسیع تر و گسترده تر از آن را در برمی گیرد که شامل تجربیات قبلی فرد، افکار و انتظاراتی است که در تعامل با دیگران ممکن است در معرض تنش قرار گیرد.
چنانچه می خواهید ارتباطات مؤثری برقرار کنید، لازم است بر آنچه می گویید و چگونگی بیان آن تسلط پیدا کنید. اهمیت نفوذ کلام، فن بیان و سخنرانی چیزهایی نیستند که فقط این روزها مورد توجه قرار گرفته باشند. برخلاف تصور بعضی ها که فکر می کنند چند سالی بیشتر نیست که آدم ها برای به کرسی نشاندن حرفشان خوب صحبت کردن را آموخته اند، اهمیت نفود کلام از همان روزهای اول که بشر به توانایی حرف زدن دست یافت، احساس شد.
تاریخچه سخنرانی
هرچند که سخنرانی به همان سرعت به مفهومی که امروز می شناسیم تبدیل نشد. اولین کتابی که با جزئیات به سخنرانی و آموزش آن پرداخته است به 4500 سال پیش برمی گردد. البته بیشتر تکنیک هایی که امروزه در مورد هنر نفوذ کلام و قانع کردن دیگران می دانیم به ارسطو، فیلسوف یونانی قرن سوم پیش از میلاد، برمی گردد. نکته ی جالب در آموزش های ارسطو این است که تاریخ انقضای آنها نگذشته است و سخنرانان معروفی مانند جان. اف. کندی ( یکی از رؤسای جمهور پیشین آمریکا) و مارتین لوتر کینگ (رهبر جنبش حقوق مدنی امریکایی های افریقایی تبار) هم از تکنیک های مشابهی برای افزایش نفوذ کلام خود استفاده می کرده اند و این نکات هنوز هم کاربرد دارند و قدیمی نشده اند.
استفاده از فنون سخنرانی برای چه کسانی ضروری است؟
تقریبا در زندگی هر کس ممکن است شرایطی پیش بیاید که مجبور باشد برای جمعی صحبت کند، بخواهد از عقایدش دفاع کند یا لازم باشد کسی را متقاعد کند. پس بهتر است خودتان را برای آن روز آماده کنید. کارمندان با هر سمتی که داشته باشند، براساس توانایی سخنرانی در جمع و مهارت های ارتباطی به عنوان یکی از مهم ترین مهارت هایی که باید کسب کنند رتبه بندی می شوند و پیشرفت می کنند. نفوذ کلام و توانایی متقاعد کردن دیگران با هر موقعیت اجتماعی، می تواند در کار شما، در زندگی یا حتی در دنیا تغییرات بزرگی ایجاد کند.
همه ی ما تا به حال با افرادی سر و کار داشته ایم که صدایشان خیلی گوش خراش، نازک یا مصنوعی بوده است. صحبت کردن بعضی افراد آنقدر ناخوشایند است که پیام گفته شده را کاملا خراب می کند. ولی با رعایت چند نکته می توانید کیفیت، لحن، حالت بیان و صدای تان را بهتر کنید. فقط به دانستن چند فوت و فن ساده و تمرین آنها نیاز دارید و از آن جایی که مهارت های ارتباطی یادگرفتنی هستند، به منظور تعامل و ارتباط موفق با دیگران، نکات و تمرین های ذیل را انجام دهید.
نکات کاربردی در تقویت فن بیان
1. آمادگی
هر روز صبح، با تمرین صدایتان را گرم کنید. عضلات صورت تان را بکشید. برنامه های تان را به ترتیب اجرا کنید. یکی از تمرین هایی که برای گرم کردن تارهای صوتی می توانید انجام دهید ارتعاش لب ها با عبور هوا از بین آنهاست (برای آشنایی با این تمرین ویدئوهای «Lip Roll» را در اینترنت جست وجو کنید.) ماهیچه های گردن تان را شل کنید. تمرینهای تنفسی را انجام دهید. حتی اگر زمانی برای گرم کردن صدای تان صرف نمی کنید، هر روز صبح 5 دقیقه را به آماده کردن صدا اختصاص دهید. این تکنیک برای صدا به طور شگفت انگیزی خوب و برای سلامتی مفید است.
2. بحث ممنوع
افراد قدرتمند در مهارت های ارتباطی هیچ گاه به صورت مستقیم وارد بحث با طرف مقابل نمی شوند، مگر در شرایط بسیار خاص که موقعیت گفت وگو چنین چیزی را ایجاب می کند. جملاتی مانند: «این اشتباه است.» یا «من مخالفم» جلوه یک وصله ناجور در مکالمه را دارد و باعث می شود تا جلوه ی یک فرد مثبت در مکالمه را از دست بدهید.
به جای این که مستقیم بحث و مخالفت کنید، ایده متفاوتی را مطرح کنید. عبارت هایی نظیر «متوجه منظور شما می شوم ولی از منظر دیگری هم می توانیم به این قضیه نگاه کنیم» یا «یک بار جایی مطلبی خواندم که در این زمینه دیدگاه دیگری داشت» به شما این امکان را می دهد تا عقیده ی خود را بیان کنید ولی به صورتی که ایده ی خود را به منبع دیگری منتسب می کنید. در نهایت شما به خواسته خود می رسید بدون این که شخصیت یا جایگاه خود یا طرف مقابل تان را تضعیف کرده باشید.
3. بداهه خوانی
در موسیقی، به توانایی خواندن یک برگه ی موسیقی (که تا به حال آن را ندیده اید) و نواختن آن را «بداهه نوازی» می گویند. برای سخنرانی های طولانی با پروژه های بزرگ مثل صداگذاری کتاب های صوتی یا ویدئوهای آموزشی، ممکن است وقت تان برای چندین بار روخوانی متن، قبل از شروع کار تلف شود، بدون این که نیازی به این کار باشد. به جای آن می توانید تمرین کنید.
هنگامی که برای بار اول متنی را می خوانید آن را خوب بیان کنید. ممکن است مدتی طول بکشد تا دهان و چشم هایتان هماهنگ شوند اما این مهارت به خوبی با تمرین به دست می آید. بهترین هنرمندان دوبله می توانند هزاران کلمه را بدون ارتکاب اشتباه بیان کنند، اما برای به دست آوردن این مهارت، سال ها زمان لازم است. تمرین باعث از بین بردن نواقص می شود و صداپیشه ها از این راه به موفقیت می رسند.
4. پرهیز از شعار، کلیشه و تعابیر نرم
شعارها و سخنان کلیشه ای انواع مختلفی از کلمات هستند که یک وجه مشترک دارند و آن این است که به خودی خود مفهوم خاصی را منتقل نمی کنند. شعارها و کلیشه ها به حد زیادی مورد استفاده قرار می گیرند؛ به نحوی که طی زمان مفهوم خود را از دست می دهند. استفاده از آنها در یک مکالمه به این مفهوم است که شما به اندازه ی کافی باهوش نیستید تا به لغاتی فکر کنید که می خواهید به کمک آنها مفهوم سخن خود را برسانید.
استفاده از شعارها و عبارت های کلیشه ای در بیشتر اوقات باعث می شود تا مفهوم اصلی گوینده مشخص نشود و به نوعی سبب می شود که یک رنگ و روراست به نظر نیایید. سعی کنید افکارتان را تا آنجا که ممکن است واضح و مستقیم به زبان آورید.
کلیشه یا تفكر قالبی، به یک باور و نظر از پیش تشکیل شده در ذهن جمعی گروه هایی از جامعه اشاره دارد که مانع قضاوت و شناخت منطقی افراد نسبت به دیگران شده و ویژگی های خاصی را به تمام اعضای یک گروه دیگر یا مجموعه ای متفاوت نسبت می دهد.
این امر سبب می شود افراد بر پایه ی اطلاعاتی ناچیز و تصورهای کلیشه ای خود که غالبا برگرفته از جامعه و یا رسانه هاست، بدون آن که شناخت کافی از دیگران داشته باشند، نسبت به آنها قضاوت کنند. برای مثال قضاوت در مورد افراد بر پایه ی نوع لباس آنها و یا شکل ظاهریشان نوعی تفكر قالبی یا کلیشه ای است.
5. تکرار گفته های مخاطب
زمانی که سخن گفتن خود را قطع کرده اید ولی هنوز ذهن تان از باقی چیزهایی که می خواهید بگویید مغشوش شده است و به همین دلیل گفته های مخاطب تان را نمی فهمید، بیان کردن سخنان مخاطب با عباراتی دیگر و به شکلی که افراطی و تمسخرآمیز به نظر نرسد، روشی است که به مشکل شما و درک سخنان مخاطب کمک می کند. چنانچه مخاطب تان پرسید: «چرا این کار را می کنید؟» به او بگویید که فکر می کنم بعضی وقت ها نمی فهمم چه می گویی و این کار باعث می شود ذهنم را کندتر کرده و سعی کنم حرف ها را بهتر بفهمم.
6. توجه به پیام های غیر کلامی
ارتباط ما با یکدیگر همیشه و فقط آنچه به زبان می آوریم، نیست بلکه انتقال پیام به صورت غیر کلامی و از طریق زبان بدن نیز هست، از جمله لحن صدا، ارتباط چشمی و فاصله ای که موقع حرف زدن با دیگران رعایت می کنیم. برای گفت و گوی بهتر و تشخیص این پیام ها، به حرف های طرف مقابل و زبان بدن او توجه کنید. خواندن پیام های غیر کلامی مخاطبتان نیازمند زمان و صبر زیاد است اما هر چه بیشتر تمرین کنید، مهارت تان بالاتر خواهد رفت. در ادامه به برخی از این پیام های غیر کلامی اشاره می شود:
. دست به سینه جلو کسی ایستادن، به معنی حالت دفاعی گرفتن است.
. امتناع از برقراری ارتباط چشمی ممکن است به این معنی باشد که چندان علاقه ای به حرفی که می زنید، ندارید، از چیزی خجالت می کشید یا حرف زدن در مورد آن موضوع برایتان سخت است.
. صدای بلند و لحن خشن به معنای آن است که فرد شدت بیشتری به گفت و گویش داده و درگیری احساسی خود را بیشتر کرده است. می تواند به این دلیل نیز باشد که فرد تصور می کند کسی به حرف های او گوش نمی دهد یا حرف هایش را نمی فهمد.
. روبرگرداندن مخاطبتان وقتی که در حال گفت وگو با او هستید، می تواند نشانه ی عدم علاقه ی او به حرف زدن با شما باشد.
. همان طور که سعی در خواندن پیام های غیر کلامی فرد مقابل می کنید، مراقب پیام هایی که خودتان می فرستید نیز باشید. همیشه با فرد مقابل ارتباط چشمی ایجاد کنید، لحن صدا و وضعیت قرارگیری بدنتان خنثی باشد و روبه روی مخاطبتان بنشینید.
7. حالت چهره
وجود صمیمیت در حالت و حرکات چهره کمک می کند تا رابطه ای گرم و مثبت با مخاطبان خود به وجود آورید. خنده ای که شما به چهره دارید به مخاطب می فهماند که شما هم یک انسان و (در نتیجه) قابل اعتمادید، و بدین ترتیب به آنان این فرصت را می دهد که نظرهای شما را بپذیرند. حالت چهره ی شما در حقیقت بیانگر حال و هوای سخنان شماست و مخاطبتان را (در سخنرانی) درگیر می کند.
8. رسا بودن صدا
گاهی آهنگ و لحن کلام اثری به مراتب قوی تر از محتوای آن دارد. با تمرین کردن، احساس و انرژی را به صدای خود بیفزایید. شما می توانید با رعایت موارد زیر گفتار خود را تنوع ببخشید و بالا بردن و پایین آوردن صدا و تغییر دادن سرعت کلام به منظور تهییج مخاطب و استفاده از مکث و سکوت به جای گفتن «آه»، «ووم»، «راستش»، کم و زیاد کردن دانگ صدا برای تأكید بر روی نکات مهم و درگیر کردن مخاطب و انرژی بخشیدن به صدا به این منظور که صدا خسته کننده و بی روح نباشد و تمرین روزانه و ضبط صدا برای پی بردن به نکات نیازمند تغییر.
9. رعایت زیر و بم صدا
روان شناسان باور دارند که معمولا صداهایی با شیب زیاد یا خیلی زیر، به دلیل اضطراب یا عدم اطمینان گوینده به وجود می آیند. استفاده از شیب صحیح صدا به شما کمک می کند ارتباطات بهتری برقرار کنید. می توانید بهترین اوج صدایتان را با گفتن «آها» پیدا کنید (همان عبارتی که به جای «بله» در جواب یک دوست می گویید). همچنان اهل فن اعتقاد دارند که اوج صدای تان در هنگام صحبت کردن باید با «آ» همخوانی داشته باشد (شیب آهنگ «زیر و بمی» جمله به معنای پایین آمدن و بعد بالا رفتن آن است، در حقیقت آهنگ جمله ی افتاده بالا می رود و ترقی می کند و دوباره پایین می رود).
10. رفتار ملایم
تسلط بر آنچه لازم است بگویید و چگونگی بیان آن، فاکتورهای مهمی برای ارتباطات مؤثر هستند. برای حفاظت از صدای تان این نکات را رعایت کنید:
نکاتی برای حفاظت از صدای خود
1. نفس عمیق بکشید و با استفاده از الگوهای تنفسی مناسب، گام اول را در این راه محکم بردارید. کیت دِوُر، مؤسس توتال وُيس، می گوید: «اگر به جای تنفس عمیق شکمی، از راه سینه و سطحی نفس بکشید، صدایتان ضعیف تر و وحشت زده به نظر می رسد، همچنین این کار می تواند باعث کشش غیرضروری تارهای صوتی تان شود. وقتی اضطراب دارید یا وحشت زده هستید شاید کمی سخت باشد یادتان بماند نفس عمیق بکشید، اما نفس های آرام، عمق صدایتان را بهبود می بخشد و به شما کمک می کند مطمئن تر به نظر برسید.»
2. زیاد آب بنوشید. دور می گوید: «سیراب نگه داشتن بدن به کیفیت صدای تان کمک بسیاری می کند. اگر در طول روز قهوه، نوشابه یا نوشیدنی های الکی بنوشید، ممکن است تارهای صوتی تان رطوبت لازم برای تولید بهترین صدای ممکن را نداشته باشند. همچنین او می گوید: «تارهای صوتی باید انعطاف پذیری خوبی داشته باشند، چون با سرعت زیادی می لرزند.» تارهای صوتی زنان به طور متوسط 200 بار در ثانیه می لرزند، این عدد برای مردان حدود 120 بار در ثانیه است. یک بطری کوچک آب را پر کنید و مرتب از آن بنوشید. شاید این مقدار آب زیاد به نظر برسد اما باید بدانید اغلب مردم کمتر از حد مورد نیازشان آب می نوشند.
3. از فریاد زدن پرهیز کنید. شوارتز، فیزیکدان آمریکایی، می گوید: «اگر عاشق فریاد زدن برای تشویق تیم مورد علاقه تان هستید باید بگویم قطعا این کار برای تارهای صوتی تان خوب نیست.» فریاد زدن می تواند باعث کشیده شدن آنها شود و صحبت کردن را برایتان مشکل کند. در بدترین حالت، فریاد زدن می تواند به گره های صوتی و برآمدگی تارهای صوتی منجر شود.
4. حداقل 7 ساعت در شب بخوابید. یک صدای خسته بد به نظر خواهد رسید. همچنین خستگی برای صدای تان مضر است.
5. زمزمه نکنید. این کار برای صدای تان مشکل ایجاد می کند و باعث کشیدگی تارهای صوتی تان می شود.
11. شمرده صحبت کردن
با هر تن صدا و سرعتی که صحبت می کنید، «وضوح» کلید موفقیت است. شنونده باید قادر باشد تمام کلمات را بشنود، بنابراین هر عبارت مبهمی می تواند این وضوح را از بین ببرد. درست صحبت کردن را با تلفظ و ادای صحیح کلمات تمرین کنید. یکی از کارهایی که می توان برای وضوح گفتار از آن بهره مند شد، کم کردن سرعت کلام است.
وقتی کسی نگران است یا درباره ی آنچه می گوید، تردید دارد، تمایل دارد سريع صحبت کند. همچنین شمرده صحبت کردن نه تنها فهم شنونده را از صحبت های شما تقویت می کند، بلکه باعث می شود مطمئن و آرام به نظر برسید. معیاری خوب وجود دارد تا کیفیت سرعت صحبتتان را ارزیابی کنید، فرض کنید که شماره تلفنی را می خوانید، فردی که گوشش با شماست باید بتواند آن را یادداشت کند. برای تمرین سرعت گفتار، رشته ی بلندی از اعداد را بخوانید و حین انجام این کار آنها را در هوا یادداشت کنید. این تکنیک برای رسیدن به ضرب آهنگ مناسب عالی است.
12. شوخ طبعی
منظور از شوخ طبعی این است که فضای آرامی به وجود بیاورید و با مخاطب خود مزاح کنید. شوخی می تواند وجه تمایز یک سخنرانی معمولی و یک سخنرانی عالی به حساب آید. اگر در گفتار خود کمی شوخی به خرج دهید، مخاطب پی می برد که شما نیز انسان هستید و علاوه بر این یادگیری انسان به هنگام انبساط خاطر بیشتر است. سعی کنید در سخنان خود داستان های شخصی و وقایع جاری را بگنجانید تا سخنرانی تان خشک نباشد.
13. صبر و گوش دادن فعال
گرچه هنگامی که در میان یک بحث جدی هستید، کنار گذاشتن نظرات خودتان و صبر کردن برای شنیدن حرف های مخاطب واقعا سخت است، اما مهارتی است که باید آموخته شود. ممکن است از این که کسی به حرف هایتان گوش ندهد، بترسید و به همین دلیل برای گفتن آنها عجله کنید ولی چنین رفتاری نه تنها موجب رغبت بیشتر شنوندگان نمی شود، بلکه برعکس رغبت آنها را برای شنیدن سخنان شما کمتر می کند.
14. صحبت کردن با اعتماد به نفس
کلامی که با مِن، مِن کردن و فاصله های بی مورد گذاشتن ادا می شود، حاکی از عدم اعتماد به نفس گوینده است و متأسفانه، کسی به چنین گفت وگو یا سخنرانی گوش نمی دهد. بنابراین، فقدان اعتماد به نفس به همه چیز لطمه می زند، از جمله به گفتارتان. با تمام اعتماد به نفسی که در شما وجود دارد، صحبت کنید.
15. صحبت در مورد موضوعات ارزشمند
معمولا افراد قدرتمند در فن بیان و مهارت های ارتباطی، مطلب ارزشمندی برای گفتن دارند. این به این دلیل نیست که افراد قدرتمند، ذاتا نکات جذاب تری برای گفتن نسبت به افراد عادی دارند بلکه به این دلیل است که آنها وقتی می خواهند چیزی بگویند، در مورد آن تأمل می کنند و به سرعت با خود فکر می کنند که آیا گفتن این جمله سودمند است یا خیر و اگر پاسخ خیر باشد، بلافاصله از گفتن آن صرف نظر می کنند. هر حرفی که به ذهن می آید، ارزش بازگو کردن ندارد و البته هر مکالمه ی کوتاهی هم ارزش آغاز ندارد. اگر صحبت ارزشمندی برای گفتن ندارید، نگران نباشید، صبر کنید تا حرف مناسبی به ذهن تان برسد.
16. طرز ایستادن و حرکات بدن
صحیح ایستادن نشان دهنده ی اعتماد به نفس است. محکم بایستید. حرکات بیش از حد، ممکن است حواس شنوندگان را پرت کند. طبیعتا در هنگام ایستادن دستان خود را در کنار بدن قرار می دهید. برای تأكید بر روی نکات مهم، از حرکاتی استفاده کنید که آهسته و دقیق و در عین حال طبیعی باشند. به عاداتی که ممکن است داشته باشید، توجه کنید، عاداتی مثل دست روی دست انداختن، تکیه دادن به دیوار یا با خودکار به جایی زدن. این کارها نیز می توانند حواس مخاطبان شما را پرت کنند یا به آنها بگویند که شما نسبت به موضوع بی علاقه و یا دستپاچه اید. سخنرانی خود را در مقابل آینه تمرین کنید تا نحوه ی اجرا و حرکات بدن خود را بررسی کرده و در صورت لزوم آنها را تغییر دهید. شیوه های متفاوتی را مورد آزمایش قرار دهید تا در مجموعه حرکات و ژست های خود، به آن هماهنگی که با آن احساس راحتی می کنید، برسید و همان را در برابر حضار به کار ببرید.
17. علاقه ی قلبی و عمیق به انجام کار
یکی از فاکتورهای مهم در انجام هر کار، دوست داشتن آن است. هر چقدر در انجام کاری مهارت داشته، ولی آن را دوست نداشته باشید و برایش ارزش قائل نشوید در انجام آن اعتماد به نفس کمی خواهید داشت. به عبارت دیگر، بهتر است سراغ کارهایی بروید که از انجام آنها لذت می برید تا با تمرین و پشتکار بتوانید در آن کار حرفه ای شوید و در کنارش به اعتماد به نفس بالایی برسید. مثلا اگر در حال حاضر برای مصاحبه ی استخدام از شرکتی به شرکت دیگر می روید، بهتر است که چند لحظه با خودتان خلوت کنید و از خود بپرسید: «واقعا این شغل را برای چه می خواهم داشته باشم؟ آیا فقط می خواهم بیکار نباشم؟ یک شغل داشته باشم که سرگرم باشم؟ من چرا باید این شغل را داشته باشم؟ هدف من از این کار چیست؟» بهتر است با خود روراست و صادق باشید و اگر واقعا به انجام آن کار علاقه ای ندارید، انجامش ندهید.
18. فروتنی
مایک تایسون، مشت زن بازنشسته ی امریکایی، جوان ترین قهرمان بوکس حرفه ای سنگین وزن و یکی از مشهورترین شخصیت های ورزشی دنیا، می گوید: «باید در زندگی فروتن باشید، که اگر فروتن نباشید، زندگی شما را فروتن می کند.» برای تقویت این مورد می توانید خودتان را با افرادی احاطه کنید که بهتر از شما هستند. می توانید از همجواری با آنها درس های زیادی یاد بگیرید که از روش های دیگر، آموختن این درس ها امکان پذیر نیست و مهارت تان را ارتقا دهید. در کلاس ها و کارگاه هایی شرکت کنید که از افرادی تشکیل شده است که در حرفه شان از شما بهتر هستند. به تجربیاتشان گوش کنید، ممکن است سخت باشد اما قطعا به بهتر شدن تان کمک می کند.
19. کنترل اضطراب
اکثر افراد از سخنرانی در جمع هراس دارند، همه هنگام صحبت در برابر جمع مضطرب می شوند، اما نکته اینجاست که به جای پایان دادن به این اضطراب، باید آن را کنترل کرد. درست قبل از ایراد سخنرانی چند نرمش تنفسی عمیق انجام بدهید تا کمی آرامش پیدا کنید. از اضطراب برای هیجان بخشیدن به سخنرانی خود استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که از شما برای ایراد سخنرانی دعوت شده است چرا که شما حرف مهمی برای گفتن دارید. مهار کردن اضطراب و نیز تمرین و تکرار فنون فوق در سخنرانی می تواند برای تان موفقیت به همراه آورد.
20. لباس مناسب
انتخاب لباس مناسب کمک می کند تا برای مخاطب خود احترام قائل شوید. قبل از حضور در محل سخنرانی، نظر دیگران را در رابطه با لباس تان و نیز تناسب آن با مناسبت مربوطه جویا شوید.
21 . متمرکز کردن موضوع بحث
گاهی اوقات بحث و تبادل نظر به مشاجره می انجامد که ممکن است حتی به موضوعات غیرمرتبطی نیز کشیده شود. برای احترام گذاشتن به یکدیگر و رابطه تان بهتر است در گفت وگوها و سخنرانی ها پیرامون موضوع مطرح شده صحبت کنید. با این که به میان آوردن همه چیزهای پیش پا افتاده و نامربوط به بحث کار آسانی است، اما به هیچ وجه این کار را نکنید. سعی کنید به بحث های بیهوده پایان دهید، حتی اگر به قیمت ترک کردن آن محیط باشد، اما دقت کنید که هر عملی که انجام می دهید یا حرفی که می زنید کاملا محترمانه باشد.
22. وضعیت نشستن یا ایستادن
«دوُر» معتقد است طرز نشستن یا ایستادن هم می تواند سخنرانی شما را تحت تاثیر قرار بدهد. صاف ایستادن یا نشستن به شما اجازه می دهد به خوبی نفس بکشید و صدایتان قدرت نفوذ بیشتری داشته باشد. کمی تکان دادن سر هم می تواند مفید باشد. اگر چانه تان را بالا ببرید و سرتان را کمی کج کنید، می توانید طنین صدایتان را کم کنید و در نتیجه صدایتان شفاف تر به گوش برسد. او می گوید: «اگر شانه هایتان به هم نزدیک باشد و قوز داشته باشد، بخش بزرگی از قدرت بالقوه ی صدای خود را از دست می دهید.»
23. نکته ی آخر
شاید این آخرین نکته باشد اما مهم ترین مسئله است. زیرا اگر تازه کار هستید، هر یک از سخنرانی ها یا آزمون ها می توانند برای شما به آخرین نکته تبدیل شود. پس همه چیز به چند دقیقه یا حتی چند ثانیه بستگی دارد و این موضوع می تواند شما را نگران کند. آرامش داشته باشید، عمیق نفس بکشید و لبخند بزنید، لبخندی که می توانید صدایش را از طریق بلندگو بشنوید. به توانایی های خودتان اعتماد داشته باشید و بدانید فرقی ندارد چه اتفاقی می افتد، مهم این است که شما به بهترین شکل تلاش کرده اید. صحبت کردن در جمع مهارتی است که شما می توانید آن را با تمرین و ممارست بیاموزید.