همه افراد بسته به سن و وزن خود میزان متفاوتی از خون را در بدن شان دارند. فرد می تواند بدون ایجاد هیچ صدمه ای به بدن میزان مشخصی از خون را از دست بدهد. خون تقریبا 7 تا 8 درصد از وزن فرد را تشکیل می دهد. برای آگاهی از میانگین حجم خون در مردان، زنان و کودکان مطالب زیر را بخوانید. علاوه بر این، ما اطلاعاتی در مورد از دست دادن خون و انتقال آن اراده می دهیم.
خون و هر آنچه درباه آن باید بدانید
حجم خون انسان
حجم خون در بدن افراد بر طبق وزن و عوامل دیگر متفاوت خواهد بود، اما میانگین مقدار حجم خون به شرح زیر است:
- یک زن با وزن متوسط حدود 9 پینت (پینت واحد اندازه گیری مایعات معادل 473/0 لیتر است) خون دارد.
- یک مرد با وزن متوسط حدود 12 پینت خون دارد.
- یک نوزاد به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن خود 75 تا 80 میلی لیتر خون دارد.
- یک کودک به ازای هر کیلوگرم از وزن خود 70 تا 75 میلی لیتر خون دارد.
آزمایش حجم خون می تواند میزان خون در بدن فرد را اندازه بگیرد. پزشک می تواند با استفاده از آزمایش شرایطی مانند آنومی (کم خونی) را شناسایی کنند. آزمایش حدود 1 ساعت طول می کشد و فرد 4 ساعت قبل از آزمایش نباید چیزی بخورد. برای انجام آزمایش مقداری خون از رگ بازوی فرد گرفته می شود. مقدار کمی از ماده ردیاب (ردیاب/Tracer) مخصوص به داخل بدن تزریق می شود. سپس مجموعه ای از عکس های حرکت جریان خون در اطراف بدن گرفته خواهد شد. شمارش کامل سلول های خونی (CBC) یک نوع متفاوت آزمایش پزشکی است که حجم خون را بررسی نمی کند. در عوض، آزمایش سی بی سی میزان متفاوت هر یک از سلول های خونی که فرد در بدن خود دارد را مشخص خواهد کرد.
چه میزان از خون را می توانید از دست بدهید یا اهدا کنید؟
مقدار استاندارد گرفتن خون زمانی که فرد آن را اهدا می کند 1 پینت است. این مقدار تقریبا یک دهم از حجم خون در بدن فرد است و مقدار بی خطری برای از دست دادن خون است. سازمان صلیب سرخ امریکا توصیه کرد که فرد باید 8 هفته ما بین اهدا خون خود فاصله بیاندازد. خونریزی شدید می تواند خطرناک باشد. زمانی که فرد حدود یک پنجم از حجم خون خود را از دست می دهد، بدن دچار شوک می شود. شوک در اصطلاح پزشکی یعنی بافت های بدن اکسیژن کافی دریافت نمی کنند. سطوح پایین اکسیژن می تواند به مغز و ارگان های دیگر آسیب برساند. جراحات یا بریدگی های عمیق یا نزدیک رگ مثل مچ دست یا گردن می تواند دچار خونریزی شدیدی شود. جراحات سر نیز می تواند منجر به از دست دادن میزان قابل توجهی خون شود. فردی که خونریزی شدیدی دارد به مراقبت های پزشکی نیاز پیدا خواهد کرد.
واکنش های اولیه برای درمان فوری عبارت اند از:
- فرد را بلند کنید یا روی زمین بخوابانید.
- اگر ممکن بود نواحی مجروح بدن را بالا نگه دارید.
- با فشار دادن زخم روند خونریزی را کند کنید.
زمانی که فرد خونریزی شدیدی دارد بدن برای محافظت از ارگان های حیاتی خون کمتری را به ناحیه صورت، انگشتان دست و پا انتقال خواهد داد. شخصی که خون زیادی از دست داده رنگ پریده بنظر می رسد یا کرختی در انگشتانش حس می کند. قلب به پمپ کردن خون باقی مانده در بدن به سمت ارگان های داخلی سرعت خواهد داد. معمولا در این شرایط فشار خون افت پیدا می کند، چون بدن در تلاش است تا روند از دست دادن خون بدن را متوقف کند. بعد از اینکه فرد مقدار زیادی خون از دست داد ممکن است سست و بی حال شود. انتقال خون یک فرایند پزشکی است که خون به فردی که به آن نیاز دارد اهدا می شود. اهدا خون می تواند به دلیل از دست دادن خون زیاد یا داشتن بیماری هایی مانند سرطان و بیماری سلولی داسی شکل که می تواند بر خون او اثر بگذارد؛ انجام بگیرد. انتقال خون یک فرآیند کاملا بی خطری محسوب می شود و گاهی اوقات نجات بخش است.
هر روز چه مقدار خون تولید می کنیم؟
بدن در هر ثانیه 2 میلیون سلول قرمز تولید می کند. سلول های خونی از سلول های بنیادی در مغز استخوان به وجود می آیند. سلول های بنیادی نوعی سلول هستند که می توانند سلول های دیگر را ایجاد کنند. این فرایند دائم در طول زندگی فرد اتفاق می افتد.
اجزای خون
خون از اجزا مختلفی تشکیل شده است. هر بخش نقش متفاوتی را در حفظ سلامت بدن ایفا می کند.
- گلبول قرمز اکسیژن و دی اکسید کربن را انتقال می دهد.
- گلبول های سفید خون از بدن در مقابل حمله بیماری ها و عفونت ها دفاع می کند.
- پلاکت ها به قطع خونریزی کمک می کنند.
- پلاسما بخش مایع خون است که به اجزای دیگر خون منتقل می شود. همچنین پلاسما خون لخته شده را بهتر و از سیستم ایمنی حمایت می کند.
این بخش های مختلف خون برای جایگزینی مدت زمان متفاوتی خواهند داشت. اگرچه، جایگزینی پلاسما از دست رفته برای بدن 24 ساعت طول می کشد. اما تشکیل تعداد بیشتر سلول قرمز برای بدن طولانی تر خواهد بود و معمولا بین 4 تا 6 هفته است. گلبول های قرمز خون رنگ خود را از هموگلوبین می گیرند. هموگلوبین حاوی آهن است، بنابراین در زمان اهدا خون مقداری از این آهن را از دست می دهد. 6 تا 12 هفته بازگشت به سطح نرمال آهن طول می کشد. بدن آهن را ذخیره می کند و مقداری از این آهن ذخیره شده را بعد از اهدا خون استفاده می کند.
برای همین فرد به جایگزینی این آهن نیاز دارد و باید مطمئن شود که مقدار زیادی از غذاهای سرشار از آهن را بعد از؛ از دست دادن آن مصرف می کند. حدود 55 درصد خون از پلاسما تشکیل شده و 90 درصد پلاسما آب است. همچنین نوشیدن مقدار زیادی مایعات بعد از اهدا خون برای جایگزینی چیزی که از دست رفته، ضروری است. حدود 7 تا 8 درصد از وزن بدن انسان را خون تشکیل می دهد. بدن به راحتی می تواند مقدار کمی از خون از دست رفته را جایگزین کند، که این کار اهدا خون را ممکن می سازد. از دست دادن یک پنجم از خون بدن پیشامد پزشکی خطرناکی است که می تواند زندگی فرد را به خطر بیاندازد.
منبع: medicalnewstoday