احتمالا می دانید که قرصهای پیشگیری از بارداری حاوی هورمون هستند تا مانع بارداری گردند. اکثر نمونه ها حاوی ترکیبی از هورمون استروژن و پروژسترون هستند. برخی از انواع قرص ها حاوی استروژن بیشتری نسبت به قرص های دیگر هستند. در حالی که وجود هورمون کمتر در قرص ایده آل به نظر می رسد؛ که اغلب هم همین طور است. با این حال شما باید هنگام بررسی گزینه های خود از معایب آن هم مطلع باشد.
قرص های پیشگیری از بارداری با دوز پایین و دوز بسیار پایین
قرص دوز پایین چیست؟
قرص های پیشگیری از بارداری یا به عبارتی (داروی پیشگیری از بارداری خوراکی) عموماً موثرند. نکته آن است که هر چه میزان استروژنی که دریافت می کنید بیشتر باشد، حتما بروز عوراض جانبی چون سردرد، حالت تهوع، حساسیت پستان و حتی در موارد بسیار نادر لخته خون مهلک افزایش می یابد.
زمانی که این قرص ها برای نخستین بار در سال 1960 به بازار عرضه شدند تنها حاوی 150 میکروگرم استروژن بودند. در آن زمان عوارض جانبی قرص ها بسیار شایع بود و از همین رو خیلی زود از سطح بازار جمع شدند. امروزه بالاترین دوز استروژن موجود 50 میکروگرم است، حتی این قرص ها هم به ندرت تجویز می شوند.
گزینه های قرص های با دوز پایین
امروزه اکثر قرص های پیشگیری حاوی 35 میکروگرم استروژن و حتی کمتر هستند، این میزان استروژن عموماً "دوز پایین" نامیده می شوند. این قرص ها برای اکثر خانم ها مطمئن و موثر هستند. اما برخی افراد نباید این قرص ها را مصرف کنند، از همین رو با پزشک خود در مورد سلامت و عادات خود (مثلاً سیگار کشیدن) مشورت کنید.
نمونه هایی از قرص های با دوز پایین شامل:
1- قرص دروسپیرنون و اتینیل استرادیول (یاسمین)
2- قرص لوونورژسترول و اتینیل استرادیول (لوورا)
3- قرص نوریتیدرون و اتینیل استرادیول (استرو استپ و ارتو-نووم)
4- قرص نورژستیمیت و اتینل استرادیول (ارتو تری سایکلن لو)
5-قرص نورژستل و اتینل استرادیول (لو/ اورال-28)
گزینه های قرص های با دوز بسیار پایین
در سال های اخیر حتی تمایل به قرص هایی با سطح استروژن به مراتب پایین تر رواج یافته است. قرص های "شدیداً دوز پایین" حاوی 20 میکروگرم استروژن و یا حتی کمتر هستند. در ذیل به نمونه هایی از آنها اشاره شده است:
1- دزوگسترل / اتینیل استرادیول و اتینیل استرادیول (میرست)
1- قرص دروسپیرنون و اتینل استرادیول (یاز)
2- قرص لوونورژسترل و اتینل استرادیول (آلیسه)
3- قرص نوریتیدرون و اتینل استرادیول (لو لواسترین فه)
قرص های با دوز بسیار پایین هم به اندازه گزینه های با دوز بالاتر در پیشگیری از بارداری موثر می باشند. به علاوه این قرص ها عوارض جانبی کمتری چون سردرد و احتباس مایعات خواهند داشت.
این قرصها به ویژه در بانوان نزدیک به یائسگی بهتر عمل می کنند. این دسته از بانوان همان هایی هستند که همچنان پریود می شوند اما علائم یائسگی چون گر گرفتگی و پریود نامنظم را هم دارند.
عوارض جانبی
قرص های شدیداً دوز پایین نیز عوارض جانبی دارند. بسیاری از بانوانی که این قرص ها را مصرف می کنند دچار خونریزی در فواصل قاعدگی می شوند و همین امر باعث می شود مصرف آن را متوقف کنند. مصرف هر روز قرص در یک زمان دقیقاً مشخص می تواند این عارضه را کاهش دهد اما هیچ تضمینی در این رابطه وجود ندارد.
مسئله دیگری که وجود دارد آن است که بانوانی که از این قرص ها مصرف می کنند احتمالاً دچار خشکی واژن و یا دردهای مزمن لگنی شوند. این موارد رابطه جنسی را دچار مشکل می کند.
مزایای دیگر قرص های پیشگیری از بارداری
قرص های پیشگیری از بارداری در کنار جلوگیری فواید دیگری هم دارند. آنها ریسک ابتلا به سرطان تخمدان و آندومتر را کاهش می دهند و در درمان آکنه می توانند موثر باشند. اما هنوز مشخص نیست که آیا قرص های با دوز شدیداً پایین هم در این موارد به خوبی عمل میکنند یا خیر.
دوز مصرف قرص های پیشگیری از بارداری برای همه یکسان نیست از همین رو باید مزایا و معایب کم و زیاد کردن دوز آنها را با پزشک خود ارزیابی کنید.