در طول بارداری باید مطمئن شوید که بدن پروتئین رزوس (Rhesus protein) تولید می کند، در غیر این صورت باید آمپول روگام تزریق کنید. در اوایل بارداری، باید آزمایش خون انجام داده تا بدانید Rh مثبت هست یا منفی. Rh یا رزوس پروتئین موجود در گلبول قرمز خون 85 درصد افراد است. اگر پروتئین در گلبول های قرمز خون موجود باشد Rh مثبت و در غیر این صورت منفی است. در بارداری دوم و بیشتر این میزان پروتئین در بدن بسیار مهم می شود.
بدن ما چگونه کار می کند
سیستم ایمنی بدن سطح سلول ها را برای بررسی پروتئین های خارجی یا ناشناخته بررسی کرده و اگر یک سلول پروتئین های ناشناخته داشته باشد، بدن با تولید آنتی بادی به آن پروتئین واکنش نشان می دهد. آنتی بادی ها سلول های کوچک مبارز هستند که با نیروهای مهاجم مبارزه می کنند. هر زمان که در معرض آنتی ژن قرار بگیرید، بدن آنتی بادی های مخصوص آن آنتی ژن تولید می کند و هر زمان که آنتی ژن حمله کند سیستم ایمنی بدن قادر به مبارزه با آن خواهد بود. و به همین دلیل Rh بدن در اولین بارداری مهم نیست. در بارداری دوم و بیشتر است که آنتی بادی ساخته شده و ناسازگاری Rh باعث مشکلاتی می شود. اگر Rh بدن منفی باشد و خون جنین Rh مثبت باشد، بدن آنتی بادی تولید می کند زیرا قادر به شناخت پروتئین Rh موجود در خون شما نیست.
یادآوری: به این دلیل که جریان خون در بدن شما و جنین مشترک نیست، در چندین مورد در بارداری خون مادر و جنین در تماس با هم قرار می گیرند. تامی پرینس، پزشک مرکز بهداشت و سلامت زنان در گرجستان می گوید که تماس متقابل در خونریزی اوایل بارداری روی می دهد، شرایطی همچون آمنیوسنتز، نمونه برداری از پرزهای جفتی، ترومای شکمی، حاملگی خارج رحم، سقط جنین، تزریق خون ناسازگار.
باید یک خانم با Rh منفی را با Rh ایمنوگلوبولین درمان کرد در صورتی که خونریزی برای جلوگیری از تشکیل آنتی بادی باشد. به گفته دکتر پرینس "اگر در بارداری های بعدی Rh مثبت باشید، یک پاسخ ایمنی وجود خواهد داشت و آنتی بادی های بدن شما از پلاسنتا عبور کرده و به سلول های قرمز خون حمله می کنند. با این اتفاق دچار کم خونی شده و در موارد حادتر، باعث سقط خواهد شد. خوشبختانه، می توان با تزریق آمپول روگام با ناسازگاری Rh مقابله کرد.
آمپول روگام چیست؟
روگام آمپولی است متشکل از آنتی بادی هایی به نام ایمنوگلوبولین که جنین را در برابر آنتی بادی های بدن مادر محافظت می کند. آمپول روگام مانع از این می شود که مادر با Rh منفی در طول بارداری آنتی بادی تولید کند. به محض اینکه مادر با Rh منفی در بارداری آمپول روگام تزریق می کند، جنین کمتر در معرض کم خونی قرار می گیرد.
شیلا چوتانی، پزشک عضو انجمن زنان و زایمان در دالاس تگزاس در سایت Parents.com بیان کرد که "روگام ایمنوگلوبولین و یا آنتی بادی های تولیدی است که به پروتئین رزوس در خون مادر چسبیده و به بدن مادر اجازه نمی دهد که آن پروتئین را به منظور ساخت آنتی بادی های بدن خود پردازش کند". روگام از پلاسنتا عبور نکرده و به کودک آسیب نمی رساند. دکتر چوتانی بیان می کند که "تزریق در هفته 28 بارداری انجام می شود زیرا حدودا 12 هفته طول می کشد. هنگام زایمان، اگر کودک Rh مثبت باشد، باز هم به مادر روگام تزریق می شود.". تزریق آخر به این دلیل انجام می شود که ممکن است هنگام زایمان خون مادر به خون کودک آلوده شده باشد. تزریق آخر ایمنوگلوبولین مانع از تولید آنتی بادی در بدن مادر می شود زیرا آنتی بادی ممکن است بارداری های بعدی را در معرض خطر قرار دهد.
عوارض جانبی روگام
عوارض جانبی شدید نبوده و بر کودک و شیردهی بعد از زایمان اثر نمی گذارد. عوارض جانبی معمولی روگام عبارتند از:
- التهاب و سرخی محل تزریق
- خارش
- تب خفیف
دیگر عوارض جانبی که چندان رایج نیستند عبارتند از:
- آلرژی
- سردرد
- درد عضلانی
- خستگی
در صورت بروز هر یک از این موارد با پزشک مشورت کنید.
منبع: parents