گوش شناگر نوعی عفونت است که بعد از گذران مدت طولانی در آب یا بیرون از منزل در باد یا باران رخ می دهد. این عفونت بر روی پوستی که کانال خارجی گوش را پوشانده است، تاثیر می گذارد که به پرده گوش می رسد. بر اساس گفته های دانشگاه لوا، بر خلاف اسمش، عفونت گوش شناگر در افرادی که شناگر نیستند، بیشتر رخ می دهد. افرادی که مدت زمان زیادی را در خارج از خانه سپری می کنند مانند کشاورزان، اغلب به این عفونت دچار می شوند.
نام پزشکی عفونت گوش شناگر، «اوتیت خارجی عفونت حاد باکتریایی» است. باکتری ها در آب جمع می شوند. به عنوان مثال، در هنگام شنا کردن در مناطقی از آب شیرین، برخی از این باکتری ها می توانند وارد گوش شده و برای مدت طولانی در این ناحیه باقی بمانند، به خصوص اگر این آب در موم گوش گیر کند. گوش راه هایی برای محافظت از خود در برابر عفونت دارد، اما در صورت خشک شدن این ناحیه، به بهترین شکل موثر است. اگر گوش مرطوب باشد، باکتری ها می توانند رشد کرده که منجر به عفونت می شود.
عفونت قارچی نیز می تواند در گوش رخ دهد. با این وجود، در 98 درصد از موارد در آمریکای شمالی، گوش شناگر از قرار گرفتن در معرض باکتری ها ناشی می شود. بر اساس گفته های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، عفونت گوش شناگر مسئول 2.4 میلیون مراجعه به مطب پزشک در هر سال در ایالات متحده است. در اکثر موارد، پزشک به راحتی می تواند عفونت را درمان کند و دریافت درمان تنها مانع از بروز عوارض می شود.
علائم بیماری اوتیت گوش خارجی
سه نوع از عفونت اوتیت خارجی وجود دارد.
1. عفونت گوش شناگر (اوتیت خارجی انتشار حاد)
گوش شناگر، عفونتی است که اگر آب در داخل گوش به دام بیافتد، رخ می دهد. این نوع، شایع ترین نوع اوتیت خارجی است. این بیماری می تواند به مدت 3 هفته طول بکشد، و می تواند بر کل کانال گوش تاثیرگذار باشد. جوش ها می تواند تا ناحیه خارجی گوش و پرده گوش گسترش پیدا کند.
علائم آن به شرح زیر است:
- قرمزی و تورم در ناحیه بیرونی گوش و کانال گوش
- درد در این ناحیه
- پوست پوسته پوسته شده، که ممکن است در داخل یا اطراف کانال گوش پوست آن جدا شود.
- ترشح آبکی یا چرک مانند که ممکن است بوی بدی داشته باشد.
- خارش و تحریک در کانال گوش و اطراف آن
- حساسیت در هنگام حرکت گوش یا فک
- اگر تورم در داخل گوش قابل توجه باشد، درد یا تورم غدد لنفاوی یا «غده ها» در گلو باعث از دست دادن قدرت شنوایی می شود
2. سایر انواع اوتیت خارجی
- اوتیت خارجی حاد موضعی هنگامی رخ می دهد که یک فولیکول مو در گوش دچار عفونت می شود. یک برآمدگی دردناک و پر از چرک، که به آن کورک گفته می شود، ممکن است در کانال گوش ایجاد شود. این نوع عفونت را نوعی کورک پوستی (furunculosis) می نامند.
- اوتیت خارجی مزمن می تواند ناشی از عفونت، آلرژی یا بیماری پوستی مانند اگزما باشد. برای تایید تشخیص، علائم باید حداقل سه ماه ادامه پیدا کرده و می تواند تا سال ها باقی بماند.
علل عفونت اوتیت گوش خارجی
گوش چندین روش محافظت از پوست در برابر عفونت دارد. سیرومن گوش یا موم گوش توسط غده موجود در مجرای گوش تولید می شود و چندین عملکرد را انجام می دهد. به عنوان مثال، موم گوش:
- یک غشاء نازک و ضد آب بر روی کانال گوش تشکیل می شود.
- حاوی اسیدها و خواص ضد باکتریایی است که با باکتری ها مقابله می کند
- مواد زائد، پوست مرده و آلودگی را جمع کرده و از گوش خارج می کند، جایی که در هنگام باز شدن کانال گوش، به صورت توده مومی ظاهر می شود.
شکل کانال گوش نیز حائز اهمیت است. از قسمت میانی گوش تا ناحیه بیرونی گوش شیب دار بوده تا مایع آن بتواند تخلیه شود. اوتیت خارجی می تواند زمانی رخ دهد که دفاع کانال گوش نتواند مشکل عفونت یا یک واکنش آلرژی زا را برطرف کند.
عوامل خطر گوش شناگر
فقط شناگران به این نوع از عفونت مبتلا نمی شوند. کار کردن در بیرون از منزل نیز یک عامل خطر است. عوامل زیر می توانند احتمال ابتلا به عفونت گوش شناگر را افزایش دهند:
- شنا کردن به خصوص در آبی با میزان زیاد باکتری
- تمیز کردن، قرار دادن چیز نوک تیز در گوش، یا خراش دادن کانال گوش با یک سواپ پنبه ای
- پوشیدن کلاه شنا، استفاده از سمعک، یا داشتن موم زیاد گوش که می تواند آب را در داخل گوش به دام بیاندازد.
- داشتن اختلال پوستی مانند اگزما، آکنه یا پسوریازیس
- داشتن یک کانال گوش کوچک
- کودکان به طور خاص در معرض عفونت شناگر گوش هستند
با این وجود، تنها شناگران به عفونت شناگر گوش دچار نمی شوند. این بیماری بر روی شناگران و کسانی که مدت زمان زیادی را در بیرون از خانه سپری می کنند نیز رخ می دهد.
تشخیص بیماری گوش شناگر
پزشک کانال گوش را با استفاده از دستگاه دستی به نام اتوسکوپ معاینه می کند. پزشک وجود موارد زیر را بررسی می کند:
- قرمزی
- التهاب
- پوست پوسته پوسته شده یا فلس مانند
- آسیب به پرده گوش
پزشکان همچنین ممکن است سوالات زیر را از شخص بپرسند:
- سابقه پزشکی
- علائم
- تجربیات اخیر، مانند شنا کردن یا وارد کردن اشیاء به داخل گوش مانند سواپ پنبه ای
در صورت انسداد، پزشک ممکن است از کورت گوش که یک ابزار ریز است که برای خارج کردن ضایعات یا از دستگاه مکش برای پاک کردن کانال گوش استفاده کند. در صورت آسیب دیدگی پرده گوش، پزشک شما را به یک متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع می دهد، که بررسی می کند آیا این عفونت از گوش میانی نشات می گیرد.
اگر علائم بهبود پیدا نکرد، پزشک ممکن است نمونه ای از مواد زائد گوش یا ترشحات را آزمایش کند تا در مورد مساله زمینه ای اطلاعات بیشتری کسب کند. اگر شخص بالای 50 سال است و با گوش درد به پزشک مراجعه می کند، پزشک تمایل دارد تا احتمال بروز بدخیمی یا شریان موقتی را رد کند، اختلالی است که در آن شریان ها آسیب دیده یا ملتهب می شوند.
درمان گوش شناگر
پزشک ممکن است قطره های گوش را برای درمان عفونت تجویز کند. درمان عفونت گوش شناگر معمولا ساده است. گزینه های درمانی به شرح زیر است:
- مسکن ها: استامینوفن (Tylenol) به عنوان مثال می تواند ناراحتی را تسکین دهد.
- قطره گوش: قطره های توصیه شده معمولا حاوی قابض یا اسید اسیدی، یک داروی کورتیکواستروئید، یک داروی آنتی بیوتیکی، یک داروی ضد قارچ یا یک به صورت ترکیبی است.
- میکروساکشن: یک متخصص ممکن است از مکش برای تمیز کردن گوش استفاده کند و استفاده از قطره ها را موثرتر کند.
- فتیله گوش: یک گاز استریل از پنبه نرم است که با دارو پوشانده شده است و پزشک آن را وارد کانال گوش می کند. هدف این درمان کمک کردن به دارو برای وارد شدن به گوش است. شخص باید فتیله گوش را هر دو تا سه روز جایگزین کند.
درمان برای دیگر انواع اوتیت خارجی
- اوتیت خارجی مزمن: اگر مشکل اساسی آلرژی یا مشکل پوستی باشد، پزشک ابتدا ان بیماری را درمان می کند. پزشک ممکن است به شما تجویز کند که به مدت 7 روز از قطره گوش و همچنین اسپری استفاده کنید. اسپری حاوی اسید سیتریک است. اگر این روش جوابگو نباشد، قطرات گوش ضد قارچی ممکن است کمک کند.
- اوتیت خارجی حاد موضعی: برآمدگی پر از چرک که اغلب ترکیده و در مدت چند روز بدون درمان بهبود پیدا می کند. اگر علائم برای بیش از یک هفته ادامه پیدا کرد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند. اگر درد شدید وجود داشته باشد، پزشک ممکن است جوش را برای تخلیه چرک، خالی کند. داروهای مسکن نیز می توانند کمک کنند.
نکات برای درمان هر نوع اوتیت خارجی (عفونت گوش شناگر)
راهکارهای زیر می تواند به درمان هر نوع اوتیت خارجی کمک کند.
- گوش خود را خشک نگه دارید: در هنگام استحمام، از کلاه حمام استفاده کرده و تا زمانی که عفونت بهبود پیدا کند، از شنا کردن خودداری کنید.
- خارج کردن هر گونه ترشح و مواد زائد به صورت آرام: تحت نظارت پزشک، از یک پنبه پشمی برای تمیز کردن تنها ناحیه خارجی گوش استفاده کنید، بدون اینکه عمیقا آن را وارد گوش کنید.
- استفاده از کمپرس گرم: یک حوله گرم را روی گوش خود قرار دهید تا درد تسکین پیدا کند.
- هر گونه وسیله ای را از گوش جدا کنید: گوش گیر، گوشواره، و سمعک می تواند علائم را تشدید کرده و یک واکنش آلرژی زا ایجاد می کند.
- عوارض جانبی را بررسی کنید: قطره گوش حاوی نئومایسین یا پروپیلن گلیکول می تواند واکنشهای آلرژی زا ایجاد کند.
عوارض عفونت گوش شناگر
اوتیت خارجی معمولا جدی نیست. وقتی شخص تحت درمان قرار بگیرد، عوارض آن نادر است. با این وجود، در صورت عدم درمان، عفونت می تواند وارد بافت عمیق تر پوست شده و عوارض جدی تری ایجاد کند که به شرح زیر است:
- آبسه: توده پر از چرک که می تواند در گوش یا اطراف آن ایجاد شود.
- سلولیت: این عفونت پوستی در هنگام ورود باکتری ها به لایه های عمیق تر پوست ایجاد می شود.
- اِستنوزیز: این حالت می تواند هنگامی رخ دهد که پوست خشک و ضخیم در کانال گوش جمع شده، نازک شده و به طور بالقوه منجر به مشکل شنوایی می شود.
- عفونت قارچی گوش خارجی: این عفونت قارچی می تواند به عنوان عارضه اوتیت خارجی ایجاد شود.
اوتیت خارجی بدخیم یا اوتیت خارجی نکروز کننده
اگر عفونت به استخوان یا غضروف خارجی گوش برسد، می تواند باعث التهاب و آسیب شود که در قسمت تحتانی جمجمه گسترش پیدا می کند. این اختلال بسیار دردناک است و می تواند تهدید کننده زندگی باشد. کسانی که بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند، بزرگسالانی با ضعف در سیستم ایمنی بدن هستند. اگر عفونت در پرده گوش گسترش پیدا کند، ایجاد چرک می تواند باعث التهاب در این ناحیه شده و پرده گوش را سوراخ کند. این مشکل به طور طبیعی در مدت 2 ماه بهبود پیدا می کند. پزشک ممکن است آنتی بیوتیک خوراکی تجویز کند و مهم است که گوش را خشک نگه دارید.
پیشگیری از عفونت گوش
برای جلوگیری از بروز عفونت گوش، از شنا کردن در آب آلوده اجتناب کنید و گوش ها را تا حد امکان خشک نگه دارید. برای خشک کردن گوش بعد از شنا، کتابچه راهنما Merck پیشنهاد می کند که مقداری برابر از الکل مالشی و سرکه سفید را با هم مخلوط کرده و بعد از شنا دو قطره در هر دو گوش بریزید. الکل هر گونه آب به دام افتاده در گوش را تبخیر می کند، در حالی که سرکه pH گوش را تغییر می دهد و از رشد باکتری ها جلوگیری می کند.
راه های دیگر جلوگیری از بروز عفونت به شرح زیر است:
- قسمت بیرونی گوش را با پنبه پشمی یا حوله خشک کنید.
- سر خود را به سمت پهلو خم کنید به گونه ای که گوش به سمت پایین باشد و نرمه گوش را به جهات مختلف بکشید یا سر را تکان دهید تا آب به دام افتاده در آن خارج شود.
- خشک کردن گوش با سشوار با شدت باد کم که حداقل با یک فوت فاصله از گوش نگه داشته شده است.
- استفاده از گوش گیری که به خوبی اندازه است یا کلاه شنا که گوش ها را می پوشاند.
- شستشوی گوش ها با آب تمیز پس از شنا در استخر کلر
هرگز سواپ پنبه ای یا هر گونه شیء خارجی مانند سنجاق سر را در گوش خود قرار ندهید. این مشکلات می تواند باعث صدمه بیشتر و به زور وارد شدن ناخواسته این اشیاء به لایه های عمیق تر گوش شود. موم گوش به طور طبیعی به سمت بیرون جریان پیدا می کند، پس شخص تنها باید از سواپ پنبه ای برای پاک کردن آن در قسمت بیرونی گوش استفاده کند. یک متخصص بهداشت و درمان باید قادر باشد تا هر گونه تجمع موم گوش در داخل گوش را تمیز کند.
محصولاتی مانند اسپری مو یا رنگ می توانند گوش را تحریک کنند و خطر ابتلا به اوتیت خارجی را افزایش می دهد. برای جلوگیری از این امر، قبل از استفاده از این محصولات، توپ سواپ پنبه ای را به آرامی در گوش خود قرار دهید. مراقب باشید تا توپ های پنبه ای وارد کانال گوش نشوند. بعد از معالجه عفونت گوش، پزشک به بیمار اطلاع می دهد که چه زمانی می تواند با خیال راحت مجددا شنا کند.