جشن سده یکی از مهم ترین و قدیمی ترین جشن های ایران باستان است که در شامگاه 10 بهمن ماه برگزار می شود. سده به معنی 100 است یعنی 50 روز و 50 شب تا نوروز و آمدن فصل بهار باقی مانده است. این جشن آداب و رسوم خاصی دارد که در ادامه این مطلب سلام دنیا درباره اینکه جشن سده چیست، تاریخ دقیق جشن سده در تقویم چه روزی است، تاریخچه و آداب و رسوم و شعر جشن سده در شاهنامه را به شما معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
جشن سده چیست
سده یا Sadeh، یک جشنی ایرانی است که قدمت آن به اولین امپراتوری ایران، یعنی امپراتوری هخامنشی بازمی‌گردد. سده در فارسی به معنای صد است و به صد روز و شب باقی مانده از آغاز بهار گفته می شود. سده با رسیدن شامگاه 10 بهمن برگزار میشود. جشن سده یکی از قدیمی ترین جشن های تاریخ ایران است که حتی قدمت آن از عید نوروز هم بیشتر است. شهرت جشن سده به آتش افروزی است که در آن انجام می شود، آتش که نماد اصلی این جشن است سمبل نور و انرژی است. در گذشته اهالی شهر با همکاری هم سعی می کردند هیزم را جمع کنند و روی بام خانه ها یا بلندای کوه آتش روشن کنند.
حتما بخوانید: سپندارمذگان روز عشق ایرانی چه روزی است
تاریخ دقیق جشن سده در تقویم چه روزی است
تاریخ دقیق جشن سده در تقویم 1401 برابر با 1401/11/10 می باشد.
تاریخچه جشن سده
جشن سده به عنوان جشن پیدایش آتش شناخته میشود. بر اساس روایتی که در شاهنامهٔ فردوسی آمده است،قدمت این جشن به دوران هوشنگ‌شاه، از نخستین شاهان پیشدادی، برمی گردد.گفته شده است که هوشنگ‌شاه در حین شکار، مار سیاه‌رنگی را میبیند،و یک سنگ به سمت آن پرتاب می‌کند برخورد این سنگ به سنگی دیگر، باعث ایجاد جرقه‌ای میشود و منجر به آتش گرفتن بوته خشکی اطراف آن می شود. ایرانیان بعد از وقوع این اتفاق از آتش پاسداری می‌کنند. زرتشتیان با روشن کردن آتش جشن سده را هر ساله اجرا می کنند و به نیایش می‌پردازند.
شعر جشن سده در شاهنامه
برآمد به سنگ گران‌سنگ خرد
هم آن و هم این سنگ گردید خرد
//////////////////////////////
فروغی پدید آمد از هر دو سنگ
دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ
/////////////////////////////
جهاندار پیش جهان آفرین
نیایش همی کرد و خواند آفرین
////////////////////////////
که او را فروغی چنین هدیه داد
همین آتش آن گاه قبله نهاد
/////////////////////////////
یکی جشن کرد آنشب و باده خورد
سده نام آن جشن فرخنده کرد
//////////////////////////////
زمان برگزاری جشن سده
جشن سده با شروع شامگاه 10 بهمن برگزار میشود.
حتما بخوانید: جشن نوسره چیست
آداب و رسوم جشن سده
همانطور که گفته شد با شروع شامگاه 10 بهمن جشن سده اغاز می شود اما قبل از شروع جشن بساط آن مهیا می شود. از قبل هیزم‌ها و مواد آتش‌زا گرداوری می‌شوند و در طی جشن هیزم ها با مشعل‌ها به آتش کشیده می شوند. البته به این سادگی نیست زیرا باید آداب و رسوم آن هم رعایت شود،از آنجایی که آتش در نزد زرتشتیان مقدس است، به همین خاطر موبدان مشعل ها را در دست می گیرند و جلوی جوانان حرکت می‌کنند. در ادامه باید 3 دور به دور هیزم‌ها بزنند و جوانان با مشعل‌هایی که در دست دارند هیزم را آتش بزنند و آتش روشن کنند و در همین حین مردم به رقص و پایکوبی می پردازند.مراسم با گاته‌خوانی و شاهنامه‌خوانی و نقالی ادامه پیدا می کند البته در زمان انجام آن حاضرین باید سکوت را رعایت کنند.در این حین گاته‌خوانی و شاهنامه‌خوانی و نقالی شروع میشود که در هنگام برگزاری آن باید همه‌جا ساکت باشد. آتشی که در جشن سده برافروخته می شود، گرما را به زمین هدیه می‌دهد. در پایان مراسم بعد از خاموش شدن آتش توسط آتش نشانان، کشاورزان خاکسترها را جمع می کنند و روی زمین‌های‌شان می‌پاشند این کار خیر و برکت و باروری زمین‌شان را در پی دارد.
خوراکی های جشن سده
در جشن سده خوراکی هایی مانند آش، نان سیر، بادام و سنجد، نقل و شیرینی توزیع می شود، همچنین در قدیم در این روز مردم تخم مرغ رنگ می کردند و شمع های زیادی را روشن می کردند.
عکس نوشته جشن سده
سخن پایانی:
جشن سده یکی از قدیمی ترین جشن های ایرانی ها است.در طی این جشن هیزم هایی که از قبل جمع آوری شده طی برگزاری آداب و رسوم خاصی توسط جوانان به آتش کشیده می شود.این جشن در شامگاه 10 بهمن آغاز می شود.
مطالب مرتبط:
پیام تبریک تولد متولدین بهمن ماه و تبریک تولد همسر بهمن ماهی
آداب، رسوم و غذاهای چهارشنبه سوری