واژینیت چیست؟ واژینیت، التهاب واژن به دلیل عفونت است. علائم این بیماری ترشح، خارش، سوزش و احتمالا درد است. این بیماری شایع است و اکثر زنان گاهی اوقات مبتلا به این بیماری می شوند. واژن کانال عضلانی است که از گردنه ی رحم تا خارج از اندام تناسلی گسترش یافته و توسط یک غشای مخاطی پوشیده شده است و طول آن حدود 6 تا 7 اینچ است. تنها قسمت واژن که معمولا از بیرون دیده می شود دهانه ی واژن است.
علائم واژینیت یا عفونت واژن چیست؟
شايعترين علائم واژينيت عبارتند از:
1. تحریک ناحیه تناسلی
2. ترشح ممکن است سفید، خاکستری، آبکی یا کف آلود باشد
3. التهاب، که باعث قرمزی و تورم لبینه ی بزرگ، لبینه ی کوچک، و ناحیه عجانی، عمدتا به دلیل افزایش سلول های ایمنی می شود
4. سوزش ادرار، که باعث درد هنگام ادرار کردن می شود
5. مقاربت جنسی دردناک که دیسپارونیا نامیده می شود
6. بوی بد واژن
علل واژینیت چیست؟
عفونت شایع ترین علت واژینیت، از جمله کاندیدیازیس، واژینوز باکتریایی و تریکوموناس واژینالیس است. بعد از بلوغ، 90 درصد موارد عفونت واژینیت است. به ندرت، واژینیت ناشی از سوزاک، کلامیدیا، مايکوپلاسما، تبخال تناسلی، کامپیلوباکتر، انگل و بهداشت نامناسب است.
واژینیت ممکن است قبل از بلوغ به دلیل باکتری های مختلف روی دهد. قبل از بلوغ، استرپتوکوک (Streptococcus) که نوعی باکتری است؛ مهم ترین عامل است و گاهی اوقات بهداشت نامناسب، باکتری ها را از مقعد به اندام تناسلی انتقال می دهد.
نزدیکی واژن به مقعد، کمبود استروژن، کمبود موی زائد و کمبود چربی لبی، ممکن است خطر ابتلا به ولوواژینیت را قبل از بلوغ افزایش دهد. ولوواژینیت التهاب واژن و فرج است که ممکن است در تمامی سنین زنان را مبتلا کند. پس از بلوغ، عفونت اغلب به دلیل گاردنرلا است.
گاهی اوقات، واژینیت ممکن است به دلیل واکنش آلرژیک باشد، به عنوان مثال آلرژی به کاندوم، اسپرمیسید ها، صابون ها و عطرهای خاص، اسپری، داروهای موضعی، روغن ها و حتی منی. خارش ناشی از تامپون نیز می تواند باعث واژینیت در برخی از زنان شود.
عواملی که خطر واژینیت یا عفونت واژن را افزایش می دهند عبارتند از:
1. بارداری
2. استفاده از اسپری ها، اسپرمیسید ها و دستگاه های کنترل زایمان
3. استفاده از آنتی بیوتیک ها
4. پوشیدن شلوارهای تنگ و یا لباس زیر مرطوب
5. سطح پایین استروژن در دوران یائسگی
6.دیابت؛ زنان مبتلا به دیابت در معرض واژینیت هستند
سرایت واژینیت چگونه ممکن است؟
مقاربت جنسی شایع ترین روش سرایت واژینیت یا عفونت واژن است، اما تنها راه سرایت نیست. برخی از متخصصان معتقدند که داشتن شرکای جنسی متعدد می تواند خطر واژینوز باکتریایی را افزایش دهد که نوع خاصی از واژینیت است. در هم جنس گرایان نیز خطر ابتلا به واژینوز باکتریایی 60 درصد افزایش می یابد. متخصصان مراقبت های بهداشتی گاهی اوقات عفونت های مخمری و باکتریایی را عفونت های جنسی می نامند.
افراد با روابط جنسی بیشتر، بیشتر دچار عفونت می شوند. اما، عفونت در طول مقاربت جنسی به دیگری منتقل نمی شود.
انواع واژینیت (عفونت واژن)
بسته به علل، انواع مختلفی از واژینیت وجود دارد.
رایج ترین نوع واژینیت عبارتند از:
1. واژینیت آتروفیک: اندوتلیوم یا پوشش واژن، با کاهش میزان استروژن در طول یائسگی نازک شده و باعث سوزش و التهاب می شود.
2. واژینوز باکتریایی: ناشی از رشد بیش از حد باکتری های طبیعی در واژن است. سطح باکتری طبیعی واژن به نام لاکتوباسیل در بیماران کمتر است.
3. تریکوموناس واژینالیس: گاهی اوقات تریک نامیده می شود، و علت آن انگل پروتوزوآیی تک سلولی است که از طریق رابطه جنسی منتقل می شود. ممکن است سایر قسمت های دستگاه تناسلی، از جمله مجرای ادرار، که از آنجا ادرار دفع می شود را آلوده کند.
4. کاندیدا آلبیکانس: مخمری است که باعث عفونت برفک واژن می شود. کاندیدا در مقادیر اندک در روده وجود دارد و معمولا توسط باکتری های نرمال روده بررسی می شود.
روش های تشخیص واژینیت (عفونت واژن)
پزشک معاینه فیزیکی انجام داده و درباره سابقه پزشکی، مخصوصا عفونت های منتقل شده از طریق رابطه جنسی سوال می پرسد. پزشک ممکن است معاینه داخلی برای بررسی التهاب و ترشحات بیش از حد انجام دهد. نمونه ای از ترشح برای تعیین علت التهاب نگهداری می شود.
علت واژینیت ممکن است با بررسی ظاهر مایع واژن، سطح pH واژن، وجود آمین های فرار (گاز که سبب بوی بد می شود) و تشخیص میکروسکوپی سلول های خاص تشخیص داده شود.
راه های درمان واژینیت
درمان بستگی به علت دارد. ممکن است شامل استروئیدهای موضعی ضعیف روی پوستی، آنتی بیوتیک موضعی یا خوراکی، پماد ضد قارچ یا کرم ضد باکتری باشد.
واژینیت باکتریایی معمولا با آنتی بیوتیک ها مانند مترونیدازول یا کلیندامایسین درمان می شود.
داروهایی که برای درمان عفونت قارچی استفاده می شوند عبارتند از: بوتوکونازول و کلوتریمازول.
دیگر روش های درمانی عبارتند از:
پماد کورتیزون برای درمان خارش شدید.
آنتی هیستامین ها، اگر التهاب به دلیل واکنش آلرژیک باشد.
پماد استروژن موضعی، اگر واژینیت به علت سطوح پایین استروژن باشد.
در زنان باردار واژینیت بر جنین تاثیر گذاشته و برخی از روش های درمانی ممکن است مناسب نباشد. لذا با دکتر خود مشورت کنید.
روش های طبیعی پیشگیری از واژینیت
روش های زیر برای پیشگیری از واژینیت موثر است:
1. رعایت بهداشت فردی
2. استفاده از صابون های ملایم بدون عطر
3. پوشیدن لباس زیر نخی
4. اجتناب از اسپری و عوامل تحریک کننده همچون اسپری های بهداشتی، صابون و دیگر محصولات زنانه
5. شستشوی دستگاه تناسلی از جلو به عقب برای جلوگیری از انتقال باکتری از مقعد به واژن
6. پوشیدن لباس های گشاد
7. رابطه جنسی با کاندوم
8. استفاده از آنتی بیوتیک ها تنها در صورت لزوم
خلاصه اینکه:
اکثر زنان در طول زندگی خود حداقل یک بار مبتلا به واژینیت شده و خطری ندارد. مصرف کامل آنتی بیوتیک های تجویز شده توسط دکتر هر گونه عفونت را از بین برده و التهاب واژن را کاهش می دهد. عدم رابطه جنسی و اجتناب از محصولات واژینال حاوی مواد تحریک کننده چند روز پس از تشخیص سرعت بهبودی را افزایش می دهد.
منبع: medicalnewstoday.com