بیماری تبخال چیست؟ ویروس تبخال، عفونتی است که سبب تبخال در بخش های مختلف بدن بویژه در واژن یا دهان می شود. دو نوع تبخال وجود دارد. نوع اول تبخال دهانی است و منجر به تاول و تبخال به دور دهان و روی پوست می شود. نوع دوم سبب شیوع تبخال واژینال می شود.
چه چیزی سبب بیماری تبخال می شود؟
عامل تبخال یک ویروس مسری است که بواسطه تماس مستقیم از شخصی به شخص دیگر انتقال می یابد و ویروس بزرگسالان در تماس اولیه به کودکان انتقال می یابد و تا پایان عمر این ویروس در بدن باقی می ماند.
ویروس تبخال نوع 1
این ویروس از طریق موارد زیر انتقال می یابد:
1- از یک ظرف مشابه غذا خوردن
2- رژ لب همدیگر را زدن
3- بوسیدن
بروز علائم بیماری به معنای این است که ویروس سریعا در حال پخش در بدن است. این ویروس 67 درصد از افراد 49 سال یا جوان تر را در بر می گیرد. تبخال واژینال هم از طریق رابطه جنسی و دهانی با فرد آلوده سرایت می کند.
ویروس نوع 2
این بیماری از طریق رابطه جنسی با شخصی که ویروس تبخال داشته سرایت می کند. طبق آمار آکادمی امراض پوستی آمریکا، 20 درصد از جوانان ایالت متحده ی آمریکا از راه سکس به ویروس نوع دو مبتلا هستند.
عفونت در تماس با زخم تبخال نیز پخش می شود. این در حالی است که اکثر مردم ویروس نوع 1 را از فرد ویروسی می گیرند که هیچ نشانه یا زخمی نداشته است.
چه کسی در خطر رشد عفونت ویروس تبخالی است؟
هر کسی صرف نظر از سن و سال در معرض این ویروس قرار می گیرد. خطر این بیماری به میزان ارتباط با این ویروس بستگی دارد. خطر این ویروس در افرادی بیشتر است که رابطه جنسی پر خطر بدون استفاده از کاندوم یا سایر وسایل جلوگیری دارند.
عوامل افزایش خطر ابتلا به ویروس نوع 2 شامل موارد زیر است:
1- چندین شریک جنسی داشتن
2- در سن کم رابطه ی جنسی داشتن
3- خانم بودن
4- ویروس عفونی دیگری داشتن
5- سیستم ایمنی ضعیف داشتن
6- اگر زن بارداری در زمان تولد نوزاد تبخال واژینال داشته باشد، نوزاد را در معرض خطر هر دو نوع ویروس قرار می دهد و مشکلات جدی برای او ایجاد می کند.
تشخیص علائم بیماری تبخال
مهم است بدانید که ممکن است افراد بدون هیچ گونه زخم یا نشانه ی مشهودی آلوده به این ویروس باشند حتی می توانند آن ویروس را به دیگران انتقال دهند.
علائم این ویروس عبارتند از:
1- زخم تاول (در دهان یا روی مهبل)
2- درد حین دفع ادرار (تبخال واژینال)
3- خارش
شما ممکن است علائم شبیه بیماری آنفولانزا را نیز تجربه کنید:
4- تب
5- غدد لنفاوی ملتهب
6- سردرد
7- خستگی
8- اشتهای کم
این ویروس به چشم ها نیز کشیده می شود و منجر به التهاب قرنیه، درد چشم، ترشح و احساس ریگ در چشم داشتن می شود.
چگونه بیماری تبخال تشخیص داده می شود؟
این ویروس با انجام آزمایش تشخیص داده می شود. پزشک زخم را بررسی کرده و علائمش را می پرسد. پزشک از شما آزمایش ویروس تبخال می گیرد که نوع تبخال را شناسایی می کند. وجود زخم در واژن این تشخیص را تأیید می کند. حین آزمایش پزشک نمونه ای از مایع زخم را برداشته و برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد. آزمایش خون برای پادتن ویروس نوع 1 و 2 به تشخیص عفونت ها کمک می کند بویژه در زمانی که نشانه ی زخم مشاهده نمی شود.
چگونه این ویروس درمان می شود؟
در حال حاضر هیچ درمانی برای این ویروس وجود ندارد. درمان فقط به خلاص شدن از زخم ها و محدودیت شیوع آن کمک می کند. ممکن است زخم ها بدون درمان از بین بروند با این حال پزشک به شما می گوید که نیازمند 3 نسخه داروی ضد ویروس زیر هستید:
1- اسی کلوویر
2- فامی کلوویر
3- والاسی کلوویر
این داروها به افراد مبتلا به ویروس کمک کرده و خطر انتقال آن به دیگران را کاهش می دهد و از شدت و شیوع عفونت می کاهد. این داروها می توانند به شکل خوراکی یا حتی کرم باشند و در موارد حادتر به شکل تزریق آمپول می باشد.
شیوع بلند مدت بیماری تبخال چیست؟
کسانی که این ویروس را دارند تا آخر عمرشان مبتلا به آن هستند حتی اگر نشانه ی بارزی نداشته باشند. این ویروس در سلول های عصبی شخص باقی می ماند. برخی تبخال های متعدد را تجربه می کنند و دیگران فقط یک بار آن هم وقتی که به ویروس آلوده شدند و سپس آن ویروس به تاخیر می افتد حتی اگر ویروس کم شود عوامل محرک زیر منجر به شیوع آن می شود:
1- استرس
2- عادت ماهیانه
3- تب یا بیماری
4- در معرض آفتاب بودن یا آفتاب سوختگی
شیوع ویروس تبخال با گذشت زمان کم می شود؛ چون بدن شروع به تولید پادتن می کند. اگر شخص سالمی به این ویروس مبتلا شود راه چاره ای نیست که از پخش این ویروس جلوگیری کنید. گرچه این ویروس درمانی ندارد اما می توانی اقداماتی را برای جلوگیری از تماس با این ویروس یا انتقال آن به دیگران انجام دهید. اگر شما مبتلا به این ویروس هستید گام های پیش گیرنده ی زیر را دنبال کنید:
1- از تماس فیزیکی مستقیم با افراد دیگر خودداری کنید.
2- از لوازم یکدیگر که مستعد ویروس است مثل: فنجان، حوله، نقره جات، پوشاک، لوازم آرایشی و یا رژ لب استفاده نکنید.
3- از سکس دهانی، بوسیدن یا سکس ویروسی خودداری کنید.
4- برای کاهش تماس با زخم، دستان خود را تمیز شسته و آن را با دستمال پنبه ای تمیز خشک کنید.
اگر شخصی مبتلا به ویروس باشد اما بدون هیچ علائمی تشخیص داده شود به هنگام آمیزش باید از کاندوم استفاده کند. حتی در این صورت هم ویروس به شریک جنسی از طریق سطح بدون محافظ پوست سرایت می کند. زنان باردار مبتلا به این ویروس باید اقدامات پزشکی لازم برای اجتناب از سرایت ویروس به نوزاد متولد نشده شان را انجام دهند.
چه چیزی را باید در مواجهه با این بیماری بدانم؟
آیا راهکاری برای مواجهه با افراد مبتلا به این ویروس دارید؟
زخم تبخال از شخص ویروسی شروع به پوست اندازی می کند، حتی اگر هیچ گونه زخمی مشهود نباشد. پس احتیاط لازم است. بعضی ها از داروی خوراکی پیش گیری کننده و ضد ویروس برای کمک به قطع پوست اندازی استفاده می کنند. تبخال روی هر پوستی سرایت می کند: انگشتان، لب ها و غیره. بسته به نوع سکس، تبخال به واژینال یا باسن از طریق لب های شخصی که تاول شدید دارد سرایت می کند. برای شفافیت بحث درباره ی این موضوع، صداقت میان شرکای جنسی حائز اهمیت است.