هنگامی که باردار هستید، سیستم ایمنی بدنتان بر محافظت از کودک در حال رشد تمرکز می کند. این حالت باعث می شود که نسبت به میکروب های غذا کمی آسیب پذیرتر باشید. برخی از انواع مسمومیت های غذایی در دوران بارداری نیز می توانند به کودکتان آسیب برسانند.
بررسی عوامل و راه های پیشگیری از مسمومیت در دوران بارداری
چه عواملی باعث مسمومیت غذایی در دوران بارداری می شود؟
مسمومیت غذایی هنگامی اتفاق می افتد که غذا یا نوشیدنی به درستی پخته نشده، به صورت بهداشتی تهیه نشده یا به روش صحیح جهت کشتن باکتری ها فراوری نشده باشد. بهداشت نامناسب همچنین به ویروس هایی مانند نورو ویروس اجازه می دهد که توسط آب یا غذا به بدن منتقل شوند. گوشت، ماهی، لبنیات، و محصولات آماده برای خوردن همگی، می توانند باعث مسمومیت غذایی شوند.
مواد غذایی که می توانند سبب ایجاد مسمومیت غذایی در دوران بارداری شوند
- گوشت قرمز خام یا پخته نشده، غذاهای دریایی و مرغ می توانند حاوی باکتری های کامپیلوباکتر، اشریشیا کلی و سالمونلا باشند.
- شیر پاستوریزه نشده، تخم مرغ خام و انواع خاصی از پنیرهای نرم و آبی نیز می توانند حامل باکتری های کامپیلوباکتر، اشریشیا کلی و سالمونلا باشند.
- برخی از غذاهای سرد آماده خوردن از جمله گوشت های فرآوری شده (کالباس) و خمیرها می توانند حامل باکتری لیستریا باشند. در موارد نادر، این می تواند برای شما و کودکتان مضر باشد، پس باید خیلی مراقب باشید و از خوردن خمیر و شیرهای پاستوریزه نشده اجتناب کنید و گوشت فرآوری شده را کاملا بپزید.
- آب تصفیه نشده می تواند حاوی باکتری کامپیلوباکتر، اشریشیا کلی و سالمونلا باشد.
- غذا و آب آلوده می تواند حاوی باکتری های نورو ویروس و شیگلا باشد که باعث ایجاد سندروم دیسترس شود.
چگونه می توانیم متوجه شویم که دچار مسمومیت غذایی شده ایم؟
اگر به مسمومیت غذایی دچار شوید، ممکن است دچار حالت تهوع، اسهال و استفراغ شوید. همچنین ممکن است تب و لرز داشته باشید و احساس بسیار ناخوشایندی کنید. علائم مربوط به مسمومیت غذایی معمولا چند ساعت بعد از خوردن غذا یا نوشیدنی آلوده بروز می کند، اگرچه ممکن است آن ها بین چند ساعت تا چند هفته بعد بروز کنند. اگر تصور می کنید که در هنگام بارداری به مسمومیت غذایی دچار شده اید، با پزشک عمومی خود صحبت کنید.
چگونه می توانیم از مسمومیت غذایی جلوگیری کنم؟
از غذا به درستی نگهداری کنید. میکروب های موجود در غذا عاشق دمای هوا متعادل (نه گرم و نه سرد) هستند، بنابراین غذاهای داغ را داغ نگه داشته و غذاهای خنک را سرد کنید، تا زمانی که برای خوردن آن ها آماده شوید.
شرایط نگهداری درست از مواد غذایی
- دمای یخچال باید 5 درجه سانتی گراد یا کمتر باشد. دمای فریزر باید منفی 18 درجه سانتی گراد باشد. اگر مطمئن نیستید که یخچال سرد باشد، می توانید یک دماسنج یخچال برای نظارت بر دما خریداری کنید.
- پس از خرید غذاهای سرد و یخ زده از سوپرمارکت، آن ها را مستقیما به خانه ببرید و در فریزر قرار دهید تا منجمد شود. در طول مسیر رفتن به خانه، می توانید از کیسه های خنک کننده حاوی تکه های یخ استفاده کنید.
- اگر رستوران دارید، غذا را را در کوتاه ترین زمان ممکن خارج از فریزر نگه دارید و مدت آن بیشتر از دو ساعت نشود.
- اگر از رستوران یا کباب، غذایی باقی مانده است، آن ها را برای چند ساعت در یخچال قرار دهید. هنگامی که باقی مانده غذا را از یخچال بیرون آوردید، آن ها را سریعا بخورید یا مجددا به طور کامل آن ها را داغ کنید. اجازه ندهید که آن ها در دمای اتاق باقی بمانند.
- غذاهای خام، به ویژه گوشت را در قسمت های پایین یخچال نگهداری نمایید تا آب آن بر روی مواد غذایی دیگر نریزد.
- آن ها را در ظروف درب دار مجزا از غذاهای آماده استفاده از جمله میوه و سالاد قرار دهید.
- تاریخ مصرف غذاها را بررسی کنید و آن ها را در مدت زمان توصیه شده مصرف کنید. وسوسه نشوید که غذاهایی که تاریخ مصرفشان گذشته را حتی اگر خوب به نظر می رسد و بوی آن مناسب است، بعد از اتمام تاریخ مصرف بخورید.
به طور خاص مهم است که موارد زیر را به خوبی خنک نگه دارید:
- غذاهایی که حاوی خامه تازه هستند
- گوشت و مرغ
- غذاهای حاوی تخم مرغ خام
قبل، بعد و در حین تهیه غذا، دستان خود را به درستی بشوئید. این کار به جلوگیری از انتقال میکروب ها در غذا کمک می کند. دست ها ممکن است حامل باکتری هایی از توالت، سطل آشغال یا بسیاری دیگر از نقاط خارج از خانه باشند. بعد از شستن دست ها، آن ها را کاملا خشک کنید، زیرا اگر دستان شما مرطوب باشند، باکتری ها راحت تر پخش می شوند. از یک حوله دست یا دستمال رول آشپزخانه برای این منظور استفاده کنید و از حوله مخصوص خشک کردن ظروف برای این منظور استفاده نکنید.
اگر به مشکلاتی از قبیل اسهال و استفراغ مبتلا هستید، به غذاها دست نزنید. اگر هیچ راه دیگری وجود ندارد، از دستمال آشپزخانه برای خشک کردن دست ها استفاده کنید و یا از حوله مجزا با سایر اعضا خانواده استفاده کنید. حوله ها را اغلب با تنظیم بر روی حرارت 60 درجه سانتیگراد یا بالاتر بشویید.
اگر بر روی دستان خود زخم یا بریدگی دارید، آن ها را تمیز نگه دارید و با یک پانسمان ضد آب، زخم را پانسمان کنید.
انتقال آلودگی هنگامی رخ می دهد که باکتری از یک غذا (معمولا غذای خام) به غذای دیگر منتقل می شود. هنگامی که یک غذا را بر روی غذای دیگر می ریزید و یا از طریق دست ها، سطوح کار یا تجهیزات، باکتری ها می توانند مستقیما پخش شوند.
.
نحوه جلوگیری از انتقال آلودگی در هنگام تهیه غذا
- دست های خود را بعد از دست زدن به گوشت و ماهی خام بشویید.
- طیور به ویژه مرغ را قبل از پختن نشوئید، زیرا این کار می تواند باکتری ها را بر روی دست، سطوح کار، لباس و تجهیزات پخت و پز پخش کند.
- قبل از شروع به تهیه غذا، سطوح کار را با آب و صابون داغ بشوئید و همچنین سطوحی که در تماس با گوشت یا مرغ خام بوده است. همچنین باید از اسپری ضدباکتری و پارچه تمیز و مرطوب استفاده کنید. بلافاصله اسپری پاشیده شده را پاک کنید.
- برای مواد غذایی خام و مواد غذایی آماده استفاده از تخته های برش جداگانه یا سطوح کار مجزا استفاده کنید.
- بعد از آماده کردن مواد غذایی خام، چاقوها و دیگر ابزار آشپزخانه را به طور کامل بشوئید. ماشین های ظرف شویی برای شست و شو تمیز تخته های غذا و ابزارهای آشپزخانه در دمای بالا مناسب هستند. در غیر این صورت، آن ها را با آب داغ و مایع ظرف شویی بشویید تا خشک شود، سپس آب کشیده و خشک کنید.
- حوله های خشک کننده ظروف را به طور منظم بشوئید و از یک حوله دستی جداگانه برای خشک کردن دستان خود استفاده کنید.
- پارچه های آشپزخانه، اسفنج ها و برس های شستشو را اغلب شسته یا تعویض کنید، زیرا آن ها محل مناسبی برای پرورش میکروب ها هستند.
اطمینان حاصل کنید که همه افراد حاضر در خانه شما از اهمیت دستورالعمل های فوق به ویژه شستن دست ها مطلع هستند.
چگونه می توان غذا را به طور ایمن تهیه کرد و پخت؟
- قبل از پختن یا خوردن میوه ها و سبزیجات، آن ها را به طور کامل در زیر آب روان بشویید. آن ها را مالش داده و آب بکشید تا هر گونه خاکی که ممکن است آلوده به باکتری ها باشد، از بین برود.
- تا زمانی که غذاها بسیار داغ شوند و تا زمانی که خارج شدن بخار از آن را مشاهده کنید، آن ها را بپزید. هنگامی که غذاهای خنک یا منجمد آماده مصرف را طبخ می کنید، همیشه تصور نکنید که دستورالعمل های موجود در بسته غذایی کاملا دقیق هستند، زیرا اجاق گازها و مایکروویوها با هم تفاوت دارند.
- هنگامی که مجددا غذاها را گرم می کنید، مطمئن شوید که آن ها کاملا داغ شده اند و بیش از یک بار آن ها را گرم نکنید. همیشه قبل از خوردن غذاهای داغ شده در مایکروویو، آن ها را هم بزنید تا مطمئن شوید که وسط آن کاملا داغ شده است.
- برای اطمینان از به درستی پخته شدن گوشت، قسمت وسط گوشت نباید به رنگ صورتی باشد. هنگامی که گوشت را با چاقو تکه تکه می کنید، آب خارج شده از گوشت باید مشخص باشد.
- هر بار که از سیخ استفاده می کنید، اطمینان حاصل کنید که به خوبی تمیز شده است و قسمت های وسط گوشت و بخش های ضخیم گوشت را برش بزنید. به عنوان مثال، در مورد یک مرغ کامل، این قسمت عموما سینه یا ران مرغ است. هنگامی که گوشت، غذاهای دریایی یا ماهی را کباب می کنید، اطمینان حاصل کنید که کاملا پخته شده باشد.
- اطمینان حاصل کنید که یخ مواد غذایی منجمد قبل از پختن به طور کامل آب شده است، مگر اینکه در بسته بندی محصول ذکر شده باشد که می توان آن را به حالت منجمد پخت. یخ مواد غذایی منجمد را در یک جای سرد و ترجیحا یخچال آب کنید. آن را برای آب شدن یخ در یک اتاق گرم نگذارید. اگر می خواهید مواد غذایی را به طور فوری استفاده کنید، آب کردن یخ آن ها در مایکروویو مناسب است.
- اگر در حال پختن برنج هستید، بهتر است آن را به محض پخته شدن بخورید. اگر نیاز است که باقی مانده برنج را ذخیره کنید، آن را به مدت یک ساعت در فریزر قرار دهید و تنها قبل از گرم کردن مجدد، برای یک روز در یخچال نگهداری نمایید. مطمئن شوید که هنگام گرم کردن از آن بخار بلند می شود و آن را بیش از یک مرتبه گرم نکنید.
چگونه می توان متوجه شد که غذاهای آماده یا غذاهای رستوران در دوران بارداری بی خطر هستند؟
اگر به دنبال جایی برای غذا خوردن در بیرون از خانه هستید، یا می خواهید غذای آماده سفارش دهید، موارد بهداشتی آن ها را کنترل کنید. شما می توانید برچسب یا گواهی رتبه بندی بهداشت را در پنجره یا درب رستوران مشاهده کنید، یا می توانید آن را از طریق وب سایت آژانس استاندارد مواد غذایی جست و جو کنید.
همچنین باید مراقب علائم خطر به شرح زیر باشید:
- دست شویی، سینک ها و سایر مکان های عمومی کثیف، اگر این نواحی به درستی تمیز نباشند، احتمالا مناطقی که شما قادر به دیدن آن ها نیستید نیز کثیف هستند.
- میزها، ظروف، کارد و چنگال و لیوان های کثیف
- کارکنانی با دستان کثیف یا ناخن های نامناسب، پیش بندهای کثیف یا موهای بلند که در پشت سرشان بسته نشده باشد.
- سطل های زباله ای که در حال سرریز شدن است، یا کیسه های زباله خارج از محل. این موارد می توانند منجر به جذب مگس ها و حشرات شوند.
- قرار دادن غذاهای خام در کنار غذاهای آماده یا استفاده از ظروف مشابه برای هر دو نوع غذا
- استفاده از غذاهایی که تاریخ مصرفشان گذشته است.
- مو، حشرات یا چیزهای دیگر نباید در مواد غذایی شما وجود داشته باشد.
همچنین بخوانید: اسهال در دوران بارداری؛ عوامل بروز اسهال در دوران حاملگی و روش های درمان آن
منبع: babycentre