آتروفی بیضه به معنای کوچک شدن بیضه است. بیضه ها غدد تولید مثلی مرد هستند که در ناحیه خارج از آلت تناسلی قرار دارند. این غدد مسئول ایجاد اسپرم هستند. دلایل احتمالی زیادی برای کوچک شدن بیضه ها وجود دارد، از جمله آنها می توان به پیری، بیماری های زمینه ای یا عفونت اشاره کرد. در این مقاله با علل، علائم و درمان آتروفی بیضه بیشتر آشنا می شوید.
آتروفی بیضه (کوچک شدن بیضه ها) چیست؟
آتروفی بیضه زمانی اتفاق می افتد که بیضه ها کوچک می شوند. در مورد آتروفی بیضه، بیضه ها به دلیل از بین رفتن برخی از سلول های بنیادی و سلول های لیدیگ کوچکتر می شود. سلول های بنیادی، اسپرم تولید می کنند در حالی که سلول های لیدیگ تستوسترون تولید می کنند. در صورت کوچک شدن بیضه، ممکن است فرد به دلیل از بین رفتن این سلول ها تعداد اسپرم کمتر، سطح تستوسترون پایین تر یا هر دو را داشته باشد. آتروفی بیضه با کوچکتر شدنی که در اثر سرمای هوا رخ می دهد متفاوت است. در دمای خنک تر کیسه های بیضه جمع یا منقبض می شوند و بیضه ها را نزدیک بدن نگه می دارند تا گرما حفظ شود. در دمای گرمتر، کیسه بیضه شل می شود تا بیضه ها دور از بدن خنک شوند.
علل آتروفی بیضه
علل احتمالی آتروفی بیضه عبارتند از:
- سن
- سرطان بیضه
- ارکیت
- بیماری ها
- استفاده بیش از حد از الکل
- عدم تعادل هورمونی
- پیچ خوردگی بیضه
- واریکوسل
1. سن
در طول زمان، بیضه ها به احتمال زیاد شروع به کوچک شدن می کنند. این یک روند طبیعی است، زیرا بدن بعد از سال های اوج باروری، تستوسترون یا اسپرم کمتری تولید می کند.
2. عدم تعادل هورمونی
عدم تعادل هورمونی گاهی اوقات می تواند باعث آتروفی بیضه شود. اگر بدن شروع به کاهش تولید تستوسترون کند، ممکن است بیضه ها شروع به کوچک شدن کنند. برخی از دلایل بالقوه عدم تعادل هورمون که تولید تستوسترون را سرکوب می کند عبارتست از:
- درمان جایگزینی تستوسترون
- مصرف استروژن
- استروئیدهای آنابولیک
- داروهای خاص
3. ارکیت
ارکیت عفونتی است که باعث درد و التهاب در بیضه ها می شود. ویروس یا عفونت باکتریایی ممکن است باعث ارکیت شود. برخی از علل شایع ارکیت، شامل موارد زیر می شود:
- کلامیدیا
- سوزاک
- باکتری های روده ای که بعد از آمیزش جنسی مقعدی به مجاری تناسلی می روند
- عفونت ادراری (UTI)
- عمل جراحی در مجاری ادراری
- استفاده از سوند
4. بیماری ها
برخی از بیماری ها یا عفونت ها می تواند احتمال آتروفی بیضه را افزایش دهد، از جمله اوریون و HIV. بسته به شدت کوچک شدن، درمان ممکن است آتروفی را معکوس کند.
5. مصرف میزان زیاد الکل
مصرف منظم مقادیر زیاد الکل ممکن است باعث کاهش سطح تستوسترون شود. مصرف زیاد الکل همچنین می تواند باعث آسیب بافت بیضه شود، که ممکن است به آتروفی بیضه منجر شود.
6. پیچ خوردگی بیضه
پیچ خوردگی بیضه در صورت چرخش بیضه رخ می دهد، و طناب اسپرماتیک که بیضه ها را به بقیه دستگاه تولید مثلی وصل می کند، را می چرخاند. علاوه بر درد و تورم، پیخ خوردگی باعث کاهش خون رسانی به بیضه می شود. اگر فردی درمان سریع انجام ندهد، از بین رفتن اکسیژن و جریان خون می تواند منجر به آتروفی دائمی بیضه شود.
7. واریکوسل
واریکوسل به بزرگتر شدن رگ هایی که سراسر کیسه بیضه جریان دارند اشاره دارد. واریکوسل معمولاً فقط در سمت چپ رخ می دهد. در بسیاری موارد، فرد ممکن است متوجه نشود که واریکوسل دارد، زیرا ممکن است هیچ علائمی ایجاد نکند. با این حال، احتمالاً فرد متوجه شود که بیضه چپ او کوچکتر از حد معمول به نظر می رسد.
8. سرطان بیضه
در موارد نادر، سرطان بیضه می تواند باعث آرتوفی بیضه شود. طبق آمار انجمن سرطان آمریکا، میانگین سن برای تشخیص سرطان بیضه 33 سال است. اگرچه سرطان بیضه مردان جوان را تحت تاثیر قرار می دهد، اما بسیار قابل درمان است.
علائم آتروفی بیضه
اغلب بارزترین علامت آتروفی بیضه، کوچک شدن قابل توجه یک یا هر دو بیضه است. با این حال، بسته به سن فرد و بیماری زمینه ای، فرد ممکن است متوجه علائم دیگری نیز بشود. افرادی که هنوز به سن بلوغ نرسیده باشد، ممکن است متوجه این موارد شوند:
- اندازه آلت بزرگتر
- فقدان موی صورت یا ناحیه تناسلی
اگر آتروفی بیضه بعد از بلوغ رخ دهد، علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- نرم بودن بیضه ها
- میل جنسی کم
- کاهش توده عضلانی
- ناباروری
- کاهش موهای صورت
اگر یک بیماری زمینه ای باعث آتروفی بیضه شود، ممکن است فرد این علائم را نیز تجربه کند:
- درد در بیضه ها
- التهاب
- تب
- حالت تهوع
تشخیص آتروفی بیضه
معمولاً پزشک با طرح سوالاتی در مورد سبک زندگی و سابقه پزشکی، آتروفی بیضه را تشخیص می دهد. همچنین از بیمار در مورد داروهای مصرفی نیز سوال خواهد کرد. پزشک با بررسی خصوصیات زیر معاینه فیزیکی بیضه ها را انجام می دهد:
- اندازه
- شکل
- بافت
- سفتی
سرانجام، پزشک ممکن است تعدادی آزمایش اضافی نیز انجام دهد که به تعیین علت بروز آتروفی بیضه کمک می کند. آزمایش های ممکن عبارتند از:
- سونوگرافی بیضه ها برای دیدن ناهنجاری ها و جریان خون
- بررسی خون برای پیگیری علائم عفونت
- آزمایش سواب یا آزمایش ادرار برای آزمایش های عفونتی مقاربتی
- تست های سطح هورمون
درمان آتروفی بیضه
چگونگی درمان آتروفی توسط پزشک بستگی به علت اصلی آن دارد. درمان های احتمالی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آنتی بیوتیک ها برای عفونت
- تغییر سبک زندگی
- هورمون درمانی
- جراحی، به ویژه در موارد پیچ خوردگی بیضه
اگر فردی به موقع آتروفی بیضه را کشف کند و در اسرع وقت آن را درمان کند، ممکن است روند کوچک شدن بیضه معکوس شود. برخی بیماری ها مانند پیچ خوردگی بیضه برای جلوگیری از آسیب دائمی بیضه نیاز به درمان فوری دارند.
آیا درمان های طبیعی برای کوچک شدن بیضه ها موثر عمل می کنند؟
برخی افراد ادعا می کنند که درمان های طبیعی برای آتروفی بیضه وجود دارد. هیچ شواهد بالینی وجود ندارد که نشان دهد هر گونه داروی طبیعی می تواند آتروفی بیضه یا علل اصلی آن را اصلاح کند.
نتیجه گیری
افراد باید به طور منظم اندازه و شکل بیضه های خود را بررسی کنند. اگر یک یا هر دو بیضه به طور قابل توجهی کوچکتر می شوند، بهتر است در اسرع وقت با پزشک صحبت کنید. با پیگیری و درمان زودرس، احتمال بیشتری برای معکوس کردن آتروفی وجود دارد.