اپیدیدیم برجستگی کوچک و تخم مرغی شکلی است که روی سطح فرازین و پشتی دو بیضه مردان قرار دارد و ممکن است ملتهب شود. وقتی این اتفاق روی دهد، فرد دچار بیماری اپیدیدیمیت شده است. این مشکل معمولاً بر اثر عفونت های منتقل شونده از طریق روابط جنسی ایجاد می شود؛ اما انواع مختلف دیگری از باکتری ها نیز می توانند این مشکل را ایجاد کنند. با سلام دنیا همراه باشید تا با علائم و درمان بیماری اپیدیدیمیت (عفونت بیضه در مردان) آشنا شوید.
اپیدیدیمیت (عفونت و ورم بیضه) چیست و چه درمان هایی دارد
اپیدیدیم چه کاری انجام می دهد؟
اپیدیدیم، اسپرم را از بیضه ها که محل تولید آنهاست، به لوله خروجی منی در پشت مثانه می رساند. اپیدیدیم به صورت یک مارپیچ در اطراف قسمت پشت بیضه مردان پیچیده شده است و ممکن است تا حدود 6 متر طول داشته باشد. ممکن است حدود 2 هفته طول بکشد که اسپرم از یک سمت این لوله به سمت دیگر آن برسد. در این مدت، سلولهای اسپرم به مرحله ای از بلوغ می رسند که می تواند سلول تخمک یک زن را بارور نمایند.
عوامل بروز اپیدیدیمیت
اصلی ترین عوامل بروز اپیدیدیمیت، دو نوع آلودگی هستند که از طریق مقاربت منتقل می شوند: سوزاک و کلامیدیا. حدود 600,000 مورد اپیدیدیمیت هر ساله در آمریکا گزارش می شوند که بیشتر آنها مردان بین 18 تا 35 سال هستند. در مردان مسن تر از 35 سال، اپیدیدیمیت معمولاً به دلیل عفونت مثانه یا مجاری ادراری روی می دهد. بعضی موارد اپیدیدیمیت به دلیل باکتری "اشریشیا کلی" (E.Coli)، یا در موارد نادر توسط همان باکتری که باعث بروز بیماری سل می شود، ایجاد می شوند.
علائم عفونت بیضه در مردان
وقتی فرد دچار عفونت باکتریایی می شود، اپیدیدیم به تدریج متورم و دردناک می شود. این وضعیت معمولاً در یک بیضه روی می دهد. این مشکل اگر درمان نشود ممکن است تا 6 هفته به طول انجامد.
شما ممکن است یک یا چندین مورد از این علائم را داشته باشید:
- قرمزی، تورم یا حساس شدن کیسه بیضه ها
- نیاز فوری یا مداوم به دفع ادرار
- ایجاد توده بر روی بیضه
- ادرار یا انزال دردناک
- تب
- ادرار خونین
- احساس ناراحتی در ناحیه پایین شکم
- بزرگ شدن غدد لنفاوی در کشاله های ران
اگر دچار هر کدام از این علائم شدید، به پزشک مراجعه نمایید.
وضعیت های مرتبط با اپیدیدیمیت
اپیدیدیمیت علائم مشترک بسیاری با یک مشکل بسیار جدی تر با نام پیچش بیضه (وقتی که یک بیضه به دور لوله ای که آن را به بدن وصل می کند، پیچیده می شود) دارد. علائم پیچش بیضه معمولاً بسیار سریعتر ظاهر می شوند. با این وجود، پیچش بیضه یک وضعیت اضطراری است که در صورت عدم درمان فوری منجر به از دست دادن یک بیضه خواهد شد. وقتی تورم و حساس شدگی تا پس از اپیدیدیم کشیده شده و به خود بیضه ها می رسد، با وضعیتی به نام اپیدیدیمو ارکیت (epididymo-orchitis) روبرو می شویم.
تشخیص و آزمایشات بیماری اپیدیدیمیت
وقتی به پزشک مراجعه می کنید، وی کیسه حاوی بیضه ها را برای وجود علائم عفونت معاینه کرده و از شما درباره علائمی که دارید سئوال می پرسد. وی همچنین ممکن است یک معاینه معقدی برای بررسی پروستات و هرگونه حساس شدگی در این ناحیه انجام دهد.
اگر بر اساس معاینات، پزشک به وجود اپیدیدیمیت مشکوک شود، ممکن است از شما یک یا چند آزمایش بعمل آورد که عبارتند از:
- نمونه ادرار: شما ممکن است لازم باشد در یک ظرف نمونه گیری ادرار کنید تا آزمایشگاه آن را در خصوص وجود هرگونه عفونت بررسی نماید.
- نمونه خون: این آزمایش نیز می تواند موارد غیرعادی را بیابد.
- چوب نمونه گیری (Swab sample): برای این آزمایش، پزشک یک چوب نمونه گیری باریک را وارد نوک آلت بیمار می کند تا بتواند از ترشحات آن نمونه بردارد. این آزمایش برای بررسی وجود سوزاک و کلامیدیا انجام می شود.
- سونوگرافی: ممکن است از شما خواسته شود تا تحت عکسبرداری فراصوت قرار بگیرید تا تصویری از کیسه نگهدارنده و بیضه ها بدست آید.
درمان اپیدیدیمیت (عفونت بیضه در مردان)
مرسوم ترین درمان برای اپیدیدیمیت، استفاده از آنتی بیوتیک می باشد. اگر پزشک به این نتیجه برسد که شما به اپیدیدیمیت مبتلا شده اید، ممکن است حتی قبل از دریافت نتایج آزمایشات، مصرف آنتی بیوتیک را برای شما تجویز کند. شما احتمالاً این داروها را برای مدت یک یا دو هفته مصرف خواهید کرد و معمولاً بعد از گذشت چند روز احساس بهتری خواهید داشت. همواره دوره درمان دارویی را کامل کنید؛ حتی اگر احساس کردید که بهبود یافته اید. حتی پس از تاثیر آنتی بیوتیک ها، ممکن است تورم برای چند هفته یا ماه باقی بماند و گاهی اوقات احساس درد کنید. می توانید با مصرف داروهای مسکن غیرتجویزی، استفاده از کمپرس سرد یا بالا نگه داشتن کیسه بیضه ها (پوشیدن یک لباس زیر مناسب و نگهدارنده مانند بیضه بند) درد را تسکین بخشید.
مشکلات احتمالی
اگر اپیدیدیمیت درمان نشود، به وضعیت مزمن تبدیل شده و به دفعات باز میگردد. اپیدیدیمیت همچنین ممکن است باعث بروز عفونت در کیسه بیضه ها شود. در موارد نادر، این بیماری می تواند به توانایی بارورسازی مردان آسیب وارد کند.
موضوع را به اطلاع شریک جنسی خود برسانید
اگر مشکل شما بدلیل یک بیماری مقاربتی (انتقال عفونت از طریق رابطه جنسی) ایجاد شده است، بایستی این مساله را به اطلاع هر فردی که در مدت 60 روز گذشته (از زمان تشخیص بیماری) با وی رابطه جنسی داشته اید، برسانید. اگر از زمان آخرین رابطه جنسی شما بیش از 60 روز گذشته است، با آخرین فردی که با وی رابطه داشته اید تماس بگیرید. این افراد نیز بایستی به پزشک مراجعه کرده و تحت آزمایشات لازم در خصوص ابتلا به بیماری های مقاربتی قرار بگیرند.
منبع: webmd