دستگاه داخل رحمی یک دستگاه کوچک است که برای جلوگیری از حاملگی در داخل رحم قرار می گیرد. این در دراز مدت برگشت پذیر و یکی از موثرترین روش های ضد بارداری موجود است.
نام دستگاه داخل رحم از چه چیزی نشات می گیرد؟
IUD مخفف (Intrauterine Device) دستگاه داخل رحمی (اساسا به مفهوم دستگاهی در داخل رحم) است. یک قطعه کوچک از جنس پلاستیک انعطاف پذیر به شکل T است. گاهی اوقات آن را IUC (ضد بارداری داخل رحمی) می نامند.
انواع مختلف دستگاه های داخل رحمی کدامند؟
5 نوع مختلف از دستگاه های داخل رحمی وجود دارد که توسط FAD برای استفاده در ایالات متحده آمریکا تایید شده است: Paragard ،Mirena ،Kyleena ،Liletta و Skyla.
این دستگاه های داخل رحمی به دو مدل تقسیم بندی می شوند:
1. دستگاه های داخل رحمی از جنس مس (Paragard)
- دستگاه داخل رحمی Paragard فاقد هورمون است. این دستگاه با مقدار کمی مس پوشیده شده و تا 12 سال از بارداری جلوگیری می کند.
2. دستگاه های داخل رحمی هورمونی (Mirena ،Kyleena ،Liletta و Skyla)
- دستگاه های داخل رحمی Mirena ،Kyleena ،Liletta و Skyla از هورمون پروژستین به منظور جلوگیری از بارداری استفاده می کنند. پروژستین بسیار شبیه به هورمون پروژسترونی است که بدن ما به طور طبیعی تولید می کند. Mirena تا 7 سال، Kyleena تا 5 سال، Liletta تا 7 سال و Skyla تا 3 سال از بارداری جلوگیری می کنند.
دستگاه داخل رحمی چگونه عمل می کند؟
هر دو دستگاه داخل رحمی مسی و هورمونی با تغییر نحوه حرکت سلول های اسپرم مانع از بارداری می شوند، بنابراین نمی توانند به تخمک ها دسترسی پیدا کنند. اگر اسپرم ها نتوانند به تخمک ها دسترسی پیدا کنند؛ حاملگی اتفاق نمی افتد.
دستگاه داخل رحمی Paragard از مس برای جلوگیری از بارداری استفاده می کند. اسپرم ها به مس علاقمند نیستند؛ بنابراین با دستگاه داخل رحمی Paragard، دسترسی اسپرم ها به تخمک تقریبا غیرممکن است. یکی از نکات فوق العاده در مورد دستگاه های داخل رحمی این است که برای سال ها موثر هستند؛ اما دائمی نیستند. اگر تصمیم به بارداری گرفتید و یا مایل به ادامه استفاده از دستگاه داخل رحمی نبودید؛ پزشک و یا پرستار می تواند به سرعت و به راحتی آن را بیرون بیاورد. به محض بیرون آوردن دستگاه داخل رحمی قادر به بارداری خواهید بود.
انواع هورمونی دستگاه داخل رحمی Mirena، Kyleena، Liletta و Skyla به دو شیوه از بارداری جلوگیری می کنند:
1. آنها باعث زخیم شدن مخاط دهانه رحم شده که اسپرم ها را متوقف و به دام می اندازد.
2. همچنین گاهی هورمون ها از تخلیه تخمک های موجود در تخمدان (تخمک گذاری نامیده می شود) جلوگیری می کنند؛ به این معنا است که هیچ تخمکی برای باروری با اسپرم وجود ندارد. وقتی تخمکی وجود نداشته باشد؛ بارداری نیز وجود نخواهد داشت.
آیا می توان از دستگاه داخل رحمی به عنوان پیشگیری از بارداری اضطراری استفاده نمود؟
بله! دستگاه داخل رحمی Paragard (مسی)، به خوبی به عنوان ضد بارداری اضطراری عمل می کند. اگر از آن 120 ساعت (5 روز) بعد از رابطه جنسی محافظت نشده استفاده نمایید؛ به احتمال 99.9 درصد موثر خواهد بود. این روش معمولا موثرترین روش جلوگیری از بارداری بعد از رابطه جنسی محافظت نشده است. یک نکته فوق العاده دیگر در مورد استفاده از دستگاه داخل رحمی مسی برای جلوگیری از بارداری وجود دارد و این است که: یک روش ضد بارداری موثر است که می توان به مدت 12 سال از آن استفاده نمود. نوع دیگر پیشگیری از بارداری اضطراری استفاده از قرص های صبح روز بعد است. می توانید تا 5 روز بعد از رابطه جنسی محافظت نشده از آنها استفاده کنید تا خطر بارداری کاهش یابد.
دستگاه داخل رحمی تا چه اندازه موثر است؟
دستگاه داخل رحمی تقریبا به صورت خطاناپذیر، یکی از موثرترین روش های موجود است.
چه زمانی دستگاه داخل رحمی به عنوان وسیله جلوگیری از بارداری موثر واقع می شود؟
دستگاه های داخل رحمی یکی از موثرترین روش های ضد بارداری (به میزان بیش از 99.9 درصد) هستند. این بدان معنا است که کمتر از یک نفر هر 100 نفری که از دستگاه داخل رحمی استفاده می کنند، سالانه باردار می شوند. دستگاه های داخل رحمی بسیار موثر هستند؛ زیرا هیچ احتمالی برای خطا وجود ندارد. ممکن است مصرف بعضی ها را فراموش کرده (مانند قرص ها) و یا از بعضی وسایل به نادرستی استفاده کنید (مانند کاندوم ها). اما با استفاده از دستگاه های داخل رحمی هر 24 ساعت شبانه روز و 7 روز هفته بین 3 تا 12 سال بسته به اینکه کدام روش را انتخاب کنید؛ در امان خواهید بود. به محض قرارگیری دستگاه داخل رحمی در بدن؛ آن را تا زمان تاریخ انقضاء فراموش خواهید کرد. می توانید با استفاده از برنامه ضد بارداری، اطلاعات مربوط به زمان قرارگیری و خارج کردن دستگاه از بدن را کنترل کنید.
دستگاه های داخل رحمی مسی به چه میزانی در پیشگیری از بارداری اضطراری موثر هستند؟
دستگاه های داخل رحمی Paragard (مسی)، یکی از موثرترین روش های جلوگیری از بارداری اضطراری موجود است. اگر از این دستگاه تا 120 ساعت (5 روز) بعد از رابطه جنسی محافظت نشده استفاده کنید؛ بیش از 99.9 درصد موثر بوده و از بارداری جلوگیری می کند. بنابراین، در صورت تمایل، می توانید تا 12 سال دیگر با این روش از بارداری جلوگیری نمایید.
آیا دستگاه داخل رحمی از در برابر بیماری های آمیزشی محافظت می کند؟
خیر. دستگاه های داخل رحمی نمی تواند از ابتلا به بیماری های آمیزشی جلوگیری نماید. خوشبختانه، با استفاده از کاندوم ها، یا کاندوم های داخلی در هر بار رابطه جنسی، احتمال ابتلا به بیماری های آمیزشی کاهش پیدا می کند. بنابراین از کاندوم و دستگاه های داخل رحمی به طور هم زمان استفاده نمایید.
چگونه می توان دستگاه داخل رحمی خرید؟
شما می توانید دستگاه داخل رحمی را از مرکز بهداشتی محلی برنامه ریزی شده والدین یا از پزشک و یا پرستار دریافت کنید. ممکن است بتوانید دستگاه داخل رحمی را رایگان و یا با هزینه کم دریافت نمایید.
هزینه یک دستگاه داخل رحمی چقدر است؟
یک دستگاه داخل رحمی بین 0 تا 1300 دلار هزینه دارد. این یک دامنه قیمتی بسیار متغیر است؛ اما خبر خوب این است که می توان دستگاه های داخل رحمی را به صورت رایگان و یا هزینه بسیار کم از مراکز بیمه درمانی، مدیکید (برنامه بهداشتی آمریکا) و سایر برنامه های دولتی دریافت نمایید. قیمت دستگاه ها همچنین می تواند بر اساس نوع دستگاه مختلف باشد. قیمت دستگاه داخل رحمی شامل آزمایشات پزشکی، قرار دادن دستگاه داخل رحمی در بدن و مراجعه به پزشک بعد از آن است. حتی اگر دستگاه داخل رحمی از سایر روش ها هزینه های بیشتری دارد، این روش در نهایت در طولانی مدت باعث پس انداز پول شما خواهد شد؛ زیرا برای چند سال دوام دارد.
برای قرار دادن دستگاه داخل رحمی در بدن به چه مکانی باید مراجعه کرد؟
دستگاه داخل رحمی باید توسط پزشک، پرستار و یا دیگر ارائه دهنده خدمات بهداشتی در بدن قرار داده شود. می توانید با متخصص زنان، کلینیک های برنامه ریزی خانواده یا مرکز بهداشتی برنامه ریزی شده والدین تماس بگیرید تا اطلاعات بیشتری در مورد دستگاه های داخل رحمی دریافت کنید.
قرار دادن دستگاه داخل رحمی در بدن چگونه است؟
پزشک و یا پرستار، دستگاه داخل رحمی را از طریق واژن در داخل رحم قرار می دهد. برخی از افراد احساس درد یا گرفتگی عضلات می کنند، اما با استفاده از دارو این وضعیت به زودی برطرف می شود.
چگونه دستگاه داخل رحمی در بدن قرار می گیرد؟
نخست پزشک و یا پرستار چند سوال در رابطه با سابقه پزشکی می پرسند. سپس واژن، دهانه رحم و رحم شما را کنترل می کنند، آنها ممکن است درخواست آزمایش بیماری های آمیزشی را بدهند. ممکن است دارویی برای باز کردن و یا بی حسی رحم قبل از قرارگیری دستگاه بدهند. به منظور قرار دادن دستگاه داخل رحمی، پزشک یا پرستار یک اسپکولوم در واژن قرار می دهند و سپس از یک اینزنتر برای قرار دادن دستگاه داخل رحمی در طی باز کردن دهانه رحم و قرارگیری دستگاه در داخل رحم استفاده می کنند. این فرآیند معمولا کمتر از 5 دقیقه طول می کشد. دستگاه داخل رحمی در هر زمانی از دوران قاعدگی، می تواند در بدن قرار بگیرد و معمولا می توان آن را بعد از زایمان و سقط جنین نیز در بدن قرار داد.
قرار دادن دستگاه داخل رحمی در بدن چه احساسی دارد؟
اشخاص معمولا احساس درد و گرفتگی عضلات در هنگام قرارگیری دستگاه داخل رحمی دارند. این درد می تواند برای برخی از اشخاص شدیدتر باشد؛ اما خوشبختانه فقط یک یا دو دقیقه طول می کشد. برخی از پزشکان به شما می گویند که قبل از قرارگیری دستگاه داخل رحمی از مسکن ها استفاده کنید تا مانع از دردهای عضلانی شود. آنها همچنین ممکن است برای آسودگی بیشتر، بی حسی موضعی در اطراف رحم تزریق نمایند. برخی از اشخاص در زمان قرارگیری دستگاه داخل رحمی و یا درست بعد از آن احساس گیجی می کنند و احتمال کم غش کردن وجود دارد. در صورت امکان از شخصی بخواهید که همراه شما به مطب پزشک باید تا پس از آن مجبور به رانندگی اتومبیل نبوده و یا تنهایی به خانه نروید و بعد از آن به خود فرصتی برای استراحت بدهید.
پس از قرار گیری دستگاه داخل رحمی، باید در انتظار چه چیزی بود؟
بسیاری از اشخاص پس از قرارگیری دستگاه داخل رحمی کاملا سلامت هستند؛ در حالی که برخی دیگر باید مدتی استراحت نمایند. ممکن است آنها دچار گرفتگی عضلات و درد کمر شوند، بنابراین بهتر است پس از قرارگیری دستگاه داخل رحمی به منزل رفته و استراحت نمایند. این یک بهانه خوب برای خواندن کتاب و یا تماشا فیلم مورد علاقه است. پدهای گرم کننده و داروهای مسکن نیز ممکن است کمک کننده باشند.
ممکن است پس از قرارگیری دستگاه داخل رحمی دچار گرفتگی عضلات و خارش شوید، اما این علائم بین 3 تا 6 ماه برطرف خواهند شد. دستگاه های داخل رحمی هورمونی می توانند دوره های قاعدگی را کوتاه مدت تر و گرفتگی عضلات را کمتر نمایند و ممکن است قاعدگی به طور کامل متوقف شود. از سوی دیگر، دستگاه های داخل رحمی مسی با دوره های قاعدگی طولانی تر و درد عضلات بیشتر همراه است. برای برخی از اشخاص، با گذشت زمان بهبود خواهد یافت. اگر دستگاه داخل رحمی باعث درد، ناراحتی و یا عوارض جانبی می شود؛ با پزشک خود تماس بگیرید.
هنگامی که از دستگاه داخل رحمی استفاده می کنید؛ یک رشته 2.5 تا 5 سانتی متری از دهانه رحم بیرون آمده و به بالای واژن می رسد؛ نگران این نباشید، متوجه آن نخواهید شد. رشته به این منظور در این قسمت قرار گرفته تا پزشک و یا پرستار بعدها بتوانند آن را از بدن خارج نمایند. می توانید رشته را با قرار دادن انگشتان خود در واژن و رسیدن به دهانه رحم خود احساس کنید. اما رشته را با دست نکشید، ممکن است دستگاه را تکان داده و یا از بدن خود خارج نمایید.
احتمال بسیار کمی وجود دارد که دستگاه داخل رحمی از محل قرارگیری خود خارج شود. این اتفاق می تواند در هر زمانی رخ دهد؛ اما بیشتر در سه ماه اول شایع است. احتمال اینکه در دوره قاعدگی از بدن خارج شود، بسیار بیشتر است. پدها، پنبه های دوران قاعدگی و فنجان قاعدگی را بررسی کنید که متوجه شوید آیا دستگاه از بدن خارج شده است. همچنین می توانید رشته را بررسی کنید تا مطمئن شوید هنوز در جای خود قرار دارد. اگر دستگاه داخل رحمی از بدن خارج شده، در برابر حاملگی محافظت نمی شوید؛ بنابراین مطمئن شوید که به پزشک مراجعه کرده و در این مدت از روش های دیگر کنترل بارداری مانند کاندوم استفاده نمایید.
زمان قرارگیری دستگاه داخل رحمی را در بدن خود به خاطر داشته باشید (یا آن را جایی یادداشت نمایید)؛ بنابراین از زمان جایگزینی آن مطلع هستید. دستگاه داخل رحمی Paragard باید بعد از 12 سال جایگزین شود. Mirena باید بعد از 7 سال جایگزین شود. Kyleena باید بعد از 5 سال جایگزین شود. Liletta باید بعد از 7 سال جایگزین شود. Skyla باید بعد از 3 سال جایگزین شود.
چه مدت بعد از قرارگیری دستگاه داخل رحمی در بدن می توان رابطه جنسی برقرار نمود؟
می توانید به محض قرارگیری دستگاه داخل رحمی در بدن رابطه جنسی برقرار کنید. ممکن است از روش های پشتیبانی ضد بارداری (مثل کاندوم) تا زمانی که دستگاه داخل رحمی شروع به کار کند، استفاده نمایید. اینکه از بارداری بلافاصله پس از قرارگیری دستگاه داخل رحمی ایمن هستید؛ بستگی به نوع دستگاه داخل رحمی و زمان قرارگیری آن دارد.
دستگاه داخل رحمی Paragard به محض قرارگیری در بدن، از بارداری جلوگیری می کند. دستگاه های داخل رحمی هورمونی (Mirena ،Kyleena ،Liletta و Skyla) تنها در صورتی بلافاصله بعد از قرارگیری از بارداری جلوگیری می کنند که در 7 روز اول دوره قاعدگی در بدن قرار بگیرند. اگر دستگاه های داخل رحم هورمونی را در هر زمانی دیگر در بدن قرار دهید؛ بعد از 7 روز از باردار شدن در امان خواهید بود. در این مدت، از کاندوم و یا سایر روش های ضدبارداری برای این منظور استفاده کنید.
منبع: plannedparenthood