ترس از مرگ طبیعی است، اما تاناتافوبیا ترس شدید از مرگ است. تاناتوفوبیا هراس غیر معمول یا غیر طبیعی از مرگ یا فوت کسی است که بر عملکرد طبیعی شخصی که به این ترس دچار است تاثیر می گذارد که ممکن است به شکل بی تناسبی در مواقع خطر واقعی یا روبرو شدن با تهدید، در فرد ظاهر شود. در حالی که اکثر افراد هنگام مواجه شدن با واقعیت مرگ و میر انسان در موقعیت هایی شامل مشاهده فرآیند مرگ هنگام حضور در فضای بیمارستان، خانه یا آسایشگاه، یا در طول تشییع جنازه، یادبود یا مراسم خاکسپاری بعد از فوت عزیزان، معمولاً سطحی از ناراحتی یا اضطراب را تجربه می کنند، این میزان ناراحتی عموماً جزء مرگ هراسی محسوب نمی شود (هر چند این اصطلاح در بعضی از چنین مواردی نیز به کار می رود).
تاناتوفوبیا اصلی
- فرد به درون خود توجه می کند که زندگیش را از دست می دهد و نگران مرگ یک نفر دیگر نیست. فکر کردن یا ترسیدن از بیماری یا تصادفی که زندگی شخصی که دوست دارید را می گیرد یا مراقبت از افرادی مثل فرزند، همسر، شریک زندگی، والدین یا دوست خود، تاناتوفوبیا نیست.
- وقتی چیزی بر وضعیت طبیعی شما تاثیر می گذارد. برای مثال، احساس ناراحتی و بند آمدن زبان در طول مراسم خاکسپاری یا دفن به این خاطر که شما درباره گفتن بهترین جمله به فرد داغ دیده مطمئن نیستید، کاملاً شایع است. از سوی دیگر، امتناع از ترک خانه یا آپارتمان برای خرید مواد غذایی یا دریافت نامه، برای اینکه می ترسید شاید چیزی شما را بکشد، می تواند یک مشکل روانی باشد که باید توسط یک متخصص بهداشت و روان ارزیابی شود.
آیا ترس از مرگ یا مردن طبیعی است؟
شستن مرتب دست ها برای جلوگیری از وجود میکروب ها یا مسواک زدن مرتب دندان ها برای جلوگیری از پوسیدگی دندان و بیماری لثه، پاسخ های طبیعی و سالم به نگرانی های واقعی است. داشتن کمی ترس نسبت به مرگ به طور کلی سودمند است زیرا می تواند شما را به ارتقاء سلامتی از طریق ورزش منظم، حفظ رژیم غذایی سالم یا غلبه بر اعتیاد ترغیب کند. علاوه بر این، نگرانی سالم درباره از دست دادن زندگی می تواند شما را تحت تاثیر قرار دهد تا قبل از انجام فعالیت های جدید یا قرار گرفتن در موقعیت هایی با خطرات بالقوه یا موقعیت های غیر ایمن، احتمالات خطر را در نظر بگیرید. اما باز هم، این نوع پاسخ به ترس از مرگ عادی است و عموماً به سطح تاناتوفوبیا نمی رسد.
علل بروز تانانوفوبیا (ترس شدید از مرگ)
همانطور که در بالا ذکر شد، ترس از دست دادن زندگی هم طبیعی است و هم به طور کلی سودمند، اما معمولاً به سطح تاناتوفوبیا نمی رسد، مگر اینکه ترس شما بر سبک زندگی طبیعی که داشتید تاثیر بگذارد یا واکنش شما به یک بیگانه در روبرو شدن با خطر یا تهدید واقعی ممکن است بی تناسب باشد. به طور کلی، هر نوع ترس شدید و غیر منطقی در مورد یک شی یا وضعیتی که سطح ترس را بالا می برد، دارای ماهیت روان شناختی است. برای مثال بسیاری از افراد از دیدن عنکبوت در خانه خود متنفر هستند، اما در صورتی که ترس شما باعث شود واقعاً خانه را ترک کنید، یا پس از دیدن یک خزنده روی دیوار از رفتن به جنگل ها، پارک ها یا مناطق دیگری که عنکبوت ها در آن حضور دارند اجتناب کنید، پس ترس شما از عنکبوت به طور کلی عنکبوت هراسی یا آراکنوفوبیا نیست و فراتر از آن است.
در حالی که علت هر گونه ترسی پیچیده است، تاناتوفوبیا (و به طور کلی ترس ما از مرگ) می تواند ناشی از هر یک یا همه نگرانی های زیر باشد که معمولاً مردم درباره مرگ و میر افراد مربوط به خود احساس می کنند:
- ترس از مرگ ناگهانی یا در طولانی مدت.
- ترس از مرگ دردناک یا وحشتناک.
- ترس از ناشناخته ها یا اینکه چیزی که در انتظار است؟
- ترس از وضعیت عزیزان و بازماندگان در آینده.
- ترسی که ریشه در تجربیات دردناک یا منفی زندگی دارد.
باز هم، علت روانشناحتی خاص تاناتوفوبیا در هر فرد پیچیده و منحصر به خود شخص است. اگر گمان می کنید که از هر یک از این ترس های خاص رنج می برید، توصیه می شود به یک متخصص حرفه ای بهداشت روان مراجعه کنید.
نکروفوبیا (مرده هراسی) در مقایسه با تاناتوفوبیا (مرگ هراسی)
مرده هراسی با مرگ هراسی تفاوت دارد. در حالی که هر دو اصطلاح غالبا به اشتباه گرفته می شود یا به جای هم برای اشاره به یک نوع ترس استفاده می شوند، مرده هراسی اغلب اشاره به ترسی دارد که افراد در هنگام مواجهه با "چیزهایی" مرده مانند بقایای یک انسان یا حیوان در گذشته یا لوازمی که به طور معمول با مرگ مربوط است مانند تابوت، مرده شور خانه و قبرستان بروز می دهند.
مبدا کلمه
واژه انگلیسی تاناتوفوبیا (thanatophobia) از دو واژه یونانی منشا گرفته است:
- Thanatos به معنای مرگ در یونان باستان بود و از زبان خیلی قدیمی تری در Proto-Indo-European به معنای "ناپدید شدن یا مردن" مبدا گرفته است.
- Phobia از اصطلاح یونانی phobos به معنای ترس و وحشت، شی ترسناک گرفته شده است. این کلمه همچنین از کلمه ای در زبان قدیمی تر Proto-Indo-European برای "اجرا" برگرفته شده است.