کودکان در هنگام تولد با سطح مشخصی از توانایی شنوایی متولد می شوند و با رشد کودک، این شنوایی بهبود پیدا می کند. نوزادان به نقطه عطف زندگی شان از لحاظ شنوایی می رسند، و نبود این دستاوردها ممکن است نشان دهنده مشکل شنوایی باشد. اما والدین چگونه می توانند از این موضوع مطلع شوند؟ در این مقاله، در مورد توانایی های شنوایی کودک، پیشرفت شنوایی، آزمایش غربالگری شنوایی و دلایل احتمالی مشکل شنوایی صحبت خواهیم کرد.
نوزادان چه موقع بعد از تولد شروع به شنیدن می کنند؟
طبق اعلام انجمن شنوایی گفتار و زبان ایالات متحده (ASHA)، نوزادان از سن سه ماهگی شروع به واکنش به صداها می کنند. اعتقاد بر این است که کودک در هنگام جنینی از اوایل ماه های ششم و هفتم بارداری شروع به تشخیص و واکنش به صداها می کند. اما رشد مناسب شنوایی کودک تنها پس از تولد رخ می دهد.
رشد قدرت شنوایی کودک تازه متولد شده
مطابق با اعلام مؤسسه ملی آمریكا در مورد ناشنوایی و سایر اختلالات ارتباطی (NIDCD)، کودکی که حس شنوایی سالمی داشته باشد، به نقطه عطف رشد زیر خواهد رسید.
از زمان تولد تا سه ماهگی:
- از صداهای بلند شگفت زده می شود
- در هنگام گوش دادن به صدای شما آرام شده یا لبخند می زند
- در واکنش به صدا، مکیدن شیر را شروع یا متوقف می کند
- برای هر نیاز خاص یک صدای متفاوت ایجاد می کند
از 4 تا 6 ماهگی:
- چشم ها را در جهت یک صدای ایجاد شده حرکت می دهد.
- اسباب بازی هایی را می بیند که صدا ایجاد می کنند
- به تغییر تن صدای شما واکنش نشان می دهد
- شروع به توجه به موسیقی می کند
از 7 ماهی تا یک سالگی:
- سر را چرخانده و به جهت صدا حرکت می دهد
- هنگامی که اسمش را صدا می زنند، شروع به واکنش نشان دادن می کند.
- کلماتی از اسم های رایج اشخاص و اشیاء را شناسایی می کند مانند فنجان، کامیون، آبمیوه یا بابا.
- شروع به پاسخگویی به کلمات ساده مانند «نه»، «بیا اینجا»، «بیشتر می خواهی» و ... می کند.
- آهنگ ها و داستان ها را برای مدت کوتاهی می شنود.
هر کودکی متفاوت است و اگر کودک در مدت چندین هفته یک مرحله مهم از شنوایی خود را از دست می دهد، لزوما نشان دهنده مشکلی نیست.
چگونه متوجه شویم که کودک به وضوح می شنود؟
تست های مختلفی وجود دارد که پس از تولد کودک برای بررسی توانایی شنوایی انجام می شود. با این وجود، توانایی شنوایی کودک را می توان تنها با بزرگ تر شدن کودک سنجید. اگر متخصص اطفال شک کند که مشکلی در توانایی شنوایی کودک وجود دارد، ممکن است آزمایش های پیشرفته ای را در مراجعه بعدی کودک یا در سن بالاتر انجام دهد. توجه داشته باشید که نوزادان به صداهایی مانند تلفن یا زنگ در؛ در زمانی که خوابیده اند، واکنش نشان نمی دهند، زیرا آنها خواب مناسب تری نسبت به بزرگسالان دارند.
چه زمانی باید در مورد قدرت شنوایی نوزاد خود نگران باشید؟
وقتی نوزادان بیدار می شوند، با صداهای بلند بنگ و ناگهانی وحشت زده می شوند. در ادامه، چندین نشانه وجود دارد که می تواند نشانه ای از مشکل شنوایی کودک باشد.
- با صدای بلند، وحشت زده نمی شوند
- حتی بعد از شش ماهگی، به صدا واکنش نشان نداده و یا سر خود را بر نمی گرداند.
- کودک تنها وقتی شما را می بیند، نگاه کرده و با صدا کردن به شما نگاه نمی کند
- به نظر می رسد که در اثر برخی از صداها هوشیار می شوند، اما در اثر صدای ایجاد شده توسط دیگران نیست.
این مشکلات همیشه به تنهایی تاییدی برای وجود مشکل در شنوایی نیستند. کودکان ممکن است در هنگام عفونت گوش یا یک دوره سرفه یا سرماخوردگی، به طور موقت کاهش در میزان شنوایی را تجربه کنند. آنها همچنین ممکن است در هنگام بازی با یک بزرگسال یا خواهر یا برادر، واکنشی نشان ندهند. بنابراین، وحشت نکنید، بلکه قبل از نتیجه گیری با پزشک مشورت کنید.
چگونه به رشد توانایی های شنوایی کودک کمک کنیم؟
توانایی شنوایی به طور طبیعی رشد کرده و در سن خاصی به نقطه عطف لازم می رسد. شخص می تواند از راه های مختلف رشد سالم شنوایی را تحریک کند.
- پس از تولد، کودکان آهنگ یا ریتمی که به طور مداوم در زمانی که در رحم مادر خود می شنیدند را شناخته و به آن واکنش نشان می دهند. خواندن همان آهنگ ها در هنگامی که کودک متولد شد، کمک می کند تا با آهنگ ارتباط برقرار کنند.
- بعد از اینکه کمی بزرگ تر شدند، شروع به خواندن داستان های زمان خواب برای آنها کنید. ممکن است متوجه نشوند، اما این کار کمک می کند تا با کلمات ارتباط برقرار کرده و عادت خواندن در آنها ایجاد شود.
- یک آهنگ را پخش کرده و همراه با آن کف بزنید. این عمل کودک را تشویق کرده تا همین کار را انجام دهد.
- اسباب بازی هایی خریداری کنید که با صدا هستند.
- آنها را تشویق کنید که با نجوا بازی کنند.
عواملی که ممکن است بر قدرت شنوایی کودک تاثیرگذار باشد
عوامل مختلفی وجود دارد که ممکن است بر شنوایی یک نوزاد تأثیر بگذارد. در اینجا برخی از دلایل رایج ارائه شده است:
- مشکلات شنوایی می تواند دلایل ژنتیکی داشته باشد
- مادری که در دوران بارداری تحت تاثیر برخی از عفونت های ویروسی قرار گرفته است، ممکن است کودکانی با مشکلات شنوایی به دنیا بیاورد. چنین عفونت های ویروسی به شرح زیر است:
- عفونت سیتومگالوویروس
- تبخال
- سرخک
- سرخچه
- سیفلیس
- توکسوپلاسموز
- تولد زودرس کودک و وزن کم در هنگام تولد نیز می تواند باعث مشکل در شنوایی شود.
- نقص هنگام تولد ممکن است باعث ایجاد تغییرات ساختاری در گوش ها و دیگر اندام های داخلی شود، بنابراین منجر به کم شنوایی می شود.
- عفونت گوش پس از تولد نیز معمولاً باعث کم شنوایی موقتی می شود. اگرچه نادر است، اما برخی از عفونت های شدید گوش ممکن است باعث آسیب به اعصاب یا استخوان قسمت های داخلی گوش شوند.
برخی اختلالات دیگر که ممکن است باعث کم شنوایی شود عبارتند از:
- آسیب به سر
- نمره آپگار پایین (تست ارزیابی سلامت کودکان تازه متولد شده)
- زردی
- مننژیت باکتریایی یا ویروسی
- تنفس مکانیکی طولانی مدت
- آنتی بیوتیک هایی مانند جنتامایسین، توبرامایسین، کانامایسین و استرپتومایسین
- موم یا مایعات موجود در پرده گوش
- اشیائی مانند اسباب بازی، گچ رنگی یا مواد غذایی گیر کرده در کانال گوش
- احاطه شدن توسط ماشین آلاتی که صدای بلند ایجاد می کنند
کم شنوایی در نوزادان می تواند همراه با مشخصات زیر باشد:
- می تواند برای یکی یا هر دو گوش باشد
- خفیف، متوسط، شدید، یا عمیق باشد
- کم شنوایی عمیق عموما ناشنوایی نامیده می شود
- در برخی از کودکان، عدم توانایی در شنیدن با گذشت زمان وخیم تر می شود
غربالگری برای شنوایی کودک
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده (CDC) و آکادمی اطفال آمریکایی توصیه می کنند که همه نوزادان قبل از یک ماهگی از نظر کم شنوایی معاینه شوند. غربالگری توانایی شنوایی نوزادان در اکثر بیمارستان ها انجام شده که بیشتر آنها قبل از ترخیص پس از تولد است. بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده، بیش از 98 درصد از نوزادان در ایالات متحده غربالگری شنوایی می شوند. یکی از سه روش غربالگری زیر ممکن است توسط پزشک متخصص اطفال انجام شود:
1. بررسی پاسخ خودکار شنوایی ساقه مغز (AARB)
این آزمایش، بخشی از عصب که حامل امواج صوتی به مغز و پاسخ مغز به آن امواج صوتی است را ارزیابی می کند. در این آزمایش، هدفون های مینیاتوری در گوش کودک قرار داده می شود و الکترودها به گوش کودک وصل می شوند. موسیقی در گوش کودک پخش می شود و پاسخی که توسط مغز ایجاد می شود، ضبط می شود. ممکن است کودک مشکل شنوایی داشته باشد.
2. تست گسیل های صوتی گوش (OAE)
یک میکروفون و یک هدفون به گوش کودک وصل شده است. هنگامی که صدا پخش می شود، امواج از طریق میکروفون باز می گردند. اگر میکروفون قادر به ضبط صدا نباشد، کودک ممکن است دچار کم شنوایی شود.
3. ارزیابی شنوایی سنجی مغزی
این آزمایش پاسخ کودک به صدا را ارزیابی می کند. این کار ارزیابی از تمام قسمت های شنوایی کودک انجام می دهد. از هدفون جهت انتقال صدا به گوش کودک استفاده می شود و تغییر در رفتار کودک مشاهده می شود. نوزادان با قدرت شنوایی کامل، با مکیدن پستانک، آرام شدن، یا با جست و جو برای منبع صدا، واکنش نشان می دهند.
اگر کودک با موفقیت این تست ها را سپری نکند، لزوماً به معنای این نیست که کودک دچار کم شنوایی است. تا حدود 10 درصد از نوزادان در ایالات متحده در اولین آزمایش شنوایی خود ناکام می شوند، اما تعداد کمی از این نوزادان در واقع ناتوانی شنوایی دارند. مایعات در گوش کودک، صداهای اطراف بیش از حد زیاد، یا صدای گریه شدید می تواند نتایج به غلط منفی در غربالگری اولیه ایجاد کند.
سوالات متداول
1. آیا گوش کودک نسبت به گوش بزرگسالان حساس تر است؟
بله، کودکان به صداها بسیار حساس تر از بزرگسالان هستند. مغز آنها در شرایطی نیست که یک صدا را از دیگری تشخیص دهد، همچنین نمی تواند منبع صداهای مختلف را شناسایی کند.
2. چه صدایی برای گوش کودکان بیش از حد بلند است؟
آستانه درد گوش کودک در حدود 120 دسیبل است، و هر گونه صدای مداوم بیش از 85 دسی بل می تواند باعث کم شنوایی شود. نوزادان نسبت به صداها حساس تر هستند و از این رو نمی توانند هر صدای بلندی مانند صدای ایجاد شده در کارخانه، قطار، هواپیما، اره برقی، تپانچه و ... را تحمل کنند. انجمن بینایی و شنوایی (SHA) نشان می دهد که والدین قبل از خرید اسباب بازی برای فرزندان خود، اسباب بازی ها را آزمایش کنند. اگر صدای اسباب بازی بیش از حد برای شما بلند است، پس حتما برای بازی کودک مناسب نیست. نوزادان به محض تولد می توانند بشنوند، اما توانایی رشد شنوایی با افزایش سن بهتر می شود.
برای جلوگیری از افت شنوایی دائمی در نوزادان به دلیل صدای بلند، اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهید
اقدامات احتیاطی برای اجتناب از مشکلات شنوایی در اثر صدای بلند انجام دهید. مشکلات شنوایی در کودکان ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. اگرچه چندان شایع نیست، اما بر کودکان تاثیر می گذارد. مشاوره سریع با یک پزشک متخصص اطفال می تواند به شروع درمان برای علت اصلی یا مدیریت کارآمد بیماری کمک کند.