مکمل های مس (به انگلیسی: Copper Supplement) برای جلوگیری یا درمان کمبود مس استفاده می شوند.بدن انسان برای رشد طبیعی و سلامت نیاز به مس دارد. ممکن است برای بیمارانی که قادر به دریافت مس کافی در رژیم غذایی خود نیستند یا افرادی که نیاز به مس بیشتر دارند، استفاده از مکمل های مس ضروری باشد. به طور کلی مکمل های مس به صورت خوراکی مصرف می شوند اما برخی از بیماران ممکن است نیاز به تزریق آن داشته باشند. مس برای حفظ عملکرد سیستم عصبی، رشد استخوان ها و کمک به بدن در استفاده از قند بسیار اهمیت دارد. همچنین کمبود مس ممکن است منجر به کم خونی و پوکی استخوان (ضعیف شدن استخوان ها) شود.
بیماری های ناشی از کمبود مس و فواید مکمل مس
برخی از بیماری ها ممکن است نیاز شما را به مس را افزایش دهد. این بیماری ها عبارتند از:
- سوختگی
- اسهال
- بیماری روده
- بیماری کلیوی
- بیماری پانکراس
- بیماری معده
- استرس
نیاز بیشتر به مس باید توسط پزشک متخصص تشخیص داده شود.
این ادعاها که مکمل های مس در درمان بیماری های آرتریت و پوستی مفید است، هنوز اثبات نشده است. استفاده از مکمل های مس برای ایجاد استفراغ باعث مرگ می شود و باید از آن اجتناب کرد.
تزریق مس باید تحت نظارت یک متخصص انجام شود. سایر فرم های مس، بصورت بدون نسخه نیز در دسترس است.
اهمیت قرار دادن مکمل های مس در رژیم غذایی
برای حفظ سلامتی، مهم است که رژیم غذایی متنوع و متعادلی داشته باشید. هر برنامه غذایی که پزشک شما توصیه می کند را دنبال کنید. برای تامین نیاز به ویتامین ها و مواد معدنی خاص، از پزشک درباره لیستی از غذاهای مناسب سوال کنید. اگر فکر می کنید که ویتامین و مواد معدنی کافی در رژیم غذایی خود ندارید، می توانید استفاده از مکمل های غذایی را انتخاب کنید.
منابع غذایی حاوی مکمل مس
مس در غذاهای مختلف از جمله گوشت (به خصوص جگر)، غذاهای دریایی، لوبیا، آجیل و غلات سبوس دار پیدا می شود. مس اضافی از طریق نوشیدن آب از لوله های مسی، استفاده از وسایل آشپزی مسی و خوردن محصولات کشاورزی که مواد شیمیایی حاوی مس به آن ها پاشیده شده است، بدست می آید. ممکن است میزان آن در غذاهایی که محتوای اسیدی بالایی دارد و برای مدت طولانی در قوطی های فلزی نگهداری شده است، کاهش یابد.
در آمریکا
مصرف روزانه توصیه شده در رژیم غذایی (RDAs)، مقادیری از ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز برای سلامت فرد است. RDAs برای یک ماده غذایی خاص بر اساس سن، جنس و وضعیت جسمی فرد (برای مثال بارداری) ممکن است متفاوت باشد.
مقادیر روزانه (DVs) روی برچسب های مواد غذایی و مکمل ها استفاده می شود تا درصد توصیه شده روزانه از هر ماده غذایی را مشخص کند. در ایالات متحده DVs جایگزین USRDAs شده است.
در کانادا
عبارت مواد مغذی مصرفی توصیه شده (RNIs) در تعیین مقدار ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئین های مورد نیاز برای تامین مواد غذایی مناسب و کاهش خطر بروز بیماری های مزمن استفاده می شود.
RDA یا RNI برای مس وجود ندارد. با این حال، میزان روزانه معمول توصیه شده به صورت زیر است:
- نوزادان و کودکان- تولد تا 3 سالگی: 0.4 تا 1 میلی گرم در روز.
- 4 تا 6 سالگی: 1 تا 1.5 میلی گرم در روز.
- 7 تا 10 سالگی: 1 تا 2 میلی گرم در روز.
- مردان بالغ: 1.5 تا 2.5 میلی گرم در هر روز.
- زنان بالغ: 1.5 تا 3 میلی گرم در هر روز.
مکمل های مس در فرم های زیر موجود هستد
- کپسول
- قرص
نکات مهم در مصرف مکمل های مس
اگر در حال مصرف مکمل های بدون نسخه هستید، برچسب آن را به دقت بخواهید و هر گونه اقدامات احتیاطی را رعایت کنید. برای این مکمل ها، باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
آلرژی
اگر هر نوع واکنش یا آلرژی غیر عادی به این گروه از داروها یا هر داروی دیگری دارید، پزشک را مطلع کنید. همچنین، اگر هر نوع آلرژی دیگر مثل حساسیت به غذاهای خاص، مواد نگهدارنده یا حیوانات دارید نیز باید به پزشک خود بگویید. در مصرف محصولات بدون نسخه، برچسب آن را به دقت بخوانید.
کودکان
در مصرف مقادیر طبیعی توصیه شده از این دارو برای کودکان، مشکلی گزارش نشده است.
افراد سالخورده
در مصرف مقادیر طبیعی توصیه شده به طور روزانه برای سالخوردگان، مشکلی گزارش نشده است.
زنان باردار
بسیار مهم است که در طول بارداری ویتامین ها و مواد معدنی کافی دریافت کنید و آن را ادامه دهید. رشد و نمو سالم جنین بستگی به تامین مداوم مواد مغذی از مادر دارد. با این وجود، باید از مصرف مقادیر زیاد مکمل های غذایی در دوران بارداری خودداری کرد، زیرا می تواند برای مادر و جنین مضر باشد.
مصرف مکمل مس در دوران شیردهی
بسیار مهم است که در این دوره مقادیر مناسبی از ویتامین ها و مواد معدنی را دریافت کنید تا نوزاد شما نیز ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد کافی را بدست آورد. با این حال، مصرف مقدار زیاد از مکمل های غذایی در طول شیردهی ممکن است برای نوزاد و مادر زیان آور باشد و باید از آن اجتناب کرد.
تداخلات دارویی
اگرچه بعضی از داروهای خاص به هیچ وجه نباید با هم مصرف شوند اما در برخی از موارد دو داروی مختلف ممکن است با هم مصرف شود حتی اگر احتمال تداخل دارویی باشد. در این موارد، پزشک شما ممکن است دوز دارو را تغییر دهید یا سایر اقدامات احتیاطی لازم را اجرا کند. اگر هر نوع داروی تجویزی یا بدون نسخه مصرف می کنید، با پزشک خود درباره آنها صحبت کنید.
سایر تداخلات دارویی
بعضی از داروها نباید با انواع خاصی از مواد غذایی مورد استفاده قرار بگیرند، زیرا ممکن است تداخل ایجاد شود. همچنین استفاده از الکل یا دخانیات با داروهای خاص ممکن است تداخل ایجاد کند. در مورد استفاده از دارو همراه با مواد غذایی (الکل یا دخانیات) با پزشک صحبت کنید.
سایر مشکلات پزشکی
وجود سایر مشکلات پزشکی ممکن است روی استفاده از مکمل های غذایی از این دسته، تاثیر بگذارد. در صورت وجود هر گونه مشکل پزشکی، آن را پزشک اطلاع بدهید، بخصوص:
- بیماری های صفراوی یا کبدی- مصرف مکمل های مس می تواند باعث بالا رفتن میزان آن در خون شود و ممکن است لازم باشد دوز مس تغییر کند.
- بیماری ویلسون (زیاد بودن میزان مس در بدن)- مکمل های مس ممکن است این بیماری را بدتر کند.
طریقه ی مصرف مکمل های مس
دوز
دوز داروهای این گروه می تواند از بیماری به بیمار دیگر متفاوت باشد. دستورات پزشک یا راهنمای روی برچسب را برای مصرف صحیح، دنبال کنید. اطلاعات زیر فقط دوز متوسط از این دارو را شامل می شود. اگر دوز مصرفی شما متفاوت از این است، آن را تغییر ندهید مگر اینکه طبق نظر پزشک باشد.
میزان دارویی که مصرف می کنید به قدرت دارو بستگی دارد. همچنین تعداد دوزهایی که در هر روز مصرف می کنید، زمان بین دو دوز و مدت زمانی که دارو را مصرف می کنید بستگی به مشکل پزشکی ای دارد که بخاطر آن دارو تجویز شده است.
در فرم دوز خوراکی (قرص): برای جلوگیری از کمبود مس در بدن، مقدار مصرف خوراکی توصیه شده روزانه به این ترتیب است:
- پسرهای نوجوان و مردان بالغ: 1.5 تا 2.5 میلی گرم در هر روز.
- دختران نوجوان و زنان بالغ: 1.5 تا 3 میلی گرم در هر روز.
- کودکان 7 تا 10 سال: 1 تا 2 میلی گرم در هر روز.
- کودکان 4 تا 6 سال: 1 تا 1.5 میلی گرم در هر روز.
- کودکان تا 3 سال: 0.4 تا 1 میلی گرم در هر روز.
برای درمان کمبود: بزرگسالان، نوجوانان و کودکان دوز درمانی بر اساس شدت کمبود توسط پزشک تعیین می شود.
دوز فراموش شده
اگر شما مصرف یک دوز از این دارو را فراموش کردید، باید پس از یادآوری فوراً آن را مصرف کنید. با این حال، اگر نوبت دوز بعدی رسیده است، نوبت قبلی را ندیده بگیرید و طبق برنامه منظم خود پیش بروید. دو نوبت را به یکباره مصرف نکنید.
اگر مصرف مکمل مس برای چند روز فراموش شد، هیچ جایی برای نگرانی وجود ندارد، زیرا مدتی طول می کشد که بدن شما دچار کمبود جدی مس شود. با این حال، اگر متخصص به شما توصیه کرده است که هر روز مس مصرف کنید، باید آن را طبق دستور العمل استفاده کنید.
طریقه نگهداری از مکمل های مس
- دور از دسترس اطفال نگهداری شود
- دارو را در ظروف بسته و در دمای اتاق و دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم نگه داری کنید. از انجماد دارو خودداری شود.
- از مصرف داروهای کهنه یا دارویی که دیگر لازم نیست، اجتناب کنید.
اقدامات احتیاطی در مصرف مکمل های مس
مکمل های مس و روی را به طور همزمان مصرف نکنید. بهتر است مکمل مس را 2 ساعت پس از مکمل های روی مصرف کنید تا از مزایای کامل هر دو بهره مند شوید.
عوارض جانبی مصرف مکمل مس
در کنار تاثیرات لازم، داروها ممکن است برخی از عوارض ناخواسته را هم داشته باشند. اگرچه ممکن است همه این عوارض جانبی اتفاق نیفتد، اما در صورت بروز ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی احتیاج باشد.
در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر، فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- علائم اوردوز یا مصرف بیش از حد
- استفراغ خونی یا سیاه
- وجود خون در ادرار
- کما
- اسهال
- سرگیجه یا غش
- سردرد (شدید یا مداوم)
- سوزش سر دل
- از دست دادن اشتها
- درد پایین کمر
- حالت تهوع (شدید یا مداوم)
- درد یا سوزش هنگام ادرار
- استفراغ
- زردی چشم یا پوست
سایر عوارض جانبی مصرف مکمل های مس که ذکر نشده است نیز ممکن است در برخی افراد دیده شود. اگر متوجه موارد دیگری شدید، با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
همچنین بخوانید: علائم کمبود مس در بدن و خواص غذاهای حاوی مس برای سلامتی
منبع: mayoclinic