صرف غذا با افزایش میزان قند خون، باعث کاهش سرگیجه می شود. بنابراین اگر بعد از خوردن غذا یا میان وعده احساس سرگیجه کنید، کمی گیج کننده به نظر می رسد (تهوع نیز می تواند اتفاق بیافتد). بسیاری از علل بالقوه علمی مرتبط با سرگیجه پس از خوردن غذا وجود دارد. اکثر آنها دارای گزینه های قابل درمان هستند که می توانند سرگیجه را درمان کنند.
چه چیزی منجر به سرگیجه بعد از غذا خوردن می شود؟
چندین شرایط مختلف و علل مهم می تواند باعث ایجاد سرگیجه پس از غذا خوردن شود. گاهی اوقات، ممکن است پس از یک مدت طولانی نشستن، سریعا بلند شوید. این تغییر ناگهانی در حجم مایع و جریان خون می تواند باعث سرگیجه موقت شود.
1. افت فشار خون بعد از صرف غذا
افت فشار خون پس از صرف غذا، بیماری است که بعد از غذا خوردن اتفاق می افتد. این مشکل ناشی از افزایش جریان خون به معده و روده است که باعث می شود خون در سایر قسمت های بدن کمتر جریان پیدا کند. در نتیجه، ضربان قلب شروع به افزایش سرعت پمپاژ خون در بدن می کند. رگ های خونی نیز سفت می شوند. هر دو عامل می توانند فرد را پس از غذا خوردن دچار سرگیجه کنند. حدود یک سوم زنان و مردان مسن معمولا این شرایط را تجربه می کنند. علاوه بر سرگیجه، شخص مبتلا به بیماری افت فشار خون بعد از صرف غذا ممکن است هر کدام از علائم زیر را داشته باشد:
- آنژین (درد قفسه سینه)
- احساس ضعف
- حالت تهوع
- تغییرات دید
در موارد نادر افت فشار خون بعد از صرف غذا می تواند منجر به سکته مغزی خفیف شود. آنها همچنین با نام حمله ایسکمی گذرا شناخته می شوند. افرادی که فشار خون بالا دارند، در معرض خطر بیماری افت فشار خون بعد از صرف غذا هستند. پزشکان هنوز درمانی برای افت فشار خون بعد از صرف غذا پیدا نکرده اند، اما آنها می توانند تغییرات رژیم غذایی و تغذیه ای پیشنهاد کنند که منجر به کاهش علائم بیماری می شود.
2. هیپوگلیسمی نابالیستی
هیپوگلیسمی نابالیستی یک بیماری نادر است که می تواند منجر به سرگیجه پس از غذا خوردن به علت کاهش ناگهانی قند خون شود. فرد مبتلا به هیپوگلیسمی غیر دیابتی ممکن است دارای واکنش هیپوگلیسمی باشد، به این معنا که قند خون بعد از صرف غذا به جای افزایش، کاهش می یابد. پزشکان علت اصلی این بیماری را به طور کامل نمی دانند، اما آنها معتقدند که غذا باعث آزادسازی بیش از حد انسولین در بدن می شود. انسولین یک هورمون برای پردازش قند خون و کاهش میزان گلوکز است. در نتیجه، سطح قند خون افراد به سرعت کاهش می یابد و آنها دچار سرگیجه می شوند.
علائم مرتبط با هیپوگلیسمی غیر دیابتی عبارتند از:
- سردرگمی یا نگرانی
- احساس اضطراب
- احساس خواب آلودگی بسیار
- گرسنگی
- تحریک پذیری
- لرزش
- عرق کردن
در برخی موارد، این بیماری را می توان از طریق جراحی درمان کرد. تغییرات در رژیم غذایی می تواند به منظور درمان علائم با کاهش احتمال ابتلا به افت قند خون، موثر باشد. یک پزشک همچنین ممکن است شما را تشویق کند که بعد از صرف غذا، میزان قند خون خود را بررسی کرده تا بتوانید یک میان وعده بخورید تا سطح قند خون خود را قبل از کاهش بیشتر، افزایش دهید.
3. آغاز یک رژیم غذایی
گاهی اوقات غذایی که مصرف می کنید، می تواند منجر به شرایطی شود (موقتی یا دائمی) که شما احساس سرگیجه نمایید. به عنوان مثال، خوردن غذاهای خاصی که به میگرن مرتبط است، می تواند یکی از نشانه های سرگیجه باشد. نمونه هایی از غذاهایی که به عنوان علل سردردهای میگرنی شناخته می شوند، عبارتند از:
- الکل
- شکلات
- محصولات شیری
- غذاهایی با مونوسدیم گلوتامات
- ترشی جات
- آجیل
نوشیدن محصولات حاوی کافئین مانند قهوه یا سودا ممکن است موجب سرگیجه در برخی افراد شود. حساسیت به کافئین به طور گسترده ای متفاوت است. کافئین یک محرک است و می تواند ضربان قلب را افزایش دهد. کسانی با سابقه مشکلات مرتبط با قلب و اشخاص مسن ممکن است قادر به تحمل این تغییرات در ضربان قلب نباشند. که نتیجه آن ممکن است احساس سرگیجه باشد. برخی از افراد با بیماری ورتیگو یا نشانگان منیر ممکن است بعد از خودن غذاهای خاصی دچار سرگیجه شوند. این شرایط مربوط به قسمت داخل گوش می شود و می تواند تعادل را تحت تاثیر قرار دهد. غذاهای تحریک کننده این شرایط، غذاهایی با میزان نمک بالا، الکل و غذاهای شروع کننده سردردهای میگرنی هستند.
چه زمانی باید برای سرگیجه بعد از صرف غذا به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در معرض علائمی هستید که با سرگیجه همراه است، با 115 تماس بگیرید و به دنبال درمان اضطراری باشید، این علائم عبارتند از:
- درد قفسه سینه
- گیجی
- تغییر در هوشیاری
در غیر این صورت، در صورتی که بعد از صرف غذا سرگیجه شدید را تجربه می کنید، باید به پزشک مراجعه نمایید. نباید سرگیجه را به عنوان یک علامت نادیده بگیرید؛ زیرا بسیاری از علل زمینه ای قابل درمان هستند. همچنین، چون سرگیجه می تواند منجر به سقوط و سایر حوادث شود، بهتر است برای جلوگیری از آسیب احتمالی، اقدام به درمان نمایید.
چگونه سرگیجه بعد از غذا خوردن درمان می شود؟
درمان سرگیجه پس از صرف غذا، معمولا به علت آن بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر علت آن افت ناگهانی فشار خون بعد از صرف غذا است، برخی از درمان ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- غذاهایی را انتخاب نمایید که هضم آنها نیاز به زمان بیشتری دارد، مانند حبوبات، میوه ها و سبزیجات. غذاهایی با قند بسیار و کربوهیدارت تصفیه شده (مانند نان سفید، برنج سفید و سیب زمینی)، به سرعت هضم شده و خطر افت فشار خون بعد از صرف غذا را افزایش می دهند.
- به ویژه قبل از صرف غذا، آب فراوان بنوشید. نوشیدن یک یا دو لیوان آب می تواند حجم خون را در بدن یک فرد افزایش دهد به طوری که احتمال افت فشار خون، کاهش می یابد.
- به جای یک وعده غذایی بزرگ، چند وعده غذایی کوچک در طول روز میل کنید. از آنجا که بدن از انرژی و جریان خون بیشتری برای هضم یک وعده غذایی بزرگ استفاده می کند، خوردن وعده های غذایی کوچک می تواند میزان سرگیجه بعد از صرف غذا را کاهش دهد.
- تا حدود یک ساعت بعد از صرف غذا، به آرامی بلند شوید، زیرا این کار احتمال سرگیجه بعد از غذا خوردن را کاهش می دهد.
- از مصرف غذاهایی که به عنوان آغاز کننده سرگیجه شناخته می شوند، پرهیز نمایید. از جمله این غذاها عبارتند از: کافئین، الکل و غذاهایی با میزان سدیم بالا.
اگر سرگیجه شما در نتیجه مصرف یک غذای خاص یا داشتن حساسیت غذایی باشد، باید از مصرف این غذا اجتناب کنید. اگر دقیقا مشخص نیست کدام غذا این مشکل را ایجاد می کند، باید با پزشک خود در مورد یک رژیم حذف غذایی برای مشخص شدن علت اصلی آن صحبت کنید.
منبع: healthline