برای بسیاری از مردم، اصطلاح «رژیم غذایی» مترادف با وزن کم کردن است. حتما شما هم شنیده اید که مردم، به ویژه دختر خانم ها، می گوینده "من رژیم دارم" یا "این روزها تحت رژیم هستم" که در واقع منظور آنها این است که رژیم لاغری گرفته اند. واقعیت این است که بخش اندکی از مردم اهمیت واقعی رژیم غذایی را می دانند. منظور از رژیم غذایی، در واقع همه ی چیزهایی است که یک نفر می خورد، چه کم و چه زیاد، چه خوب و چه بد. این «رژیم غذایی» یا «برنامه ی غذایی» نقش بسیار مهمی در مبارزه ی انسان با بیماری و ضعف جسمانی دارد.
چرا در هنگام بیمار شدن بدن، نیاز به رژیم غذایی مخصوص داریم؟
امروزه کاملا مشخص شده که داشتن یک «رژیم غذایی متعادل» برای حفظ سلامتی ضروری است. علاوه بر آن، ما باید اهمیت تغذیه ی مناسب در هنگام بیماری را نیز درک کنیم. یک رژیم غذایی مناسب، به بدن بیمار کمک می کند تا در مسیر بهبودی، سریع تر گام بردارد. در همه ی انواع بیماری ها یا اختلالات فیزیولوژیک، برنامه ی تغذیه ی عادی فرد، متوقف و یک رژیم غذایی درمانی خاص جایگزین آن می شود که هدف آن کاهش فشار وارده بر اندام درگیر در بیماری و برطرف کردن علائم و سایر تظاهرات بیماری است.
رژیم «غذا درمانی» چیست و چه تاثیری در بهبود بیماری ها دارد؟
رژیم های غذاییِ درمانی، نقش مهمی در پزشکی نوین دارند. متأسفانه به بسیاری از بیماران، در این خصوص مشاوره و دستورات کافی داده نمی شود و در نتیجه ممکن است آنها نتوانند از انواع دیگر درمان بهره ی کامل ببرند. پزشکان به ندرت برای بیماران خود دستورالعمل های غذایی کاملی تجویز می کنند. به طور مثال، برای یک بیمار مبتلا به زخم معده یا تیفوئید، یک رژیم غذایی ملایم (غیر محرک) تجویز می شود. چون کسب اطلاع از جزئیات رژیم غذایی به خود بیمار واگذار می شود، او صرفا این طور نتیجه گیری می کند که فقط باید از مصرف ادویه جات پرهیز کند. به دلیل رژیم درمانی ناقص، علائم بیماری به طور کامل برطرف نمی شوند و حاصل کار عود بیماری خواهد بود.
«متخصصان تغذیه» چگونه به بهبود بیماری ها کمک می کنند؟
در همان مورد، یک متخصص تغذیه می توانست برای بیمار توضیحات مفصلی درباره ی غذاهای ملایم از نظر حرارتی، مکانیکی و شیمیایی ارائه دهد. یک چنین دستورالعمل تغذیه ای کاملی می توانست به درمان سریع زخم معده و تیفوئید کمک کند و به طور خودکار علائم بیماری را برطرف سازد. تقریبا همه ی بیماری ها با رژیم غذایی ما ارتباط دارند. برخی از بیماری ها بر اثر رژیم غذایی نامناسب پدید می آیند و برای درمان بعضی از بیماری ها لازم است که رژیم غذایی بیمار اصلاح شود.
چه بیماری هایی ناشی از «کمبود مواد مغذی» در بدن است؟
مصرف بیش از اندازه و یا ناکافی غذاها، منجر به کمبود برخی مواد مغذی در بدن می شود که کم خونی، شایع ترین این گونه «اختلالات کمبودی» است. ریزش مو و ناراحتی های پوستی نیز با کمبود انواع خاصی از ویتامین ها در رژیم غذایی ما مرتبط هستند. بدیهی است که برای برطرف شدن این مشکلات، ما باید رژیم غذایی خود را اصلاح کنیم.
برای سلامتی بدن، «کمیت غذایی» مهم است یا «کیفیت غذایی»؟
برخی از مردم، تحت تأثیر این باور غلط قرار گرفته اند که سلامتی آنها به میزان غذای مصرفی شان بستگی دارد. واقعیت این است که مصرف بیش از اندازه ی غذا موجب چاقی می شود. اگر کالری مصرفی مازاد بر نیاز شما کمی بیش از 100 کیلو کالری در هر روز باشد که معادل مصرف یک عدد موز یا یک مشت بادام زمینی یا یک عدد تخم مرغ است . در یک فاصله ی زمانی 4 تا 5 هفته ای، نیم کیلوگرم به وزن بدن شما اضافه می شود. یعنی در عرض یک سال، وزن شما 5 تا 6 کیلوگرم افزایش می یابد!
اضافه وزن و چاقی باعث ایجاد چه بیماری هایی می شود؟
چاقی، با خود مشکلات عدیده ی دیگری را نیز به همراه می آورد که از آن جمله می توان به بیماری های قلبی، درد مفاصل و ناراحتی های تنفسی اشاره کرد. برای مقابله با تمام این مشکلات، به یک رژیم غذایی ؛ و در این مورد خاص به یک رژیم غذایی کاهنده، نیاز است.
نقش تغذیه مناسب در بهبود بیماری های ناشی از «مشکلات فیزیولوژیکی»
مشکلات فیزیولوژیکی، نظیر تب های تیفوئیدی، سل و امثال آن، اختلالات کبدی و کلیوی و دیگر ناراحتی های جسمانی ما نیز اصلاحات تغذیه ای را ایجاب می کنند. این اصلاحات به نحوی صورت می گیرند که به اندام های بیمار بدن استراحت داده شود، که با این کار، درمان دارویی مؤثرتر می شود.
اهمیت رژیم غذایی مناسب در دوره های مختلف زندگی
در مقاطع تنش فیزیولوژیک، نظیر دوران حاملگی و شیردهی به نوزاد هم، اعمال یک سری تغییرات در رژیم غذایی ضروری است. همچنین با رشد سنی ما هم نیازهای تغذیه ای دگرگون می شوند. این نیازها برای نوزادان، کودکان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان بالاتر از 40 سال و افراد بسیار مسن متفاوت هستند. برای اینکه در طول سال، احساس راحتی و فعالی یا پر انرژی بودن کنید، باید تغییرات فصلی را هم در رژیم غذایی تان منظور کنید.
بنابراین، می بینیم که رژیم غذایی جزء مهم و لاینفکی از زندگی همه ی ماست؛ چرا که به قول معروف "انسان همان چیزی است که می خورد"!
