سقط جنین خود بخودی یک سقط جنین غیر عمدی است به این معنا که جنین قبل از هفته بیستم بارداری سقط می شود. این اتفاق معمولا در دوره سه ماهه یا سه ماه اول بارداری رخ می دهد. سقط جنین خود به خودی ممکن است به دلایل مختلف پزشکی رخ دهد که بسیاری از آنها تحت کنترل شخص نیستند. اما دانستن عوامل خطر، نشانه ها و علل می تواند به شما در درک بهتر این اتفاق کمک کند تا از هر گونه درمان یا پشتیبانی لازم برخوردار شوید. در این مطلب سلام دنیا، درباره علائم و دلایل سقط جنین خود به خودی چیست و عوارض بعد از سقط خوبخودی و راه های درمان آن، صحبت کردیم. با ما همراه باشید.
علائم سقط جنین خود بخودی
علائم سقط جنین خود به خودی بسته به مرحله حاملگی متفاوت است. در بعضی اوقات، سریع اتفاق می افتد به طوری که شما قبل از اینکه حتی به بارداری خود پی ببرید؛ سقط جنین می کنید.
در این قسمت به برخی از علائم سقط جنین خود به خودی اشاره شده است:
- لکه بینی بسیار (لکه خون)
- خونریزی واژینال
- تخلیه بافت یا مایع از واژن
- درد شدید یا گرفتگی شکم
- کمر درد ملایم تا شدید
حتما بخوانید: 15 عوارض سقط جنین که هیچ کس در مورد آنها صحبت نمی کند
در صورت بروز هر یک از این علائم در دوران بارداری، بلافاصله پزشک خود را مطلع کنید. همچنین ممکن است این علائم را بدون سقط جنین خود به خودی داشته باشید. اما پزشک آزمایشاتی انجام می دهد تا اطمینان حاصل کند که همه چیز خوب است.
علت و دلایل سقط جنین خود به خودی
اگرچه مواردی وجود دارد که خطر سقط جنین خود به خودی را افزایش می دهد؛ اما به طور معمول در اثر آن چیزی نیست که شما انجام داده یا انجام نداده اید. اگر در حفظ بارداری خود با مشکل مواجه شده اید؛ پزشک ممکن است علل سقط جنین را بررسی کند. در طول بارداری، بدن شما هورمون ها و مواد مغذی را به جنین در حال رشد خود می رساند. این کار باعث رشد جنین می شود. اغلب سقط جنین غیر عمدی در سه ماهه اول رخ می دهد؛ زیرا جنین به طور طبیعی رشد نمی کند. این اتفاق به علل مختلف روی می دهد.
1. مسائل ژنتیکی یا کروموزومی
کروموزوم ها دارای ژن هستند. در یک جنین در حال رشد، یک مجموعه از کروموزوم های مادر و یک مجموعه از کروموزوم های پدر دخیل هستند.
نمونه هایی از این اختلالات کروموزوم عبارتند از:
- مرگ داخل رحمی جنین: جنین شکل می گیرد؛ اما قبل از اینکه علائمی از سقط جنین را مشاهده نمایید؛ رشد آن متوقف می شود.
- حاملگی پوچ: هیچ جنینی تشکیل نشده است.
- حاملگی مولار: هر دو مجموعه کروموزوم ها متعلق به پدر هستند و هیچ رشد جنینی صورت نمی گیرد.
- حاملگی جزئی مولار: مجموعه کروموزوم مادر باقی مانده؛ اما دو مجموعه کروموزوم از پدر دخیل هستند.
حتما بخوانید: حاملگی مولار چیست
خطاهایی نیز ممکن است به صورت تصادفی رخ دهند، هنگامی که سلول های جنین تقسیم شده یا به علت وجود تخمک یا سلول های اسپرم آسیب دیده است. مشکلات جفت می تواند منجر به سقط جنین شود.
2. شرایط اصولی و سبک زندگی
بسیاری از شرایط بهداشتی و عادات شیوه زندگی ممکن است رشد جنین را با مشکل مواجه کنند. ورزش و مقاربت جنسی باعث سقط جنین خود به خودی نمی شود. کار کردن هم بر رشد جنین تاثیر گذار نیست؛ مگر اینکه در معرض پرتوها و مواد شیمیایی قرار بگیرید.
شرایطی که می توانند در رشد جنین مداخله کنند عبارتند از:
- رژیم غذایی نامناسب یا سوء تغذیه
- مصرف الکل و مواد مخدر
- مادر مسن
- بیماری تیروئید درمان نشده
- مشکلات مربوط به هورمون ها
- دیابت کنترل نشده
- عفونت ها
- ضربه روحی و روانی
- چاقی
- مشکلات دهانه رحم
- رحم با شکل غیر عادی
- فشار خون شدیدا بالا
- مسمومیت غذایی
- داروهای خاص
همیشه قبل از مصرف هر دارویی، با پزشک خود مشورت کنید؛ تا اطمینان حاصل شود که دارو برای استفاده در دوران بارداری ایمن است.
3. سقط جنین یا قاعدگی
بسیاری از موارد سقط جنین خود به خودی زمانی رخ می دهد که شما حتی از بارداری خود مطلع نیستید. علاوه بر این، برخی از علائم یک سقط جنین مشابه دوره قاعدگی و شامل خونریزی و گرفتگی عضلات است.
پس چگونه می توان پی برد که در دوره قاعدگی خود قرار داشته و یا سقط جنین خود به خودی داشته اید؟ برای درک تفاوت بین قاعدگی و سقط جنین، چندین عامل را باید در نظر بگیرید.
- علائم: درد شدید و بیشتر شدن درد در ناحیه کمر و شکم و همچنین خروج مایعات و لخته خون از بدن که می تواند نشان دهنده سقط جنین خود به خودی باشد.
- زمان: سقط جنین زود هنگام در دوران بارداری می تواند با قاعدگی اشتباه گرفته شود. به هر حال، این اتفاق حدود هشت هفته بعد از بارداری، غیر محتمل است.
- مدت علائم: نشانه های سقط جنین معمولا بدتر می شوند و بیشتر از یک دوره قاعدگی طول می کشند.
اگر خونریزی شدید دارید یا فکر می کنید که سقط جنین رخ داده است، باید با پزشک خود تماس بگیرید.
میزان سقط جنین در هفته اول بارداری (سقط خود به خودی جنین در ماه اول)
اغلب سقط جنین ها در سه ماهه اول (12 هفته اول) بارداری رخ می دهند. اولین هفته های بارداری زمانی است که زن در بیشترین خطر سقط جنین خود به خودی قرار دارد. به هر حال، زمانی که بارداری به هفته ششم برسد، از این احتمال کاسته می شود. در هفته های 13 تا 20 بارداری، خطر سقط جنین کمتر می شود. با این حال، مهم است در نظر داشته باشید که خطر بروز سقط جنین پس از آن تغییر بسیاری نمی کند، زیرا ممکن است در هر مرحله از حاملگی عوارض ایجاد شود.
آمار سقط جنین خود به خودی
سقط جنین زودهنگام بسیار شایع است. به گفته کالج متخصص زنان و زایمان (ACOG)، در 10 درصد حاملگی های شناخته شده رخ می دهد. گاهی اوقات علت سقط جنین ناشناخته باقی می ماند. با این حال، کلینیک مایو تخمین زده است که 50 درصد سقط جنین های خود به خودی در اثر مشکلات کروموزومی است. خطر سقط جنین قطعا با افزایش سن، افزایش می یابد.
طبق آمار کلینیک مایو، خطر سقط جنین در سن 35 سالگی 20 درصد است. در سن 40 سالگی به 40 درصد افزایش یافته و در سن 45 سالگی تا 80 درصد افزایش می یابد. سقط جنین خود به خودی به این معنا نیست که نمی توانید بچه دار شوید. طبق آمار کلینیک کلیولند، 87 درصد از زنانی که سقط جنین داشته اند؛ در آینده بچه دار شده اند. تقریبا تنها یک درصد از زنان، سه و یا بیش از سه بار سقط جنین خود به خودی دارند.
خطر سقط جنین خود به خودی
اغلب سقط جنین به علل طبیعی و غیر قابل پیش بینی رخ می دهد. با این حال، برخی از عوامل خطر می تواند احتمال سقط جنین را افزایش دهد. که شامل موارد زیر است:
- ضربه های روحی و روانی
- در معرض مواد شیمیایی مضر یا اشعه قرار گرفتن
- استفاده از مواد مخدر
- سوء مصرف الکل
- مصرف بیش از حد کافئین
- سیگار کشیدن
- دو یا چند سقط جنین متوالی
- داشتن وزن اضافه یا کم
- شرایط مزمن و کنترل نشده مانند دیابت
- مشکلات رحم یا دهانه رحم
افزایش سن نیز می تواند احتمال سقط جنین خود به خودی را افزایش دهد. زنان بالای 35 سال خطر سقط جنین بیشتری نسبت به زنان جوانتر دارند. این خطر در سال های بعد نیز افزایش می یابد.
حتما بخوانید: بهترین و بدترین غذاها بعد از سقط جنین
داشتن یک سقط جنین، خطر بروز سقط جنین های دیگر را افزایش نمی دهد. در حقیقت، اکثر زنان بعد از مدت کوتاهی می توانند بچه دار شوند. سقط جنین پی در پی در واقع بسیار نادر است.
انواع سقط جنین خود به خودی
انواع مختلفی از سقط جنین وجود دارد. با توجه به علائم و مرحله حاملگی، پزشک یکی از موارد زیر را تشخیص می دهد:
- سقط جنین خود به خودی کامل: تمام بافت های بارداری از بدن خارج شده اند.
- سقط جنین خود به خودی ناقص: برخی از بافت ها و مواد وابسته به جفت از بدن خارج شده؛ اما مقداری از آن هنوز در بدن باقی مانده است.
- سقط جنین فراموش شده: جنین بدون اطلاع می میرد ولی شما آن را دفع نمی کنید.
- سقط جنین تهدیدکننده: خونریزی و گرفتگی عضلات به سقط جنین احتمالی اشاره می کند.
- سقط جنین اجتناب ناپذیر: خونریزی، گرفتگی عضلات و آماس گردن نشان دهنده یک سقط جنین اجتناب ناپذیر است.
- سقط جنین عفونی: رحم شما عفونت کرده است.
جلوگیری از سقط جنین خود به خودی
نمی توان مانع از تمام سقط جنین های خود به خودی شد. با این حال، می توانید اقدامات لازم را برای حفظ حاملگی سالم انجام دهید. در این قسمت چند توصیه وجود دارد:
- مراقبت های دوران بارداری را در طول حاملگی خود به طور منظم پیگیری کنید.
- از مصرف الکل، مواد مخدر و سیگار کشیدن در حین بارداری اجتناب نمایید.
- قبل و در حین بارداری، وزن مناسب خود را حفظ کنید.
- از عفونت ها پرهیز کنید. دستان خود را کاملا بشوئید و از اشخاص بیمار دوری کنید.
- مصرف کافئین را به کمتر از 200 میلی گرم در روز محدود نمایید.
- ویتامین های پیش از بارداری را مصرف کنید تا از رشد جنین و دریافت کافی مواد مغذی او اطمینان حاصل شود.
- یک رژیم غذایی سالم و متعادل همراه با مصرف بسیار میوه و سبزیجات داشته باشید.
به یاد داشته باشید که داشتن سقط جنین به این معنی نیست که در آینده بچه دار نخواهید شد. اکثر زنان که سقط جنین داشته اند، بعدها حاملگی بدون مشکل داشته اند. در مورد راه های جلوگیری از سقط جنین بیشتر تحقیق کنید.
سقط جنین دوقلوها
دوقلوها معمولا زمانی اتفاق می افتد که به جای یک تخم، دو تخمک بارور شوند. آنها همچنین می توانند زمانی که یک تخم باردار به دو جنین مجزا تقسیم می شود، رخ دهند. هنگامی که یک خانم دوقلو باردار است، ملاحظات طبیعی بیشتری باید صورت بگیرد. داشتن چند قلو در رحم می تواند در رشد و نمو آنها تاثیر گذار باشد. زنانی که دوقلو یا چند قلو باردار هستند، ممکن است به عوارضی مانند زایمان زودرس، پره اکلامپسی یا سقط جنین دچار شوند.
علاوه بر این، نوعی سقط جنین که سندرم ناپدید شدن دوقلوها نامیده می شود؛ می تواند بر برخی از بارداری های دوقلوها تاثیرگذار باشد. سندرم ناپدید شدن دوقلوها هنگامی رخ می دهد که در زنی که پیشتر دوقلو باردار بوده، فقط یک جنین تشخیص داده شود. در بیشتر مواقع، دوقلو ناپدید شده مجددا به جفت جذب می شود. گاهی اوقات این پدیده سریع رخ می دهد و هرگز متوجه نمی شوید که دوقلو باردار بوده اید.
درمان سقط جنین خود به خودی
درمانی که برای سقط جنین دریافت می کنید؛ بستگی به نوع سقط جنین شما دارد. اگر هیچ بافت حاملگی در بدن شما وجود نداشته باشد (سقط جنین کامل)، به درمان نیازی نیست.
اگر هنوز بافت های مربوط به بارداری در بدن شما موجود است؛ گزینه های مختلفی برای درمان آن وجود دارد:
- کنترل با انتظار: به این معنا که شما صبر می کنید تا بافت های باقی مانده به طور طبیعی از بدن شما خارج شوند.
- کنترل پزشکی: که شامل داروهای پزشکی برای کمک به دفع بافت های باقی مانده است.
- کنترل جراحی: به این معنا که بافت های باقی مانده را از طریق جراحی از بدن خارج می کنند.
عوارض هر یک از گزینه های درمانی فوق بسیار کم است؛ بنابراین می توانید با پزشک خود مشورت نموده تا بهترین روش را انتخاب کنید.
عوارض بعد از سقط خوبخودی
بهبودی بدن بستگی به دوران بارداری شما قبل از سقط جنین دارد. پس از سقط جنین، ممکن است نشانه هایی مانند لکه بینی و ناراحتی های شکمی را تجربه کنید.
اگرچه هورمونهای بارداری ممکن است به مدت چند ماه پس از سقط جنین در خون باقی بمانند؛ دوره قاعدگی شما پس از چهار تا شش هفته باید طبیعی شود. از داشتن رابطه جنسی و یا استفاده از پنبه قاعدگی حداقل به مدت دو هفته بعد از سقط جنین خودداری نمایید.
حمایت پس از سقط جنین
پس از سقط جنین تجربه طیف وسیعی از احساسات، امری طبیعی است. همچنین ممکن است نشانه هایی از قبیل کم خوابی، انرژی کم و گریه مکرر را تجربه کنید. غصه نخورید و هنگام نیاز، از دیگران درخواست حمایت کنید. شما همچنین می توانید به موارد زیر توجه کنید:
- اگر بسیار غمگین هستید، درخواست کمک کنید. ممکن است خانواده و دوستان نتوانند احساسات شما را درک کنند؛ پس به آنها بگوئید که چگونه می توانند به شما کمک کنند.
- هر خاطره ای از لباس کودک، لباس بارداری و خود کودک را تا زمانی که آمادگی دیدن آنها را داشته باشید؛ از خود دور کنید.
- از یک ژست نمادین که ممکن است به خاطر داشته باشید؛ استفاده نمایید. برخی از زنان درخت می کارند و برخی دیگر یک تکه جواهر خاص می آویزند.
- از یک درمانگر درخواست مشاوره کنید مشاوران غم و اندوه می توانند به شما در کنار احساس افسردگی، باخت، یا گناه کمک کنند.
- به یک گروه پشتیبانی حضوری یا آنلاین بپیوندید تا با اشخاص دیگر با تجربه مشابه صحبت کنید.
دوباره باردار شوید
پس از سقط جنین، ایده خوبی است که قبل از بارداری مجدد، منتظر بمانید تا هم از لحاظ فیزیکی و هم از لحاظ احساسی آماده شوید. ممکن است در این زمینه از پزشک خود کمک خواسته و با او مشورت نمایید.
قبل از اینکه دوباره باردار بشوید، یک طرح مفهومی را ایجاد می کنید. سقط جنین معمولا فقط یک بار اتفاق می افتد. با این حال، اگر دو یا چند سقط جنین متوالی داشته اید، پزشک برای تشخیص آنچه که ممکن است موجب سقط جنین قبلی شده باشد، آزمایشاتی را توصیه خواهد کرد. این ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون برای تشخیص عدم تعادل هورمونی
- آزمایشات کروموزوم، با استفاده از نمونه خون یا بافت
- آزمایش لگن و رحم
- اولتراسوند
سخن آخر
اغلب سقط جنین خودبخودی و غیر عمدی در سه ماهه اول رخ می دهد؛ زیرا جنین به طور طبیعی رشد نمی کند. طبق تخمین کلینیک مایو 50 درصد سقط جنین های خود بخودی در اثر مشکلات کروموزومی است. در این مطلب درباره دلایل سقط خودبخودی جنین و روش های پیشگیری و درمان سقط جنین خودبخودی صحبت کردیم. امیدوارم برایتان مفید بوده باشد.