ترس از مرگ بسیار مرسوم است و بسیاری از افراد تا حدودی با این ترس دست به گریبان هستند. میزان وقوع این ترس و دلیل بروز آن در افراد مختلف متفاوت می باشد. در حالی که بعضی ترس ها سالم هستند زیرا ما را هوشیارتر می کنند اما ممکن است ترس از مرگ گاهی تبدیل به ترسی مضر و ناسالم شود.
چه کسانی از مرگ می ترسند؟
ترس از مرگ به حدی مرسوم است که باعث انجام چندین پروژه تحقیقاتی گردیده و تمامی افراد از دانشمندان تا رهبران مذهبی را به خود مشغول نموده است. حتی یک زمینه تحصیلی با نام مرگ شناسی ایجاد شده است که به بررسی واکنش های انسانی در قبال مرگ و مردن می پردازد. یافته های جالبی در خصوص بررسی ترس از مرگ بدست آمده اند. بر اساس نظرسنجی سال 2017 درباره ترس های مردم آمریکا که توسط دانشگاه چاپمن انجام شده است، 20.3% از مردم آمریکا از مرگ "می ترسند" یا "خیلی می ترسند". لازم به ذکر است این نظرسنجی شامل پاسخ های دیگری شامل مرگ که بسیار خاص تر بوده اند نیز می شده است. به عنوان مثال، کشته شدن توسط یک ناشناس (18.3%) یا کشته شدن توسط فردی که می شناسید (11.6%) نیز در میان پاسخ ها بوده اند.
جالب است که تقریباً 20% آمریکایی از صحبت کردن در جمع نیز می ترسند. این تفکر باعث شده جری سنفیلد به عنوان یک کمدین اعلام کند "برای یک فرد عادی آمریکایی، رفتن به مراسم تدفین خوشایندتر از سخنرانی در برابر یک جمع می باشد". زنان معمولاً تمایل بیشتری به ترس از مرگ نسبت به مردان از خود نشان می دهند. شاید دلیل این امر این باشد که زنان معمولاً تمایل بیشتری به اذعان و بحث درباره این گونه ترس ها دارند. این اصل که از لحاظ تاریخی، مردان بیشتر به مردن برای دلیل یا هدفی خاص اعتقاد بیشتری دارند نیز می تواند در این میان تاثیرگذار باشد.
بعضی محققین بر این باورند که افراد جوان بیشتر از افراد مسن از مرگ می هراسند. با این وجود، یک تحقیق نتیجه گرفته است که در بین افراد در حال مرگ در تایوان، ترس از مرگ واقعاً با افزایش سن کاهش نمی یابد. علاوه بر این، همین تحقیق نشان داده است که ترس یک بیمار از مرگ پس از اینکه وی در معرض مراقبت در خانه قرار گرفته، کاهش یافته است. ممکن است این امر در نتیجه آموزش، احساسات و حمایت های روحی و روانی باشد که بیماران در این شرایط از اعضای خانواده خود دریافت می کنند.
انواع ترس از مرگ
می توان ترس عمومی از مرگ را به چندین دسته خاص تقسیم بندی نمود.
1. ترس از درد و عذاب
بسیاری از افراد می ترسند هنگامی که با مرگ روبرو شدند، دچار درد و عذاب شوند. این ترس در بین بسیاری از افراد سالم نیز مانند بیمارانی که بدلیل سرطان یا سایر بیماری های جدی در حال مرگ هستند، دیده می شود. متاسفانه، بسیاری از افراد نمی فهمند که مراقبت تسکین دهنده می توانند به تسکین این گونه دردها و سایر علائم آزار دهنده کمک نماید.
2. ترس از ناشناخته
مرگ کماکان یک نهایت ناشناخته است زیرا هیچ کس در تاریخ بشر از دست آن خلاصی نیافته است تا به دیگران بگوید که واقعاً چه اتفاقی پس از کشیدن آخرین نفس روی می دهد. انسان ذاتاً می خواهد از دنیای اطرافش آگاهی یافته و آن را درک کند. واقعیت این است که هرگز مرگ به طور کامل برای هیچ فرد زنده ای قابل درک نخواهد بود.
3. ترس از عدم وجود
بسیاری از افراد از این ایده که پس از مرگ به طور کامل از بین خواهند رفت، می ترسند. ما می توانیم این ترس را به افراد آتئیست یا افرادی که هیچ گونه باور روحانی یا مذهبی ندارند، مرتبط بدانیم. اما حقیقت این است که بسیاری از معتقدین نیز کماکان نگران این هستند که باور آنها در مود جهان پس از مرگ واقعی و درست نباشد یا نتوانند به زندگی ابدی پس از مرگ در دوران زندگی فعلی شان دست یابند.
4. ترس از تنبیه ابدی
مشابه ترس از عدم وجود، این باور نیز صرفاً مختص افراد بدون اعتقاد دینی و مذهبی نمی باشد. بسیاری از افراد (صرف نظر از باورها یا ناباوری های مذهبی) می ترسند که برای آنچه در این زندگی انجام داده یا نداده اند، تنبیه شوند.
5. ترس از دست دادن کنترل
ذات انسان به طور کلی به دنبال کنترل شرایطی است که با آن روبرو می شود اما مرگ کماکان چیزی است که ما تقریباً هیچ کنترلی بر آن نداریم. این امر بسیاری از افراد را می ترساند. بعضی افراد ممکن است حتی تلاش کنند تا با رفتار بسیار محتاطانه و پرهیز از خطرات یا انجام مکرر آزمایشات سلامت به نوعی مرگ را کنترل کنند.
6. ترس از آنچه برای عزیزان ما روی خواهد داد
یک دلیل دیگر ترس از مرگ، نگرانی در مورد آن چیزی است که برای افرادی که نیازمند مراقبت ما می باشند، پس از مرگ ما روی خواهد داد. به عنوان مثال، والدین ممکن است در مورد نوزاد یا کودک خردسال خود نگران باشند. اعضای خانواده که از عزیزشان نگهداری می کنند ممکن است بترسند که در نبود آنها دیگران نتوانند نیازها و درخواست فراوان آن فرد را بدرستی برآورده سازند. مردی که مسئول یک خانواده است ممکن است این ترس را داشته باشد که با مرگ وی چه بر سر زن و فرزندانش خواهد آمد.
7. ترس سالم و ناسالم در قبال مرگ
به طور کلی، ترس از مرگ می تواند در واقع برای انسان ها به نحوی سالم در نظر گرفته شود. وقتی ما از مرگ می ترسیم، با دقت بیشتری عمل کرده و اقدامات احتیاطی لازم را برای به حداقل رساندن خطرات احتمالی مانند بستن کمربند ایمنی خودرو یا پوشیدن کلاه ایمنی در هنگام موتورسواری انجام دهیم. یک ترس سالم از مرگ همچنین به ما یادآوری می کند که نهایت بهره را از زندگی خود برده و به دوستان و آشنایان خود بی توجه نباشیم. ترس از واقعیت مرگ همچنین می تواند ما را به تلاش بیشتر برای باقی گذاشتن میراثی جاویدان ترغیب نماید. جرج برنارد شاو این مطلب را به بهترین نحو بیان کرده است: "من می خواهم در هنگام مرگ به طور کامل مصرف شده باشم و برای همین هر چه سخت تر تلاش کنم بیشتر زندگی خواهم کرد."
از طرف دیگر، ترس ناسالم از مرگ می تواند گاهی آن قدر شدید شود که زندگی روزمره فرد را دچار مشکل نماید. این وضعیت که مرگ هراسی نامیده می شود در واقع نوعی ترس آزاردهنده از مرگ است که می تواند تمامی افکار فرد را تحت تاثیر قرار دهد. این ترس حتی می تواند بر ساده ترین تصمیمات این گونه افراد مانند خروج از خانه برای کارهای ضروری نیز تاثیر گذارد.
نتیجه گیری
ترس از مرگ طبیعی بوده و بسیاری از افراد این ترس را تا حدودی تجربه می کنند. اگر احساس می کنید این ترس در شما به حد "مرگ هراسی" رسیده است، بهتر است به یک متخصص سلامت روان (روانپزشک) ماهر در این زمینه مراجعه نمایید.