اغلب شنیده ام مردم رفتار شخص دیگری را "سمی" می دانند، اما من فکر نمی کنم که هرگز شنیده باشم که شخصی اعتراف کند: "رفتار من سمی است". در واقع، در اکثر موارد شرایط خاصی رفتارهای سمی از خود نشان می دهیم.
چه چیزی باعث رفتار "سمی" می شود؟
همه رفتارهایی که فرد دیگری را ناراحت می کند، به یک اندازه مضر نیست. برخی از صدمات براحتی از قلم انداخته می شود. به عنوان مثال، از نظر شما و همسرتان ممکن است موضوعی در یک بحث داغ بسیار غیر منصفانه باشد، اما شما به سرعت یکدیگر را می بخشید و هیچ آسیبی در درازمدت به شخص دیگری وارد نمی کنید.
رفتارهای دیگر منجر به زخم های عمیق و اثرات طولانی مدت می شود. برای مثال، سوءاستفاده عاطفی می تواند نه تنها به هسته یک رابطه آسیب برساند، بلکه می تواند فرد را برای طولانی مدت در زندگی ستیزه جو کند. به همین ترتیب، رفتار سمی چیزی است که باعث ایجاد محدودیت در رشد یک رابطه می شود.
انواع معمول رفتارهای سمی
کشف رفتارهای سمی در خودمان می تواند بسیار سخت باشد. در حقیقت، ما می توانیم این رفتارها را برای بسیاری دوستان و همراهانمان در زندگی انجام دهیم و هرگز متوجه مقدار آسیب این رفتار به آنها و خودمان نباشیم.
در اینجا رفتارهای سمی غیرقابل شناختی که اغلب در رفتار درمانی مشاهده می کنم آورده شده است:
رفتار سمی شماره 1 : به حداقل رساندن درد کسی
در زمان نیاز افراد به جای همدلی با آنها از جملات بی پایه ای مانند «برای هر اتفاقی دلیلی وجود داره» یا «این نیز باید بگذرد» استفاده می کنید. احتمالا به صورت ناخواسته رنج دیگران را بیهوده فرض می کنید.
برای این رفتار سمی چه کاری باید انجام دهید
به دیگران اجازه دهید تجربه را بگذرانند بدون آنکه سعی کنید رنج آنها را رد کنید. برای گسترش همدلی درست تلاش کنید تا بتوانید دیدگاه دیگران را درک کنید. ممکن است اکنون برای یادگیری درس زندگی آنها طراحی شده باشد؛ در حال حاضر، به جای ارزیابی تجربیات آنها تنها عشق و اهمیت خود را منتقل کنید.
رفتار سمی شماره 2 : منتقد دائمی
این الگو مخصوصا در میان والدین بزرگسالان رایج است. مهم نیست که شخص دیگری چه کاری انجام دهد، شما با آن برخورد می کنید؛
تربیت آنها ساده گیرانه بوده است؛ لباس آنها کاملا درست نیست، خانه آنها نیاز به تمیز کردن احتیاج دارد. شما ممکن است فکر کنید که در حال کمک کردن هستید، اما فردی که در حال دریافت این نقد است آزار می بیند.
برای این رفتار سمی چه کاری باید انجام دهید
قبل از ارائه نظرات و راهنمایی های خود، به دقت در مورد چگونگی دریافت آن از طرف مقابل فکر کنید. به عنوان مثال، به یاد داشته باشید که انتقادات والدین تقریبا هرگز جالب نیستند.
رفتار سمی شماره 3 : ابراز خشم غیر مستقیم
مناقشه ناراحت کننده است و بنابراین شما احساس خستگی خود را به طور غیر مستقیم به کسی اعلام می کنید - چیزی که اغلب به عنوان رفتار "غیر فعال - تهاجمی" نامیده می شود. به عنوان مثال، شما ممکن است شوخی در مورد ظاهر شخصی انجام دهید که در واقع یک نقد بسیار نازکی است؛ اگر آن را به طور طنز بیان کنید رفتار عصبانی طرف مقابل به نظر غیر منطقی می آید.
یا شاید شما ناراضی باشد که از شما خواسته شده کاری را تا دیروقت انجام دهید. این رفتارها به خصوص مضر هستند، زیرا واکنش به آنها تا حدی در وجود شما پنهان شده اند، و گفت و گو و کار با طرف مقابل را دشوار می سازد.
برای این رفتار سمی چه کاری باید انجام دهید
با خودتان در مورد احساساتی که منجر به این رفتار شده است صادق باشید. اگر از چیزی ناراضی هستید و یک زمان مناسب و روش مستقیم و صادقانه برای ابراز آن پیدا کنید.
رفتار سمی شماره 4 : اجتناب از صمیمیت واقعی
شما ارتباطات عاطفی با دیگران برقرار می کنید، اما راه هایی برای اطمینان از این که رابطه خیلی نزدیک نیست، پیدا می کنید. شاید شما از نظر احساسی کنار بکشید، یک بحث را شروع کنید، دائما مسخره بازی درآوردید، یا دلایل برای صرف زمان کمتری با هم داشته باشید. در این فرایند شما فرد مقابل را با احساسی گیج شده و ناراحت رها می کنید.
برای این رفتار سمی چه کاری باید انجام دهید
نگاهی دقیق به الگوهای خود در روابط داشته باشید. به اطلاعات مربوط به "سبک دلبستگی" در کتابها نگاه کنید، این چگونگی ارتباط ما با دیگران است. شاید نیاز به درمان این رفتار پیدا کنید.
رفتار سمی شماره 5: غایب بودن در زمان مورد نیاز
شما پشتیبانی مناسب را از فردی که به آن نیازمند است انجام نمی دهید. ممکن است در ابتدا حامی باشید و قول بدهید که همیشه در کنار آنها هستید، اما در عوض به دلایلی متعهد به قول خود عمل نکنید.
برای این رفتار سمی چه کاری باید انجام دهید
در مورد افرادی که به آنها نزدیک هستید و لحظات سختی می گذرانند فکر کنید. از آنها بپرسید به چه چیزی نیاز دارند. یادآوری ها را در تقویم خود قرار دهید تا چیزی را فراموش نکنید. و به یاد داشته باشید، حضور ناقص افراد بهتر از غیاب آنها به طور کلی است.
رفتار سمی شماره 7: پنهان کردن مشکلات
شما به دوستان نزدیک خود در مورد مشکلاتی که دارید مانند مشکلات مالی، مسائل کاری یا اعتیاد حرفی نمی زنید. شما ممکن است به خودتان اطمینان دهید که از شخص دیگری محافظت می کنید یا اینکه به محض اینکه «مسائل را سامان دهید» به آنها اطلاع خواهید دهید. در واقعیت، شخص دیگری رفتار مرموز شما را بی انصافی در نظر می گیرد که برای روابط سمی است.
برای این رفتار سمی چه کاری باید انجام دهید
آشکارا با افرادی که باید بدانند راجع به مشکلاتتان صحبت کنید. احتمالا در ابتدا دردناک خواهد بود، اما در بلند مدت درد شما و دیگران کاهش خواهد داد.
رفتار سمی شماره 8: دائما پریشان هستید
این یکی از رفتاری است که به سختی به عنوان رفتار سمی شناخته می شود. هیچ اختلاف آشکار با شخص دیگری وجود ندارد، شما فقط با مسائل دیگری در تمام طول روز مشغول به کار هستید، بدون توجه به حضور افرادی که در اطراف شما هستند. این روزها منشأ حواس پرتی اغلب از گوشی های ما سرچشمه می گیرد، با دریافت هر پیام از طرف گوشی از زندگی واقعی فاصله می گیریم.
برای این رفتار سمی چه کاری باید انجام دهید
زمان را کنار بگذارید وقتی قرار است اوقاتی را با افرادی که دوستشان دارید بگذرانید. گوشی را در زمانهایی مانند میز شام، جایی که به آزادی می توانید به افراد در اطراف خود نگاه کنید کنار بگذاربد. همچنین گذراندن دوره آموزش آگاهی ذهن را که شامل همه چیز در مورد حضور و تمرکز بر آنچه مهم است، می شود را برای خود در نظر بگیرید.
اگر شما خود را دچار هر کدام از این رفتارهای سمی دیدید نگران نباشید. هیچ کس کامل نیست و این واقعیت است اما اینکه شما قادر به دیدن نقاط ضعف خودشدید یک نشانه خوب است. این بدان معنی است که شما می توانید تغییر کنید. خوشبختانه ما در زندگی هایمان نسبتا افراد کمی را اینچنین تجربه می کنیم. باید کمی صداقت داشته باشید تا افرادی که به شما نزدیک هستند را از این قبیل رفتارها آگاه کنید. همانطور که برای تغییر رفتار خود کار می کنید، مراقب باشید که خودتان را با سوء رفتارهای احساسی سوق ندهید (مثلا خود را "شخص وحشتناک" صدا کنید تا باورتان شود رفتار سمی دارید.) در حالی که شما مهربانی را برای دیگران خرج می کنید، به یاد داشته باشید که بعضی ها را برای خودتان ذخیره کنید.