من یک راهب ذن نیستم و هرگز هم نخواهم بود. با این حال، از روشی که آنها سعی میکنند زندگی خود را سپری کنند الهام زیادی میگیرم: سادگی زندگیشان، تمرکز و حضور ذهن در هر فعالیت، آرامش و صلحی که در روزهایشان پیدا میکنند. شاید شما هم نخواهید یک راهب ذن شوید، اما میتوانید زندگی خود را به روشی بیشتر شبیه به زندگی ذن زندگی کنید، فقط با پیروی از چند قانون ساده. در این مقاله سلام دنیا ما قصد داریم تا با شما درباره 12 قاعده و قوانین اساسی زندگی راهب ذن برای آموزش هنر زندگی آسوده و ساده صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
چرا باید بیشتر شبیه راهب های ذن زندگی کنیم؟
چون چه کسی از ما نمیتواند کمی تمرکز، آرامش و حضور ذهن بیشتر در زندگی خود داشته باشد؟ زیرا راهبهای ذن صدها سال است که زندگی خود را وقف حضور کامل در هر کاری که انجام میدهند، اختصاص و خدمت به دیگران کردهاند. زیرا آنها نمونهای الهامبخش برای زندگی ما هستند و این که ما بتوانیم واقعاً به آن آرمان برسیم یا نه، مهم نیست.
یکی از راهبهای ذن مورد علاقه من، تیک نات هان، قوانین را در چند کلمه ساده خلاصه کرده است: «لبخند بزن، نفس بکش و آهسته برو.» بهتر از این نمیشود. با این حال، برای کسانی که دوست دارند جزئیات بیشتری بدانند، فکر کردم برخی از چیزهایی را که در تجربههای خودم از زندگی به سبک ذن کشف کردهام و بسیار موثر بوده، به اشتراک بگذارم. من استاد ذن نیستم . حتی ذن بودایی هم نیستم. اما متوجه شدهام که اصول خاصی وجود دارد که میتوان آنها را در هر زندگی، بدون توجه به باورهای مذهبی یا سطح زندگی به کار برد.
حتما بخوانید: بهترین راه شروع مدیتیشن برای مبتدیان
هنر زندگی آسوده با 12 قواعد اساسی سبک زندگی ذن
1. فقط یک کار را در یک زمان انجام بده
این قانون (و برخی قوانین بعدی) برای خوانندگان قدیمی آشناست. این قانون بخشی از فلسفه من است و همچنین بخش جدانشدنی از زندگی یک راهب ذن: تمرکز بر یک کار، نه چندکارگی.
وقتی در حال ریختن آب هستی، فقط آب بریز. وقتی غذا میخوری، فقط غذا بخور. وقتی حمام میکنی، فقط حمام کن. سعی نکن همزمان با غذا خوردن یا حمام کردن، چند کار دیگر هم انجام دهی. ضربالمثل ذن میگوید: «وقتی راه میروی، فقط راه برو. وقتی غذا میخوری، فقط غذا بخور.»
2. آن را آهسته و با دقت انجام بده
شاید فقط یک کار را انجام دهی، اما آن را با عجله انجام دهی. در عوض، وقت بگذار و آهسته حرکت کن. رفتارهایت را آگاهانه و با دقت انجام بده، نه با عجله و بیبرنامه. این کار نیاز به تمرین دارد، اما به تو کمک میکند تا روی کاری که انجام میدهی تمرکز بیشتری داشته باشی.
3. آن را به طور کامل انجام بده
ذهن خود را بهطور کامل معطوف همان کاری کن که انجام میدهی. تا زمانی که آن کار را کامل نکردهای، سراغ کار بعدی نرو.اگر به هر دلیلی مجبور شدی کاری را ناتمام رها کنی، حداقل تلاش کن آن را کنار بگذاری و محیط اطراف را مرتب کنی. مثلاً اگر یک ساندویچ آماده کردهای، قبل از خوردن آن، وسایلی را که استفاده کردهای سر جایشان بگذار، پیشخوان را تمیز کن و ظرفها را بشوی. وقتی این کار را تمام کردی، میتوانی با ذهنی آزادتر و تمرکز بیشتر، سراغ کار بعدی بروی.
حتما بخوانید: آموزش هرس کردن باغ ذن
4. کمتر انجام بده
یک راهب ذن زندگی تنبلی ندارد؛ او صبح زود بیدار میشود و روزی پر از کار دارد. اما لیست کارهایش بیپایان نیست — او تنها کارهای مشخصی را برای امروز در نظر میگیرد و بیشتر از آن انجام نمیدهد. اگر کمتر انجام دهی، میتوانی آن کارها را با آرامش، کاملتر و با تمرکز بیشتری انجام دهی. اگر روزت را پر از کار کنی، مجبور خواهی بود بدون توقف از یک کار به کار دیگر بپردازی و فرصتی برای فکر کردن به آنچه انجام میدهی نداشته باشی.
5. بین کارها فاصله بگذار
این اصل مرتبط با قانون «کمتر انجام دادن» است، اما راهی برای مدیریت برنامه روزانهات است تا همیشه زمان کافی برای انجام هر کار داشته باشی. کارهایت را بهصورت پشت سر هم برنامهریزی نکن — بلکه بین کارهایت فاصله بگذار. این کار برنامهای آرامتر و منعطفتر به تو میدهد و اگر یک کار بیشتر از حد انتظار طول کشید، جای جبران وجود دارد.
حتما بخوانید: استفاده از تکنیک پومودورو برای درس خواندن
6. آیینها و عادات خاصی ایجاد کن
راهبان ذن برای بسیاری از کارهایی که انجام میدهند آیین و مراسم خاصی دارند، از خوردن غذا گرفته تا تمیز کردن و مدیتیشن. آیین به کاری معنا و اهمیت میبخشد — اگر کاری بهاندازهای مهم است که آیین مخصوص خودش را داشته باشد، پس شایسته است که تمام توجهت را به آن اختصاص دهی و آن را با آرامش و دقت انجام دهی. لازم نیست آیینهای راهبان ذن را یاد بگیری — میتوانی آیینهای خودت را بسازی؛ مثلاً برای آماده کردن غذا، خوردن، تمیز کردن، کاری که قبل از شروع کار انجام میدهی، آنچه هنگام بیدار شدن و قبل از خواب انجام میدهی، یا حتی قبل از ورزش. هر چیزی که بخواهی میتوانی انتخاب کنی.
7. زمان مشخصی را برای کارهای خاص تعیین کنید
در زندگی یک راهب ذن، زمانهای مشخصی برای انجام فعالیتهای مختلف وجود دارد؛ زمانی برای استحمام، زمانی برای کار، زمانی برای تمیز کردن و زمانی برای غذا خوردن. این کار تضمین میکند که این امور بهصورت منظم انجام شوند. شما نیز میتوانید برای فعالیتهای خود زمان مشخصی تعیین کنید، چه کار باشد، چه تمیز کردن، ورزش یا تأمل و تفکر آرام. اگر انجام کاری بهاندازهای مهم است که باید بهطور منظم انجام شود، بهتر است برای آن زمان خاصی در نظر بگیرید.
8. زمانی را به نشستن اختصاص دهید
در زندگی راهب ذن، مدیتیشن نشسته یکی از مهمترین بخشهای روز است. هر روز زمانی مخصوص فقط برای نشستن و مدیتیشن تعیین شده است. این مدیتیشن در واقع تمرینی است برای یادگیری حضور در لحظهی حال. شما میتوانید زمانی را به مدیتیشن نشسته اختصاص دهید یا همان کاری را که من انجام میدهم امتحان کنید: من دویدن را به عنوان روشی برای تمرین حضور در لحظه انتخاب کردهام. شما نیز میتوانید هر فعالیتی را به همین شکل استفاده کنید، به شرط آنکه آن را بهطور منظم انجام دهید و تمرین حضور در لحظه را داشته باشید.
9. لبخند بزنید و به دیگران خدمت کنید
راهبان ذن بخشی از روز خود را به خدمت به دیگران اختصاص میدهند، چه دیگر راهبان در صومعه و چه مردم بیرون از آن. این کار به آنها تواضع میآموزد و اطمینان میدهد که زندگیشان صرفاً خودخواهانه نیست، بلکه وقف دیگران است. اگر والد هستید، احتمالاً بخشی از وقت خود را در خدمت به اعضای خانواده میگذرانید، و حتی کسانی که والد نیستند ممکن است چنین کنند. همچنین لبخند زدن و مهربانی با دیگران میتواند راهی عالی برای بهبود زندگی اطرافیانتان باشد. همچنین میتوانید به فعالیتهای داوطلبانه در امور خیریه بپردازید.
10. تمیز کردن و آشپزی را به مدیتیشن تبدیل کنید
علاوه بر مدیتیشن نشسته (زادزن) که پیشتر ذکر شد، آشپزی و تمیز کردن دو بخش ارزشمند از روز یک راهب ذن هستند. هر دو روشهای بسیار خوبی برای تمرین ذهنآگاهی به شمار میروند و میتوانند آیینهایی روزانه و مهم باشند. اگر آشپزی و تمیز کردن برای شما کارهای خستهکننده و کسالتآوری به نظر میرسند، سعی کنید آنها را به عنوان نوعی مدیتیشن انجام دهید. تمام ذهن خود را به این کارها معطوف کنید، تمرکز کنید و آنها را به آرامی و کامل انجام دهید. این کار میتواند تمام روز شما را تغییر دهد و در عین حال خانهای پاکیزهتر به شما هدیه دهد.
حتما بخوانید: انواع مهارت های 12 گانه زندگی برای مستقل بودن
11. فکر کنید چه چیزهایی واقعاً لازم است
زندگی یک راهب ذن تقریباً خالی از چیزهای غیرضروری است. او کمدی پر از کفشهای مختلف یا لباسهای مد روز ندارد. یخچال و کابینتهایش پر از خوراکیهای ناسالم نیست. وسایل جدید و گجتهای پیشرفته، خودرو، تلویزیون یا آیپاد هم ندارد. او فقط لباسهای ساده، سرپناه پایه، وسایل ابتدایی، ابزارهای لازم و غذای ساده (معمولاً وعده های گیاهی شامل برنج، سوپ میسو، سبزیجات و سبزیجات ترشی) دارد. البته منظور من این نیست که شما باید دقیقاً مانند یک راهب ذن زندگی کنید — من قطعاً اینطور نیستم — اما این زندگی به ما یادآوری میکند که بسیاری از چیزهای زندگی ما غیرضروری هستند و بهتر است به این فکر کنیم که واقعاً چه چیزهایی برای ما لازم است و آیا داشتن تمام چیزهای غیرضروری واقعاً اهمیت دارد یا خیر.
12. ساده زندگی کنید
مُستلزم قاعده قبلی این است که اگر چیزی ضروری نیست، احتمالاً میتوانید بدون آن زندگی کنید. ساده زندگی کردن یعنی رهایی از هرچه غیرضروری و کم اهمیت است، تا جای کافی برای آنچه ضروری است باز شود. حالا ضرورتها برای هر فرد متفاوت است. برای من، خانواده، نوشتن، دویدن و مطالعه ضروری است. برای دیگران، یوگا و وقت گذراندن با دوستان نزدیک ممکن است ضروری باشد. برای بعضی دیگر، مراقبت از بیماران، کار داوطلبانه، رفتن به کلیسا و جمع آوری کتاب های کمیک ممکن است اولویت باشد. هیچ قانونی وجود ندارد که بگوید چه چیزی باید برای شما ضروری باشد — اما بهتر است فکر کنید مهمترین چیزها در زندگی شما کدامند و با حذف موارد کم اهمیتتر، جای کافی برای آنها باز کنید.
سخن آخر
به گفته شونریو سوزوکی:: «ذن نوعی هیجان نیست، بلکه تمرکزی است بر فعالیتهای معمول و روزمرهی ما.» ما در این مطلب سلام دنیا به بیان قوانین و سبک زندگی راهب ذن برای داشتن زندگی آسوده به شما پرداختیم. امیدوارم این مطلب برایتان مفید بوده باشد. می توانید نظرات و سوالات خود را در این خصوص با ما در بخش نظرات در میان بگذارید. همچنین می توانید این مقاله را در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید.
مقالات مرتبط:
چگونه بفهمیم که به تراپی نیاز داریم
رسیدن به صلح و آرامش درونی با 15 روش ساده و کارآمد
شاه کلید حل مشکلات زندگی در قرآن
دیدگاه ها