سقط جنین به تولد نوزاد قبل از تکمیل رشدش گفته می شود، طب سنتی برای پیشگیری از سقط جنین توصیه هایی ارائه داده است که ما در این مطلب سلام دنیا شما را با آنها آشنا خواهیم کرد.
جلوگیری از سقط جنین در طب سنتی
درمان کم خونی و ضعف
کم خونی و ضعف یکی از دلایل سقط جنین مادر است. در ابتدا بارداری بعضی از خانم ها دچار ضعف، سستی، بی‌حالی، بی‌حسی انگشتان و …می‌شوند. این علائم تا حدودی طبیعی محسوب می شوند. اما در مواردی که علائم شدید وجود داشته باشد، می‌تواند ضعف جنین و سقط را در پی داشته باشد. بنابراین برای پیشگیری از از سقط بهتر است کم‌خونی درمان و مادر تقویت (به ویژه با تمرکز بر روی تغذیه و ورزش) شود. حذف کردن غذاهای سودازا و مصرف غذاهای خونساز به همراه ورزش منظم برای مادران ضروری است. در ادامه چند نمونه غذای مقوی و خونساز برای قبل از بارداری ارائه شده است.
- شربت آبلیمو عسل
- زرده تخم مرغ نیم برشت
- آب آهن تاب
- مربای عسلی به
- مربای عسلی زردک (برای خانم های سردمزاج)
- حلیم با گوشت بره
- ماءاللحم
- سویق
رفع سوء مزاج رحم (به ویژه سوء مزاج سرد و تر)
اقدام به بارداری در صورت ابتلا به بیماری‌های رحم و نامنظم بودن چرخه قاعدگی، ممکن است برای این خانم ها در حین بارداری مشکلاتی را ایجاد کند. علائمی چون خونریزی زیاد قاعدگی، سوء مزاج‌های سرد و تر رحم (با ترشحات زیاد در غیر قاعدگی)، عفونت‌های رحمی، تاخیر در قاعدگی و … باید براساس درمان های با طب سنتی برطرف شوند.
پاکسازی بدن از مواد زائد
خون قاعدگی یکی از مسیرهای دفع مواد زائد در خانم ها است. از آنجایی که با شروع بارداری دفع خون امکان پذیر نیست، درصورتی که مواد زائد در بدن مادر وجود داشته باشد، مشکلات زیادی (از جمله اختلال در اشتها و بیماری های پوستی) را در پی خواهد داشت. در برخی موارد این مواد زائد به سمت رحم رفته و با کوچکترین تحریک باعث شروع خونریزی و در نتیجه سقط جنین می شود. به همین دلیل باید قبل از بارداری بدن از مواد زائد پاکسازی شود.
حتما بخوانید: پاکسازی رحم از عفونت با داروهای گیاهی
البته انتخاب روش مناسب و انجام روش اصولی باید با تایید و تحت نظر پزشک آگاه و با تجربه طب سنتی صورت بگیرد.
تقویت کمر و رفع سستی آن
سستی کمر هم یکی از مشکلاتی است که برخی خانم ها در بارداری دچار ان می شوند. این مشکل حتی در خانم هایی که قوت بدنی بالا دارند و مشکلات رحمی ندارند نیز رخ می دهد. رابطه جنسی نامناسب، تغذیه نامناسب، ورزش های غیراصولی، عدم رعایت تدابیر دوران قاعدگی یا سابقه سقط مکرر از دلایل بروز این مشکل هستند. در طب سنتی برای رفع این مشکل چند توصیه مختصر وجود دارد:
- رعایت نکات دوران قاعدگی بخصوص خودداری کردن از حمام و عدم مصرف ترشی
- استفاده از شال کمر (خصوصاً در هوای سرد و دوران قاعدگی) (البته نباید سفت بسته شود.)
- خووداری از تکان های شدید در رابطه جنسی و اشکال غیرمتعارف ایجاد رابطه
- ماساژ دادن کمر با روغن های قابض مانند روغن به، روغن آس، روغن مصطکی، روغن گل سرخ و …
- مصرف قرص کمر
- انجام ورزش های سبک که در آن ها حرکات کمر زیاد و خسته کننده وجود نداشته باشد
- پرهیز از افراط در رابطه جنسی و پرهیز از تاخیر زیاد در ایجاد رابطه (حفظ تعادل)
- ماساژ ملایم کمر بعد از استحمام و رابطه جنسی
انتخاب زمان مناسب
در طب سنتی برای اقدام به بارداری فاصله زمانی بعد از قاعدگی تا شروع قاعدگی بعدی، توصیه شده است. زمان مناسب یکی از نشانه های سلامت رحم محسوب می شود. در صورت وجود حرارت و سوزش در ناحیه رحم و واژن بعد از قاعدگی تا برطرف شدن این حرارت باید رابطه را به تاخیر بیاندازید. همچنین اگر ترشحات رحمی زیاد باشد برای رفع مشکل تغذیه مناسب و اصلاح سبک زندگی را در پیش بگیرید و در زمان مناسب اقدام به برقراری رابطه جنسی نماید.
آب و هوای پیرامون
خانمی که قصد بارداری دارد باید در هوای سالم و تمیز تنفس کند و از استشمام بوهای بد و نامطبوع خودداری کند. بوی خوش در حفظ نطفه و کمک به باروری موثر است.
فعالیت بدنی
خانم ها نه تنها بعد چند ساعت از نزدیکی بلکه باید تا چند روز از انجام فعالیت خسته کننده و انجام کارهای سنگین و بلند کردن اجسام پرهیز کنند. انجام ورزش های سریع و حرکات ورزشی دراین بازه زمانی توصیه نمی شود.
داروهای جلوگیری از سقط جنین
برخی از پزشکان برای هر خانمی که سقط مکرر داشته است، شیاف یا آمپول پروژسترون تجویز می کنند. اما سایر پزشکان تنها در شرایط که خانم سطح پروژسترون کمی دارد، آن را تجویز می کنند. اما امروزه بسیاری از پزشکان شیاف پروژسترون را برای مادرانی که در اوایل بارداری دردهای پریودی دارند و به منظور جلوگیری از سقط جنین تجویز می کنند. درمورد موثر بودن مکمل های پروژسترون برای جلوگیری از سقط جنین نظر قطعی وجود ندارد.
آمپول پروژسترون برای جلوگیری از سقط
دانشمندان متوجه شده اند که هورمون پروژسترون در اوایل بارداری نقش موثری دارد. بعضی از آنها معتقدند که دریافت پروژسترون بیشتر در جلوگیری از سقط جنین موثر عمل می‌کند. شواهد تحقیقات نشان داد تزریق پروژسترون در زنان در معرض خطر سقط جنین، به آنها برای داشتن بارداری موفق کمک می‌کند. علاوه براین، تزریق این آمپول عوارض جانبی خاصی را هم در پی نداشته بنابراین تزریق آمپول پروژسترون برای خانم هایی که در معرض سقط جنین قرار دارند یا سابقه سقط داشته اند،موثر است.
قرص جلوگیری از سقط جنین
نتایج برخی از تحقیقات نشان می دهد که تجویز داروی پروژستوژن خوراکی به زنان مبتلا به سقط مکرر در اوایل دوران بارداری ممکن است به کاهش میزان سقط جنین در آن بارداری از 27.5% تا 20.1% کمک کند.البته این نتایج براساس شواهدی فقط با کیفیت متوسط بدست امده اند و در مورد موثر بودن این دارو حتما با پزشک خود مشورت کنید.
قرص ایزوپرین برای جلوگیری از سقط
قرص ایزوپرین (Isuprine) یکی از داروهای جلوگیری از انقباضات رحمی و سقط جنین محسوب می شود. در صورتیکه علت مصرف این دارو جلوگیری از سقط جنین باشد، باید فعالیت‌ها و انقباضات رحمی تحت کنترل قرار داشته باشد. مقدار مناسب این دارو و مدت زمان مصرف آن برای هر فرد متفاوت است و حتما باید توسط پزشک، مشخص شود. به طور کلی مقدار مصرف این دارو برای جلوگیری از زایمان زودرس 3 الی 4 نوبت در روز و در هر نوبت حدود 10 تا 20 میلی‌گرم است.
شیاف سیکلوژست برای جلوگیری از سقط
شیاف پروژسترون که با نام تجاری سیکلوژست شناخته می شود حاوی هورمون فعال زنانۀ پروژسترون است و در موارد متعدد، به خصوص درمان سندرم پیش از قاعدگی، افسردگی پس از زایمان و افزایش شانس بارداری و جلوگیری از سقط جنین در درمان‌های ناباروری، مانند IVF، تجویز می شود. یکی از کاربردهای مهم شیاف پروژسترون تقویت باروری و جلوگیری از سقط جنین است.
شروع مصرف شیاف باید در روز بارورسازی تخمک شروع شود و در صورت شروع بارداری، برای تکمیل رشد جفت باید مصرف آن تا 38 روز ادامه پیدا کند. ادامۀ مصرف این دارو، با نظر و طبق دستور پزشک می‌تواند در تقویت بارداری و جلوگیری از سقط جنین اثربخش باشد. طریقه مصرف شیاف‌های سیکلوژست بصورت مقعدی یا واژنی است تا پس از ذوب از طریق رگ‌های متعدد این دو ناحیه جذب شوند.لازم به ذکر است، در صورتی که شیاف سیکلوژست برای تقویت بارداری و جلوگیری از سقط جنین تجویز شود،حتما باید به صورت واژینال استفاده شود.
راههای جلوگیری از سقط جنین
روش های زیر برای جلوگیری از سقط جنین موثر هستند:
- استراحت در رختخواب
- پرهیز از رابطه جنسی
- درمان هر بیماری زمینه ای که ممکن است موجب خونریزی شود.
- تزریق هورمون پروژسترون
- تزریق Rh ایمونوگلوبولین در صورتی که کودک Rh خون مثبت داشته باشد و مادر دارای Rho منفی باشد.
راههای جلوگیری از سقط جنین در ماههای اول
حتی در صورت ابتلا به بیماری زمینه ای مادر هم امکان کنترل و مدیریت تحت نظر پزشک برای جلوگیری از سقط جنین وجود دارد،رعایت موارد زیر هم موثر است.
مراجعه به پزشک قبل از بارداری
مراجعه به موقع و مشورت با متخصص زنان یکی از راههای اصولی جلوگیری از سقط جنین در ماههای اول بار داری محسوب می شود. پزشک با بررسی سابقه پزشکی شما و سوالاتی درباره شیوه زندگی‌تان، بررسی آزمایش سالانه و برای تعیین گروه خونی، فاکتور RH و مصونیت در مقابل آبله مرغان و سرخجه از شما نمونه خون می‌گیرد. درصورتی که تاکنون واکسن این بیماری‌ها را دریافت نکرده اید الان بهترین زمان است.اگرچه عدم دریافت این واکسن ها احتمال سقط جنین را کاهش نمی دهد اما واکسن‌ها ویروس زنده هستند و امکان تزریزق آنها را هنگام بارداری وجود ندارد.
ورزش کردن به اندازه متعادل
رعایت اعدتدال در ورزش کردن یک امر ضروری برای جلوگیری از سقط جنین در اوایل بارداری محسوب می شود. اگرچه ورزش کردن در زمان بارداری لازم است اما انجام ورزش های سنگین مانند دوی ماراتن توصیه نمی شود. نتایج برخی از تحقیقات مشخص کرد که هفت ساعت ورزش سنگین در هفته در زمان بارداری می‌تواند موجب افزایش خطر سقط جنین شود. از انجام ورزش‌های رزمی نیز خودداری کنید، زیرا ممکن است جراحت و زمین خوردن را در پی داشته باشد.
کاهش استرس
کاهش استرس یکی دیگر از راههای جلوگیری از سقط جنین در ماههای اول بارداری می باشد. حفظ آرامش نه تنها بر بهبود حال و هوای کلی شما بلکه در سلامت بارداری نیز موثر است. نتایج یک تحقیق نشان داد مادرانی که در این دوران احساس خوشحالی و آرامش داشتند، تا 60 درصد کمتر در معرض خطر سقط جنین بوده‌اند.
اجتناب از مصرف گوشت های خام و محصولات لبنی غیر پاستوریزه
گوشت ها و محصولات لبنی غیر پاستوریزه باعث بروز عفونت‌های لیستریا و توکسوپلاسموز می شوند که می‌تواند باعث افزایش خطر سقط جنین شود. اگرچه انتقال این عفونت‌ها از گوشت بسیار نادر است، اما می‌توان با رعایت مواردی چون پختن گوشت و عدم مصرف محصولات لبنی غیرپاستوریزه احتمال بروز این عفونت ها را کاهش داد. بنابراین عدم مصرف غذاهای حاوی گوشت نیم پز مثل استیک آبدار و گوشت خام مانند سوشی و…یکی دیگر از راه های جلوگیری از سقط جنین به شمار می آید.
خودداری از مصرف دخانیات، الکل یا داروهای غیرقانونی
مصرف دخانیات، الکل یا داروهای غیرقانونی باید کاملا متوقف شود زیرا مصرف این موارد می تواند باعث افزایش احتمال سقط جنین شود.
برای جلوگیری از سقط جنین چه بخوریم
داشتن یک رژیم غذایی سالم و مناسب زیر نظر متخصص تغذیه می‌تواند موجب کاهش احتمال خطر سقط جنین شود.
مصرف اسید فولیک
جلوگیری از کمبود مواد مغذی در دوران اولیه بارداری بسیار با اهمیت است به همین دلیل مصرف روزانه 400 میکروگرم اسیدفولیک تحت نظر پزشک می‌تواند باعث کاهش خطر نقص مادرزادی منجر به سقط جنین گردد.
مصرف گیاهان دارویی
گیاه مکا یکی از داروهای گیاهی موثر در طب سنتی برای حفظ تعادل هورمونی و جلوگیری از سقط جنین در ماههای اول بارداری است. این گیاه یک ماده مغذی برای سیستم غدد درون ریز، غده هیپوفیز، آدرنالین و غده تیروئید محسوب می شود و بر هورمون‌های کلیدی زنان و مردان تاثیر چشمگیری دارد.
مصرف میوه به
وجود مقادیر بالای ویتامین‌های A، B، B6 و E در میوه به، در حفظ جنین و جلوگیری از سقط آن موثر عمل می‌کند. علاوه بر آن، مصرف میوه به و بهدانه در سلامت و زیبایی نوزاد موثر است.
مصرف غذاهای سالم
مصرف گوشت، میوه و سبزیجات تازه را در برنامه غذایی خود قرار دهید، برای داشتن رژیم غذایی سالم می توانید ماهی بدون جیوه،میگو و...را مصرف کنید. مصرف مواد غذایی سالم و ارگانیک خطر سقط جنین را کاهش می دهد.
مصرف اسید چرب امگا 3
چربی‌های امگا 3 دارای خاصیت ضدالتهابی هستند و برای حفظ سلامت بدن ضروری هستند. اگرچه به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است؛ اما براساس نتایج تحقیقات مصرف مکمل‌های امگا 3 با کاهش خطر سقط جنین ارتباط مستقیمی دارد.
تخم مرغ
به خانم های باردار توصیه می شود که حداقل دوبار در هفته تخم مرغ مصرف کنند، این ماده غذایی احتمال سقط جنین را کاهش می‌دهد. تخم‌مرغ به دلیل داشتن ترکیبات مغذی متعدد در حفظ سلامت مادر و جنین موثر است. البته قبل از مصرف از پخته بودن تخم مرغ مطمئن شوید زیرا تخم مرغ خام باعث افزایش خطر سقط جنین می شود.
سخن پایانی:
رعایت برخی موارد مانند استراحت کردن،حفظ آرامش و داشتن رژیم غذایی سالم می تواند از سقط جنین جلوگیری کند.مصرف برخی داروها مانند آمپول،قرص و شیاف پروژسترون نیز در جلوگیری از سقط جنین موثر هستند.