لب های خشک و ترک خورده یک اتفاق شایع در زمستان ها به ویژه در مکان هایی با میزان رطوبت کم است. اگر کودکان زیاد لب های خود را لیس می زنند، اغلب دچار خشکی لب می شوند. بزرگسالان از لب تر کن یا بالم لب برای تسکین خشکی لب ها استفاده می کنند. اما آیا این مواد برای کودکان بی خطر هستند؟ والدین چگونه می توانند مشکل لب های خشک و ترک خورده نوزاد را حل کنند؟ این متن را در مورد خشکی و ترک خوردگی لب های کودک، علل، درمان ها و اینکه چگونه می توان از بروز آن جلوگیری کرد، بخوانید.
چه عواملی باعث خشکی و ترک خوردگی لب در کودکان می شود؟
دلایل شایع خشکی و ترک خوردگی لب در کودکان به شرح زیر است:
- هوای خشک، شایع ترین علت بروز خشکی و ترک خوردگی لب در کودکان است. در هنگام زمستان یا هر زمانی که رطوبت افت داشته باشد، لب ها دچار خشکی و ترک خوردگی می شوند. اگر در مکان هایی با رطوبت کم زندگی می کنید، کودک می تواند در هر زمانی از سال دچار خشکی و ترک خوردگی لب ها شود. هوای خشک، رطوبت لب ها را از بین برده، بنابراین منجر به خشکی و ترک خوردگی می شود.
- قرار گرفتن طولانی در معرض باد و نور خورشید، می تواند باعث شود که لب ها رطوبت خود را از دست داده و در نهایت باعث خشکی می شود. یکی از این حالت ها برای زمانی است که کودک مدت زمان زیادی را در ساحل می گذراند.
- لیس زدن مکرر لب نیز می تواند باعث از بین رفتن رطوبت آن شود. بزاق دهان به سرعت تبخیر شده، و لب ها دچار کشیدگی و خشک تر می شوند.
- لب های خشک و ترک خورده از جمله علائم کم آبی بدن در کودکان نیز هست. سایر علائم کم آبی شامل بی حسی و ضعف است که لازم است توجه شما را قبل از خشکی و ترک خوردگی لب ها به خود جلب کند.
- بیماری کاوازاکی، نوعی نادر از واسکولیت است که التهاب رگ های خونی است. این اختلال بیشتر در نوزادان و کودکتان تازه متولد شده مشاهده می شود. یکی از چندین علائم این بیماری، لب های خشک و ترک خورده و قرمز است. نوزادان مبتلا به بیماری کاوازاکی تقریبا همیشه تب و تحریک پذیری بالایی دارند که به سختی برطرف می شوند. این بیماری نادر و علت بروز آن ناشناخته است.
- کمبود مواد تغذیه ای: گاهی اوقات خشکی و ترک خوردگی لب ها می تواند نشان دهنده کمبود یک ماده مغذی مانند ویتامین A باشد. این اتفاق غیر معمول است، اما ممکن است در بین نوزادان اتفاق بیافتد. این اتفاق با احتمال بیشتری در موارد مزمن ترک خوردگی و خشکی لب ایجاد می شود. در صورتی که کودکتان از خشکی و ترک خوردگی مزمن لب ها رنج می برد، عاقلانه است که برای هر گونه مشکل کمبود تغذیه ای با متخصص اطفال مشورت کنید.
اگر کودکتان علائم شدیدی دارد، پس بهتر است که او را نزد پزشک ببرید. لب های ترک خورده و خشک شده بیشتر با دلایل بیماری های خوش خیم رخ می دهند تا اینکه یک بیماری مزمن حاد باشد و می توان با چندین راه حل موثر آنها را در خانه درمان کرد.
دارو و درمان های خانگی برای خشکی و ترک خوردگی لب های کودک
اگر به غیر از خشکی و ترک خوردگی لب ها، کودکتان سالم است، در ادامه بهترین و بی خطرترین روش ها برای درمان خشکی و ترک خوردگی لب ها بیان شده است:
1. شیر مادر: شیر مادر سرشار از آب و چربی است، که می تواند به آبرسانی لب های خشک کودک کمک کند. مقدار کمی از شیر دوشیده شده مادر را بر روی لب های خشک و ترک خورده کودک بمالید. انگشت تمیز خود را در داخل شیر فرو کرده و لایه نازکی از آن را حداقل 2 تا 3 مرتبه در هر ساعت بر روی لب های کودک اعمال کنید.
2. شیر خشک کودک: خمیر غلیظی از شیر خشک کودک درست کرده و آن را ذخیره کرده تا لب های ترک خورده کودک را با آن درمان کنید. چربی موجود در شیر خشک کودک و آب افزوده شده به آن به تسکین لب های ترک خورده کودک کمک می کند. این خمیر شیر خشک را با انگشت تمیز خود چند مرتبه در ساعت و بر اساس شدت خشکی لب ها، بر روی آن اعمال کنید.
3. وازلین کودکان: وازلین کودکان توسط سازمان غذا و دارو تحت نظارت قرار نمی گیرند. بنابراین، استفاده از وازلین برای تسکین ترک خوردگی لب ها باید تحت نظارت پزشک اطفال صورت گیرد.
4. بالم لب بی خطر برای کودک: بالم های لب بی خطر برای کودک به صورت بدون نسخه به فروش می رسند. با این وجود، استفاده از آنها باید تحت نظارت متخصص اطفال انجام شود. در مورد مواد بی خطری که باید در بالم لب به دنبال آنها باشید، با پزشک خود مشورت کنید. برای نوزادان، بالم لب ساخته شده از مواد طبیعی انتخاب بهتری است.
5. هیدراتاسیون: از آنجا که خشکی و ترک خوردگی لب ها می تواند در اثر کم آبی بدن نیز رخ دهد، پرآب نگه داشتن بدن ضروری است. اگرچه برای کودکان بزرگ تر از شش ماه، مصرف مایعات از منابع مختلف مانند سوپ های غلیظ و پوره های میوه و سبزیجات می تواند به تضمین پرآبی بدن کمک کند؛ اما برای نوزادان قبل از سن شش ماهگی، تغذیه انحصاری با شیر مادر ضروری است.
شیر مادر و شیر خشک بهترین روش های درمانی برای لب های خشک و ترک خورده هستند، زیرا در صورت لیس زدن و بلعیدن، برای کودک خطر سلامتی ایجاد نمی کنند. درمان در شرایط اساسی مانند کم آبی بدن، نشانه ای از بیماری خواهد بود در حالی که درمان بیماری کاوازاکی شامل استفاده از چندین دارو است.
چه چیزی را نباید بر روی لب های خشک و ترک خورده کودک اعمال کرد؟
- نارگیل دارای خواص نرم کنندگی است. از این رو، استفاده از آن برای تسکین لب های خشک و ترک خورده ضروری است. با این وجود، نباید روغن کودک، لوسیون و حتی داروهای طبیعی مانند روغن نارگیل را بدون مشورت با متخصص اطفال، بر روی لب های کودک اعمال کنید، زیرا خوردن آنها باعث بروز مشکلاتی در کودک می شود.
- لانولین معمولا توسط مادران شیرده برای درد نوک پستان استفاده می شود. اگرچه شیر دادن به کودک با وجود لانولین بی خطر است، اما ممکن است در صورت خوردن توسط کودک، باعث مسمومیت او شود. بنابراین، استفاده از آن تنها باید تحت نظارت پزشک انجام شود.
چه زمانی باید برای خشکی و ترک خوردگی لب در کودکان به پزشک مراجعه کرد؟
معمولا در مورد لب های خشک و ترک خورده دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. با این وجود، اگر هر یک از علائم زیر همراه با ترک خوردگی لب ها رخ داد، با متخصص اطفال مشورت کنید.
- درد و قرمزی و خشکی لب ها
- ترک خوردگی مزمن لب ها که با گذشت زمان میزان آن افزایش پیدا می کند.
- خونریزی از لب ها
- کودک قادر به غذا خوردن نیست
- کودک بهانه گیر و بد اخلاق است
برخی از علل آن مانند کم آبی بدن یا کمبود مواد مغذی نیز می تواند باعث هر کدام از علائم بالا شود. برای جلوگیری از بروز هر گونه عوارض، باید فورا به آن رسیدگی شود.
چگونه می توان مانع از خشکی و ترک خوردگی لب در کودکان شد؟
1. حفظ یک برنامه تغذیه ای منظم برای کودک اجازه می دهد تا لب های کودک با استفاده از شیر مادر یا شیر خشک پرآب باقی بماند. روش دیگر برای جلوگیری از خشکی و ترک خوردگی لب ها، حفظ کافی رطوبت محیط است. از دستگاه های رطوبت ساز با بخار سرد برای رسیدن به این هدف استفاده کنید.
2. قرار دادن رطوبت ساز با بخار سرد: به خصوص در طول فصل های خشک که کاهش سریع بخار آب وجود دارد، در اتاق کودکتان، یک رطوبت ساز با بخار سرد وصل کنید. متخصصان اطفال استفاده از دستگاه رطوبت ساز با بخار سرد را توصیه می کنند و می خواهند از رطوبت سازهایی با بخار گرم که می تواند احتمال سوختگی را افزایش دهد، دور بمانید. رطوبت کافی به مفهوم آب کافی و نرم بودن لب ها است.
نتیجه گیری
ترک خوردگی لب های کودک به ندرت مشکلی ایجاد می کند، مگر اینکه ناشی از بیماری شدید باشد. پیشگیری از بروز آن ساده است، زیرا تنها به شیر مادر یا شیر خشک که در حال حاضر در خانه موجود است، نیاز دارید. وقتی نوزاد بزرگ تر و وارد دوره کودکی شد، ممکن است بتوانید از چندین محصول مراقبت از لب استفاده کنید که برای استفاده در میان کودکان بی خطر است.