عمل لوزه یا لوزه برداری به معنای حذف لوزه‌هاست. عمل لوزه‌برداری، یکی از رایج‌ترین جراحی‌های کودکان است که برای بهبود کیفیت زندگی و رفع مشکلات مزمن تنفسی و گلو انجام می‌شود. با این‌که این جراحی ایمن است، دوران نقاهت آن نیازمند توجه ویژه‌ای به تغذیه، استراحت و مراقبت‌های پزشکی است. انتخاب غذاهای مناسب و آگاهی از علائم هشدار می‌تواند روند بهبود را تسریع کند و از بروز مشکلات جلوگیری نماید. در این مقاله از سلام دنیا، به بررسی کامل تغذیه، و علائم مهم و مراقبت های عمل لوزه در کودکان می‌پردازیم.
بعد از عمل لوزه چه بخوریم؟
1. تغذیه مناسب بعد عمل لوزه: لبنیات
لبنیات در دوره التهاب لوزه و پس از جراحی بسیار مفیدند چون پروتئین، انرژی و کلسیم بالایی دارند و بافت نرمشان خوردن را آسان می‌کند. کودکان بالای 2 سال می‌توانند لبنیات کم‌چرب مصرف کنند، اما هنگام کاهش اشتها بهتر است لبنیات پرچرب بخورند تا انرژی کافی دریافت کنند و وزن کم نکنند.
- همانند ماست (ظرفی یا نوشیدنی)، شیر ساده (با امکان افزودن کمی طعم‌دهنده مثل Sustagen for Kids)، پنیر نرم، بستنی (به‌صورت محدود و نه منبع اصلی غذا)، کرم کاستارد (مقدار کم برای جذاب‌تر کردن میوه) و اسموتی‌های میوه‌ای.
حتما بخوانید: نکات کلیدی مراقبت از کودکان پس از جراحی لوزه سوم
2. تغذیه مناسب بعد عمل لوزه: سبزیجات
سبزیجات منبع مهم و آسان ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند و می‌توان آن‌ها را برای کودکانی که دهان درد دارند، به شکلی آماده کرد که راحت‌تر خورده شوند:
- پوره سیب‌زمینی، سیب‌زمینی شیرین یا کدو تنبل با شیر پرچرب و کمی مارگارین برای افزایش پروتئین و انرژی
- سبزیجات بخارپز یا آب‌پز که بسیار نرم شده باشند، می‌توان به آن‌ها پنیر اضافه کرد تا کودک بیشتر تمایل به خوردن داشته باشد
- سوپ‌های صاف مانند کدو تنبل، سیب‌زمینی و پیازچه که با سبزیجات دیگر پوره شده‌اند
- سبزیجات مناسب: سیب‌زمینی، کدو تنبل، کلم بروکلی، هویج، گل‌کلم، نخود فرنگی له شده و سبزیجات نرم دیگر
3. تغذیه مناسب بعد عمل لوزه: میوه
میوه‌ها منبع عالی ویتامین‌ها و مواد معدنی‌اند و می‌توان آن‌ها را به این شکل آماده کرد:
- میوه‌های پخته یا بخوبی دم کشیده شده (مثل سیب، ریواس، گلابی) که نرم و آسان خوردنی باشند و در صورت نیاز کمی شیرین‌کننده طبیعی اضافه شود
- میوه‌های پوره شده آماده که دردسر آماده‌سازی را کم می‌کند
4. تغذیه مناسب بعد عمل لوزه: پروتئین
- تخم‌مرغ به صورت آب‌پز، همزده یا نیم‌پز، منبع عالی پروتئین و آسان خوردن است. املت هم گزینه خوبی برای افزودن سبزیجات و لبنیات است.
- گوشت چرخ‌کرده (مرغ، گوشت گاو یا خوک) مخلوط با سس و اضافه شده به پاستای نرم، چند روز پس از جراحی مناسب‌تر است.
- ماهی نرم و بدون استخوان و خشک نباشد.
- حبوبات و لوبیا له شده به صورت خمیر نرم
- توفو
- مقادیر کم کره بادام‌زمینی روی نان نرم
حتما بخوانید: عمل جراحی لوزه کودکان
5. تغذیه مناسب بعد عمل لوزه: غلات
غلات بخش مهمی از رژیم غذایی هستند چون فیبر، انرژی و مواد مغذی فراهم می‌کنند، به ویژه در صورت مصرف داروهای مسکن که ممکن است یبوست ایجاد کنند.
- پاستای خوب پخته شده با سس یا اسپاگتی کنسروی
- نان نرم بدون پوست با مواد نرم مثل کره بادام‌زمینی صاف، تخم‌مرغ با مایونز، پنیر خامه‌ای
- برنج خوب پخته شده
- غلات نرم مثل ویت‌بیکس یا فرنی با کمی عسل، رایس بابلز یا سالتانا بران
6. تغذیه مناسب بعد عمل لوزه: مایعات
حفظ آب بدن در بهبودی پس از عمل بسیار مهم است تا دهان خشک نشود و حرکات روده منظم بماند. میوه کامل و آب بهتر از آبمیوه است اما اگر کودک اشتها ندارد، آبمیوه می‌تواند انرژی اضافی بدهد، البته اگر اسیدی نباشد و گلو را تحریک نکند.
راه‌های کاهش ناراحتی عمل لوزه در کودکان
- اطمینان از مصرف کافی غذا و مایعات
- مصرف کامل آنتی‌بیوتیک طبق تجویز پزشک
- جویدن آدامس مورد علاقه (برای تقویت عضلات فک و ترشح بزاق و نرم شدن گلو)
- سرگرم کردن کودک با بازی و فعالیت (اسباب‌بازی‌های جدید بسیار موثرند)
- اطمینان دادن به کودک که طی هفت روز به حالت عادی بازمی‌گردد
حتما بخوانید: درمان گلو درد خشک و بدون علائم سرماخوردگی
مدیریت درد بعد از عمل لوزه در کودکان
داروهای استامینوفن (مثل تایلنول) و ایبوپروفن (موترین، ادویل) می‌توانند طبق دستور استفاده شوند.
نکات مهم و علائم هشدار بعد از عمل لوزه در کودکان
- صدای گرفته یا غیرطبیعی ممکن است چند روز ادامه داشته باشد
- استفراغ ممکن است تا 24 ساعت اتفاق بیفتد
- خرناس ممکن است 1-2 هفته طول بکشد
- درد گوش (چون اعصاب گوش و لوزه مشترک‌اند) ممکن است باشد اما موقت و بدون نیاز به درمان است
- تب تا 101 درجه فارنهایت (38.3 درجه سانتیگراد)
- بوی بد دهان در چند روز اول شایع است
- در گلو زخم یا دلمه تشکیل می‌شود که ظرف حدود دو هفته از بین می‌رود
با پزشک تماس بگیرید اگر کودک:
- خونریزی شدید یا مداوم داشت (در صورت شدید بودن فوراً به اورژانس مراجعه شود)
- غذا یا مایعات کافی نمی‌خورد
- تب بالای 102 درجه فارنهایت (38.9 درجه سانتیگراد) داشت و استامینوفن تاثیری نداشت
- گردن به شدت سفت شد
- بوی بد دهان پس از 3-4 روز بدون بهبود باقی ماند
- حال کودک رو به وخامت رفت یا بهبود نیافت
حتما بخوانید: بهترین انواع دهانشویه برای بوی بد دهان
مراقبت‌های بعد از عمل لوزه در کودکان
چه چیزهایی را نباید خورد:
- غذاهای داغ (بگذارید کمی خنک شوند)
- غذاهای تند یا فلفلی
- غذاهای ترش
- غذاهای رشته‌ای و فیبری مثل کرفس
- غذاهای سفت، خشک یا زیاد پخته شده
- رعایت رژیم غذایی نرم و خنک (مثل پوره، ماست، بستنی)
- مصرف کافی مایعات برای جلوگیری از خشکی دهان
- استفاده از داروهای مسکن طبق دستور پزشک
- جلوگیری از فعالیت‌های شدید تا بهبود کامل
- مراقبت از دهان و گلو برای جلوگیری از عفونت یا خونریزی
- تشویق به استراحت و حفظ آرامش
نکات تکمیلی برای والدین
- غذا را به مقدار زیاد درست کرده و در بخش‌های کوچک نگهداری کنید تا هدررفت کمتر شود و نیاز به پخت مکرر نباشد. مثلاً سبزیجات یا میوه‌های پوره شده را می‌توان در قالب یخ یا ظروف کوچک فریز و هنگام نیاز یخ‌زدایی کرد.
- در صورت امکان برای کل خانواده غذاهای یکسان آماده کنید تا نیاز به دو وعده متفاوت نباشد.
- مستقیماً سراغ بستنی یا شیرینی نروید، به جای آن غذاهای سالم‌تر را امتحان کنید و پایبند بمانید.
- غذاها را با سس یا آب‌گوشت مرطوب کنید تا نرم و آسان‌تر بلعیده شوند.
حتما بخوانید: درمان خانگی گلودرد استرپتوکوکی
حرف زدن بعد از عمل لوزه
پس از عمل لوزه، به دلیل درد و التهاب گلو، حرف زدن ممکن است کمی سخت یا دردناک باشد. معمولاً صدا گرفته می‌شود و ممکن است صدای کودک تغییر کند. بهتر است کودک تا حد امکان کمتر صحبت کند تا گلو زودتر بهبود یابد و درد کاهش پیدا کند.
خونریزی بعد از عمل لوزه در کودکان
خونریزی پس از عمل لوزه معمولاً چند روز اول نادر است ولی اگر اتفاق بیفتد باید جدی گرفته شود. خونریزی خفیف معمولاً به دلیل تخریب دلمه‌های گلو است و معمولاً با مراقبت خوب برطرف می‌شود. اما اگر خونریزی شدید یا مداوم باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد یا به اورژانس رفت.
بعد از عمل لوزه تا چند روز درد دارد؟
درد بعد از عمل لوزه معمولاً 7 تا 10 روز طول می‌کشد و در چند روز اول بیشتر است. با مصرف مسکن‌ها و رعایت مراقبت‌های لازم، درد قابل کنترل است و به تدریج کاهش می‌یابد. در صورت درد شدید یا طولانی‌تر شدن، باید با پزشک مشورت کرد.
سخن آخر
رعایت تغذیه نرم، مصرف کافی مایعات، استفاده درست از مسکن‌ها و پرهیز از فعالیت‌های سنگین، عوامل کلیدی در تسریع بهبودی کودکان پس از عمل لوزه هستند. همچنین، والدین باید نسبت به علائم هشداردهنده هوشیار باشند و در صورت نیاز سریعاً به پزشک مراجعه کنند. با آگاهی و مراقبت درست، این دوره می‌تواند به شکلی آرام و بدون مشکل سپری شود.
مطالب مرتبط:
علت و درمان گلودرد شدید و خشک با معجون
دیدگاه ها