گیاه ماکا در سال های اخیر از محبوبیت زیادی برخوردار شده است. در واقع این گیاه بومی پرو است و معمولاً به شکل پودر یا به عنوان مکمل در دسترس است. ریشه ماکا به طور سنتی برای تقویت باروری و به عنوان محرک جنسی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین گمان می رود که انرژی و بنیه را بهبود می بخشد.
ماکا چیست؟
گیاه ماکا، که با نام علمی Lepidium meyenii شناخته می شود، گاهی به عنوان جینسنگ پرو هم نامیده می شود. این گیاه عمدتاً در آند پرو مرکزی، در شرایط سخت و ارتفاع بسیار بالا در حدود 4000 متری رشد می کند. ماکا از گیاهان چلیپایی است؛ بنابراین به خانواده بروکلی، گل کلم، کلم و کلم پیچ تعلق دارد. پرو سابقه طولانی در استفاده از این گیاه را برای مصارف دارویی دارد. قسمت اصلی خوراکی این گیاه، ریشه آن است که زیر زمین رشد می کند. این گیاه در چند رنگ وجود دارد، از سفید تا سیاه.
ریشه ماکا معمولاً خشک شده و به شکل پودر مصرف می شود، اما به شکل کپسول و عصاره مایع نیز در دسترس است. طعم ریشه ماکا که برخی افراد آن را دوست ندارند، شبیه به طعم آجیل است. بسیاری افراد آن را به اسموتی، آرد جو دو سر و غذاهای شیرین اضافه می کنند. مطالعه روی ماکا هنوز در مراحل ابتدایی آن است. بسیاری از مطالعات مختصر، بررسی شده روی حیوانات یا تهیه شده توسط شرکت های تولید یا فروش ماکا است. ماکا یک گیاه دارویی است که اساساً در ارتفاعات کوهستانی پرو و در شرایط سخت می روید.
9 مزیت و خواص ریشه گیاه ماکا برای سلامتی و باروری
1. گیاه ماکا به شدت مغذی است
پودر ریشه ماکا بسیار مغذی است و یک منبع عالی برای چندین ویتامین و ماده معدنی است. 28 گرم از پودر ریشه ماکا حاوی مواد زیر است:
- کالری: 91
- کربوهیدرات: 20 گرم
- پروتئین: 4 گرم
- فیبر: 2 گرم
- چربی: 1 گرم
- ویتامین سی: 133% مقدار مورد نیاز روزانه
- مس: 85% مقدار مورد نیاز روزانه
- آهن: 23% مقدار مورد نیاز روزانه
- پتاسیم: 16% مقدار مورد نیاز روزانه
- ویتامین ب 6: 15% مقدار مورد نیاز روزانه
- منگنز: 10% مقدار مورد نیاز روزانه
ریشه ماکا منبع خوبی از کربوهیدرات است، دارای چربی پایین و شامل مقادیری فیبر است. همچنین دارای ویتامین ها و مواد معدنی ضروری است، مانند ویتامین C، مس و آهن. به علاوه، حاوی مواد گیاهی مختلف از جمله گلوکوزینولات ها و پلی فنول ها است. پودر ریشه ماکا دارای کربوهیدرات بالا و غنی از مواد مغذی از جمله ویتامین C، مس و آهن است. همچنین شامل بسیاری از محتوای گیاهی بیواکتیو است.
2. گیاه ماکا باعث افزایش میل جنسی در مردان و زنان می شود
کاهش میل جنسی یک مشکل رایج بین بزرگسالان است. در نتیجه، علاقه به گیاهانی که به طور طبیعی میل جنسی را افزایش می دهد، زیاد است. ماکا بخاطر تاثیر آن در بهبود میل جنسی فروش خوبی دارد و این چیزی است که با تحقیقات ثابت شده است. بررسی انجام شده در سال 2010 که شامل مطالعه بالینی روی 131 شرکت کننده بود نشان داد که ماکا بعد از حداقل 6 هفته استفاده اثر خود را روی بهبود میل جنسی نشان داد. ماکا تمایل جنسی در مردان و زنان را افزایش می دهد.
3. ریشه ماکا ممکن است باعث افزایش باروری در مردان شود
وقتی صحبت از باروری مردان می شود، کیفیت و کمیت اسپرم مسئله مهمی است. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد ریشه ماکا می تواند باروری را در مردان افزایش بدهد. بررسی اخیر خلاصه ای از یافته های پنج مطالعه در این زمینه است. این بررسی نشان داده است که ماکا کیفیت مایع منی را در مردان نابارور و سالم بهبود می دهد. یکی از مطالعات روی 9 مرد سالم انجام گرفت. بعد از مصرف ماکا برای چهار ماه، محققان میزان و کیفیت اسپرم آنها را بررسی کردند. ماکا می تواند میزان تولید اسپرم و کیفیت آن را ارتقاء دهد، بنابراین باروری در مردان افزایش می یابد.
4. ماکا می تواند علائم یائسگی را کاهش دهد
یائسگی به زمانی گفته می شود که عادت ماهیانه در زنان به طور دائمی متوقف بشود. کاهش طبیعی استروژن در طول این دوره می تواند باعث بروز علائم ناخوشایندی شود. این علائم شامل گر گرفتگی، خشکی واژن، تغییرات خلقی، مشکلات شبانه و تحریک پذیری است. یکی از چهار مطالعه روی زنان یائسه صورت گرفت، نشان داد که ماکا به کاهش علائم یائسگی کمک می کند، از جمله گرگرفتگی و مشکلات خواب. به علاوه، مطالعه روی حیوانات نشان داد که ماکا می تواند به حفاظت از سلامت استخوان کمک کند. زنان بعد از یائسگی بیشتر دچار پوکی استخوان می شوند.
5. ماکا می تواند خلق و خو را بهتر کنند
چندین مطالعه نشان داده است که ماکا می تواند در بهبود خلق و خو موثر باشد. این بخاطر کاهش اضطراب و نشانه های افسردگی به خصوص در زنان یائسه، است. ماکا شامل ترکیبات گیاهی است که فلاونوئیدها نامیده می شود که گفته می شود تا حدی مسئول این مزایای روانشناختی است.
6. گیاه ماکا ممکن است عملکرد ورزشی و انرژی را بالا ببرد
پودر ریشه ماکا یک مکمل محبوب بین بدنسازان و ورزشکاران است. به نظر می رسد ماکا در افزایش عضله، قدرت و بالا رفتن انرژی موثر باشد و عملکرد ورزشی را ارتقاء دهد. همچنین، برخی مطالعات روی حیوانات نشان داده است که این گیاه باعث افزایش عملکرد استقامتی می شود. بعلاوه، مطالعه مختصری روی هشت مرد دوچرخه سوار نشان داد که بعد از 14 روز مصرف عصاره ماکا، زمان رکاب زنی آنها در مسافت 40 کیلومتری بهبود پیدا کرد. در حال حاضر، هیچ دلیل علمی برای تایید هر نوع فایده آن روی توده عضله یا قدرت وجود ندارد. مکمل ماکا ممکن است عملکرد ورزشی را بهبود بخشد، بخصوص در طول وقایع استقامتی. با این حال، تاثیری که این گیاه روی توده عضله و قدرت آن می گذارد هنوز تحت مطالعه است.
7. ماکا می تواند به حفاظت از پوست در مقابل نور خورشید کمک کند
اشعه ماوراء بنفش خورشید می تواند باعث آفتاب سوختگی و آسیب به پوستی شود که مورد حفاظت قرار نگرفته است. در طول زمان، اشعه UV می تواند باعث افزایش چین و چروک و احتمال ابتلا به سرطان پوست شود. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد استفاده از عصاره ماکا، می تواند به حفاظت پوست در مقابل اشعه UV کمک کند. مطالعه ای نشان داده است که بکار بردن عصاره ماکا روی پوست پنج موش در طول دوره سه هفته ای باعث جلوگیری از آسیب به پوست در مقابل اشعه ماوراء بنفش شد. اثر حفاظتی مربوط به آنتی اکسیدان پلی فنول و گلوکوزینولات است که در ماکا پیدا می شود.
به خاطر داشته باشید که عصاره ماکا نمی تواند جایگزین ضد آفتاب های متداول شود. همچنین، این عصاره زمانی از پوست حفاظت می کند که روی آن استفاده شود و نه اینکه به صورت خوراکی مصرف شود. زمانی که عصاره ماکا روی پوست استفاده شود می تواند در مقابل اشعه ماوراء بنفش از آن حفاظت کند.
8.گیاه ماکا ممکن است باعث بهبود یادگیری و حافظه شود
ماکا ممکن است بتواند عملکرد مغز را بهبود بخشد. در حقیقت، به طور سنتی در پرو برای بهبود عملکرد دانش آموزان در مدرسه استفاده شده است. در مطالعه انجام شده روی حیوانات، ماکا باعث افزایش یادگیری و بهبود حافظه در جوندگانی که دارای اختلال حافظه بودند؛ شد. در این رابطه، ماکا سیاه بسیار موثرتر از سایر گونه ها تشخیص داده شد. برخی شواهد نشان می دهد که ماکا، به خصوص ماکا سیاه می تواند یادگیری و حافظه را ارتقاء بخشد.
9. ماکا ممکن است روی کاهش اندازه پروستات موثر باشد
پروستات غده ای در بدن مردان است. بزرگ شدن غده پروستات، همچنین به عنوان هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) شناخته می شود و در مردان مسن متداول تر است. بزرگ شدن پروستات می تواند موجب مشکلات زیادی از جمله: در دفع ادرار که به دلیل فشار بر مجاری ادراری بروز می کند؛ شود.
مطالعات نشان داده اند که ماکا قرمز به شکل شگفت آوری اندازه پروستات را کاهش می دهد. می توان پیش بینی کرد که اثر ماکا قرمز روی پروستات مربوط به بالا بودن میزان گلوکوزینولات در آن است. این ماده همچنین با کاهش خطر بیماری سرطان پروستات هم مرتبط است. بزرگ شدن پروستات در میان مردان مسن شایع است و می تواند با تاثیر منفی روی دستگاه ادراری موجب ناراحتی شود. مطالعه حیوانی مشخص کرد که ماکا قرمز می تواند در کاهش اندازه پروستات اثر گذار باشد.
نحوه استفاده از ماکا
- ماکا را می توان به راحتی به رژیم غذایی اضافه کرد.
- ماکا را می توان به شکل مکمل یا اضافه شده در اسموتی، آرد جو دوسر، مواد غذایی پخته شده یا محصولات انرژی زا و غیره مصرف کرد.
- دوز بهینه برای مصارف پزشکی مشخص نشده است. با این حال دوزی که از پودر ریشه ماکا در مطالعات استفاده می شود بین 5-1.5 گرم در هر روز است.
- می توانید ماکا را در فروشگاه های مواد غذایی یا به صورت آنلاین خریداری کنید.
- ماکا به شکل پودر، کپسول های 500 میلی گرمی یا عصاره مایع دردسترس است.
- در حالی که ماکا زرد بیشتر از انواع دیگر موجود است، انواع ماکای دیگر مانند قرمز و سیاه هم ممکن است خواص بیولوژیکی متفاوتی داشته باشد
- وارد کردن پودر ریشه ماکا در رژیم غذایی کار آسانی است.
عوارض جانبی گیاه ماکا
- به طور کلی مصرف ماکا بی خطر در نظر گرفته می شود. هر چند بومیان پرو عقیده دارند که مصرف ریشه تازه ماکا ممکن است برای سلامتی مضر باشد و توصیه می کنند ابتدا آن را بجوشانید.
- به علاوه، اگر مشکل تیروئید دارید ممکن است لازم باشد درباره مصرف ماکا مراقب باشید. این مسئله می تواند به خاطر وجود goitrogens باشد، ماده ای که ممکن است در عملکرد طبیعی غده تیروئید اختلال ایجاد کند. اگر قبلاً اختلال عملکرد تیروئید داشته اید، این ترکیبات بیشتر روی شما تاثیر می گذارد.
- در نهایت، زنان شیرده و باردار باید قبل از مصرف ماکا با پزشک خود مشورت کنند.
- ماکا برای اغلب افراد بی خطر در نظر گرفته می شود، اگرچه افراد دارای تیروئید باید مراقب باشند.
نتیجه
مکمل های ماکا ممکن مزایای زیادی برای سلامتی داشته باشند مانند: افزایش میل جنسی و بهبود خلق و خو. با این حال، اغلب مطالعات انجام شده روی ماکا کوتاه و مختصرند و روی حیوانات بوده است. اگرچه بنظر می رسد ماکا مزایای زیادی دارد، اما برای اطمینان باید مطالعات گسترده تری روی آن انجام شود.
منبع: healthline