کیست های تخمدان در واقع کیسه هایی هستند که از مایعات پر می شوند. این بیماری در بین زنان بسیار شایع است و در هنگام تخمک گذاری رخ می دهد. کیست ها انواع مختلفی دارند و به طور معمول برای درمان کیست های ساده از قرص های ضد بارداری استفاده می شود. در این مقاله از وب سایت سلام دنیا قصد داریم تا کیست تخمدان را به طور کامل معرفی کرده و قرص های موثر برای درمان کیست تخمدان را توضیح دهیم. با ما همراه باشید.
کیست تخمدان چیست؟
کیست تخمدان در واقع کیسه هایی است که بر روی تخمدان یا در داخل آنها تشکیل می شود. کیست های تخمدان به دو دسته ساده و پیچیده تقسیم بندی می شوند. کیست تخمدانی که از مایع پر می شوند، یک کیست ساده محسوب می شود. کیست تخمدان پیچیده، حاوی ماده جامد یا خون است.
انواع کیست های تخمدان
1. کیست های ساده (کیست فیزیولوژی)
کیست های ساده مایع هستند. این کیست ها هنگامی ایجاد می شوند که تخمدان نتواند تخمک آزاد کرده یا یک فولیکول در تخمدان ظاهر شده و پس از آزاد شدن تخمک رشد می کند. از آنجایی که به دلیل چرخه قاعدگی طبیعی شکل می گیرند، به آنها کیست عملکردی نیز می گویند. کیست های عملکردی معمولاً علائمی ندارند. این کیست ها معمولا به تنهایی طی چند دوره قاعدگی برطرف شوند.
2. کیست اندومکسیوما (کیست غیر فیزیولوژی)
در مواردی ممکن است کیست تخمدان ریشه فیزیولوژی نداشته باشد و هر بار که زن دچار قاعدگی می شود، این کیست در مخاط رحم موجود است. به این کیست، اندومکسیوما می گویند. داخل این کیست از خون پر شده و راه خروجی ندارد. این کیست ها نه تنها با چرخه های قاعدگی کوچک تر نمی شوند، بلکه بزرگ تر نیز می شوند. در این حالت به آن کیست اندومکسیوزیس می گویند که نمی توان آن را با استفاده از روش های دارویی درمان کرد.
3. کیست فولیکولار
این کیست از رشد یک فولیکول ایجاد می شود. فولیکول کیسه ای است که از یک مایع طبیعی پر شده و حاوی یک تخمک است. به طور کلی، هنگامی که یک تخمک رسیده و قصد خارج شدن از فولیکول را دارد، فولیکول باز شده و تخمک را آزاد می کند. اگر به هر دلیلی فولیکول باز نشود، باعث بروز کیست فولیکولار می شود. این کیست به صورت خود به خودی در مدت 3 ماه برطرف می شود.
4. کیست درموئید
گاهی اوقات وجود کیست های تخمدان باعث رشد غیر طبیعی دیگر بافت های بدن مثل مو و دندان ها می شود. کیست هایی با این بافت های غیر طبیعی، درموئید نامیده می شوند.
5. کیست هموراژیک
در هنگام خونریزی در کیست های تخمدانی، کیست هموراژیک ایجاد می شود. علت این کیست ها، مشکلات تخمک گذاری است و تنها برای خانم هایی رخ می دهد که دچار یائسگی نشده اند.
حتما بخوانید: تخمک گذاری چیست؟
6. سندرم تخمدان پلی کیستیک
کیست های کوچک چندتایی را که در تخمدان ایجاد می شوند؛ سندرم تخمدان پلی کیستیک می گویند. معمولا علت بروز آن عدم تعادل هورمونی است. سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) بسیار شایع است و حدود 5 تا 20 درصد زنان در سنین باروری به آن دچار می شوند. این سندرم باعث ایجاد عدم تعادل هورمونی می شود که می تواند عادت ماهیانه، باروری و گاهی اوقات ظاهر فیزیکی زن را تحت تاثیر قرار دهد.
علائم کیست تخمدان چیست؟
ممکن است چندین کیست تخمدان کوچک داشته، اما علائمی نداشته باشید. برخی از رایج ترین علائم کیست تخمدان به شکل زیر است:
- نفخ با فشار زیاد در قسمت تحتانی شکم
- درد در پایین شکم
- تهوع و استفراغ در صورت پیچ خوردگی کیست تخمدان
- ادرار مکرر در صورتی که کیست به اندازه کافی بزرگ باشد که روی مثانه شما فشار بیاورد
- در صورت پارگی کیست، درد ناگهانی و شدید
- تهوع و استفراغ
- حساسیت سینه ها
- مقاربت دردناک
غالبا تعیین علت به وجود آمدن کیست تخمدان آسان نیست، اما کیست های عملکردی به دلیل مشکل جزئی، معمولاً همراه هورمون ها در چرخه قاعدگی عادی ایجاد می شوند. سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) شرایطی است که باعث ایجاد بسیاری از کیست های تخمدان کوچک و ساده می شود. علت دقیق آن ناشناخته است، اما عدم تعادل هورمونی در بروز آن نقش دارد.
حتما بخوانید: درمان کیست تخمدان با عسل در خانه
درمان کیست های تخمدان با بهترین قرص های ضد بارداری
روش درمانی کیست تخمدان، به طور معمول به نوع کیست بستگی دارد. همانطور که در بالا اشاره شد، برخی از انواع کیست ها از جمله کیست اندومکسیوزیس با روش های داروهایی قابل درمان نیستند. در این قسمت ما در خصوص درمان کیست هایی صحبت می کنیم که می توان با قرص و دارو آنها را برطرف کرد. معمولا برای درمان اختلالاتی مثل کیست های ساده و سندرم تخمدان پلی کیستیک، از قرص های ضد بارداری هورمونی استفاده می شود. اما این قرص ها عوارضی نیز به همراه دارند.
1. بهترین قرص های ضد بارداری جهت درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک یا کیست های ساده
هورمون هایی که در قرص های ضد بارداری موجود هستند، مانع از تخمک گذاری شده و می توانند سطح هورمون های زنانه را افزایش دهند. این قرص ها همچنین مخاط دهانه رحم را ضخیم تر می کنند. در صورتی که تخمدان بتواند تخمک را تولید کند، وجود این مخاط ها می تواند از حاملگی جلوگیری کند. قرص های ترکیبی برای درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) به شکل زیر است:
- السی (Alesse)
- آپریل (April)
- اویان
- Aranelle
- Enpresse
- Estrostep
- Lessina
- لوسترین
- لولان
- یاز
- یاسمین
- Mircette
- Natazia
- Nordette
حتما بخوانید: قرص های ضد بارداری، عوارض جانبی و خطرات
همچنین کلومیفن سیترات نوعی آنتی استروژن خوراکی است که برای بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک تجویز می شود. برای درمان برخی از بیماران نیز بنا بر تشخیص پزشک از متفورمین با کلومیفن با هم استفاده می شود تا به القای تخمک گذاری کمک کند. افرادی که نمی توانند از این قرص ها استفاده کنند نیز گنادوتروپین ها یعنی تحریک کننده فولیکول و هورمون لوتئین کننده مصرف می کنند.
بعضی از این قرص ها مثل لوسترین حاوی میزان کمی استروژن هستند. این سطح کم استروژن می تواند شدت عوارض جانبی را کم کند، اما تاثیر آن برای درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک را کاهش می دهد. اگر به این اختلال دچار هستید، باید در خصوص میزان استروژن دریافتی و علائم تان با پزشک خود مشورت کنید.
2. قرص هایی برای درمان کیست تخمدان و قاعدگی دردناک
قرص هایی که در ادامه توضیح داده شده، می تواند تکرر قاعدگی در بانوان را کاهش دهد:
- Lybrel
- Seasonique
- سیزنال
- مینی پیل
اگر خانم ها با مصرف این داروها عوارض جانبی ناخوشایندی تجربه کنند، معمولا پزشکان قرص های مینی پیل را به آنها توصیه می کنند. توجه کنید که مصرف این داروها عوارض جانبی زیادی به همراه دارد که برخی از شایع ترین ها به شرح زیر است.
عوارض جانبی شایع مصرف قرص های ضد بارداری برای درمان کیست تخمدان
- سردرد
- مشکل در خواب
- دوره های قاعدگی نامنظم به علت تاخیر در تخمک گذاری یا عدم تخمک گذاری
- دوره های قاعدگی سنگین و دردناک
- کم پشتی موی سر
- افزایش سطح هورمون مردانه آندروژن
- آپنه خواب یا قطع نفس در هنگام خواب
- درد در ناحیه لگن
- تیره شدن پوست پشت گردن و زیر بغل و کشاله ران
- تغییرات روحی و خلقی
- مشکل در تمرکز
- خستگی
- ایجاد آکنه در پوست
- اضافه وزن و چاقی
- مقاومت به انسولین که باعث ایجاد علائم دیابت می شود
- مو بیش از حد در بدن به خصوص در صورت
به خاطر داشته باشید که قرص های ضد بارداری هورمونی می توانند از تشکیل مجدد کیست جلوگیری کنند، اما این قرص ها قادر به کوچک تر کردن کیست های موجود در بدن نیستند.
حتما بخوانید: درمان های سریع و خانگی سردرد
چه زمانی پزشکان از روش جراحی برای برداشتن کیست تخمدان استفاده می کنند
پزشکان در موارد زیر استفاده از روش جراحی را برای برداشتن کیست تخمدان تجویز می کنند:
- کیست تخمدان بزرگ باشد
- از نوع عملکردی نباشد
- همواره در حال رشد یا بزرگ تر شدن باشد
- در طول سه چرخه قاعدگی در بدن باقی بماند
- با درد شدید همراه باشد
در این شرایط، پزشکان معمولا استفاده از روش جراحی را توصیه می کنند. با استفاده از عمل جراحی می توان کیست تخمدان را از بدن خارج کرد.
چه کسانی بیشتر به کیست تخمدان دچار می شوند؟
معمولا افراد زیر بیشتر به کیست تخمدان دچار می شوند:
- افراد دچار مشکلات هورمونی
- در صورت بارداری: گاهی اوقات در طول بارداری، زنان به کیست تخمدان دچار می شوند
- آندومتریوز: این بیماری می تواند باعث ایجاد سلول اندومتر خارج رحمی شود
- سابقه داشتن کیست تخمدان: در صورتی که قبلا به کیست تخمدان دچار شده باشید، با احتمال بیشتری در آینده هم به کیست تخمدان دچار می شوید.
- عفونت شدید لگن: در صورتی که عفونت در تخمدان ها گسترش پیدا کند، باعث ایجاد کیست می شود.
نتیجه گیری
کیست تخمدان نوعی کیسه است که از مایعات پر شده و در بین زنان بسیار شایع است. علل مختلفی می تواند باعث بروز کیست تخمدان شود. بر اساس علت بروز کیست، روش های درمانی مختلف دارویی و جراحی برای کیست ها وجود دارد. به طور معمول برای درمان کیست های ساده از قرص های پیشگیری از بارداری استفاده می کنند که در این مقاله چندین قرص رایج برای درمان کیست تخمدان توضیح داده شد. به خاطر داشته باشید که در صورتی که علائم کیست از جمله دوره های قاعدگی دردناک یا نامنظم و یا درد شدید را در ناحیه زیر شکم تجربه می کنید، باید جهت تشخیص و درمان به مطب پزشک مراجعه کنید و بدون تجویز پزشک، هیچ کدام از قرص های توضیه داده شده را مصرف نکنید.
مقالات مرتبط:
پیچ خوردگی تخمدان؛ علائم؛ علل، عوارض، روش های تشخیص و درمان
فواید و عوارض متفورمین در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک