هنگامی که به کودک خود در حال خوابیدن نگاه می کنید، می خواهید صدای رویاهای شیرین را بشنوید: راحت نفس کشیدن و شاید گاهگاهی آه کشیدن. اما برخی از والدین صدای تند و تیز به هم فشردن و کوبیدن دندان ها را که دندان قروچه نامیده می شود و در کودکان شایع است، می شنوند.
دندان قروچه چیست؟
دندان قروچه یا براکسیسم یک اصطلاح پزشکی برای به هم فشردن دندان و به هم کوبیدن فک است. بسیاری از کودکان این مشکل را دارند (متخصصان می گویند 2 تا 3 کودک از بین هر 10 کودک دندان قروچه می کنند)، اما اکثرا از پس آن بر می آیند. دندان قروچه معمولا در هنگام خواب عمیق وقتی کودکان تحت استرس هستند، رخ می دهد.
علل دندان قروچه
1. کارشناسان همیشه مطمئن نیستند که چرا دندان قروچه رخ می دهد. در بعضی موارد، بچه ها ممکن است به این علت دندان قروچه کنند که دندان ها به درستی بر روی هم تراز نیستند. برخی دیگر آن را در واکنش به درد، مانند درد گوش یا درد دندان انجام می دهند. کودکان ممکن است دندان های خود را به عنوان راهی جهت کاهش درد بر روی هم فشار دهند، همانطور که ممکن است برای درد عضله آنها را مالش دهند. بسیاری از کودکان این علل نسبتا متداول را برای فشردن دندان ها بر روی هم بروز می دهند.
2. استرس- معمولا تنش عصبی یا عصبانیت- علت دیگری برای براکسیسم است. به عنوان مثال، کودکی ممکن است نگران امتحان مدرسه یا تغییر در روند عادی زندگی اش باشد (یک خواهر یا برادر جدید یا یک معلم جدید). حتی بحث و گفتگو با والدین و خواهران و برادران می تواند باعث فشار روانی کافی برای فشردن دندان ها بر روی هم یا کوبیدن فک شود.
3. برخی از کودکان با پیش فعالی نیز به دندان قروچه دچار می شوند. و گاهی اوقات کودکان با بیماری های دیگر (مانند فلج مغزی) یا کسی که داروهای خاصی مصرف می کند، نیز می تواند به دندان قروچه دچار شود.
اثرات دندان قروچه
بسیاری از موارد دندان قروچه بدون عوارض بیماری، تشخیص داده نشده باقی می ماند، اما برخی دیگر باعث سردرد یا گوش درد می شوند. با این وجود، معمولا برای اعضاء خانواده به علت صدایی که کوبیدن دندان ها به هم ایجاد می کند، آزاردهنده است. در بعضی موارد، ساییدن دندن ها و کوبیدن فک ها به هم در شب می تواند مینای دندان را دچار ساییدگی کرده و پریدگی دندان (شکستن گوشه دندان) ایجاد کند، حساسیت به دما را افزایش داده و باعث درد شدید صورت و مشکلات فک مانند نشانگان مفصل گیجگاهی فک تحتانی (TMJ) شود. با این وجود، اکثر کودکانی که دندان های خود را به هم می فشارند، مشکل نشانگان مفصل گیجگاهی فک تحتانی ندارند، مگر اینکه به هم فشردن دندان ها و ساییدگی فک ها بیشتر اتفاق بیافتد.
تشخیص دندان قروچه
بسیاری از کودکانی که مشکل دندان قروچه دارند، از آن مطلع نیستند، پس معمولا خواهران یا برادران یا والدین متوجه آن می شوند. برخی از علائمی که می توان مشاهده کرد، عبارتند از:
- ·صدای به هم فشردن دندان ها وقتی کودکتان خواب است
- شکایت از درد فک و صورت بعد از بیدار شدن از خواب در هنگام صبح
- درد در هنگام جویدن
اگر تصور می کنید که کودکتان دندان های خودش را به هم می فشارد، به دندان پزشک مراجعه کنید که دندان ها را برای ساییدگی مینای دندان؛ پوشش و پارگی غیر معمول معاینه می کند و هوا و آب را روی دندان ها اسپری می کند تا حساسیت غیر معمول را بررسی کند. اگر وجود آسیب دیدگی مشخص شد، دندانپزشک ممکن است از کودک چند سوال بپرسد، مانند:
- قبل از خواب چه حسی داری؟
- آیا در مورد هر چیزی در خانه یا مدرسه نگران هستی؟
- آیا از دست کسی عصبانی هستی؟
- قبل از خواب چه کار می کنی؟
این سوالات به دندان پزشک کمک می کند تا ببیند علت آناتومیک (وضعیت نادرست دندان) است یا یک وضعیت روانی (استرس) است و یک برنامه درمانی مؤثر را ارائه می دهد.
درمان دندان قروچه
مشکل دندان قروچه بیشتر کودکان برطرف می شود، اما ترکیبی از مشاهدات والدین و ویزیت های دندانپزشکی می تواند تا آن زمان به بررسی مشکل کمک کند. در مواردی که این کوبیدن دندان ها و فشردن فک ها به هم باعث ایجاد درد در فک و صورت کودک و آسیب دیدگی به دندان ها می شود، پزشک ممکن است یک محافظ دندان کودکان مخصوص شب تجویز کند. محافظ دندان کودک، قالبی است که به شکل دندان کودکان است و شبیه به محافظ های دندانی است که توسط ورزشکاران استفاده می شود. اگر دهان بتواند به وجود آنها عادت کند، نتایج مثبت سریع اتفاق می افتند.
کمک به کودکان با مشکل دندان قروچه
- چه علت جسمی و چه روانشناختی باشد، بچه ها ممکن است با استراحت قبل از خواب، دندان قروچه را کنترل کنند - به عنوان مثال، با دوش آب گرم گرفتن یا وان حمام آب گرم، گوش دادن به چند دقیقه موسیقی آرامش بخش یا خواندن کتاب.
- در مورد دندان قروچه ناشی از استرس، سؤال کنید که چه چیزی کودک شما را ناراحت کرده و راهی برای کمک به او پیدا کنید. به عنوان مثال، كودكی كه نگران دور شدن از خانه برای اولین سفر در اردوگاه است، ممكن است به او اطمینان دهند که هر زمان به پدر و مادرش نیاز داشته باشد، آنها در کنارش خواهند بود. اگر مسئله پیچیده تر است، مانند مهاجرت به شهر جدید، در مورد نگرانی های فرزندتان بحث کنید و سعی کنید هر گونه ترس را برطرف کنید. اگر نگران هستید، با پزشک خود صحبت کنید.
- در موارد نادر، تسکین فشارهای اساسی برای متوقف کردن دندان قروچه کافی نیست. اگر فرزند شما در خواب مشکل دارد یا متفاوت از شکل معمول عمل می کند، ممکن است دندانپزشک یا پزشک شما ارزیابی بیشتری را پیشنهاد کند. این می تواند به یافتن علت استرس و روند صحیح درمان کمک کند.
مدت دندان قروچه چقدر طول می کشد؟
بیشتر بچه ها وقتی دندان های کودکی خود را از دست می دهند، دندان قروچه شان متوقف می شود. با این وجود، برخی از کودکان تا زمان بزرگسالی نیز به دندان قروچه دچار هستند. و اگر دندان قروچه به علت استرس رخ می دهد، تا زمانی که استرس رفع شود، ادامه خواهد داشت.
پیشگیری از دندان قروچه
از آنجا که برخی از دندان قروچه ها، واکنش طبیعی کودک به رشد و نمو است، در اکثر موارد نمی توان از آن پیشگیری کرد. اگرچه، از دندان قروچه های ناشی از استرس می توان جلوگیری کرد. بنابراین دائما با بچه ها در مورد احساساتشان صحبت کنید و به آنها در مقابله با استرس کمک کنید. مراجعه کودکان به دندان پزشکی برای ویزیت های عادی دندان ها، می تواند در تشخیص و درمان دندان قروچه کمک کند.
منبع: kidshealth