خرما یا رطب (به انگلیسی: Date) از گیاهان تک لپه و گرمسیری است و متعلق به تیره نخل هاست. این درخت با ارتفاع 10 تا 20 متر دارای میوه های شیرین است. خوشه های این درخت بسیار بزرگ است و از شاخه ها آویزان می شوند و میوه آن طعم شیرینی دارد. پراکندگی این گیاه بیشتر در نیم کره شمالی و در کشور های ایران، پاکستان، عربستان، عراق و دیگر کشور های حوضه خلیج فارس می باشد. همچنین خرما در شمال آفریقا و ایالات متحده آمریکا نیز کشت می شود. با انواع خرما در ایران با عکس و ویژگی های ظاهری آنها، همچنین مرغوب ترین و گران ترین خرما های دنیا در این مطلب سلام دنیا آشنا شوید.
انواع مختلف خرما چه تفاوت هایی دارند؟
- نوع قند: خرما دارای قند هایی از نوع فروکتوز، گلوکز (نوعی قند ساده) و ساکارز (نوعی قند پیچیده) است. خرما ها در میزان و تنوع این قند ها باهم تفاوت دارند. البته این تفاوت در قند ها در حدود 2 درصد است.
- میزان رطوبت: خرما ها از لحاظ میزان آب و رطوبت به سه دسته: نرم، نیم خشک و خشک تقسیم می شوند. خرما های نرم میزان ساکارز و انرژی کم تری نسبت به خرما های خشک و نیم خشک دارند.
حتما بخوانید: خواص خرما برای سلامتی
تنوع خرما و سطح زیر کشت آن در جهان
- تنوع خرما در جهان بسیار زیاد است و تا به حال 3000 تا 4000 نوع از این گیاه مشاهده شده است. خرما در ایران تنوع زیادی دارد و 400 رقم خرما در ایران کشت می شود.
- سطح زیر کشت خرما در کشورهای مختلف: به ترتیب کشور های عربستان، الجزایر و ایران بیشترین کشت خرما را در سطح جهان دارند.
ایران از نظر تولید و صادرات خرما، بعد از مصر در رتبه دوم جهان قرار دارد.
خارک، رطب و خرما چه تفاوتی با هم دارند؟ (فرق رطب و خرما)
میوه خرما برای رسیدن کامل از 3 مرحله رسیدگی عبور می کند. در این مراحل میوه از لحاظ رنگ، بافت، مزه، اندازه و ترکیبات موجود در آن متفاوت خواهد بود. میوه خرما در ابتدا به رنگ سبز است و طعم تلخ و گس دارد و سفت و محکم است.
- خارک (گنگ): در این مرحله میوه خرما سفت و به رنگ سبز است ولی مزه تلخ اولیه را ندارد و میزان قند آن افزایش پیدا کرده است.
- رطب: میوه خرما در این مرحله نرم، آبدار و شیرین است اما میزان قند آن نسبت به خرمای رسیده کم تر است.
- خرما: میوه کاملا رسیده درخت خرما است که بیشتر آب خود را از دست داده و میزان قند آن بیشترین افزایش را پیدا کرده است.
انواع خرما در ایران و مهم ترین استان های تولید کننده آن:
انواع خرما خوزستان بوشهر
1. خرمای استعمران یا سایر (خوزستان)
خرمای استعمران ارزش تجاری زیادی دارد و از خرما های صادراتی است. رنگ آن کهربایی یا قهوه ای متمایل به قرمز است و خرمایی نیمه خشک با پوست زخیم و خشن است.
حتما بخوانید: خواص پودر هسته خرما برای سنگ کلیه و دیابت
2. خرمای خاصویی (بهبهان در استان خوزستان)
خرمای خاصویی ظاهری مانند شیرینی بامیه دارد و اندازه آن کوچکتر از خرما های دیگر است. بیشترین مصرف این خرمای مرغوب در استان خوزستان است. رنگ آن قهوه ای روشن و مرطوب با ضخامت پوست متوسط است.
3. خرمای زاهدی (خوزستان و بوشهر)
خرمای زاهدی خاصیت انبار داری زیادی دارد و این یکی از دلایل صادراتی بودن آن است. همچنین میزان قند آن بسیار زیاد است. رنگ آن قهوه ای متمایل به قرمز تا زرد کم رنگ بوده و خشک با پوست ضخیم است.
4. خرمای کبکاب (دشتستان بوشهر)
رطب خرما به دلیل رنگ زرد جذاب و شهد فراوان به رطب عسلی نیز معروف می باشد. این رطب در صورت نگهداری در دمای 18- سانتی گراد قابلیت نگهداری طولانی مدت را دارد. رنگ آن قهوه ای روشن و نرم و مرطوب با پوست ضخیم است.
حتما بخوانید: فواید شیره خرما برای سلامتی و لاغری
5. خرمای پیارم (حاجی آباد هرمزگان)
خرمای پیارم سرشار از مواد قندی، پروتئینی و سایر مواد معدنی است و ارزش غذایی بالایی دارد. این گونه از خرما شوری خاک را به خوبی تحمل می کند. رنگ آن قهوه ای تیره است و نیمه خشک با پوست نازک.
6. خرمای آل مهتری (هرمزگان)
این خرما از خرما های هسته درشت است و گوشته آن کم است ولی به دلیل زودرس بودن ارزش اقتصادی دارد. رنگ آن زرد مایل به قهوه ای روشن و مرطوب با پوست نسبتا نازک است.
انواع خرما بم و کرمان
7. خرمای مضافتی (بم در استان کرمان)
خرمای مضافتی یکی از خرما های مورد پسند بوده و مصرف داخلی آن زیاد است و به دلیل رطوبت زیاد ارزش تجاری کمی دارد. رنگ آن مشکی و مرطوب با ضخامت پوست متوسط است.
حتما بخوانید: رژیم شیر و خرما برای لاغری سریع
8. خرمای ربی (جیرفت و کهنوج)
شیرینی خرمای ربی از خرمای مضافتی کمتر است و طعم بسیار مطلوبی دارد و زمانی که رطوبت آن زیاد است از خرمای مضافتی خوش طعم تر است. رنگ آن قهوه ای تیره با ظاهری چروکیده و نیمه خشک با پوستی نازک است.
9. خرمای کلوته (جیرفت و کهنوج)
کلوته از لحاظ زمان رسیدن میوه از نوع میان رس است و در ماه شهریور وارد بازار ایران می‌شود. این خرما دارای بازار داخلی و بین المللی مناسبی است و بیشترین صادرات این خرما به کشور تاجیکستان می باشد. رنگ آن قهوه ای متمایل به سیاه و مرطوب با ضخامت پوست متوسط است.
10. خرمای شاهانی (فارس)
خرمای شاهانی ظاهری کشیده دارد. نوع مرغوب خرما شاهانی خوش عطر و بسیار با کیفیت است. در مرحله خارک، طعم آن شیرین است. بنابراین مقداری از محصول نخل آن در مرحله خارک مصرف می شود. خرمای شاهانی از رقم های دیرس است. رنگ آن قهوه ای روشن و نرم و مرطوب با پوستی نازک است.
مرغوب ترین و گران ترین خرما های دنیا
1. خرمای دگلت نور: این خرما از بهترین و مرغوب ترین نوع خرما در دنیاست و از لحاظ تجاری از بهترین ارقام محسوب می شود. خرمای دگلت نور بومی کشور عراق است و در سطح جهان شهرت فراوان دارد.
2. خلاص: خرمای خلاص نیز از مرغوب ترین خرما های جهان است و در بازار های جهانی ارزش تجاری زیادی دارد.
3. مجول: خرمای مجول که بومی کشور مراکش است؛ گران ترین خرمای دنیاست. این خرمای مرغوب قابلیت کاشت در ایران را دارد و در اکثر مناطق کشت خرما، سازگاری خوبی نشان داده است.
سخن آخر
همانطور که در این مقاله دیدید و خواندید، خرما بیش از 50 نوع دارد که ما در اینجا فقط به بخشی از انواع خرما در ایران به همراه ویژگی های خاص و عکس به شما ارائه دادیم. امیدوارم این مطلب برایتان مفید بوده باشد.