استرس یک واکنش طبیعی به تغییرات و چالش ها می باشد. برای بعضی از خانواده ها، بارداری به خودی خود می تواند استرس آفرین باشد، طبق مطالعه ای استرس قبل از زایمان می تواند به کودک شما کمک کند تا انعطاف پذیری ذهنی بیشتری در مغز او بوجود آید. ما در این مقاله از سایت سلام دنیا، به بررسی اینکه استرس چیست؛ تاثیر استرس در بارداری چیست، راه تشخیص استرس بارداری و تاثیر استرس مادر بر جنین و در نهایت راه های کنترل و درمان استرس دوران بارداری را به طور کامل پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
استرس چیست؟
استرس یک واکنش طبیعی به تغییرات و چالش ها می باشد. حتی تغییرات خوب یا جذاب نیز می توانند استرس آفرین باشند. بعضی استرس ها می توانند مفید باشند زیرا به شما انگیزه و تمرکز می بخشند تا بتوانید با چالش ها روبرو شده و امور را انجام دهید. اما مقدار بیش از حد استرس می تواند مخرب بوده و کنار آمدن با امور روزمره را دشوار سازد. استرس زیاد می تواند بر بدن، تفکرات و احساسات تاثیر گذارد. این امر می تواند حتی بر رفتار شما نیز تاثیر گذاشته و به عنوان مثال بعضی افراد وقتی بیش از حد دچار استرس می شوند، عصبانی شده یا زیاد غذا می خورند.
استرس و بارداری (تاثیر استرس بر بارداری)
برای بعضی از خانواده ها، بارداری به خودی خود می تواند استرس آفرین باشد. به عنوان مثال، انتظار و دریافت نتایج آزمایشات پیش از تولد می تواند استرس زا باشد. اگر شما تحت درمان باروری قرار داشته یا سابقه سقط جنین داشته باشید، بارداری می تواند برای شما و خانواده شما از لحاظ جسمی و روحی بسیار حساس باشد. بارداری همچنین می تواند در برگیرنده تغییرات زیاد احساسی، جسمی و فکری باشد. تغییرات حاصل از بارداری در صورتی که برای آن برنامه ریزی نکرده باشید، می توانید شدیدتر شود زیرا ممکن است زمان کمتری برای کسب آمادگی برای مواجهه با این تغییرات در اختیار داشته باشید.
حتما بخوانید: درمان استرس و اضطراب با 26 شیوه موثر
عوامل افزایش استرس در بارداری
شما همچنین ممکن است به دلیل اطلاعات، توصیه و داستانهایی که از جانب دوستان، خانواده و دیگران می شنوید، سردرگم و پریشان شوید.
سایر رویدادها و شرایطی که می توانند آشفتگی احساسی و سطوح بالای استرس را در بارداری به دنبال داشته باشند عبارتند از:
- مشکلات مالی
- مشکلات در روابط یا جدایی
- نیاز به نقل مکان و یا فرآیند جابحایی منزل
- نیاز به تغییر شغل یا ساعات کاری
- وجود کودکان دیگری که نیازمند کمک برای سازگار شدن با بارداری شما دارند
- بیماری یا مرگ یکی از اعضای خانواده
- غم و اندوه
- خشونت های خانوادگی
- مشکلات مربوط به مصرف الکل یا مواد دیگر
- سابقه بیماری روانی، اضطراب یا افسردگی
سطح استرس شما ممکن است اگر چندین مورد از موارد بیان شده به صورت همزمان روی دهند، به شدت افزایش یابد.ملاقات های پیش از تولد با ماما یا پزشک، فرصت مناسبی برای صحبت کردن درباره سلامت و سبک زندگی شما شامل چیزهایی که ممکن است استرس آفرین شود، می باشد. به عنوان مثال، اگر درباره والد شدن نگران هستید یا مشکلاتی در روابط شما مانند خشونت خانوادگی وجود دارد، بهتر است درباره آن صحبت کنید تا بتوانید از حمایت های لازم برخوردار شوید.
شناسایی استرس
شناسایی استرس همواره آسان نمی باشد. ممکن است استرس از جانب چیزی باشد که تا زمان غیرقابل تحمل شدن، متوجه وجود آن نباشید.اگر بتوانید چیزهایی را که در زندگی شما استرس زا بوده و همچنین علائمی را که در هنگام قرار گرفتن در معرض استرس از خود بروز می دهید، بشناسید، بهتر می توانید استرس را شناسایی و با آن مواجه شوید.
این سئوالات ممکن است به شما در شناسایی استرس در زندگی تان کمک کنند:
- معمولاً احساس نگرانی و اضطراب دارید؟ آیا قبل از بارداری با استرس زیادی در زندگی تان روبرو بودید؟ ایده خوبی است که از احساساتتان در زمان تغییراتی مانند بارداری آگاه شوید.
- آیا زندگی شما پرمشغله است؟ بارداری می تواند زمان مناسبی برای آرام کردن شرایط باشد.
- آیا تغییرات زیادی در زندگی شما در حال انجام است؟ گاهی اوقات حتی تغییرات مثبت مانند ارتقای شغلی می توانند در صورت نیاز به سازگاری بالابا شرایط جدید، استرس آفرین باشند.
- شرایط در منزل و محیط کار شما چگونه است؟ به عنوان مثال، آیا همسر شما در شرایط سختی به سر می برد یا در کنار آمدن با مسئول خود در محیط کار با چالش مواجه هستید؟ گاهی اوقات وجود استرس در اطرافیان ما می تواند مسائل را دشوار سازد.
همچنین می توانید مراقب این علائم جسمی و فکری در خود باشید:
- انرژی عصبی زیاد - به عنوان مثال ناتوانی در آرام گرفتن در یک جا یا احساس بی قراری، تنفس سریع یا احساس این که قلب شما به شدت می تپد.
- وجود فکرهای گوناگون در ذهن تان - به عنوان مثال فکرها و نگرانی هایی درباره آینده.
- احساس ناخوشی - به عنوان مثال، سردرد یا سایر انواع دردها.
حتما بخوانید: سردردهای دوران بارداری و راه های درمان آن
استرس در بارداری چیست؟
استرس روحی هرگز برای سلامت روانی یا جسمی شما مناسب نیست. در واقع منجر به ابتلا به تعدادی از بیماری ها خواهد شد. هنگامی که این استرس در دوران بارداری وجود داشته باشد شرایط را حتی نگران کننده تر می کند.
یک مطالعه جدید وجود دارد که یافته های شگفت انگیز آن می گوید استرس قبل از زایمان می تواند به کودک شما کمک کند تا انعطاف پذیری ذهنی بیشتری در مغز او بوجود آید. براساس این مطالعه که بر روی زنان باردار در محله های خشونت آمیز در برزیل انجام شده است، استرس در دوران بارداری می تواند کودکان را قادر به مقابله با استرس در دوران بزرگسالی کند. این در حالی است که محققان اعتراف می کنند که مطالعات بیشتری برای اثبات این موضوع مورد نیاز است زیرا یافته های آن بر خلاف نتایج چندین مطالعه دیگر در مورد ارتباط بین استرس بارداری و سلامت کودکان است.
تأثیرات استرس بارداری بر روی جنین
1. استرس بارداری می تواند بر اندازه نوزاد تاثیر بگذارد
استرس بارداری در اواخر دوران بارداری می تواند باعث کاهش سایز کودک شود. طبق مطالعه دانشگاه های نیومکزیکو، استرس در اوایل بارداری می تواند باعث افزایش سرعت رشد و افزایش سایز بعد از دوران شیردهی کودک شود. این امر عمدتا به این دلیل است که فشارهای شدید در این مادران منجر به افزایش ترشح هورمون استرس از جمله کورتیزول می شود.
2. استرس مادر منجر به تغییرات در مغز کودک می شود
زنان باردار که در معرض موقعیت های استرس زا قرار می گیرند دارای نوزادانی با کارایی عصبی پایین می باشند. این می تواند در رشد مغز هنگامی که بچه ها بزرگتر می شوند تاثیر بگذارد.
3. استرس بارداری می تواند منجر به کند شدن سرعت رشد جنین شود
رفت و آمد طولانی به محل کار می تواند منجر به افزایش شدید فشار عصبی در دوران بارداری شود. این امر می تواند منجر به کاهش وزن نوزاد به دنیا آمده شود.
4. استرس مادر می تواند سبب افزایش وزن شود
مادران باردار که تحت تأثیر استرس قرار دارند، خطر ابتلا به اضافه وزن را در دوران نوزادی و یا در بزرگسالی افزایش می دهند. این مطالعه همچنین نشان داد که اگر مادر در دوران بارداری شوهر خود را از دست بدهد، کودک در دوران بزرگسالی دو برابر خطر ابتلا به چاقی را بیشتر تجربه خواهد کرد.
راه های مدیریت و درمان استرس بارداری
چرا مهم است که استرس در دوران بارداری مدیریت شود؟
وقتی شما استرس را مدیریت می کنید، بارداری شما به طور کلی تبدیل به تجربه مثبت تر و بهتری خواهد شد. همچنین، استرس می تواند برای سلامت شما و جنین در دوران بارداری و پس از آن مضر باشد. استرس می تواند ریسک زایمان زودرس و بروز مشکلات سلامت کودکتان مانند آسم و آلرژی ها را افزایش دهد. اما اگر بتوانید استرس را مدیریت کنید، می توانید این خطرات را برای خودتان و کودکتان قبل و بعد از تولد کاهش دهید. اگر استرس زندگی خود را مدیریت کرده و استراتژی هایی برای مدیریت استرس در دوران بارداری داشته باشید، قادر خواهید بود بهتر با استرس های احتمالی پس از زایمان نیز کنار بیایید. این استرس های جدید عبارتند: از کمبود خواب و چالش های مربوط به مراقبت از نوزاد.
حتما بخوانید: زایمان زودرس چیست
برای بعضی از زنانی که برای اولین بار مادر شدن را تجربه می کنند، مشکلات پس از زایمان های دشوار و سایر اختلالات نیز محتمل خواهد بود. برخلاف بعضی از عوامل سبک زندگی که قادر می باشید به طور کامل از آنها در دوران بارداری دوری کنید (مانند سیگار کشیدن یا مصرف الکل)، نمی توانید به طور کامل از شر استرس در زندگی تان خلاص شوید. اما می توانید یاد بگیرید که چگونه آن را شناسایی کرده و با آن مقابله کنید. این کار می تواند به شما کمک کند تا دوران بارداری سالم تری داشته و زندگی خود را پس از تولد نوزادتان بهتر مدیریت نمایید.
نکاتی برای مدیریت استرس در دوران بارداری
در اینجا نکاتی را برای مدیریت استرس در دوران بارداری ارائه می دهیم.
1. کاهش استرس بارداری با ورزش و تغییر سبک زندگی
- ورزش های سبک مانند پیاده روی انجام دهید. علاوه بر کاهش استرس، این کار مزایای زیادی برای سلامت به ارمغان می آورد.
- سعی کنید هر زمان که می توانید استراحت کرده و از انجام فعالیت های زیاد و طولانی بپرهیزید. دراز کشیدن بر روی مبل، کمی استراحت و کسب آرامش بسیار خوب است.
- اعمالی را انجام دهید که شما را مشغول کرده یا حواس شما را پرت می کنند مانند مطالعه، تماشای برنامه دلخواه تلویزیونی، آشپزی، نقاشی یا هر کاری که از آن لذت می برید.
- سعی کنید برای اینکه بی نقض باشید به خودتان فشار نیاورید. این را بپذیرید که شما در حد امکان تلاش می کنید. سعی کنید اگر همه چیز مطابق میل شما نبود (مثلاً اگر کمی منزل شما به هم ریخته بود) نگران و مضطرب نشوید.
- از کمک های دیگران در دوران بارداری و پس از زایمان استقبال کنید.
- از یوگا، مراقبه و تن آرامی استفاده کنید. اگر نمی توانید در کلاس ها شرکت نمایید، می توانید از برنامه های موجود در گوشی های هوشمند یا آموزش های اینترنتی بهره بگیرید.
- اگر شما کودک دیگری نیز دارید که باید از وی نیز مراقبت کنید، شاید گنجاندن تمامی این موارد در زندگی تان دشوار باشد اما حداقل از بازه های زمانی کوتاه برای استراحت، مراقبه و ورزش استفاده نمایید.
حتما بخوانید: یوگا در بارداری
2. کاهش استرس بارداری با سپری کردن اوقات با دوستان و خانواده
- زمانی را در کنار افرادی که به شما احساس خوبی داده و می توانند استرس شما را کاهش دهند، سپری کنید.
- در خصوص مسائلی که با آنها دست و پنجه نرم می کنید، از دیگران درخواست کمک کرده و کمک های آنها را بپذیرید. حمایت اطرافیان می تواند به مدیریت استرس شما کمک کند.
- از یک نفر بخواهید که نگهبان شما باشد یعنی اگر نه گفتن یا آرام گرفتن برای شما دشوار است، این مسئولیت را وی برعهده گرفته و به شما کمک کند.
- با سایر والدین در ارتباط باشید، مثلاً می توانید از رسانه های اجتماعی برای برقراری ارتباط با سایر والدین یا کسانی که قرار است بزودی صاحب فرزند شوند، بهره بگیرید.
3. کاهش استرس باداری با حمایت حرفه ای
با پزشک یا مامای خود درباره آن چیزهایی که ممکن است برای شما استرس آفرین باشند، صحبت کنید و از توصیه های آنها برای مدیریت این مسائل بهره بگیرید.
- اگر با مشکلات مالی روبرو هستید، برنامه مشاوره مالی مشترک المنافع می تواند به شما مشاوره های مالی رایگان برای رفع این مشکل ارائه دهد. این مراکز اطلاعات و آموزش رایگان را برای همگان از طریق خدمات اطلاعات مالی فراهم می آورند.
- سیگار کشیدن و مصرف الکل و سایر مواد برای کنار آمدن با استرس می تواند برای شما و فرزندتان بسیار خطرناک باشد. اگر برای ترک این عادات نیاز به کمک دارید، با پزشک یا مامای خود صحبت کنید. شما همچنین می توانید با مراکز فعال در این زمینه نیز تماس بگیرید.
سخن آخر
سطح استرس شما ممکن است اگر چندین مورد از موارد بیان شده به صورت همزمان روی دهند، به شدت افزایش یابد.ملاقات های پیش از تولد با ماما یا پزشک، فرصت مناسبی برای صحبت کردن درباره سلامت و سبک زندگی شما شامل چیزهایی که ممکن است استرس آفرین شود، می باشد.شناسایی استرس همواره آسان نمی باشد. ممکن است استرس از جانب چیزی باشد که تا زمان غیرقابل تحمل شدن، متوجه وجود آن نباشید. اگر این مطلب برای شما مفید بود میتوانید این پست را با دوستانتان در شبکه های اجتمائی به اشتراک بگذارید
مطالب مرتبط
16 تمرین و راهنمایی ساده برای آرام کردن ذهن در زمان استرس
اختلال استرس پس از سانحه مرتبط با بارداری (اختلال پی تی اس دی)؛ علل و علائم مداوم و مزمن آن