پرولاکتین یک هورمون است که توسط غده هیپوفیز ترشح می شود. غده هیپوفیز یک ساختار کوچک در مغز است که هورمون های دیگر را ترشح می کند. عملکرد اصلی پرولاکتین، افزایش اندازه سینه و شروع شیردهی (تغذیه با شیر مادر) است. سطح پرولاکتین در زنان باردار و شیرده به طور طبیعی افزایش می یابد. اگر دوره های قاعدگی نامنظم، ناباروری یا ترشح شیر مادر دارید (به ویژه اگر به کودک خود شیر نمی دهید)، پزشک ممکن است درخواست یک آزمایش خون را برای بررسی بالا بودن سطح پرولاکتین بدهد.
علائم هایپرپرولاکتینمی (یا سطح پرولاکتین بالا)
علائم هیپرپرولاکتینمی (یا سطح پرولاکتین بالا)، ممکن است وجود نداشته باشد و یا زنان متوجه علائم زیر شوند:
- ناباروری
- شیر سفید که از پستان ها نشت می کند.
- دوره های قاعدگی قطع شده، کم یا نامنظم
- از دست دادن میل جنسی
- خشکی واژن
- آکنه
- رشد بیش از حد موهای صورت و بدن (هیرسوتیسم)
- گر گرفتگی
علل سطح بالای پرولاکتین
هایپرپرولاکتینمی یا سطح بالای هورمون پرولاکتین می تواند به علل مختلفی ایجاد شود، مانند:
- تومور یا بیماری هیپوفیز
- بیماری هیپوتالاموس
- کم کاری تیروئید
- بیماری کلیوی
- بیماری کوشینگ
برخی از داروها نیز می توانند سطح بالای پرولاکتین داشته باشند، از جمله داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (به ویژه کلومیپرامین، دزپیرامین)، برخی از داروهای ضد روان پریشی (به عنوان مثال، هالوپریدول، زیپرکسا، ریسپردال)، وراپامیل (برای فشار خون)، رگلان (متاکلوپرامید؛ داروهای ضد انعقاد)، مسدود کننده های اسید (مسدود کننده های H2).
چگونه میزان پرولاکتین اندازه گیری می شود؟
میزان پرولاکتین را به سادگی می توان از طریق آزمایشات معمولی خون اندازه گیری کرد. از آنجا که عوامل مختلفی می توانند بر خون تاثیرگذار باشند، زنان باید از تحریک سینه و مقاربت در شب قبل از آزمایش خودداری نمایند.
هایپرپرولاکتینمی یا سطح بالای پرولاکتین به چه معنا است؟
اگر آزمایش خون سطح بالایی را نشان می دهد، پزشک ممکن است تمایل داشته باشد تا آزمایش را مجددا تکرار نماید، اما این بار حداقل بعد از 8 ساعت ناشتا بودن این آزمایش انجام می شود. ممکن است یک تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) برای جست و جو شواهدی از رشد هیپوفیز یا آسیب به بافتهای اطراف آن انجام شود. ممکن است آزمایش خون برای ارزیابی تولید دیگر هورمون های هیپوفیز انجام شود و می تواند برای جلوگیری از شرایط دیگر باعث علائم مشابه باشد.
روش درمان پرولاکتین بالا
درمان سطح بالای پرولاکتین، بازگرداندن میزان پرولاکتین به حالت طبیعی خود است. این کار معمولا می تواند با داروهایی مانند آگونیست های دوپامین و یا در شرایط جدی تر، از طریق عمل جراحی برای کاهش یا حذف تومور انجام شود. هنگامی که سطح پرولاکتین در محدوده طبیعی است، پزشک ممکن است توصیه کند که با انجام آزمایش خون به طور منظم بر روی سطح پرولاکتین نظارت داشته باشید. گاهی اوقات ممکن است MRI برای بررسی اندازه تومور و بررسی رشد تومور انجام شود.
منبع: verywellhealth