اکالیپتوس معمولاً به صورت شاخه‌های بریده وارد منازل می‌شود و برای خوشبو کردن فضا استفاده می‌گردد. این درخت همیشه سبز که با نام علمی Eucalyptus cinerea شناخته می‌شود، در زیستگاه طبیعی خود در استرالیا می‌تواند تا ارتفاع حدود 18 متر (60 فوت) رشد کند و غذای مورد علاقه کوآلاها به شمار می‌رود. با این حال، وقتی در باغ‌های خانگی کاشته شود، معمولاً ارتفاع آن به 2 تا 3 متر (6 تا 10 فوت) محدود می‌گردد. بهترین زمان برای کاشت اکالیپتوس فصل بهار است و معمولاً نیازی به استفاده از تکیه‌گاه یا سازه حمایتی ندارد. این درخت رشد سریعی دارد و هر سال می‌تواند چندین فوت به ارتفاعش افزوده شود.
پوست اکالیپتوس قهوه‌ای مایل به قرمز و برگ‌های آن نقره‌ای با ته‌رنگ آبی-سبز هستند. لازم است توجه داشته باشید که پوست، برگ‌ها و شیره این درخت برای انسان‌ها و حیوانات خانگی سمی می‌باشد. در این مقاله از سلام دنیا به روش های رشد و مراقبت و کاشت اکالیپتوس در گلدان و باغ می‌پردازیم.
اطلاعات کلی درباره اکالیپتوس
- نام رایج: Eucalyptus, silver dollar tree, argyle apple
- نام علمی: Eucalyptus cinerea
- خانواده: میرتاسه (Myrtaceae)
- نوع گیاه: درخت
- اندازه‌ی بالغ: ارتفاع 6 تا 53 فوت (حدود 2 تا 16 متر)، عرض 2 تا 15 فوت (حدود 0.6 تا 4.5 متر)
- نیاز به نور: نور کامل آفتاب
حتما بخوانید: شرایط نگهداری سرخس پرسیاوشان (گیاه آدیانتوم کوانتوم)
- نوع خاک: خاک با زهکشی خوب
- pH خاک: اسیدی تا خنثی
- زمان گل‌دهی: تابستان
- رنگ گل: سفید یا قرمز
- مناطق سازگاری(طبق USDA): مناطق 8 تا 11
- منطقه‌ی بومی: استرالیا
- سمیت: برای انسان‌ها و حیوانات خانگی سمی است.
نحوه مراقبت از گیاه اکالیپتوس
برای پرورش موفق اکالیپتوس، به نکات زیر توجه کنید:
- گیاه را در خاکی با زهکشی خوب و در مکانی با نور کامل آفتاب بکارید.
- محل کاشت باید فضای کافی برای رشد کامل درخت از نظر ارتفاع و عرض داشته باشد. (اگر چند درخت اکالیپتوس می‌کارید، آنها را حداقل با فاصله 2.5 متری از هم بکارید.)
- اکالیپتوس هوای گرم را ترجیح می‌دهد.
- برگ‌ها و شاخه‌های بالغ را در اواخر فصل رشد برداشت کنید.
1. مراقبت از گیاه اکالیپتوس از طریق نور کافی
اکالیپتوس نور زیادی نیاز دارد، بنابراین گیاه خود را در مکانی قرار دهید که حداقل شش ساعت نور مستقیم آفتاب در روز دریافت کند. همچنین، اگر اکالیپتوس را به‌صورت آپارتمانی نگهداری می‌کنید، بهتر است آن را نزدیک پنجره‌ای روشن قرار دهید، ترجیحاً پنجره‌ای که به سمت جنوب باشد.
2. مراقبت از گیاه اکالیپتوس از طریق خاک مناسب
اکالیپتوس به بیشتر انواع خاک‌ها تحمل دارد، اما خاکی با زهکشی خوب برای آن ضروری است. برای گیاهان گلدانی، از ترکیب خاکی با زهکشی مناسب استفاده کنید. بهترین میزان pH خاک، کمی اسیدی تا خنثی است.
3. مراقبت از گیاه اکالیپتوس از طریق آبیاری مناسب
اکالیپتوس پس از تثبیت گیاه تا حدی تحمل خشکی را دارد، اما خشکی طولانی‌مدت ممکن است باعث ریزش برگ‌ها شود. یک قاعده کلی خوب این است که زمانی گیاه را آبیاری کنید که با فرو بردن انگشت در خاک، خشکی را در نوک انگشت احساس کنید.
حتما بخوانید: انواع گل زنبق سیبری
4. مراقبت از گیاه اکالیپتوس از طریق دمای مناسب و رطوبت
اکالیپتوس دمای گرم بین حدود 18 تا 24 درجه سانتی‌گراد (65 تا 75 درجه فارنهایت) را ترجیح می‌دهد و به رطوبت متوسط نیاز دارد. این گیاه نمی‌تواند در دماهای پایین‌تر از 10 درجه سانتی‌گراد (50 درجه فارنهایت) به مدت طولانی دوام بیاورد. بنابراین اگر اکالیپتوس را در گلدان نگهداری می‌کنید، هنگام پیش‌بینی هوای سرد، آن را به داخل خانه منتقل کنید.
5. مراقبت از گیاه اکالیپتوس از طریق کوددهی
اگر گیاه را در زمین کاشته‌اید، معمولاً نیازی به کود ندارد. اما گیاهان گلدانی زودتر مواد مغذی خاک را مصرف می‌کنند، بنابراین در طول فصل رشد بهتر است از کود مخصوص گیاهان آپارتمانی با میزان نیتروژن کم استفاده کنید و طبق دستور روی بسته‌بندی عمل نمایید.
انواع مختلف اکالیپتوس
علاوه بر گونه‌ی Eucalyptus cinerea، صدها گونه‌ی دیگر از اکالیپتوس وجود دارد. برخی از آنها عبارت‌اند از:
- Eucalyptus globulus: با نام رایج «بلوگام» (Blue Gum) شناخته می‌شود. این گونه پوست صاف دارد و به‌خوبی با شرایط مختلف رشد سازگار می‌شود.
- Eucalyptus gunnii: با نام «سایدرگام» (Cider Gum) شناخته می‌شود. این گونه نسبت به بسیاری از گونه‌های دیگر اکالیپتوس مقاومت بیشتری در برابر سرما دارد.
- Eucalyptus platypus: که به نام «مورت» (Moort) معروف است، یکی از مقاوم‌ترین گونه‌هاست و توان تحمل خاک‌های سنگین، سرمای زیاد و خشکسالی را دارد.
نحوه هرس اکالیپتوس
درختان اکالیپتوس معمولاً به هرس زیادی نیاز ندارند. با این حال، برای حفظ ظاهر مرتب و زیبا، می‌توانید شاخه‌های بیش‌ازحد رشد کرده، شکسته یا بدشکل را هرس کنید. بهترین زمان برای این کار تابستان است، اما در هوای بسیار مرطوب از هرس کردن خودداری کنید.
نحوه تکثیر اکالیپتوس
درختان اکالیپتوس معمولاً از طریق بذرهای خریداری‌شده یا نهال‌های آماده رشد داده می‌شوند، اما می‌توان آنها را از طریق قلمه نیز تکثیر کرد. بهترین زمان برای گرفتن قلمه زمانی است که گیاه بین 2 تا 12 ماه سن دارد؛ زیرا ریشه‌دار کردن ساقه‌های بالغ بسیار دشوار است. زمان مناسب برای گرفتن قلمه اواخر تابستان است. در ادامه مراحل تکثیر اکالیپتوس از طریق قلمه آورده شده است:
- یک گلدان کوچک را با ترکیب 3 به 1 خاک پوست درخت کمپوست شده و پرلیت پر کنید و کود آهسته‌رهش اضافه کنید. خاک را کمی مرطوب کنید.
- شاخه‌ای حدود 5 اینچ (12-13 سانتی‌متر) با 4 تا 8 برگ انتخاب کنید و برش را درست بالای یک گره برگ انجام دهید.
- برگ‌های نیمه پایینی قلمه را جدا کنید.
حتما بخوانید: چگونه در گلدان ریحان بکاریم؟
- انتهای بریده شده را در هورمون ریشه‌زایی فرو ببرید و سپس قلمه را در خاک تقریباً تا نزدیکی برگ‌ها بکارید.
- گلدان را در محلی با نور ملایم و غیرمستقیم و دمای حدود 70 درجه فارنهایت (21 درجه سانتی‌گراد) قرار دهید.
- خاک را به طور ملایم مرطوب نگه دارید. ریشه‌ها باید حدود یک ماه بعد تشکیل شوند.
- پس از تشکیل ریشه، گیاه را به محل با نور بیشتر منتقل کرده و دفعات آبیاری را کاهش دهید.
روش کاشت اکالیپتوس از طریق بذر
برای کاشت اکالیپتوس از بذر، توجه داشته باشید که ابتدا باید بذرها را به مدت دو ماه در یخچال قرار دهید (فرآیند سرمادهی) تا آماده جوانه‌زنی شوند. سپس در اواخر زمستان، حدود 10 تا 12 هفته پیش از آخرین یخبندان پیش‌بینی‌شده منطقه خود، بذرها را در فضای داخلی بکارید. از مخلوط مخصوص کاشت بذر در گلدان‌های توربی (peat pots) استفاده کنید تا بعدها بتوانید آنها را بدون آسیب زدن به ریشه، مستقیماً به خاک منتقل کنید.
- بذرها را روی سطح خاک بپاشید و فقط کمی با خاک بپوشانید.
- گلدان‌ها را در مکانی گرم با نور روشن و غیرمستقیم قرار دهید و با اسپری کردن، خاک را مرطوب نگه دارید؛ اما مراقب باشید خاک خیس نشود.
- بذرها معمولاً طی دو تا سه هفته جوانه می‌زنند. زمانی که نهال‌ها حدود 15 سانتی‌متر رشد کردند، آماده انتقال به فضای باز خواهند بود.
گلدان‌کاری و تعویض گلدان اکالیپتوس
پرورش اکالیپتوس در گلدان گزینه‌ای عالی برای باغبانانی است که می‌خواهند این گیاه را خارج از محدوده سخت‌پسندی آن نگهداری کنند. می‌توانید در زمستان گیاه را به داخل خانه بیاورید. اکالیپتوس دوست ندارد ریشه‌هایش جابجا یا آسیب ببینند، بنابراین بهتر است از ابتدا از گلدانی بزرگ با حجم حداقل 5 گالن (حدود 19 لیتر) استفاده کنید تا نیاز به تعویض گلدان کمتر شود. گلدان سفالی بدون لعاب یا پلاستیکی با سوراخ‌های زهکش کافی انتخاب کنید. در صورت نیاز به تعویض گلدان، گلدان جدید باید حدود 2 اینچ (5 سانتی‌متر) بزرگ‌تر از گلدان قبلی باشد.
نحوه نگهداری اکالیپتوس در زمستان
اگر اکالیپتوس را در گلدان و خارج از محدوده‌ی مناسب رشد آن پرورش می‌دهید، برای زمستان باید گیاه را به داخل خانه منتقل کنید تا آسیب نبیند. از قرار دادن گیاه در معرض سرما و یخ‌زدگی خودداری کنید، زیرا سرمای شدید می‌تواند برگ‌ها را خراب یا از بین ببرد. بهتر است گیاه را در کنار پنجره‌ای روشن و ترجیحاً رو به سمت جنوب قرار دهید. در این فصل از کوددهی خودداری کرده و آبیاری را کمی کاهش دهید.
حتما بخوانید: آموزش کاشت سیر در گلدان خانگی
نحوه برداشت برگ‌های اکالیپتوس
بهترین زمان برای برداشت برگ‌های اکالیپتوس اواخر فصل رشد است. اگر فقط برگ‌ها را می‌خواهید، کافی است با قیچی هرس یا با دست آنها را جدا کنید. سپس برگ‌ها را روی دستمال کاغذی یا توری خشک‌کن در محلی خنک و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید تا خشک شوند. وقتی برگ‌ها کمی چرمی یا خشک و شکننده شدند، آنها را در ظرف‌های شیشه‌ای با درب محکم نگهداری کنید.
آفات و بیماری‌های رایج اکالیپتوس
گیاهان اکالیپتوس معمولاً مشکلات جدی آفت یا بیماری ندارند. اما گاهی ممکن است حشرات موریانه بلند شاخک اکالیپتوس را روی گیاهان ضعیف یا آسیب‌دیده ببینید. نشانه‌های وجود این آفات شامل سوراخ‌هایی در پوست درخت، ترشح شیره و تغییر رنگ برگ‌ها است.
در صورت مشاهده، بخش‌های آلوده گیاه را فوراً جدا کنید، زیرا استفاده از حشره‌کش‌ها برای کنترل این آفات مؤثر نیست. اکالیپتوس ممکن است به لکه‌های برگ حساس باشد که به صورت لکه‌های سیاه در زیر برگ‌ها و لکه‌های قهوه‌ای روی سطح بالایی برگ‌ها دیده می‌شوند. همچنین این درخت ممکن است دچار بیماری‌های پوسیدگی پوست و ریشه شود.
یکی از مشکلات جدی اکالیپتوس، پوسیدگی داخلی یا «پوسیدگی قلبی» است؛ در این حالت مرکز درخت شروع به پوسیدگی و تخریب می‌کند و این آسیب به شاخه‌ها نیز گسترش می‌یابد. هنگامی که پوسیدگی قلبی اتفاق بیفتد، نجات درخت امکان‌پذیر نیست، زیرا قارچ با نرم و ضعیف کردن بخش داخلی درخت باعث آسیب دائمی می‌شود. در این شرایط، لازم است درخت را قطع و از بین ببرید.
مشکلات رایج اکالیپتوس
درختان اکالیپتوس وقتی در محیط مناسب خود رشد می‌کنند، معمولاً سالم باقی می‌مانند. اما در شرایط نامطلوب ممکن است با برخی مشکلات مواجه شوند.
1. مشکلات اکالیپتوس: زرد و قهوه‌ای شدن برگ‌ها
قهوه‌ای شدن برگ‌های اکالیپتوس معمولاً نشان‌دهنده کمبود رطوبت است. اگر برگ‌ها جمع شده یا ریزش دارند، احتمالاً مشکل کم‌آبی است. در این صورت، میزان آبیاری را افزایش دهید تا خاک کمی مرطوب بماند، اما خیس و باتلاقی نشود. همچنین برگ‌های قهوه‌ای ممکن است نشانه بیماری، به‌ویژه بیماری‌های قارچی باشند. اگر قسمت کوچکی از گیاه آلوده شده، سریعاً آن بخش را حذف کنید یا با قارچ‌کش مناسب درمان نمایید.
2. مشکلات اکالیپتوس: ریزش شاخه‌ها
به دلیل رشد و ارتفاع زیاد، درختان اکالیپتوس ممکن است شاخه‌های سنگینی داشته باشند که باعث شکستن یا ریزش آنها شود
حتما بخوانید: روش کاشت و نگهداری گل همیشه بهار
سوالات متداول
1. آیا نگهداری و رشد اکالیپتوس آسان است؟
اکالیپتوس خارج از محیط طبیعی خود کمی چالش‌برانگیز است، اما با تأمین نور کافی و دمای مناسب، می‌تواند به خوبی و با سرعت رشد کند.
2. سرعت رشد اکالیپتوس چقدر است؟
سرعت رشد اکالیپتوس بستگی زیادی به شباهت شرایط محیطی نگهداری به شرایط طبیعی آن دارد. در شرایط ایده‌آل، این درخت رشد سریعی داشته و می‌تواند سالانه چندین فوت افزایش ارتفاع داشته باشد.
3. آیا امکان کاشت اکالیپتوس در فضای باز وجود دارد؟
اکالیپتوس قادر به رشد در فضای باز در مناطق مقاوم USDA از 8 تا 11 است. همچنین می‌توان گیاه را در ماه‌های گرم سال در گلدان خارج از خانه نگه داشت و هنگام کاهش دما به زیر 10 درجه سانتی‌گراد (50 درجه فارنهایت) آن را به داخل منتقل کرد.
4. دلایل عدم توصیه به کاشت اکالیپتوس چیست؟
اگرچه اکالیپتوس گیاهی مهاجم محسوب نمی‌شود، اما در محیط‌های غیر بومی ممکن است با گیاهان بومی برای منابع رقابت کند و تعادل اکولوژیکی را مختل سازد. همچنین این درخت برای انسان‌ها و حیوانات خانگی سمی است.
5. چگونه باید از اکالیپتوس در محیط داخلی مراقبت کرد؟
برای نگهداری اکالیپتوس در داخل خانه، آن را در مکانی با نور مستقیم و کافی قرار دهید. دمای مناسب محیط بین 18 تا 24 درجه سانتی‌گراد (65 تا 75 درجه فارنهایت) باشد و جریان هوای مناسبی فراهم شود. پس از پایان فصل رشد، می‌توانید گیاه را هرس کنید تا اندازه آن متناسب با فضا حفظ شود.
سخن آخر
اکالیپتوس، با نام علمی Eucalyptus cinerea، درختی همیشه‌سبز و زیبا از خانواده میرتاسه است که به دلیل رشد سریع و برگ‌های نقره‌ای رنگش محبوبیت زیادی دارد. این گیاه نیازمند نور کامل آفتاب، خاک با زهکشی خوب و دمای معتدل است و بهتر است در فصل بهار کاشته شود. مراقبت صحیح از اکالیپتوس شامل آبیاری متعادل، هرس به موقع و محافظت در برابر سرما می‌شود. با رعایت این نکات، می‌توانید از زیبایی و عطر دلپذیر اکالیپتوس در فضای خانه یا باغ خود لذت ببرید و محیطی خوشبو و دلنشین ایجاد کنید.
مطالب مرتبط:
روش کاشت و پرورش بادام زمینی داخل گلدان
دیدگاه ها