هیدروکسی تریپتوفان 5 یا 5-HTP معمولاً به عنوان مکمل برای تقویت سطوح سروتونین استفاده می شود. مغز از سروتونین برای تنظیم موارد زیرا استفاده می کند:
- حال و هوا
- اشتها
- سایر عملکردهای مهم
متاسفانه 5-HTP در غذاهایی که می خوریم موجود نمی باشد. با این وجود، مکمل های 5-HTP که از دانه های یک درختچه آفریقایی به نام گریفونیا سیمپلیسیفولیا تهیه می شوند، به وفور در دسترس هستند. افراد معمولاً برای بهبود حال و هوا و خلق و خوی خود، تنظیم اشتها و کمک به تسکین دردهای ماهیچه ای از این مکمل استفاده می کنند. اما آیا استفاده از آن بی خطر است؟
مکمل 5-HTP تا چه حد موثر می باشد؟
چون این ماده به عنوان مکمل گیاهی (نه به عنوان یک دارو) فروخته می شود، انجمن غذا و دارو (FDA) آن را تایید نکرده است. همچنین آزمایشات انسانی کافی برای اثبات یا عدم اثبات کارآیی، خطرات و عوارض جانبی مکمل ها صورت نپذیرفته است. کماکان 5-HTP به طور گسترده به عنوان یک درمان گیاهی استفاده می شود. شواهدی وجود دارند که نشان می دهند این ماده می تواند در درمان بعضی علائم موثر باشد. افراد از این مکمل به دلایل مختلفی مانند موارد زیر استفاده می کنند.
دلایل استفاده از مکمل 5 اچ تی پی (هیدروکسی تریپتوفان)
این ها وضعیت هایی هستند که به طور طبیعی می توانند با افزایش میزان سروتونین در بدن بهبود یابند. بر اساس یک تحقیق، مصرف مکمل 5-HTP به میزان 50 تا 300 میلی گرم در روز می تواند علائم افسردگی، پرخوری، سردردهای مزمن و بی خوابی را بهبود بخشد.
فواید مکمل 5-HTP (هیدروکسی تریپتوفان)
مکمل 5-HTP همچنین برای تسکین علائم مشکلات زیر نیز مصرف می شود
- فیبرومیالژیا
- نارسایی های تشنجی
- بیماری پارکینسون
چون افراد مبتلا به فیبرومیالژیا سطوح سروتونین پایینی دارند، ممکن است این ماده بتواند به آنها در تسکین موارد زیر کمک کند:
- درد
- گرفتگی و سختی صبحگاهی ماهیچه ها
- بی خوابی و بدخوابی
تعداد کمی تحقیقات کوچک در این خصوص انجام شده است. بعضی از آنها نتایج امیدبخشی داشته اند. تحقیقات بیشتر برای بررسی عوارض جانبی احتمالی این ماده و تصمیم درباره بهترین دوز و طول مدت درمان با آن مورد نیاز می باشد. تحقیقات تاکنون نتوانسته اند از ادعای مربوط به کمک 5-HTP به درمان نارسایی های تشنجی یا علائم بیماری پارکینسون پشیتبانی کنند.
خطرات و عوارض جانبی احتمالی 5-HTP
مقدار بیش از حد 5-HTP در بدن می تواند باعث افزایش شدید سطوح سروتونین و ایجاد عوارض جانبی زیر گردد:
- اضطراب
- لرز
- مشکلات قلبی شدید
بعضی افرادی که از مکمل های 5-HTP استفاده کرده اند دچار یک وضعیت بحرانی به نام سندرم ائوزینوفیلیامیالژیا (EMS) شده اند. این حالت می تواند باعث بروز ناهنجاری های خونی و حساسیت بیش از حد ماهیچه ها شود. مشخص نیست که آیا EMS به دلیل وجود یک ماده تصادفی در مکمل یا خود 5-HTP ایجاد شده است. با این وجود این مساله را در زمان تصمیم گیری برای مصرف 5-HTP در نظر داشته باشید. عوارض جانبی خفیف دیگری نیز ممکن است در مصرف مکمل 5-HTP بروز نماید. اگر علائم زیر را مشاهده کردید، مصرف مکمل را متوقف کرده و بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید:
- خواب آلودگی
- مشکلات هاضمه
- مشکلات ماهیچه ای
- ناتوانی و مشکلات جنسی
اگر داروی دیگری مصرف می کنید که سطوح سروتونین را افزایش می دهد مانند: داروهای ضد افسردگی (مثلاً مهار کننده های SSRI و MAO) از مصرف مکمل 5-HTP پرهیز نمایید. وقتی از داروی کاربیدوپا برای درمان بیماری پارکینسون نیز استفاده می کنید، در مصرف 5-HTP احتیاط نمایید.
مکمل 5-HTP برای افراد مبتلا به سندرم داون نیز توصیه نمی شود زیرا با تشنج در ارتباط می باشد. همچنین دو هفته قبل از انجام اعمال جراحی از مکمل های 5-HTP استفاده ننمایید زیرا این ماده ممکن است با بعضی داروها که معمولاً در اعمال جراحی استفاده می شوند، تداخل ایجاد کند. مکمل هیدروکسی تریپتوفان (5-HTP) ممکن است با سایر داروها نیز تداخل داشته باشد. همانند تمامی مکمل ها، قبل از شروع مصرف، در این خصوص با پزشک مشورت نمایید.
عوارض جانبی گزارش شده 5-HTP
عوارض جانبی گزارش شده برای 5-HTP عبارتند از:
- اضطراب
- لرز
- مشکلات قلبی
- بعضی افراد دچار سندرم ائوزینوفیلیامیالژیا (EMS) شده اند که باعث بروز ناهنجاری های خونی و حساسیت بیش از حد ماهیچه ها می شود هر چند کماکان مشخص نیست که آیا EMS به دلیل وجود یک ماده تصادفی در مکمل یا خود 5-HTP ایجاد شده است.
منبع: healthline