پارگی، یک چاک یا زخم باز در پوست است. پارگی می‌تواند در اثر ضربه تند مثل: افتادن، برخورد، سوراخ شدن یا گاز گرفتگی ایجاد شود. یک متخصص بهداشت و درمان برای شروع ترمیم، زخم را ارزیابی می‌کند، تمیز می‌کند و می‌پوشاند. علت، عمق و محل زخم شما در کنار فاکتورهای دیگر (شامل ترجیح بیمار) می‌تواند بر روی انتخاب های درمان توسط پزشک اثر بگذارد. هر مراقبت اضافه دیگری بستگی به نوع پارگی یا زخم خواهد داشت. ممکن است با سوزن، چاقو، نوار (مثل "steri-strips") یا چسب پوست (مثل “Dermabond”) بسته شود. هدف اصلی این درمان ها، توقف خونریزی و کمک به بهبود زخم و کاهش اثر زخم است.
در این مقاله از وب سایت سلام دنیا، به معرفی روش ها و اصول مراقبت از زخم در خانه برای بهبود زخم و کاهش اثر زخم و عفونت، پرداخته ایم. با ما همراه باشید. بعد از بازگشت از کلینیک یا بیمارستان به خانه، دستورات زیر را اجرا کنید تا زخم شما در زودترین زمان ممکن بهبود پیدا کند و شانس عفونت کردن آن کاهش یابد.
دستورات زیر می‌تواند برای برش های بسته شده بعد از عمل جراحی نیز بکار گرفته شوند.
چگونه در خانه از یک جراحت یا زخم مراقبت کنیم؟
زخم را در 24-48 ساعت اول تمیز و خشک نگه دارید. زخم به احتمال زیاد با باند بسته شده است، مگر اینکه از چسب استفاده شده باشد؛ یا آنکه زخم در محلی بوده باشد که بانداژ کردن آن سخت باشد، مثل پوست سر. اغلب بانداژها برای پارگی می‌توانند بعد از 24-48 ساعت برداشته شوند، مگر اینکه پزشک دستوری غیر از این داده باشد. بعد از برداشتن بانداژ، لازم نیست دیگر زخم را بپوشانید، مگر اینکه پزشک از شما خواسته باشد.
اصول مراقبت از زخم در خانه برای کاهش اثر زخم و عفونت
1. مراقبت از زخم بخیه
بعد از 48 ساعت، محل را با آب و صابون ملایم دوبار در روز (و یا به تعدادی که پزشک مشخص کرده است) تمیز کنید. از استفاده کردن از الکل، هیدروژن پراکسید یا راه حل های مبتنی بر ید خودداری کنید. علاوه بر دردناک بودن این محصولات می‌توانند به سلول های سالمی که برای شفای زخم ضروری هستند آسیب بزنند، که این موضوع می‌تواند روند درمان را آهسته کند.
حتما بخوانید: عوارض هیدروژن پراکسید بر پوست
با تایید پزشک خود، می‌توانید زخم خود را دو بار در روز با یک لایه نازک پماد آنتی بیوتیک مثل Bacitracin یا Neosporin بپوشانید. پماد آنتی بیوتیک به ایجاد محیط درمان تمیز و مرطوب کمک می‌کند. برخی افراد به آنتی بیوتیک های موضعی حساسیت پوستی نشان می‌دهند، بویژه نیومیسین (یک عضو از Neosporin )، بنابراین اگر می‌دانید که حساسیت دارید، از این کار خودداری کنید.
بخیه باید در طی 3 روز تا 2 هفته از بین بروید. طول این مدت بستگی به محل بخیه دارد. اگر از بخیه های جذبی و تجزیه شونده استفاده شده، از بین بردن آن ها ممکن است ضروری نباشد.
چارچوب زمانی بهینه برای از بین بردن بخیه این گونه است:
| محل | تعداد روزها |
| صورت | 5-3 |
| پوست سر | 7 |
| قفسه سینه و اندام ها | 10-8 |
| نواحی با تنش بالا (مفاصل، دست ها) | 14-10 |
| پشت | 14-10 |
بخاطر داشته باشید که این فقط یک راهنمای عمومی است. شرایط خاص مربوط به زخم و نیز شرایط پزشکی، می‌توانند فاکتورهای دیگری برای تعیین زمان از بین رفتن بخیه باشند.
2. روش مراقبت از زخم چسب در خانه
گاهی برای بستن پارگی‌ها، بجای بخیه از چسب های زخم چسبنده مثل Dermabond استفاده می‌شود. زمانی که چسب خشک می‌شود، مانند فیلمی می‌شود که تمام گوشه‌های زخم را در کنار یکدیگر نگه داشته است. به این چسب ها گاهی "بخیه مایع" هم گفته می‌شود.
بانداژها معمولا روی زخمی که با چسب بسته شده قرار نمی‌گیرند زیرا چسب خودش مانند یک پوشاننده عمل می‌کند. به علاوه، درمان خانگی با پماد آنتی بیوتیک نیز معمولا برای زخمی که با چسب بسته شده توصیه نمی‌شود. زیرا پمادها و کرم ها می‌توانند باعث جدا شدن زودهنگام چسب شوند.
نگرانی ها
ممکن است برای 2 یا 3 روز روی زخم یا اطراف آن ورم، تغییر رنگ و خون مردگی وجود داشته باشد. این طبیعی است و به این معنی نیست که چسب کار نمی‌کند. چسب به صورت طبیعی در طی 5-7 روز جدا می‌شود. در این هنگام بافت زیر سطح زخم شکل می‌گیرد و بدن ادامه کار برای درمان شدن را ادامه خواهد داد.
نکات مهمی که باید به یاد داشته باشید
- فیلم چسب را برای 24 ساعت اول خشک نگه دارید.
- روی چسب را نخراشید و نمالید.
- نوار را مستقیما روی چسب نگذارید.
- بعد از 24 ساعت اول می‌توانید با چسب روی زخمتان دوش بگیرید، اما محل زخم را خیس نکنید. شنا نکنید و زمانی که محل مورد نظر مرطوب شد مطمئن شوید که به آرامی خشک می‌شود.
حتما بخوانید: درمان خانگی و طبیعی کلوئید (گوشت اضافه) جای زخم
3. روش مراقبت از زخم بسته شده با بدل مو (حقه HAT)
یک روش جایگزین برای زخم های بخیه زده شده تکنیک بدل مو است که به آن حقه HAT هم می‌گویند. در این روش از موهای سر به عنوان رابط های بخیه که در پوست وجود دارد استفاده می‌شود و با چسب های پوست محافظت می‌شوند. این یک روش مبتنی بر شواهد است و طبق مطالعات استفاده از آن برای پارگی های تا 10 سانتی متر ایمن است.
اگر زخم با بدل مو بسته شده باشد، ویزیت مجدد برای کشیدن بخیه ضروری نیست. ناحیه مورد نظر را خشک و تمیز نگه دارید و از استفاده از شامپو و سایر محصولات مو در آن ناحیه خودداری کنید زیرا باعث می‌شود که چسب زودهنگام شل شود. چسب به طور طبیعی در 5 روز تجزیه می‌شود، بعد از آن زمان رشته های مو از هم جدا خواهند شد.
4. روش مراقبت از زخم بسته شده با نوار در خانه
استفاده از نوار می‌تواند درد کمتری داشته باشد و احتمال عفونت نیز کمتر شود، اما در خانه احتیاط بیشتری لازم است زیرا این روش نسبت به سایر روش ها آسیب پذیرتر هستند. در نواحی از بدن که تحت تنش زیادی هستند نباید از این نوارها استفاده کرد.
مهم است که:
- نوار را خشک و تمیز نگه دارید. بسیار مهم است که نوار را برای 48 ساعت اولیه خشک نگهدارید.
- از کندن نوار یا مالیدن ناحیه خودداری کنید.
- از خیس کردن آن خودداری کنید (دوش گرفتن موردی ندارد، حمام کردن خوب نیست)
- نوارها خود در عرض 5-7 روز می‌افتند (اگر نیافتند می‌توانید به آرامی آنها را بردارید یا آن را خیس کنید تا نوار جدا شود). در این زمان، بافت زیر سطح زخم شکل می‌گیرد و بدن ادامه کار درمان و خوب شدن را انجام می‌دهد.
5. روش مراقبت از جراحتی که عمدا باز گذاشته شده باشد (مراقبت از زخم باز)
در برخی موارد ممکن است پزشک شما توصیه کند که زخم را باز نگه دارید. این موضوع می‌تواند چندین دلیل داشته باشد اما غالبا به این دلیل است که:
- خطر عفونت بسیار بالاست و نمی‌توان زخم را بست (دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد)
- زخم هایی که انتظار می‌رود بسته نشوند از نظر زیبایی برای شما قابل قبول هستند.
پارگی های در صورت کودکان یکی از مثال هایی است که در آن بستن در مرحله دوم نسبت به بستن اولیه توصیه می‌شود. در موقعیت های دیگر، پزشک شما ممکن است "بستن اولیه با تاخیر" را پیشنهاد دهد. این مورد برای جراحت هایی که ریسک عفونت بیشتری دارند توصیه می‌شود تا اطمینان حاصل شود که پیش از بستن اولیه، عفونت بوجود نمی‌آید.
با بستن اولیه با تاخیر، قبل از بسته شدن با جراحی، جراحت تمیز می‌شود و برای چند روز تحت نظر قرار می‌گیرد. صدمات حادثه‌ای مثل گاز گرفته شدن توسط سگ یا جراحاتی که در آن بدن های خارجی وجود داشته است، مثال هایی هستند که برای آنها از این روش بستن استفاده می‌شود.
اگر جراحت شما باز گذاشته شده است، از دستورات پزشک خود پیروی کنید. ناحیه مورد نظر را تمیز نگه دارید، دوبار در روز یا به تعدادی که پزشک به شما توصیه کرده است از پمادهای آنتی بیوتیک موضعی استفاده کنید و مراقب علائم عفونت باشید.
حتما بخوانید: کاربرد پماد موضعی تتراسایکلین (Tetracycline)
6. اصول مراقبت از زخم بعد از اینکه جراحت / بخیه / چسب / نوار از بین می‌رود
آسیب پذیرترین زمان برای یک جراحت، چند روز اول درست بعد از، از بین رفتن مواد بستن است. در این دوران زخم شما بیشترین احتمال را برای باز شدن دارد. دقت کنید که از فعالیت هایی که می‌تواند زخم شما را تحت تنش زیاد یا غیر ضروری قرار دهد خودداری کنید.
هر جراحتی که از ضخامت کامل پوست گذشته است باعث یک جای زخم خواهد شد. این جای زخم در ابتدا خیلی برجسته خواهد بود؛ اما به تدریج در طول یک سال از بین خواهد رفت. از جراحت در حال بهبود، در برابر نور خورشید زیاد که می‌تواند محل زخم را تیره کند محافظت کنید. اگر یک سال گذشت و هنوز از میزان اثر زخم خود راضی نیستید می‌توانید با یک جراح پلاستیک در این باره مشورت کنید.
علائم خطر (چه زمانی برای زخم باز یا زخم بسته باید به دکتر مراجعه کنیم)
در شرایط زیر با پزشک خود تماس بگیرید و یا به یک مرکز اورژانس و مراقبت پزشکی فوری مراجعه کنید:
- جراحت باعث درد جدید شده باشد، یا درد آن بدتر شده باشد. مقداری درد طبیعی است اما بدتر شدن درد می‌تواند نشانه عفونت باشد.
- جراحت شروع به خونریزی کند و خون بانداژ را خیس کند (مقدار کم خونریزی طبیعی است)
- پوست نزدیک جراحت سرد شود یا رنگ پرید شود و یا اینکه تغییر رنگ دهد.
- ناحیه اطراف زخم مور مور شود، یا حس ضعف و بی حسی وجود داشته باشد که قبلا راجع به آن با پزشک صحبت نکرده باشید.
- حرکت ناحیه اطراف زخم سخت باشد و این مشکل در حرکت قبلا با پزشک مطرح نشده باشد
- درد، ورم، گرما یا قرمزی اطراف زخم افزایش پیدا کرده باشد، که می‌تواند نشانه عفونت باشد.
- رگ های قرمز از زخم ایجاد شود یا از زخم چرک بیاید.
- تب کرده باشید و برای آن علت معمولی مثل سرماخوردگی یا ویروس وجود نداشته باشد.
حتما بخوانید: روش تشخیص تب بدون دماسنج
پیگیری مراقبت از زخم
پیگیری مراقبت کلید درمان و ایمنی شماست. درمان در اتاق اورژانس فقط اولین قدم برای بهبود جراحت است. حتی زمانی که حس می‌کنید شروع به خوب شدن کردید، هنوز هم نیاز دارید تا تمام مراجعات توصیه شده را انجام دهید و تمام داروها را دقیقا همان گونه که پزشک تجویز کرده است مصرف کنید. این به بهبود شما سرعت می بخشد و همچنین به جلوگیری از مشکلات آینده کمک می‌کند.
به یاد داشته باشید که:
- برنامه ریزی کنید و به تمام مراجعات بروید، و اگر شرایط مطابق آنچه انتظار می‌رفت نبود، با پزشک خود تماس بگیرید.
- اگر به شما آنتی بیوتیک تجویز شده است، همان گونه که به شما دستور داده شده مصرف کنید. خوردن آنها را به این دلیل که حس کردید بهتر شده اید، قطع نکنید. وقتی یک دوره آنتی بیوتیک ناتمام می‌ماند، عفونت های مقاوم می‌توانند رشد کنند، و درمان آنها سخت تر می‌شود.
- از جراحت در منزل به خوبی مراقبت کنید تا به سرعت خوب شود و شانس عفونت کاهش یابد.
- زمانی که جراحت در حال بهبود است، از هر فعالیتی که می‌تواند باعث باز شدن زخم شود بپرهیزید. هنگام فعالیت عاقلانه رفتار کنید.
- از باکتری های غیر ضروری فراوان دوری کنید: برای مثال، شنا در اقیانوس یا وان داغ یا پوشیدن کفش و دستکش برای مدت طولانی (اگر در آن نواحی جراحت وجود دارد) که می‌تواند رشد باکتری را افزایش دهد.
سخن آخر
زخم را در 24-48 ساعت اول تمیز و خشک نگه دارید. ممکن است برای 2 یا 3 روز روی زخم یا اطراف آن ورم، تغییر رنگ و خون مردگی وجود داشته باشد. این طبیعی است و به این معنی نیست که چسب کار نمی‌کند. می توانید از روش های و اصول مراقبت از زخم در خانه که در این پست سلام دنیا، بیان کردیم، برای بهبود زخم و کاهش جای زخم و عفونت استفاده کنید. می توانید تجربیات و سوالات خود را در خصوص روش مراقبت از زخم باز و بسته با ما در بخش نظرات در میان بگذارید.