اعتماد به نفس ابزار بسیار کارآمدی برای انسان در برابر چالش‌هاست. اما نقش والدین در این میان بسیار حایز اهمیت است. والدین با برخورد و شیوه‌های تربیتی نامناسب ممکن است اعتماد به نفس کودک را نابود کنند. در این مقاله از وب سایت سلام دنیا با علل کمبود اعتماد به نفس کودکان و اشتباهات والدین در بروز عدم اعتماد بنفس در کودکان آشنا می شوید.
دلایل کمبود اعتماد به نفس کودکان چیست؟
چگونه اعتماد به نفس را در کودکان ایجاد و تقویت کنیم؟
کودکان هم مانند بزرگسالان در صورتی که اعتماد به نفس لازم را نداشته باشند با مشکلاتی جدی مواجه خواهند شد. اعتماد به نفس ابزار بسیار کارآمدی برای انسان در برابر چالش‌هاست. اما نقش والدین در این میان بسیار حایز اهمیت است. والدین با برخورد و شیوه‌های تربیتی نامناسب ممکن است اعتماد به نفس کودک را نابود کنند و کودکشان را در بزرگسالی از لذت داشتن اعتماد به نفس محروم کنند. در ادامه به موارد مهمی که بیشتر والدین به اشتباه در شیوه تربیتی کودک به کار می‌برند اشاره شده است که با پرهیز از این موارد می‌توان اعتماد به نفس کودکان را افزایش داد.
حتما بخوانید: 13 ویژگی رفتاری افراد با اعتماد به نفس بالا
علل عدم اعتماد به نفس در کودکان
1. گرفتن فرصت تجربه از کودک
اگر در هنگام بازی کودک زمین بخورد و یا با کودک دیگری دعوا کند معمولا والدین به سرعت وارد صحنه می‌شوند و واکنش نشان می‌دهند تا دعوا تمام شود. اما این کار موجب می‌شود تا اعتماد به نفس کودک در طولانی مدت آسیب ببیند و هیچوقت فرصت غلبه بر مشکلات را پیدا نکند. بهتر است در مواردی این چنینی که خطر جانی و مهمی کودک را تهدید نمی‌کند کمی به او فرصت دهید تا شاید بتواند خودش از زمین بلند شود یا با همبازی‌هایش سازگار شود.
2. دوست داشتن با قید و شرط کودک
اگر کودک احساس کند که عشق شما به او به دلیل کارها و رفتارهایش است، با مشکل شرطی شدن او رو‌به‌رو خواهید شد و فرصت شکوفایی اعتماد به نفس در او از بین می‌رود. زمانی می‌توانید فرصت پرورش اعتماد به نفس در کودک را ایجاد کنید که او احساس کند در دوست داشته شدنش از طرف شما هیچ محدودیتی وجود ندارد. توجه داشته باشید که باید عشقتان را با عبارات صریح و ساده به کودک ابراز کنید و در مواقعی که لازم است به او بفهمانید که از رفتاری که در موردی مشخص داشته ناراحت و عصبانی هستید اما این ناراحتی و عصبانیت هیچ ارتباطی با این که چقدر دوستش دارید ندارد. برای مثال می‌توانید به او بگویید به دلیل این‌که ظرف غذایش را پرت کرده از او ناراحت هستید ولی نباید بگویید اگر غذا نخوری دیگر دوستت ندارم.
3. نشان دادن اشتباهات به کودک
معمولا مواردی که از نظر ما اشتباه هستند، از نظر کودک اشتباه به حساب نمی‌آیند. کودکان با اشتباه کردن یاد می‌گیرند و در حالت کلی معمولا اشتباه کردن قسمتی از فرآیند یادگیری است. اگر کودک در حال انجام بازی های فکری است و مثلا قطعه‌ای را در جای درست خودش قرار نداده، وارد عمل شدن شما و نشان دادن اشتباه نه تنها فایده‌ای ندارد بلکه لذت پیدا کردن و فهمیدن اشتباه و تصحیح آن و کسب قدرت حل مساله را از کودک می‌گیرد و بدتر از همه اعتماد به نفس در کودک رشد پیدا نمی‌کند چرا که تنها در صورتی که کودک خودش اشتباهاتش را پیدا و تصحیح کند آنگاه اعتماد به نفسش رشد می‌یابد.
حتما بخوانید: 12 تکنیک شگفت انگیز برای افزایش اعتماد به نفس
4. تشویق بیش از حد
در صورتی که کودک را بیش از حد لازم تشویق کنید و عباراتی مانند "تو فوق العاده باهوشی" یا "از همه باهوش تری" را مدام به او گوشزد کنید کودک فکر می‌کند که برای موفقیت در کارها نیازی به تلاش و پشتکار (که در واقع از هوش بالا کم اهمیت تر نیستند) ندارد و حالا که او باهوش است خیلی راحت موفق می‌شود. حالا اگر کودک با این دیدگاه در کاری شکست بخورد در ابتدا به هوش خودش شک می‌کند و رفته رفته اعتماد به نفس در او ضعیف و ضعیف تر می‌شود.
5. تحمیل انتخاب‌های خودمان به کودک
همیشه سعی کنید در مواردی که شرایط اجازه می‌دهد به کودک حق انتخاب بدهید. برای مثال، برای میان وعده دو گزینه مقابل او قرار دهید و اجازه بدهید که خودش انتخاب کند و بعد از او دلیل انتخابش را بپرسید و برایش توضیح دهید که هر کدام از گزینه ها چه خصوصیاتی دارند تا رفته رفته کودک در بزرگسالی با مهارت تصمیم گیری صحیح آشنا شود و در زمان تصمیم گیری اعتماد به نفس لازم را داشته باشد.
6. ارزش ندادن به ورزش و فعالیت های جسمانی
تاثیر ورزش و فعالیت‌های بدنی بر ایجاد حالات روحی بهتر کاملا آشکار است. اما عادت دادن کودکان به فعالیت‌های ورزشی نه تنها موجب تناسب اندام و جلوگیری از چاقی در بزرگسالی می‌شود بلکه در شکل گیری اعتماد به نفس نیز تاثیر گذار است همچنین کودکان با ورزش کردن یاد می‌گیرند که ضعف‌هایشان را پیدا و قبول کنند و سپس به تقویت نقطه ضعف‌هایشان بپردازند. ورزش گروهی با همسالان باعث می‌شود که کودکان در کنار دیگر دختر‌ها و پسرها ارتباط موثر را یاد بگیرند و در بزرگسالی اعتماد به نفس کافی را هنگام حضور در جمع داشته باشند.
7. انجام تمام کارهای کودک
اگر تمام کارهای کودک را بر عهده بگیرید و مسئولیتی برای او باقی نگذارید در واقع مانع از رشد حس مسئولیت پذیری در او می‌شوید. بهتر است امور ساده ای که کودک از انجام آن‌ها بر می‌آید مثل غذا دادن به حیوان خانگی یا آب دادن به گلدان را به او محول کنید تا علاوه بر ایجاد حس مسئولیت پذیری، در نتیجه انجام موفقیت آمیز کاری که به او محول شده است حس اعتماد به نفس نیز در او تقویت شود.
حتما بخوانید: 11 علامت هشدار دهنده کمبود اعتماد به نفس
8. مقایسه کردن کودک با سایرین
مقایسه کردن کودک با دیگری و به رخ کشیدن موفقیت‌های دیگران به کودک القا می‌کند که تو توانایی لازم را نداری و رفته رفته اعتماد به نفس در کودک ضعیف و ضعیف تر می‌شود و استعداد‌های او کور شده و خشم و نفرت نسبت به سایرین در او جمع می‌شود.
9. مورد تمسخر و کنایه قرار دادن کودک
اغراق کردن و بزرگ جلوه دادن اشتباهات کودک موجب خدشه دار شدن احساسات و عواطف او و خرد شدن غرورش می‌شود. کودکی که مورد تمسخر و کنایه قرار می‌گیرد این تمسخرها را باور می‌کند و فکر می‌کند که بخشی از ویژگی های اوست. به این ترتیب کم کم اعتماد به نفس او نابود می‌شود و نتایج آن در زندگی‌اش آشکار می‌شود.