علائم کمبود پروتئین در زنان و مردان و محاسبه میزان پروتئین موردنیاز

پروتئین ساختار عضلات، پوست، آنزیم ها و هورمون ها را شکل می دهد و نقش اساسی در همه بافت های بدن دارد. اکثر غذاها حاوی پروتئین هستند. در نتیجه، کمبود پروتئین واقعی در کشورهای توسعه یافته نادر است. با این حال، برخی افراد ممکن است در معرض خطر باشند. کمبود پروتئین منجر به مشکلات سلامتی مختلف می شود، زیرا ممکن است در طول زمان تغییرات ظریفی در بدن ایجاد کند. ما در این مقاله سلام دنیا، در خصوص اینکه علائم کمبود پروتئین در زنان و مردان چیست، میزان پروتئین مورد نیاز بدن ورزشکاران، بزرگسالان و فرمول محاسبه پروتئین بدن، صحبت کردیم. با ما همراه باشید.

علائم کمبود پروتئین در زنان و مردان چیست

کمبود پروتئین چیست؟

کمبود پروتئین هنگامی است که مقدار مصرف آن قادر به تأمین مقدار مورد نیاز بدن نیست. حدود یک میلیارد نفر در سراسر جهان از کمبود پروتئین رنج می برند. این مشکل به ویژه در آفریقای مرکزی و آسیای جنوبی بسیار مشاهده می شود، در حالیکه تا 30 درصد کودکان دچار کمبود پروتئین در رژیم غذایی خود هستند.

بعضی افراد در کشورهای توسعه یافته نیز در معرض خطر هستند. این شامل افراد مسن تر، بیماران بستری و افرادی می شود که رژیم غذایی نامتعادل را دنبال می کنند. در حالی که کمبود پروتئین در جهان غرب رایج نیست، برخی از افراد مقدار کمی پروتئین از رژیم غذایی خود دریافت می کنند.

پروتئین ناکافی ممکن است طی یک دوره طولانی تغییراتی در ترکیب بدن مانند تحلیل عضلات، بوجود آورد. شدیدترین نوع کمبود پروتئین به نام کواشیورکور شناخته شده است. این بیماری اغلب در کودکان کشورهای در حال توسعه که قحطی و رژیم های غذایی نامناسب در آنها شایع هستند، اتفاق می افتد.

کمبود پروتئین می تواند تقریبا تمام جنبه های عملکرد بدن را تحت تاثیر قرار دهد. در نتیجه، این کمبود با بسیاری از علائم همراه است. بعضی از این علائم ممکن است با وجود کمبود نامحسوس پروتئین شروع شوند. آنها در کنار برخی از علائم معمول کواشیورکور ذکر شده اند.

حتما بخوانید: خواص پروتئین در بدنسازی و لاغری

علائم و نشانه های کمبود پروتئین

1. علائم کمبود پروتئین: ورم

ورم (آماس)، که با پوست متورم و پف کرده مشخص می شود، علامت کلاسیک کواشیورکور است. دانشمندان بر این باورند که این ورم ناشی از مقدار کم سرم آلبومین (پروتئین در قسمت مایع خون یا پلاسمای خون) در انسان است. یکی از وظایف اصلی آلبومین حفظ فشار انکواتیک ( نیرویی که مایع را به جریان خون منتقل می کند) است. به این ترتیب، آلبومین از مقادیر بیش از حد مایع در بافت ها یا سایر قسمت های بدن جلوگیری می کند.

به علت کاهش سطح سرم آلبومین انسان، کمبود پروتئین های شدید منجر به کاهش فشار انکوسیتی می شود. در نتیجه، مایع در بافت ها تجمع می یابد، باعث تورم می شود. به همین دلیل، کمبود پروتئین ممکن است باعث ایجاد مایع در داخل حفره شکم شود. شکم پف کرده مشخصه ای از کواشیورکور است. در نظر داشته باشید که ورم علائم کمبود پروتئین شدید است که بعید است در کشورهای توسعه یافته رخ دهد.

2. علائم کمبود پروتئین: کبد چرب

یکی دیگر از علائم رایج کواشیورکور، کبد چرب یا تجمع چربی در سلول های کبدی است. درمان نشدن این بیماری ممکن است به بیماری کبد چرب تبدیل شود که باعث التهاب، زخم کبدی و به طور بالقوه نارسایی کبد می شود.

حتما بخوانید: برای درمان کبد چرب چی بخوریم

کبد چرب یک بیماری شایع در افراد چاق و همچنین افرادی است که مصرف بالای الکل دارند. دلیل رخداد آن در موارد کمبود پروتئین مشخص نشده است، اما مطالعات نشان می دهد که نقص سنتز پروتئین های انتقال چربی، به نام لیپوپروتئین ها، ممکن است به این بیماری کمک کند.

3. از علائم کمبود پروتئین: مشکلات پوست، مو و ناخن

کمبود پروتئین اغلب اثر خود را روی پوست، مو و ناخن که عمدتا از پروتئین ساخته شده اند، می گذارد. به عنوان مثال، کواشیورکور در کودکان با پوسته پوسته شدن، قرمزی و لکه های روی پوست تشخیص داده می شود.

ریزش مو، تغییر رنگ مو، ریزش مو سکه ای (طاسی منطقه ای) و ناخن های شکننده نیز علائم رایج کمبود پروتئین هستند. با این حال، این نشانه ها بعید به نظر می رسند مگر اینکه کمبود پروتئین شدید وجود داشته باشد.

حتما بخوانید: درمان خانگی ریزش سکه ای مو با طب سنتی

4. از علائم کمبود پروتئین: تحلیل عضلات

عضلات بزرگترین مخزن پروتئین بدن هستند. هنگامی که پروتئین غذایی کم است، بدن از پروتئین ماهیچه ها برای حفظ بافت های مهم و عملکرد بدن استفاده می کند. به عنوان یک نتیجه، کمبود پروتئین منجر به تحلیل عضلات در طول زمان می شود.

حتی کمبود پروتئین متوسط، به خصوص در سالمندان ممکن است باعث این مشکل شود. یک مطالعه در مردان و زنان مسن نشان داد که کاهش میزان عضلات در میان کسانی که کمترین میزان مصرف پروتئین را داشته اند، بیشتر بود.

5. از علائم کمبود پروتئین: افزایش ریسک شکستگی استخوان

عضلات تنها بافت هایی نیستند که تحت تاثیر مصرف کم پروتئین قرار دارند. استخوان ها نیز در معرض خطر هستند. عدم مصرف پروتئین کافی می تواند استخوان را تضعیف کند و خطر شکستگی را افزایش دهد.

• یک مطالعه در زنان یائسه نشان داد که مصرف پروتئین بالاتر با کاهش خطر ابتلا به شکستگی های لگن همراه است. بیشترین میزان مصرف به 69٪ کاهش خطر مرتبط است و پروتئین حیوانات بهترین منبع شناخته شده اند.
• مطالعه دیگری در زنان یائسه با شکستگی های اخیر لگن نشان داد که مصرف 20 گرم مکمل پروتئین در روز به مدت نیم سال (شش ماه) باعث کاهش ریسک شکستگی استخوان تا 2/3٪ شده است.

6. از علائم کمبود پروتئین: کاهش رشد در کودکان

پروتئین نه تنها به حفظ توده عضلانی و استخوان کمک می کند، بلکه برای رشد بدن ضروری است. بنابراین، کمبود و یا نارسایی به خصوص برای کودکان در حال رشد مضر است. در واقع، کاهش رشد شایع ترین علامت سوء تغذیه دوران کودکی است. در سال 2013، تقریبا 161 میلیون کودک از رشد نامناسب رنج می بردند.

مطالعات مشاهداتی نشان می دهد که ارتباط قوی بین مصرف کم پروتئین و اختلال رشد وجود دارد. توقف رشد نیز یکی از ویژگی های اصلی کواشیورکور در کودکان است.

7. از علائم کمبود پروتئین: افزایش شدت عفونت

کمبود پروتئین همچنین می تواند موجب بروز اختلال در سیستم ایمنی بدن شود. اختلال عملکرد سیستم ایمنی ناشی از کمبود پروتئین ممکن است خطر یا شدت عفونت را افزایش دهد. به عنوان مثال، یک مطالعه در موش نشان داد که موش ها پس از یک رژیم غذایی تنها حاوی 2٪ پروتئین با عفونت آنفولانزا شدیدتری در مقایسه با رژیم غذایی حاوی 18٪ پروتئین روبرو شده اند.

حتما بخوانید: تقویت سیستم ایمنی بدن با 15 داروی گیاهی و غذایی

حتی کمبود ناچیز پروتئین ممکن است باعث کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن شود. یک مطالعه کوچک در زنان مسن نشان داد که رژیم کم پروتئین برای 9 هفته به طور قابل توجهی پاسخ ایمنی را کاهش داده است.

8. از علائم کمبود پروتئین: افزایش اشتها و دریافت کالری زیاد

اگرچه اشتهای ضعیف یکی از علائم کمبود پروتئین شدید است، اما برعکس آن نیز برای حالت هایی از کمبود پروتئین دور از ذهن نمی باشد. هنگامی که مصرف پروتئین ناکافی است، بدن تلاش می کند با افزایش اشتها، وضعیت پروتئین خود را بازگرداند و شما را تشویق می کند چیزی برای خوردن پیدا کنید.

اما کمبود پروتئین حداقل برای همه، به طور هدفمند نیاز به خوردن غذا را افزایش نمی دهد. این ممکن است به طور انتخابی اشتهای افراد را برای غذاهای خوشمزه که پروتئین بالا دارند افزایش دهد.

در حالی که ممکن است گاهی به کاهش مصرف مواد غذایی منجر شود، مشکل این است که جامعه مدرن دسترسی نامحدود به غذاهای پرطرفدار و پرکالری را ارائه می دهد. بسیاری از این غذاها حاوی پروتئین هستند. با این حال، مقدار پروتئین در این غذاها در مقایسه با تعداد کالری که آنها ارائه می دهند، به میزان قابل توجهی کم تر است.

در نتیجه، مصرف کم پروتئین می تواند سبب افزایش وزن و چاقی شود، ایده ای که به عنوان فرضیه اهرم پروتئین شناخته می شود. اگر در تمام طول روز احساس گرسنگی کرده و بدنبال مصرف کالری هستید، سعی کنید پروتئین نوشیدنی را به هر وعده غذایی اضافه کنید.

مقدار پروتئین مورد نیاز بدن چقدر است؟

همه افراد نیازمند دریافت پروتئین مشابه نیستند. این بستگی به عوامل زیادی از جمله: وزن بدن، توده عضلانی، فعالیت بدنی و سن دارد.

فرمول محاسبه پروتئین بدن

مسلما وزن بدن مهمترین عامل تعیین کننده پروتئین است. در نتیجه، توصیه ها معمولا به صورت گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ارائه می شود. مقدار توصیه شده روزانه 0.4 پوند (معادل 0.8 گرم) پروتئین برای هر کیلوگرم است. دانشمند برآورد می کند این باید برای اکثر مردم کافی باشد.

برای افراد بالغ که 165 پوند (75 کیلو گرم) وزن دارد میزان پروتئین روزانه 66 گرم در روز می باشد.

میزان پروتئین مورد نیاز بدن ورزشکاران

برای ورزشکاران، توصیه می شود مصرف پروتئین روزانه بین 1.2 تا 1.4 گرم برای هر کیلوگرم باشد که برای حفظ عضلات و ریکاوری بعد از تمرین مورد نیاز است. به نظر می رسد  مانند ورزشکاران، افراد سال خورده نیازمند پروتئین بالاتری هستند.

حتما بخوانید: خواص و مضرات پروتئین وی (whey) چیست

در حالیکه مقدار مصرف روزانه در افراد سالخورده و بزرگسال یکسان است، مطالعات نشان می دهد که این مقدار کم تخمین زده شده است و برای افراد مسن باید به 1.2 تا1.5 گرم به ازای هر کیلوگرم افزایش یابد.
غنی ترین منابع پروتئین عبارتند از ماهی، گوشت، تخم مرغ، محصولات لبنی و حبوبات.

سخن آخر

ساختار تشکیل دهنده عضلات، پوست و آنزیم ها، پروتئین می باشد.کمبود پروتئین می تواند مشکلات مختلفی برای سلامتی به وجود آورد. کمبود پروتئین زمانی که میزان مصرف آن پایین تر از مقدار مورد نیاز بدن باشد؛ به وجود می آید. شدیدترین نوع کمبود پروتئین، کواشیورکور نام دارد. کاهش رشد در کودکان و ورم، کبد چرب و تحلیل عضلات از علائم کمبود پروتئین است

مقالات مرتبط:

خواص پروتئین آب پنیر برای سلامتی و لاغری

فواید و اهمیت مصرف پروتئین در بارداری چیست