افسردگی بعد از زایمان بسیار شایع است و یکی از هر 10 زن در طول سال اول پس از تولد کودک به آن مبتلا می شود. افسردگی پس از زایمان همچنین می تواند برای مردان نیز رخ دهد. در این پست سایت سلام دنیا، به تعریف افسردگی بعد از زایمان، علائم و نشانه های افسردگی پس از زایمان ؛و درمان افسردگی بعد از زایمان ، عوارض و راه های جلوگیری از افسردگی بعد از زایمان پرداختیم، با ما همراه باشید.
افسردگی بعد از زایمان چیست
افسردگی پس از زایمان (به انگلیسی: Postnatal depression) نوعی افسردگی است که بسیاری از والدین بعد از تولد نوزاد دچار آن می شوند. افسردگی پس از زایمان بسیار شایع است و یکی از هر 10 زن در طول سال اول پس از تولد کودک به آن مبتلا می شود. افسردگی پس از زایمان همچنین می تواند برای مردان نیز رخ دهد. اگر فکر می کنید که ممکن است افسرده شده باشید، مهم است که هر چه سریع تر در جست و جوی کمک باشید؛ زیرا علائم آن ممکن است ماه ها طول بکشد و یا وخیم تر شود و تأثیر قابل توجهی بر شما، کودک و خانواده شما خواهد داشت. با حمایت مناسب، که می تواند شامل استراتژی های خودیاری و درمانی باشد، اکثر مادر ها بهبودی کامل را تجربه می کنند.
حتما بخوانید: علائم و نشانه های افسردگی در زنان
شرح مختصر نشانه های افسردگی پس از زایمان
بسیاری از زنان در هفته اول پس از زایمان احساس افسردگی کرده، گریان و مضطرب می شوند. این اغلب «گرفتگی خلق پس از زایمان» نامیده می شود و آنقدر شایع است که طبیعی در نظر گرفته می شود. این «گرفتگی خلق پس از زایمان» بیش از دو هفته بعد از تولد کودک طول نمی کشد.
اگر علائم شما بیشتر طول کشید و یا دیرتر آغاز شد، ممکن است دچار افسردگی پس از زایمان شده باشید. افسردگی پس از زایمان می تواند در هر زمانی از سال اول زایمان آغاز شود. علائمی که شما یا شخصی که می شناسید در صورت افسردگی ممکن است داشته باشد، به صورت زیر است:
- احساس مداوم غم و اندوه و ناراحتی
- عدم لذت و نداشتن علاقه به جهان پیرامون
- کمبود انرژی و خستگی تمام مدت
- مشکل خواب در هنگام شب و احساس خواب آلودگی در طول روز
- در برقراری ارتباط و صمیمت با کودک دچار مشکل شدن
- عدم تمایل به تماس با افراد دیگر
- مشکلات در تمرکز و تصمیم گیری
- افکار ترسناک؛ به عنوان مثال در مورد صدمه زدن به کودک خود
بسیاری از زنان متوجه افسردگی پس از زایمان نمی شوند؛ زیرا این افسردگی به تدریج شدیدتر می شود.
کمک گرفتن برای افسردگی پس از زایمان
اگر فکر می کنید که ممکن است دچار افسردگی شده باشید، با پزشک عمومی یا ویزیتور سلامتی خود صحبت کنید. بسیاری از ویزیتورهای پزشکی برای تشخیص افسردگی پس از تولد آموزش دیده اند و تکنیک هایی دارند که می تواند به شما کمک کند. اگر آنها قادر به کمک کردن به شما نباشند، اشخاصی در منطقه شما را می شناسند که می توانند کمک کنند. اگر فکر می کنید که شریک زندگی شما ممکن است مشکلاتی داشته باشد، او را تشویق کنید که درخواست کمک نماید. به امید اینکه مشکل حل خواهد شد، تنهایی با افسردگی مبارزه نکنید.
به خاطر داشته باشید:
- طیف وسیعی از کمک و پشتیبانی از جمله درمان در دسترس است.
- افسردگی یک بیماری مانند هر نوع بیماری دیگر است.
- شما مقصر این افسردگی نیستید؛ این افسردگی می تواند برای هر کسی رخ دهد و بدان معنا نیست که شما پدر یا مادر بدی هستید.
- این بدان معنا نیست که شما در حال دیوانه شدن هستید.
- نوزاد را از شما نخواهند گرفت؛ نوزادان فقط در شرایط بسیار استثنایی مورد مراقبت قرار می گیرند.
شرح مختصر روش های درمان افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان می تواند باعث احساس تنهایی شده، پریشان کننده و ترسناک باشد؛ اما درمان های حمایتی و مؤثر برای آن در دسترس است.
حتما بخوانید: درمان افسردگی در خانه
راههای از بین بردن افسردگی پس از زایمان شامل:
کمک به خود (خودیاری) در افسردگی پس از زایمان
- مواردی که خود شما می توانید امتحان کنید به صورت زیر است:
- صحبت کردن با خانواده و دوستان در مورد احساسات خود و اینکه چه کاری می توانند برای کمک به شما انجام دهند.
- برای خودتان وقت بگذارید تا کارهایی را انجام دهید که از آن لذت می برید.
- هر زمان که فرصت داشتید، استراحت کنید و هر چه می توانید در شب بخوابید.
- ورزش منظم و رژیم غذایی سالم داشته باشید.
درمان افسردگی پس از زایمان از طریق درمان روان شناختی
پزشک معالج شما ممکن است بتواند یک دوره خودیاری را پیشنهاد کند، یا البته به شما یک دوره درمانی پیشنهاد نماید، مانند رفتار درمانی شناختی (CBT).
افسردگی پس از زایمان با داروهای ضد افسردگی
اگر افسردگی شدید داشته باشد یا سایر داروها اثر نکرده باشند؛ پزشک معالج ممکن است داروهایی را برای شما تجویز کند که در دوران شیردهی بی خطر هستند.
سازمانهای محلی و ملی مانند انجمن بیماری های پس از زایمان (APNI) و مشاوره و پشتیبانی از افسردگی قبل و بعد از زایمان (PANDAS) نیز می توانند منابع مفیدی برای کمک و مشاوره باشند.
چه عواملی باعث افسردگی پس از زایمان می شوند؟
علت افسردگی پس از زایمان کاملاً مشخص نیست. برخی از عوامل مرتبط با آن عبارتند از:
- سابقه مشکلات سلامت روان، به ویژه سابقه افسردگی در زندگی
- سابقه مشکلات سلامت روان در دوران بارداری
- نداشتن خانواده یا دوستان نزدیک برای حمایت از شما
- یک رابطه ضعیف با همسرتان
- وقایع اخیرا استرس زا در زندگی، مانند مرگ اطرافیان
- تجربه «گرفتگی خلق پس از زایمان»
حتی اگر هیچ یک از این علائم را نداشته باشید، فرزند آوری یک اتفاق تغییر دهنده زندگی محسوب می شود که گاهی اوقات می تواند منجر به افسردگی شود.
معمولا تطبیق با تازه پدر و مادر شدن نیاز به زمان دارد؛ مراقب یک کودک بودن می تواند ترسناک و خسته کننده باشد.
حتما بخوانید: معرفی داروهای ضد افسردگی
راه های جلوگیری از افسردگی بعد از زایمان
اگرچه مطالعاتی در زمینه افسردگی پس از زایمان انجام شده است، اما هیچ شواهدی مبنی بر انجام کاری برای جلوگیری از ابتلا به افسردگی پس از زایمان وجود ندارد و تنها اینکه می توانید سبک زندگی سالمی را برای خود انتخاب کنید.
با این وجود، اگر سابقه افسردگی یا مشکلات سلامت روانی دارید یا سابقه خانوادگی مشکلات سلامت روان بعد از زایمان را دارید، به پزشک عمومی خود یا گروه سلامت روان خود اطلاع دهید که باردار هستید یا به فکر بچه دار شدن هستید. به این ترتیب آنها می توانند در صورت لزوم نظارت و درمان مناسب را به شما ارائه دهند. اگر در دوران بارداری خود دچار مشکلات روانی هستید، پزشک باید به طور منظم در هفته های اول بعد از زایمان شما را تحت نظارت قرار دهد.
داستان های ساختگی و باورهای اشتباه در مورد افسردگی پس از زایمان
از افسردگی پس از زایمان اغلب برداشت نادرستی می شود و داستان های ساختگی زیادی پیرامون آن وجود دارد. که به صورت زیر است:
- افسردگی بعد از زایمان به اندازه سایر افسردگی ها جدی نیست. در حقیقت این افسردگی به اندازه سایر افسردگی ها جدی است.
- افسردگی پس از زایمان کاملاً در اثر تغییرات هورمونی ایجاد می شود. این افسردگی در واقع ناشی از عوامل مختلفی است.
- افسردگی پس از زایمان به زودی برطرف خواهد شد. بر خلاف «گرفتگی خلق پس از زایمان»، افسردگی پس از زایمان می تواند برای ماه ها ادامه داشته باشد، و حتی درمان نشده باقی بماند. در موارد نادر، می تواند به یک مشکل بلند مدت تبدیل شود.
- افسردگی پس از زایمان تنها زنان را تحت تاثیر قرار می دهد. تحقیقات در حقیقت نشان داده اند که از هر 10 پدر جدید یک نفر پس از تولد کودک دچار افسردگی می شود.
علائم اصلی و شایع افسردگی پس از زایمان چیست؟
افسردگی پس از زایمان می تواند به روش های مختلفی بر زنان تأثیر بگذارد. این بیماری در هر زمان از سال اول پس از زایمان شروع می شود و ممکن است ناگهانی یا به تدریج وخیم تر شود. بسیاری از مادران در هفته اول پس از تولد فرزند دچار ناراحتی شده، گریان و مضطرب می شوند. این حالت اغلب «گرفتگی خلق پس از زایمان» نامیده می شود و آنقدر شایع است که طبیعی در نظر گرفته می شود. «گرفتگی خلق پس از زایمان» بیش از دو هفته بعد از تولد کودک طول نمی کشد. اگر علائم شما طولانی مدت شد و یا دیرتر شروع شد، ممکن است به افسردگی پس از زایمان دچار شده باشید.
علائم اصلی و شایع افسردگی پس از زایمان شامل موارد زیر است:
- احساس دائمی غم و ناراحتی
- از دست دادن علاقه خود به دنیای پیرامون و لذت نبردن از چیزهایی که سابقا برای شما لذت بخش بوده است.
- کمبود انرژی و احساس خستگی در تمام مدت
- مشکلات خواب در شب و احساس خواب آلودگی در طول روز
- احساس اینکه قادر به مراقبت از کودک خود نیستید.
- مشکلات در تمرکز و تصمیم گیری
- بی اشتهایی یا افزایش اشتها (به سادگی غذا خوردن)
- احساس اضطراب، تحریک پذیری یا بسیار بی احساس بودن («شما نمی توانید نگران شوید»)
- احساس گناه، ناامیدی و سرزنش خود
- مشکل در برقراری ارتباط با کودک خود با احساس بی تفاوتی و لذت نبردن از همراهی با آنها
- افکار ترسناک؛ به عنوان مثال در مورد آسیب رساندن به کودک خود، این موارد می تواند ترسناک باشد، اما به ندرت اتفاق می افتد.
- فکر کردن به خودکشی و صدمه زدن به خود
این علائم می تواند بر زندگی روزمره و روابط شما با کودک، خانواده و دوستانتان تأثیر بگذارد. اگر فکر می کنید ممکن است دچار افسردگی شده باشید، در اسرع وقت با پزشک عمومی یا ویزیتور سلامت خود صحبت کنید تا بتوانید به پشتیبانی مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنید.
به تنهایی با افسردگی مبارزه نکنید و امیدوار باشید که مشکل حل می شود. در صورت عدم انجام کاری، ممکن است برای ماهها یا سالها ادامه یابد. پدران و یا شریکان زندگی نیز می توانند پس از تولد نوزاد دچار افسردگی شوند. اگر این مسئله بر شما تأثیر می گذارد، باید درخواست کمک کنید. در مورد درمان افسردگی پس از زایمان بیشتر مطالعه کنید.
مشاهده علائم افسردگی پس از زایمان در دیگران
افسردگی پس از زایمان می تواند به تدریج وخیم تر شود و تشخیص آن دشوار است. برخی والدین ممکن است از صحبت کردن در مورد احساس خود با خانواده و دوستان خودداری کنند، زیرا آنها نگران هستند که بخاطر عدم مقابله یا احساس خوشبخت نبودن، مورد قضاوت قرار بگیرند.
علائمی که خانواده و دوستان می توانند برای شریک زندگی (شخص) پس از پدر یا مادر شدن جست و جو کنند، به صورت زیر است:
- دائما گریه کردن بدون هیچ دلیل مشخصی
- مشکل در برقراری ارتباط با کودک، از آنها فقط به علت احساس وظیفه نگهداری می کنند و علاقه ای به بازی کردن با آنها ندارند.
- عدم تمایل به برقراری ارتباط با دیگران
- تمام مدت منفی صحبت کردن و ادعا می کنند که ناامید هستند
- غفلت از خود، مانند عدم شستشو و تغییر لباس
- از دست دادن حس وقت شناسی خود، مانند نا آگاه بودن از اینکه 10 دقیقه یا 2 ساعت از زمان گذشته است.
- از دست دادن حس شوخ طبعی خود
- بدون هیچ اطمینانی، دائما نگران هستند که چیزی در مورد کودک آنها اشتباه است.
معرفی کامل روش های درمان افسردگی پس از زایمان
اگر فکر می کنید که ممکن است دچار افسردگی پس از زایمان شده باشید، در اسرع وقت با پزشک معالج یا ویزیتور سلامتی خود صحبت کنید. با وجود درمان و پشتیبانی مناسب، بیشتر خانم ها بهبودی کامل می یابند، اگرچه این امر می تواند به زمان نیاز داشته باشد.
سه نوع درمان اصلی عبارتند از:
- راهبردهای خودیاری
- معالجه
- داروها
در مورد جوانب مثبت و منفی در مورد درمان های مختلف با پزشک خود صحبت کنید تا بتوانید با هم تصمیم بگیرید که چه چیزی برای شما مناسب است. پزشک معالج شما ممکن است بخواهد سلامت جسمی شما را نیز بررسی کند تا ببیند مشکلی وجود دارد که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. به عنوان مثال، شما ممکن است بعد از زایمان دچار کم خونی باشید و این می تواند احساس افسردگی شما را بیشتر کند.
حتما بخوانید: کم خونی چیست
خودیاری (کمک به خود)
مراقبت از کودک می تواند برای هر کسی استرس زا و چالش برانگیز باشد و در صورت وجود افسردگی پس از زایمان نیز سخت تر می شود.
اعمالی وجود دارند که شما خود می توانید آنها را امتحان کنید تا به بهبود علائم کمک کرده و به مقابله با افسردگی کمک کنید. این موارد شامل:
- صحبت با شریک زندگی، خانواده و دوستان؛ سعی کنید به آنها کمک کنید تا درک کنند که چه احساسی دارید و چه کاری می توانند برای پشتیبانی از شما انجام دهند.
- سعی نکنید «سوپرموم» باشید؛ در صورت ارائه کمک توسط دیگران، پذیرای کمک باشید و از کسانی که دوست دارید، درخواست کمک کنید.
- اگر آنها می توانند، به مراقبت از کودک کمک کنند و اعمالی مانند کارهای خانه، آشپزی و خرید را انجام دهند.
- برای خودتان وقت بگذارید؛ سعی کنید فعالیت هایی را انجام دهید که به نظر شما آرامش بخش و لذت بخش باشد، مانند پیاده روی، گوش دادن به موسیقی، خواندن کتاب یا حمام گرم
- هنگامی که می توانید استراحت کنید؛ اگر چه می تواند هنگام مراقبت از کودک دشوار باشد، اما هر وقت فرصت پیدا کردید بخوابید، عادات خواب مناسب داشته باشید و از شریک زندگی خود بخواهید که در کارهای شبانه به شما کمک کند.
- به طور مرتب ورزش کنید؛ نشان داده شده است که ورزش مرتب به بهبود خلق و خو افراد مبتلا به افسردگی خفیف کمک می کند (در مورد ورزش برای افسردگی بیشتر مطالعه کنید).
- وعده های غذایی منظم و سالم بخورید و برای مدت طولانی گرسنه نمانید.
- الکل یا مواد مخدر مصرف نکنید؛ زیرا آنها باعث می شوند که احساس بدتری داشته باشید.
- از ویزیتور سلامتی خود در مورد خدمات پشتیبانی در ناحیه خود بپرسید. آنها ممکن است بتوانند شما را با یک مددکار اجتماعی، مشاور یا یک گروه پشتیبانی محلی آشنا کنند. ملاقات با زنان دیگری که در حال گذر دوران مشابهی هستند، می تواند قوت قلب باشد.
- مرکز پشتیبانی و اطلاعات افسردگی پس از زایمان در منطقه خود پیدا کنید.
درمان های روان شناختی
روش های درمانی روان شناختی معمولاً اولین درمانی است که برای خانم های مبتلا به افسردگی پس از زایمان توصیه می شود.
راهنمایی های خودیاری
راهنمایی های خودیاری از طریق یک کتاب یا دوره های آنلاین است که به تنهایی یا با کمک برخی از درمانگران انجام می شود. مطالب این دوره بر مسائلی متمرکز هستند که ممکن است با آنها مواجه شده باشید و همراه با راهنمایی های عملی و نحوه برخورد با آنها است. دوره ها به طور معمول 9 تا 12 هفته به طول می انجامند.
حتما بخوانید: نقش دعا در درمان افسردگی
رفتار درمانی شناختی
رفتار درمانی شناختی (CBT)، نوعی درمان مبتنی بر طرز تفکر است که تفکر مضر یا غیرواقعی منجر به رفتارهای منفی می شود. هدف از CBT شکستن این چرخه و یافتن روش های جدید تفکر است که می تواند به شما در رفتار مثبت کمک کند. به عنوان مثال، برخی از خانم ها انتظارات غیر واقعی درباره مادر بودن دارند و احساس می کنند هرگز نباید اشتباه کنند. به عنوان بخشی از CBT، شما را تشویق می كنند كه این افكار بی فایده هستند و در مورد راه های مثبت اندیشی بیشتر بحث می كنند. CBT می تواند به صورت تک به تک با یک درمانگر یا به شکل گروهی انجام شود. درمان اغلب 3 تا 4 ماه طول می کشد.
درمان بین فردی
درمان بین فردی (IPT)، شامل صحبت با یک متخصص درمانگر در مورد مشکلاتی است که شما تجربه می کنید. هدف آن، شناسایی مشکلات در روابط شما با خانواده، دوستان یا شرکای شما و چگونگی ارتباط آنها با احساس افسردگی شما است. همچنین درمان معمولاً 3 تا 4 ماه طول می کشد.
داروهای ضد افسردگی
در صورت ابتلا به افسردگی متوسط یا شدید و یا اگر نمی خواهید درمان روانشناختی را امتحان کنید یا درمان روانشناختی کمکی نمی کند؛ ممکن است داروهای ضد افسردگی تجویز شود. در صورت بروز افسردگی خفیف پس از زایمان و سابقه افسردگی نیز ممکن است از آنها استفاده شود. داروهای ضد افسردگی با متعادل کردن مواد شیمیایی تغییر دهنده خلق و خو در مغز شما عمل می کنند. آنها می توانند به سهولت در کاهش علائمی مانند ناراحتی، تحریک پذیری، عدم تمرکز و بی خوابی کمک کنند، به شما این امکان را می دهد که به طور عادی کار کنید و با کودک خود بهتر ارتباط برقرار کنید.
تاثیرگذاری داروهای ضد افسردگی معمولا حداقل یک هفته طول می کشد، بنابراین مهم است که حتی اگر فوراً متوجه بهبود نشوید، به مصرف آنها ادامه دهید. معمولا بعد از شروع احساس بهبودی، باید مصرف آنها را به مدت 6 ماه ادامه دهید. اگر مصرف آنها را سریعا متوقف کنید، ممکن است افسردگی شما بازگردد.
داروهای ضد افسردگی و شیردهی
اگر در حال شیردهی هستید، در مورد داروهای مناسب با پزشک خود مشورت کنید، زیرا همه داروهای ضد افسردگی در هنگام شیردهی بی خطر نیستند. پزشک باید خطرات ناشی از مصرف داروهای ضد افسردگی را برای شما توضیح دهد و به شما دارویی تجویز کند که کمترین خطر برای شما و نوزاد شما را داشته باشد.
عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی در دوران شیردهی
عوارض جانبی کلی مصرف داروهای ضد افسردگی عبارتند از:
- حالت تهوع
- تاری دید
- خشک شدن دهان
- یبوست
- سرگیجه
- احساس اضطراب یا لرزش
این عوارض جانبی باید به محض عادت بدن شما به این داروها برطرف شود.
افسردگی شدید بعد از زایمان
اگر افسردگی پس از زایمان بسیار شدید است و درمان های فوق اثرگذار نیست، احتمالاً باید به تیم متخصص سلامت روان مراجعه کنید. تیم شما قادر خواهد بود درمان های بیشتری مانند موارد زیر را امتحان کند:
- میزان بیشتر CBT
- سایر درمان های روان شناختی مانند روان درمانی
- اگر این مسئله به مشکل تبدیل شده است، روش های درمانی مانند ماساژ کودک به شما کمک می کند تا با کودک خود بهتر ارتباط برقرار کنید.
- داروهای مختلف
- درمان با ضربه الکتریکی تشنج آور (ECT)؛ که در آن الکترودهایی بر روی سر شما قرار می گیرند و پالس های الکتریکی به مغز شما ارسال می کنند که ممکن است با تغییر تعادل مواد شیمیایی در مغز، حال شما را بهبود ببخشد.
- اگر تصور می شود که افسردگی شما به حدی شدید است که در معرض آسیب رساندن به خود یا دیگران هستید، ممکن است در بیمارستان یا یک کلینیک سلامت روانی بستری شوید.
شریک زندگی یا افراد خانواده می توانند در این مدت از کودک شما مراقبت نمایند تا زمانی که به اندازه کافی برای بازگشت به خانه آماده باشید و یا اینکه می توانید در یک واحد سلامت روانی «مادر و کودک» بمانید.
خیرین و گروه های حمایتی
تعدادی از گروه های پشتیبانی ملی وجود دارد که می توانید برای مشاوره با آنها تماس بگیرید. همچنین می توانید از آنها برای شرکت در برنامه هایی با والدین دیگر که تحت تأثیر افسردگی پس از زایمان قرار دارند استفاده کنید.
سخن آخر
افسردگی پس از زایمان (به انگلیسی: Postnatal depression) نوعی افسردگی است که بسیاری از والدین بعد از تولد نوزاد دچار آن می شوند. روش های درمانی روان شناختی معمولاً اولین درمانی است که برای خانم های مبتلا به افسردگی بعد از زایمان توصیه می شود. ما در این مقاله سلام دنیا، سعی کردیم به بررسی کامل افسردگی بعد از زایمان، علائم و دلیل افسردگی زایمان، و همچنین راه های جلوگیری و درمان افسردگی بعد از زایمان بپردازیم. امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. می توانید تجربیات و سوالات خود را در خصوص افسردگی بعد از زایمان با ما در بخش نظرات در میان بگذارید. همچنین می توانید این پست را در شبکه های اجتماعی با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
منبع: nhs