چه چیزی باعث کبودی بدن تصادفی می شود؟ آیا این موضوع نگران کننده است؟ کبودی های پراکنده معمولاً جای نگرانی ندارند. توجه به علائم غیرمعمول دیگر ممکن است به شما کمک کند تا علت اصلی کبودی را تشخیص دهید. اغلب اوقات، با اطمینان از دریافت مواد مغذی مناسب در رژیم غذایی، می توانید خطر ابتلا به کبودی در آینده را کاهش دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علت کبودی بدن، مراقبت های مربوطه و زمان مراجعه به پزشک، ادامه این مطلب سلام دنیا، را بخوانید.
حقایق خلاصه درباره کبودی ناگهانی بدن
گرایشاتی ممکن است در بعضی خانواده ها وجود داشته باشد. اختلالات ارثی، مانند بیماری فون ویلبراند، می تواند توانایی لخته شدن خون شما را تحت تأثیر قرار دهد و باعث کبودی آسان بدن شما شود. زنان راحت تر از مردان دچار کبودی می شوند. محققان دریافتند که زنان و مردان چربی و رگهای خونی را به طور متفاوتی در بدن سازمان دهی می کنند. رگهای خونی در مردان کاملا محکم بوده و این باعث آسیب دیدگی کمتر رگ ها می شود. همچنین بزرگسالان مسن تر نیز آسان تر کبود می شوند. ساختار محافظتی پوست و بافت چربی که از رگهای خونی شما محافظت می کند با گذشت زمان ضعیف می شود. این بدان معناست که شما ممکن است، حتی پس از بروز جراحات جزئی نیز دچار کبودی شوید.
حتما بخوانید: درمان خانگی کبودی بدن
علت کبودی بدن چیست
1. علت کبودی بدن بعد از ورزش شدید
ورزش شدید می تواند چیزی بیش از درد عضلات را برای شما ایجاد کند. اگر اخیراً در ورزش زیاده روی کرده اید، ممکن است در اطراف عضلات آسیب دیده دچار کبودی شوید. این می تواند باعث پارگی مویرگ های خونی و نشت خون به منطقه اطراف مویرگ شود. اگر به دلایلی بیش از حد طبیعی دچار خونریزی شوید، خون در زیر پوست شما جمع می شود و باعث ایجاد کبودی می گردد.
2. علت کبودی بدن: مصرف داروها
بعضی داروهای خاص می توانند باعث بروز کبدی در بدن شما شوند. داروهای ضد انعقاد خون (رقیق کننده خون) و داروهای مسکن بدون نسخه (OTC) مانند آسپیرین، ایبوپروفن (ادویل) و ناپروکسن (الیو) بر توانایی لخته شدن خون شما تأثیر می گذارد. وقتی زمان بیشتری طول بکشد تا خون شما لخته شود، خون بیشتری از رگهای خونی شما خارج شده و در زیر پوست شما جمع می شود. اگر کبودی های شما با مصرف بیش از حد بعضی داروها در ارتباط باشد، ممکن است بعضی از علائم زیر را نیز داشته باشید:
- گاز معده
- نفخ
- درد شکمی
- سوزش معده
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- یبوست
اگر مشکوک هستید که کبودی بدن شما در اثر استفاده از داروهای بدون نسخه یا داروهای تجویزی است، به پزشک مراجعه کنید. وی می تواند در مورد اقدامات بعدی به شما مشاوره دهد.
کمبود کدام ویتامین باعث کبودی بدن میشود
3. کمبود مواد غذایی
ویتامین ها عملکردهای مهم بسیاری را در خون شما انجام می دهند. آنها به تشکیل گلبول های قرمز خون و حفظ سطح مواد معدنی کمک کرده و کلسترول خون شما را کاهش می دهند. به عنوان مثال ویتامین C از سیستم ایمنی بدن شما حمایت کرده و به بهبود زخم ها کمک می کند. اگر به اندازه کافی ویتامین C دریافت نکنید، ممکن است پوست شما به راحتی و به طور تصادفی کبود شود.
سایر علائم کمبود ویتامین C عبارتند از:
- خستگی
- ضعف
- تحریک پوستی
- لثه های متورم شده و دارای خونریزی
حتما بخوانید: علائم هشدار دهنده کمبود ویتامین C
اگر آهن کافی دریافت نکنید نیز ممکن است به راحتی دچار کبودی شوید. دلیل آن این است که بدن شما برای سالم نگه داشتن سلول های خونی به آهن نیاز دارد. اگر سلول های خونی سالم نباشند، بدن قادر به دریافت اکسیژن مورد نیاز برای عملکرد صحیح نخواهد بود. این ممکن است پوست شما را در معرض کبودی قرار دهد.
سایر علائم کمبود آهن عبارتند از:
- خستگی
- ضعف
- سردرد
- سرگیجه
- تنگی نفس
- زبان متورم و دردناک
- احساس سردی در دستها و پاها
- تمایل به خوردن چیزهایی که خوراکی نمی باشند مانند یخ، گل و خاک
اگرچه در افراد بزرگسال سالم نادر است، اما کمبود ویتامین K نیز می تواند سرعت لخته شدن خون را کاهش دهد. وقتی خون به سرعت لخته نشود، در صورت خونریزی، مقدار بیشتری از آن در زیر پوست جمع شده کبودی ایجاد می کند.
سایر علائم کمبود ویتامین K عبارتند از:
- خونریزی در ناحیه دهان و لثه ها
- وجود خون در مدفوع
- دوره های قاعدگی سنگین
- خونریزی بیش از حد از جای سوزن یا زخم ها
اگر شک دارید که کبودی بدن شما در اثر کمبود مواد غذایی است، به پزشک مراجعه کنید. وی ممکن است قرص آهن یا سایر داروها را برای شما تجویز کرده و همچنین به شما کمک می کنند رژیم غذایی خود را اصلاح کنید تا نیازهای تغذیه ای شما را برآورده کند.
چه بیماری هایی باعث کبودی بدن میشود
4. علت کبودی بدن در بیماران دیابتی
دیابت یک مشکل متابولیسمی است که بر توانایی تولید انسولین در بدن تاثیر می گذارد. هر چند دیابت به طور مستقیم باعث ایجاد کبودی در بدن نمی شود، اما می تواند روند درمان زخم ها و جراحات را کند کرده و اجازه دهد کبودی ها بیش از حالت عادی در بدن باقی بمانند. اگر تاکنون ابتلای شما به دیابت تشخیص داده نشده است، به دنبال یافتن علائم دیگر مانند موارد زیر باشید:
- تشنگی شدید
- ادرار زیاد
- گرسنگی شدید
- کاهش وزن غیرطبیعی
- تاری دید
- سوزن سوزن شدن، درد یا احساس بی حسی در دستها و پاها
حتما بخوانید: علائم بیماری دیابت چیست
اگر یک یا چند مورد از این علائم را در کنار کبودی تجربه کرده اید به پزشک یا سایر مراکز بهداشتی مراجعه کنید. آنها در صورت نیاز می توانند مشکل شما را تشخیص داده و در مراحل بعدی به شما مشاوره ارائه دهند. اگر از قبل بیماری دیابت شما تشخیص داده شده است، کبودی شما ممکن است به سادگی نتیجه کندی روند بهبود زخم ها باشد. همچنین ممکن است در اثر سوراخ کردن پوست بدن برای آزمایش قند خون یا تزریق انسولین دچار کبودی شوید.
5. علت کبودی بدن: بیماری ون ویلبراند
بیماری ون ویلبراند یک نارسایی ژنتیکی است که بر توانایی لخته شدن خون تاثیر می گذارد. افراد مبتلا با این نارسایی متولد شده اما ممکن است تا مراحل بعدی زندگی خود علائم خاصی نداشته باشند. این نارسایی خونی برای تمام عمر با فرد خواهد ماند. هنگامی که خون آن گونه که باید لخته نشود، خونریزی ممکن است شدیدتر یا بیشتر از حد طبیعی باشد. هرگاه این خون در زیر سطح پوست انباشته شود، کبودی ایجاد می کند. افراد مبتلا به بیماری ون ویلبراند ممکن است حتی به دلیل آسیب دیدگی های جزئی یا بسیار خفیف نیز دچار کبودی های بزرگ یا توده ای شوند.
سایر علائم بیماری ون ویلبراند عبارتند از:
- خونریزی شدید بعد از جراحات، درمانهای دندانپزشکی یا جراحی
- خونریزی بینی که بیش از 10 دقیقه به طول می انجامد
- وجود خون در ادرار یا مدفوع
- دوره های قاعدگی سنگین و طولانی
- وجود لخته های خونی بزرگ (بیش از یک اینچ) در خون قاعدگی
اگر احتمال می دهید که علائم شما بدلیل بیماری ون ویلبراند ایجاد شده باشد، به پزشک مراجعه نمایید.
6. علت کبودی بدن: بیماری ترومبوفیلی
ترومبوفیلی به این معنی است که خون شما تمایل غیرعادی به لخته شدن دارد. این شرایط زمانی اتفاق می افتد که بدن شما مواد شیمیایی لخته کننده را بیش از حد یا خیلی کم تولید کند. تا زمانی که یک لخته خون ایجاد نشود، ترومبوفیلی به طور معمول هیچ علامتی ندارد. در صورت لخته شدن خون، پزشک احتمالاً شما را از نظر وجود ترومبوفیلی معاینه کرده و ممکن است برای شما داروهای رقیق کننده خون (داروهای ضد انعقاد خون) تجویز کند. افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند راحت تر دچار کبود می شوند.
دلایل غیر معمول کبودی بدن چیست
در بعضی موارد، کبودی تصادفی با یکی از دلایل غیرمعمول زیر مرتبط می باشد.
7. علت کبودی بدن: شیمی درمانی (کبودی بدن پلاکت خون)
افراد مبتلا به سرطان معمولاً دچار خونریزی و کبودی می شوند. اگر تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی قرار دارید، ممکن است میزان پلاکت های خونی شما کاهش یابد (ترومبوسیتوپنی) بدون وجود پلاکت کافی، خون شما کندتر از حد طبیعی لخته می شود. این بدان معناست که یک ضربه یا جراحت جزئی می تواند کبودی های بزرگ یا توده ای ایجاد کند.
افرادی که مبتلا به سرطان بوده و در غذا خوردن مشکل دارند نیز ممکن است دچار کمبود ویتامین شده و این نیز می تواند بر توانایی لخته شدن خون تأثیر گذارد. افرادی که در قسمتهایی از بدن که مسئول تولید خون هستند مانند کبد، دچار سرطان هستند نیز ممکن است لخته شدن غیرمعمول خون را تجربه کنند.
حتما بخوانید: علائم سرطان کبد چیست
8. علت کبودی بدن : لنفوم غیر هوچکین
لنفوم غیر هوچکین نوعی سرطان است که از سلولهای لنفوسیت که بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند، شروع می شود. متداول ترین علامت لنفوم غیر هوچکین تورم بدون درد در غدد لنفاوی است که در گردن، کشاله ران و زیر بغل قرار دارند. اگر لنفوم غیر هوچکین به مغز استخوان سرایت کند، می تواند تعداد سلولهای خونی در بدن شما را کاهش دهد. این می تواند باعث کاهش تعداد پلاکت ها در خون شود که بر توانایی لخته شدن خون شما تأثیر گذاشته و منجر به کبودی و خونریزی آسان می شود.
سایر علائم این وضعیت عبارتند:
- تعریق شبانه
- خستگی
- تب
- سرفه، مشکل بلع یا تنگی نفس (اگر لنفوم در ناحیه سینه باشد)
- سوء هاضمه، درد شکمی یا کاهش وزن (اگر لنفوم در معده یا روده باشد)
اگر لنفوم غیر هوچکین به مغز استخوان سرایت کند، می تواند تعداد سلولهای خونی در بدن شما را کاهش دهد. این می تواند باعث کاهش تعداد پلاکت ها در خون شود که بر توانایی لخته شدن خون شما تأثیر گذاشته و منجر به کبودی و خونریزی آسان می شود.
عوامل نادر کبودی بدن
در موارد نادر، یکی از وضعیت های زیر می تواند باعث بروز کبودی تصادفی در بدن شود.
9. ترومبوسیتوپنی سیستم ایمنی (ITP) (کبودی بدن پلاکت خون)
این اختلال خونریزی به دلیل تعداد کم پلاکت ها در خون ایجاد می شود. کمبود پلاکت در خون باعث ایجاد مشکل در روند انعقاد آن می گردد. افراد مبتلا به ITP ممکن است بدون هیچ دلیل خاصی دچار کبودی شوند. خونریزی در زیر پوست ممکن است به اندازه نوک سوزن به رنگ قرمز یا بنفش بوده و مانند دانه های پوستی به نظر برسد.
سایر علائم این نارسایی عبارتند از:
- خونریزی در لثه ها
- خونریزی از بینی
- دوره های قاعدگی سنگین
- وجود خون در ادرار یا مدفوع
10. هموفیلی نوع A
هموفیلی نوع A یک وضعیت ژنتیکی است که بر توانایی انعقاد خون تاثیر می گذارد. افراد مبتلا به این وضعیت فاقد یک فاکتور انعقاد خون مهم به نام فاکتور VIII می باشند که باعث خونریزی شدید و کبودی پوست بدن آنها می شود.
علائم دیگر این وضعیت عبارتند از:
- درد و التهاب مفاصل
- خونریزی خود به خود
- خونریزی شدید پس از صدمات، جراحی یا زایمان
11. هموفیلی نوع B
افراد مبتلا به این وضعیت فاقد یک فاکتور انعقاد خون به نام فاکتور IX می باشند. هرچند پروتئین خاص درگیر در این نارسایی با هموفیلی نوع A متفاوت است، اما هر دو وضعیت معمولاً علائم مشابهی دارند.
علائم این وضعیت عبارتند از:
- خونریزی و کبودی بیش از حد
- درد و التهاب مفاصل
- خونریزی خود به خود
- خونریزی شدید پس از صدمات، جراحی یا زایمان
حتما بخوانید: نکاتی برای کاهش کبودی و تورم بعد از جراحی زیبایی بینی
12. سندرم Ehlers-Danlos
سندرم Ehlers-Danlos گروهی از بیماری های ارثی است که بر بافت های ارتباطی تأثیر می گذارد. این شامل مفاصل، پوست و دیواره رگ های خونی است. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، مفاصلی دارند که بسیار فراتر از حد معمول حرکت کرده و پوست بدن آنها کشسان است. پوست بدن آنها همچنین نازک و شکننده بوده و به راحتی آسیب می بیند. کبودی در این افراد پدیده ای معمول است.
13. سندرم کوشینگ
سندرم کوشینگ زمانی ایجاد می شود که کورتیزول بیش از حد در خون وجود داشته باشد. این ممکن است در اثر اختلال در روال تولید کورتیزول طبیعی در بدن یا استفاده بیش از حد از داروهای کورتون ایجاد شود. سندرم کوشینگ باعث نازک شدن پوست و کبودی آسان آن می شود.
سایر علائم این بیماری عبارتند از:
- لکه های بنفش رنگ بر روی سینه، شکم و ران ها
- افزایش وزن غیرعادی
- انباشت بافت چربی در صورت و قسمت بالای پشت
- جوش
- خستگی
- افزایش عطش
- افزایش دفع ادرار
چه موقع به پزشک مراجعه کنید (آیا کبودی بدن خطرناک است)
بسیاری از موارد کبودی تصادفی در بدن نگران کننده نیستند. اما اگر بعد از تغییر رژیم غذایی یا کاهش مصرف مسکن های بدون نسخه کماکان با کبودی های غیرمعمول دست به گریبان بودید، زمان آن رسیده است که با یک پزشک مشورت کنید. در صورت مشاهده موارد زیر، بلافاصله به پزشک یا سایر مراکز بهداشتی مراجعه کنید:
- کبودی که به مرور زمان اندازه آن افزایش می یابد
- کبودی که ظرف مدت دو هفته تغییر وضعیت نمی دهد
- خونریزی که به آسانی متوقف نمی شود
- درد یا آزردگی شدید
- خونریزی شدید یا طولانی از بینی
- تعریق شبانه شدید (که باعث خیس شدن لباس های شما شود)
- دوره های قاعدگی سنگین یا وجود لخته های خونی بزرگ در خونریزی قاعدگی