جرم دندان یا پلاک دندان یک لایه نرم و چسبناک است که در خارج از دندان و در امتداد خط لثه تشکیل می شود. اغلب اوقات فرد می تواند با انجام کار هایی در خانه از تشکیل پلاک جلوگیری و آن را درمان کند. اگر فرد بهداشت خوب دهان و دندان را رعایت نکند، جرم می تواند به ماده سخت زرد مایل به قهوه ای رنگی به نام تارتار تبدیل شود. زمانی که غذا می خورید باکتری دهان کربوهیدرات غذا را به اسید تبدیل می کند که با خرده های باقی مانده غذا و بزاق برای تشکیل جرم ترکیب می شوند. در این مقاله سلام دنیا، درباره اینکه چگونه جرم دندان را از بین ببریم؛ در مورد روش ساده جرم گیری و رفع پلاک دندان و پیشگیری از تشکیل تارتار در خانه، یاد می گیرید. با ما همراه باشید.
چگونه جرم دندان را از بین ببریم
اغلب مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از جرم و تشکیل شکل تارتار آن جلوگیری می کند. به هرحال، رفع جرم تارتار می تواند سخت باشد و بعضی اوقات مراجعه به دندان پزشک برای جرم گیری تخصصی لازم است. بهداشت دهانی ضعیف نیز می تواند منجر به نفس بد بو، پوسیدگی دندان ها و بیماری لثه (التهاب لثه) شود.
حتما بخوانید: جلوگیری و درمان پوسیدگی دندان با 12 روش خانگی
بررسی اخیر وابستگی ممکن بین بیماری های لثه و دیگر مشکلات سلامتی از جمله سینه پهلو، زوال عقل و بیماری های قلبی را مشخص کرده است.
جرم گیری دندان و از بین بردن پلاک دندان با روش های خانگی
1. از بین بردن جرم دندان با رعایت بهداشت خوب دهان و دندان
بهترین روش برای رفع جرم (پلاک) دندان و تارتار رعایت بهداشت خوب دهان و دندان است. انجمن دندانپزشکی امریکا (ADA) به دو بار در روز مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید توصیه می کند. ابتدا نخ دندان خورده های غذا و جرم را از بین دندان و نواحی که به سختی قابل دسترسی است، خارج می کند. بعد از کشیدن نخ دندان، خمیر دندان جرم های روی سطح دندان را بر می دارد. برای مسواک زدن موثر، فرد می تواند:
- از قسمت انتهایی دهان روی دندان آسیا شروع به مسواک زدن کند.
- از مسواک با موی کوتاه و فرم دایره ای استفاده کنید.
- سطح جلویی و عقبی تمامی دندان بالا را مسواک بزنید.
- مراحل 1 تا 3 را برای دندان های عقبی تکرار کنید.
افراد می توانند با استفاده از مسواک زدن دستی نتیجه خوبی را بدست بیاورند. اگرچه در بررسی اصولی در سال 2014 مشخص شد که مسواک برقی مخصوصا مسواک هایی با سر متحرک در رفع جرم و کاهش التهاب لثه خیلی موثر هستند. بعد از نخ دندان و مسواک زدن، دهان را با محلول دهان شویه بشویید.
بسیاری از دهان شویه های بدون نسخه برای مراقبت بیشتر در مقابل جرم حاوی فلوراید هستند. افراد که دچار التهاب لثه هستند شاید به دهان شویه قوی تری نیاز داشته باشند. دندان پزشک و دیگر خدمات دهندگان بهداشت و درمان می توانند دهان شویه ضد عفونی کننده را تجویز کنند که از محلول های بدون نسخه موجود قوی تر هستند.
2. از بین بردن جرم دندان با مسواک زدن با جوش شیرین
مسواک زدن با جوش شیرین روش بی خطر و موثری برای رفع جرم است. جوش شیرین می تواند پلاک را بدون آسیب به مینا خارج کند. مطالعات نشان می دهد که خمیر دندان های حاوی جوش شیرین می تواند در کاهش میزان جرم در دهان نسبت به خمیر دندان های قدیمی موثرتر باشد. جوش شیرین می تواند در مقابل دمینرالیزیشن نیز از دندان محافظت کند، که یک فرآیند شیمیایی برای از بین بردن کلسیم از مینای دندان است. کربوهیدرات موجود در غذا می تواند شدیدا سطح ph در دهان را کاهش دهد و اسید محیطی که موجب دمینرالیزیشن می شود، را ایجاد کند.
حتما بخوانید: سفید کردن دندان با جوش شیرین به گفته دندانپزشک
محققان ماده اسیدیته که برای مقیاس ph استفاده می شود را اندازه گرفته اند. ph پایین تر ماده اسیدی بیشتری تولید می کند. حد پایین تر برای محدوده ph مینا بین 1.5 و 5.5 است. زمانی که ph به پایین تر از این محدوده کاهش می یابد، دمینرالیزیشن رخ می دهد. جوش شیرین دمینرالیزیشن را کاهش می دهد، چون ph بالایی دارد، که می تواند به تعادل سطح ph داخل دهان و جلوگیری از آسیب به مینا کمک کند.
دهان خانه ای برای اکوسیستم باکتری است، اگرچه بعضی از باکتری ها مفید هستند بقیه می توانند برای دهان مضرر باشند. استرپتوکوک تغییرپذیر است، برای مثال باکتری مسئول اولیه پوسیدگی دندان است. همچنین جوش شیرین خاصیت ضد میکروبی دارد که می تواند از پوسیدگی دندان جلوگیری کند. تحقیق نشان می دهد که جوش شیرین می تواند به طور موثر میزان تغبیر پذیری استرپتوکوک را کاهش دهد.
3. از بین بردن جرم دندان با روغن نارگیل
روغن کشی یک روش آسان برای رفع باکتری از دهان و بهبود سلامت دهانی است. روغن نارگیل برای روغن کشی مناسب است، چون خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد. همچنین روغن نارگیل حاوی اسید لوریک، اسید چرب با خاصیت ضد میکروبی است. در بررسی سال 2015 که شامل 60 سالمند با التهاب لثه بود، مشخص شد که روغن کشی با روغن نارگیل تا 50 درصد کاهش جرم دندان را در پی داشته است. شرکت کنندگان در تحقیق نیز کاهش قابل ملاحظه ای در علائم التهاب لثه را تجربه کرده بودند. محققان متعقدند کاهش التهاب لثه ناشی از کاهش جرم دندان بوده است. برای روغن کشی باید:
- 1 قاشق غذا خوری روغن گرم نارگیل را در دهان قرار دهید.
- روغن نارگیل را برای 5 تا 10 دقیقه به اطراف دهان بچرخانید.
- روغن نارگیل را در ظرف آشغال یا حوله کاغذی تف کنید.
باید از ریختن روغن نارگیل به داخل سینک جلوگیری کنند، چون روغن نارگیل در لوله ها بسته می شود. روغن نارگیل برای خرید در بعضی از فروشگاه های غذاهای سالم و آنلاین موجود هستند. روغن های موثر دیگری برای روغن کشی عبارت اند از:
- روغن زیتون
- روغن بادام
- روغن کنجد
4. جرم گیری دندان با پوست پرتقال
لیمونن موجود در پوست پرتقال به دلیل شکستن پلاک ها شناخته شده است در حالی که ویتامین C می تواند به مبارزه با میکروارگانیسم هایی که در ایجاد پلاک نقش دارند کمک کند. یک پوست پرتقال بردارید و قسمت داخلی یا سفید آن را روی دندان های خود بمالید. حتی می توانید این کار را درست قبل از خواب انجام دهید (بعد از آن دهانتان را نشویید) تا یک شب بماند و زمان بیشتری برای مبارزه با باکتری های مضر داشته باشد.
حتما بخوانید: علت عفونت دندان روکش شده چیست و درمان آن
5. جرم گیری دندان با آلوئه ورا
آلوئه ورا یک آنتی باکتریال است، بنابراین می تواند به از بین بردن باکتری های بدی که منجر به پلاک می شود کمک کند. می توانید از گیاه آلوئه ورا (که اغلب در فروشگاه های مواد غذایی یا فروشگاه های خانگی یافت می شود) یا آب آلوئه ورا استفاده کنید. از یک گیاه آلوئه ورا، یک برگ را بردارید، آن را باز کنید و تفاله آن را بگیرید. این پالپ را روی دندان های خود بمالید. اجازه دهید حدود 10 دقیقه بماند و سپس با آب بشویید. اگر از آب آلوئه ورا استفاده می کنید، یک فنجان از آن را بردارید و با نصف فنجان آب تقطیر کنید. این مخلوط را در دهان خود بچرخانید و سپس تف کنید.
6. جرم گیری دندان با پنیر
نشان داده شده است که پنیر از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند زیرا یک پوشش محافظ بر روی دندان ها باقی می گذارد و آنها را در برابر اسیدهای پوسیدگی محافظت می کند. همچنین باعث افزایش سطح pH در دهان می شود که با اسید مبارزه می کند. سعی کنید یک میان وعده چدار یا سوئیسی بخورید!
7. جرم گیری دندان با غذای تند
آیا عاشق غذاهای تند هستید و می‌خواهید (به قول امریل لاگاسه) آن را کمی تندتر کنید؟ مقداری فلفل تند یا یک اسموتی با کاین بخورید. تولید بزاق شما با مصرف غذاهای تند بهبود می یابد و لثه ها و دندان های شما را تمیز می کند. پودر فلفل قرمز یک ماده تند است که به دلیل مقدار ویتامین A موجود در آن برای محافظت از استخوان های شما شناخته شده است.
دفعه بعد که پلاک روی دندان های خود را مشاهده کردید، می دانید چه کاری باید انجام دهید. به یاد داشته باشید، برای داشتن بهداشت دهان و دندان واقعاً باید به طور منظم قرار ملاقات با دندانپزشک را برای تمیز کردن کامل برنامه ریزی کنید.
8. تمیز کردن منظم دندان را فراموش نکنید
در حالی که این درمان‌های خانگی می‌توانند در کوتاه‌مدت به شما کمک کنند، مهم است که هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید تا بتوانیم به‌طور حرفه‌ای هرگونه پلاک را از بین ببریم. ما همچنین می توانیم نکاتی را برای مراقبت در منزل به شما ارائه دهیم تا در وهله اول از ایجاد پلاک جلوگیری کنید.
حتما بخوانید: بليچينگ دندان یا سفید کردن دندان چيست
روش های پیشگیری از تشکیل جرم دندان
بهترین روش برای جلوگیری از تشکیل جرم و تارتار در دندان، یک بار در روز نخ دندان کشیدن و دو بار در روز مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید است. معاینه دندانپزشکی منظم و پاک سازی حرفه ای نیز می تواند به پیشگیری از تارتار و مشکلات سلامت دندانی کمک کند. دندانپزشک تمامی دهان را برای نشانه های پوسیدگی و بیماری های لثه معاینه می کند. همچنین آنها هر نوع جرم یا تارتار را از سطح دندان ها و قسمت های که به سختی قابل دسترس هستند، بر می دارند.
دندانپزشک ها می توانند دندان ها را برای پیشگیری از پوسیدگی با فلوراید درمان کنند. اگر دندانپزشک متوجه هر نوع پوسیدگی یا علامت التهاب لثه شود آنها روشی را برای کاهش علائم و پیشگیری از صدمات بعدی توصیه می کنند. آنها می توانند دهان شویه درمانی را تجویز یا تنظیم روتین بهداشت دهانی فرد را پیشنهاد دهند. تغییرات رژیم غذایی نیز می تواند به پیشگیری از تشکیل جرم و تارتار کمک کند. کاهش مصرف شیرینی، نشاسته و غذاهای اسیدی می تواند خطر پوسیدگی دندان را کاهش دهد.
برای پیشگیری از خطر جرم و تارتار فرد باید از خوردن موارد زیر پرهیز کند:
- کلوچه ها، کیک و آبنبات
- نشاسته یا غذاهای شیرین که می تواند به دندان ها بچسبد، مانند: نان، چیپس های سیب زمینی و بعضی از میوه های خشک
- نوشابه و مایعات ورزشی
- آب میوه های مرکبات
سخن آخر
تشکیل جرم و تارتار در دندان می تواند منجر به بیماری های لثه، آسیب به مینا و پوسیدگی دندان ها شود. بهداشت دهانی ضعیف نیز می تواند نقشی در توسعه دیگر شرایط سلامتی داشته باشد. دو بار در روز مسواک زدن با خمیر دندان فلوراید و یک بار نخ دندان کشیدن بهترین روش برای رفع جرم از دندان ها و پیشگیری از تشکیل نوع تارتار است.
درمان های خانگی دیگر که می تواند جرم را رفع کند شامل: روغن کشی و مسواک زدن با جوش شیرین است. مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینه و جرم گیری، مراحل ضروری دیگری برای حفظ بهداشت خوب دهان هستند. ممکن است دندانپزشک برای افراد با جرم بیش از اندازه یا بیماری شدید لثه ای دهان شویه های قوی تجویز کند یا روتین مراقبتی دهانی فرد را تغییر دهد.
منبع: medicalnewstoday
مقالات مرتبط:
درمان سریع دندان درد در شب کودکان و بزرگسالان