سونوگراف از امواج صوتی برای ایجاد عکس (تصویر) استفاده می کند. امواج صوتی را نمی توان شنید و قدرت امواج صوتی مورد استفاده بسیار کم است. در دوران بارداری، می توان از اسکن سونوگرافی برای بررسی کودک در حال رشد، رحم و جفت استفاده کرد. سونوگرافی هم برای مادر و هم برای کودک بی خطر است، زیرا از اشعه یونیزه استفاده نمی کند (با اشعه ایکس متفاوت است). هیچ مدرکی مبتنی بر ایجاد آسیب برای مادر یا کودک در حال رشد در اثر سونوگرافی مشاهده نشده است. در اکثر کشورهای در حال توسعه، حدود 90 درصد از زنان حداقل یک مرتبه در دوران بارداری خود سونوگرافی انجام داده اند.
بارداری یک زمان هیجان انگیز برای هر دو والدین است، اما نگران هایی می تواند وجود داشته باشد. اگر هر گونه نگرانی یا سوالی درباره بارداری خود دارید، با پزشک یا ماما خود صحبت کنید و قبل از انجام آزمایش، اطلاعات بیشتری برای اینکه آزمایش را انجام دهید یا خیر، کسب نمایید. سونوگرافی یک آزمایش تشخیصی است و فقط به دلایل پزشکی انجام می شود.
چرا اسکن سونوگرافی در دوران بارداری انجام می شود؟
اسکن سونوگرافی در دوران بارداری، کاربردهای پزشکی مختلفی دارد. رایج ترین آنها به شرح زیر است:
- برای تعیین حیات بارداری (بررسی اینکه آیا کودک زنده است)
- بررسی تعداد کودکان موجود در رحم
- تعیین سن کودک در سونوگرافی سن بارداری
- بررسی رشد و نمو فیزیکی کودک
- نظارت بر بارداری که آیا عوارضی مانند خونریزی، از دست دادن مایعات، فشار خون بالا یا دیابت بارداری وجود دارد
- بررسی وضعیت جفت و ارزیابی میزان مایع آمنیوتیک در اطراف کودک برای نظارت بر سلامت و عملکرد جفت.
دلایل دیگر اسکن سونوگرافی
- از غربالگری شفافیت نوچال استفاده می شود تا مشخص شود آیا کودک به سندرم داون مبتلا است
- آزمایش هایی برای سندرم داون
- بررسی رشد مغز و ستون فقرات کودک که آیا افزایش خطری وجود دارد که کودک تست تصویر برداری اسپینا بیفیدا برای نقض لوله عصبی را انجام دهد.
- برای به دست آوردن یک تصویر واضح از کودک هنگام انجام آزمایشاتی مانند نمونه برداری از ویلوس کوریونی (CVS) یا آمنیوسنتز.
چه زمانی اسکن سونوگرافی انجام می شود؟
شایع ترین زمان برای سونوگرافی در هفته 19 تا 20 بارداری است. این تاریخ، بهترین زمان برای بررسی رشد جسمی کودک است. اسکن سونوگرافی را می توان در هر مرحله ای از بارداری انجام داد و علائم بارداری را می توان در هفته پنجم بارداری در سونوگرافی مشاهده کرد. از آنها برای ارائه اطلاعات مختلف در زمان های مختلف در دوران بارداری استفاده می شود.
سونوگرافی چگونه انجام می شود؟
سونوگرافی یک عمل سرپایی است (نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست)، و توسط یک سونوگراف یا یک پزشک متخصص آموزش دیده انجام می شود. در حین سونوگرافی، امواج صوتی به شکم زن یا مهبل فرسانده می شود- شخصی که این سونوگرافی را انجام می دهد، در مورد اینکه کدام روش بهتر است با شما صحبت خواهد کرد. طول سونوگرافی بستگی به علت سونوگرافی دارد و می تواند نیم ساعت تا یک ساعت و یا بیشتر طول بکشد.
- همسرتان یا شخص حامی شما معمولا قادر خواهد بود که در طول سونوگرافی در کنار شما باشد.
- گاهی اوقات به دلیل پوزیشن قرارگیری کودک، دید خوبی وجود ندارد و نیاز است تا سونوگرافی در یک روز دیگر تکرار شود.
- در صورت تمایل، می توانید درخواست کنید تا عکسی از کودک را نگه دارید.
- اگر نمی خواهید که صفحه نمایش را تماشا کنید، به سونوگرافر قبل از شروع تصویربرداری اطلاع دهید.
سونوگرافی در اوایل بارداری
برای سونوگرافی در اوایل بارداری، بهترین تصاویر هنگامی به دست می آید که مثانه زن پر باشد. رحم اغلب در پشت روده قرار گرفته است و دیدن آن دشوار است. وقتی مثانه پر است، روده به کنار می رود. حدود یک ساعت قبل از انجام سونوگرافی، نیاز است تا حدود 500 میلی لیتر مایع شفاف (آب، آبیموه، چای گرم یا شفاف- نه نوشیدنی های شیره دار یا گازدار) بنوشید. قبل از انجام سونوگرافی، مثانه خود را خالی نکنید. سونوگرافی می تواند حیات بارداری، تعداد کودک یا کودکان، سن کودک و دلایل احتمالی خونریزی واژنی یا درد در دوران بارداری را مشخص کند.
اسکن مورفولوژی - نگاهی به بدن کودک
بهتر است که این سونوگرافی در هفته 19 تا 20 بارداری برای ارزیابی کامل کودک انجام شود. این یک معاینه بسیار دقیق است که بسته به موقعیت کودک شما معمولاً حدود 45 دقیقه تا 1 ساعت طول می کشد. در طول این سونوگرافی، سونوگرافر به سر کودک، صورت، ستون فقرات، قلب، شکم، کلیه ها، بازوها و پاها نگاه می کند تا اطمینان حاصل کند که آنها دیده شده و طبیعی هستند. (برخی از اختلالات ممکن است در این سونوگرافی مشخص نشوند).
سونوگرافی ترانس واژینال (سونوگرافی از طریق واژن)
در برخی موارد، ارزیابی کودک از طریق شکم به دلیل گاز روده یا ضخامت بافت زیر پوست بسیار دشوار است. افزایش بافت چربی اغلب دیدن کودک را دشوارتر می کند. اسکن داخلی می تواند بهترین گزینه برای داشتن تصویر واضحی از کودک باشد. در این روش، از زنان خواسته می شود که هر گونه لباسی از ناحیه زیر کمر را از تن خود بیرون آورده از جمله اینکه لباس زیرهای خود را از تن خود بیرون بیاورند. یک گوه محکم در زیر باسن زن قرار داده می شود تا لگن را بالا بیاورد. مبدل دارای ساختار لوله ای بلند و دارای دسته ای است. با کاندوم پوشیده شده و ژل استریل در نوک آن ریخته می شود تا بتواند به راحتی وارد واژن شود. اگر با این کار موافق باشید، مبدل وارد واژن می شود و تصویر واضحی از کودک می دهد.
در اکثر موارد، مقداری فشار بر روی مبدل و شکم زن اعمال می شود تا بتواند از گاز روده ای ایجاد شده عبور کند. اگر هر گونه دردی احساس می کنید، مهم است که این مساله را به سونوگرافر اطلاع دهید. این روش کمی ناراحت کننده است، اما نباید دردناک باشد. سونوگرافی ترانس واژینال معمولا در اوایل بارداری برای تعیین سونوگرافی سن بارداری انجام می شود.
سونوگرافی چه نوع اطلاعاتی در مورد کودک می تواند ارائه دهد؟
سونوگرافی می تواند برخی از نقایص بدنی هنگام تولد کودک را تشخیص دهد. نمونه هایی از نقایص فیزیکی بدنی کودک در هنگام تولد که بیشتر در هفته های 19 و 20 بارداری مشاهده می شود، بیشتر موارد اسپینا بیفیدا، برخی از نقایص جدی قلبی، برخی مشکلات کلیوی، عدم وجود بخشی از اندام و برخی موارد شکاف کام است.
اسکن های سونوگرافی نمی توانند تمام اختلالات در کودکان را تشخیص دهند
گاهی اوقات سونوگرافی چیزهایی با اهمیت کم یا جزئی را نشان می دهد، اما ممکن است در دوران بارداری نتوان گفت که آیا این بدان معنا است که کودک مشکلی دارد یا خیر. این عدم قطعیت یا ناشناخته بودن ممکن است باعث نگرانی شود. پزشک یا ماما شما می تواند اطلاعات بیشتری را برای شما فراهم کرده و از شما حمایت کند. سونوگرافی اغلب می تواند جنسیت کودک را نشان دهد، اما همیشه نمی توان 100 درصد آن را تضمین کرد. شما می توانید انتخاب کنید که آیا اطلاعات بیشتری به شما داده شود یا خیر. نتایج سونوگرافی به پزشکی که این سونوگرافی را درخواست کرده است، ارسال می شود.
اگر سونوگرافی نشان دهد که کودک مشکلی دارد، چه اتفاقی رخ می دهد؟
اگر سونوگرافی نشان دهد که کودک مشکلی دارد، یک پزشک متخصص با شما صحبت خواهد کرد که این مشکل برای کودک به چه معنا است. آزمایشات بیشتری ممکن است برای اطلاعات بیشتر صورت گیرد. این آزمایشات ممکن است شامل سونوگرافی بیشتر در زمان های دیگر یا آزمایش برای تعیین کروموزوم های کودک جهت تشخیص سندرم داون باشد. سونوگرافی نمی تواند تمام مشکلاتی که کودک ممکن است داشته باشد را تشخیص دهد. داشتن یک نتیجه طبیعی در اسکن سونوگرافی تضمین نمی کند که کودکتان بیماری مادرزادی یا کروموزومی نداشته باشد.